To μέσο και το μήνυμα στην ποδιά των celebrities

Συχνά κατηγορούμε τα social media ως πεδίο δόξης λαμπρόν για την άσκηση εκκωφαντικών (και, συνάμα, γελοίων) ναρκισσισμών, ως μέσο διάδοσης fake news, διάχυσης μίσους (hate speech) κ.ο.κ. Νομίζω πως η συζήτηση θα ξανανοίξει επ’ αφορμή των deepfake videos – δεν μπορώ να φανταστώ το τι θα συμβεί στη χώρα όταν θα εμφανιστούν τα πρώτα παραποιημένα βίντεο με δηλώσεις πολιτικών που δεν έγιναν ποτέ.

Υπάρχουν, όμως, και οι περιπτώσεις που η λειτουργία των κοινωνικών δικτύων αντιστρέφεται: δεν θα μείνουμε στα κλασικά παραδείγματα χρήσης τους προς δημοκρατικούς σκοπούς (πάντα σε αυτή τη συζήτηση κυρίαρχο ρόλο καταλαμβάνει η Αραβική Aνοιξη), αλλά σε  συμβάντα πρόσφατης εγχώριας επικαιρότητας: το πλήθος αντιδράσεων έναντι του φρικτού, ανθρωποφαγικού «χιούμορ» από τηλεοπτική εκπομπή σε βάρος φοιτήτριας του ΑΠΘ (χοροστατούντος του κ. Λιάγκα) και την ακολουθούμενη  παραίτηση της προέδρου της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων λόγω της συμμετοχής της σε αυτό το freak show διασυρμού.

Στην εν λόγω περίπτωση, το πλήθος των αντιδράσεων διογκώθηκε λόγω της διάδοσής του μέσω των κοινωνικών μέσων: θα μπορούσαμε να πούμε πώς ήταν μια στιγμή νίκης των κοινωνικών δικτύων έναντι των κλασικών ηλεκτρονικών και της λουστραρισμένης ηλιθιότητας και τιποτολογίας που επί χρόνια μας σερβίρουν τα τελευταία. Aνάλογο κοπετό ξεσήκωσε και η περίπτωση των ψευδών τίτλων σπουδών του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών Αντώνη Διαματάρη.

Πέραν αυτών, η παγίδα εξακολουθεί να είναι στημένη, αριστοτεχνικά: η επιδραστικότητα των social media δεν είναι πανάκεια, αυτά εξακολουθούν να αποτελούν μέσο. Οποτε την εκλαμβάνουμε ως σκοπό ή ως κυρίαρχο πεδίο πάλης (για να παραφράσω τον Ουελμπέκ), ο ορθολογισμός, η αξιοπρέπεια και η δημοκρατία θα τρώνε τα μούτρα τους. Ή, στην καλύτερη, θα εικονικοποιούνται.