Απόψεις|13.01.2020 15:53

Η Τουρκία φθείρεται μέρα με τη μέρα από το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ

Αλέξανδρος Δρίβας

Η ένταση που προκαλεί η Τουρκία σε Κύπρο, Αιγαίο και εσχάτως σε Κρητικό και Λιβυκό Πέλαγος μονοπωλεί το ενδιαφέρον και δικαίως. Ως Ελληνισμός αντιμετωπίζουμε μετά το 1974 μια πρωτοφανή απειλή από την κατοχική δύναμη η οποία έχει γίνει ο ταραξίας της γειτονιάς υιοθετώντας πρακτικές άλλων εποχών που αιματοκύλησαν τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, ενώ φαίνεται η Τουρκία να κάνει κυριολεκτικά ό,τι θέλει χωρίς κάποια συνέπεια, στις ΗΠΑ ξηλώνεται το τουρκικό πουλόβερ μέρα με τη μέρα. Η δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει ο Αμερικανός πρόεδρος του μειώνει τη δύναμη να στηρίξει την Τουρκία με την αιτιολογία ότι, αν τιμωρηθεί, θα απομακρυνθεί από την Αμερική έτι περαιτέρω. Ωστόσο, το αμερικανικό πολιτικό σύστημα κάνει τον κλοιό να σφίγγει γύρω από την Τουρκία. Η νομοθετική πολυπραγμοσύνη της Βουλής και της Γερουσίας έχει να μας δείξει αρκετά στοιχεία για το προς τα πού πλέει η υπερδύναμη και πώς διαμορφώνονται οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, που αδιαμφισβήτητα επηρεάζουν την εξωτερική πολιτική Ελλάδας και Κύπρου.

Η αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας με το ψήφισμα Βουλής και Γερουσίας περί Αναγνώρισης της Αρμενικής Γενοκτονίας είναι πολύ σημαντική. Όχι μόνο για ηθικούς και ιστορικούς λόγους. Ακόμη και αν ο Ντόναλντ Τραμπ αρνείται να υιοθετήσει τα ψηφίσματα, η διεθνής εικόνα της Τουρκίας πλήττεται ανεπανόρθωτα. Για την Τουρκία άναψε κόκκινο φως για τα F-35 με τη σύμφωνη γνώμη Βουλής και Γερουσίας. Κάποιος θα δει ως εύλογο αντίμετρο την απαγόρευση πώλησης του υπερσύγχρονου αεροσκάφους όμως δεν είναι έτσι. Η Τουρκία είχε μερίδιο άνω των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων ως συμπαραγωγός χώρα και ποτέ δεν είναι εύκολο να χαλάσουν τέτοιες «δουλειές».

Το αμερικανικό πολιτικό σύστημα εκτός του Λευκού Οίκου έχει επίσης ψηφίσει κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας για την αγορά μη συμβατού με το ΝΑΤΟ οπλικού συστήματος (πρόκειται για τους ρωσικούς S-400) και για την παράνομη εισβολή στη Συρία. Επιπρόσθετα, υπάρχουν νομοσχέδια τα οποία δεν είναι μόνο εναντίον της Τουρκίας αλλά ξεκάθαρα υπέρ των ελληνικών και κυπριακών συμφερόντων, όπως το «Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act of 2019», βάσει του οποίου, η Ουάσινγκτον γίνεται επίσημα και ουσιαστικά η εποπτεύουσα δύναμη της τριμερούς Ελλάδας-Κύπρου και Ισραήλ.

Εν τοις πράγμασι, το ψευδο-μνημόνιο της Τουρκίας με τη Λιβύη δεν αναγνωρίζεται με βάση το νομοσχέδιο. Η άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο δείχνει επίσης τον δρόμο που το αμερικανικό πολιτικό σύστημα χαράσσει για τη γειτονιά μας. Μπορεί εύκολα κανείς να πει πως τόσα νομοσχέδια υπέρ των ελληνικών και κυπριακών συμφερόντων δεν έχουν ψηφιστεί ποτέ στις ΗΠΑ. Σαφώς και η περίσταση, με τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις να επιδεινώνονται διαρκώς, εξηγεί σε ικανοποιητικό βαθμό τα περισσότερα από αυτά τα νομοσχέδια. Ποτέ όμως δεν αρκεί από μόνος του ένας παράγοντας για να λάβουν χώρα τέτοιες εξελίξεις. Το «Hellenic American Leadership Council» κάνει πραγματικά καλή δουλειά και επαγγελματικό lobbying στην Ουάσιγκτον, βρίσκοντας εκείνες τις «συχνότητες» με τις οποίες ακούει και δέχεται η υπερδύναμη να ικανοποιήσει συμφέροντα συμμάχων της.

Η υλοποίηση των κυρώσεων (απομένει η ψήφισή τους από την Ολομέλεια της Γερουσίας) είναι το νέο μεγάλο στοίχημα για τον Ελληνισμό του οποίου το έργο θα ήταν πιο εύκολο αν ο Αμερικανός πρόεδρος έπραττε τα αυτονόητα. Η διαδικασία της καθαίρεσής του θα επηρεάσει άμεσα το θέμα της επιβολής κυρώσεων από τις ΗΠΑ, καθώς ίσως ο Αμερικανός πρόεδρος να υποχρεωθεί να επιλέξει να τιμωρήσει την Τουρκία αν απειληθεί η πολιτική του επιβίωση.

Η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει οπωσδήποτε σαν έθνη-κράτη να στηρίξουν όσο περισσότερο γίνεται τις προσπάθειες ανθρώπων που προσφέρουν τέτοιες υπηρεσίες, σε μια περίοδο που η κατοχική δύναμη απειλεί ευθέως την εδαφική ακεραιότητα Ελλάδας και Κύπρου. Δεν έχουμε την πολυτέλεια -αν ποτέ την είχαμε- να μην αξιοποιούμε τέτοιες δυνάμεις.

Επιπρόσθετα, κάθε συζήτηση για κατευνασμό της Τουρκίας, «μοιρασιά» τουρκικού τύπου «καζάν-καζάν» είναι όχι μόνο εσφαλμένη, αλλά δεν συγχρονίζεται κιόλας με τις εξελίξεις, όταν για δικά του συμφέροντα, το κάθε κράτος της περιοχής μας (και η Αμερική πλην Τραμπ προσώρας), αναγνωρίζει ότι η Τουρκία είναι ένας περιφερειακός και διεθνής ταραξίας.

Οι Ελληνοαμερικανοί οι οποίοι ασχολούνται με την προώθηση ελληνικών συμφερόντων που ταιριάζουν με τα συμφέροντα της υπερδύναμης οφείλουν να μετατραπούν σε 5η φάλαγγα της ελληνικής και κυπριακής εξωτερικής πολιτικής και να συμπεριληφθούν στο χτίσιμο μιας συνετής και αξιόπιστης αποτρεπτικής πολιτικής έναντι της Τουρκίας.

αμερικανοτουρκικές σχέσειςΗΠΑκρίση στη ΜεσόγειοερντογανΤουρκία