Κατασκευάζοντας εσωτερικό εχθρό

Όταν ως κυβέρνηση αποτυγχάνεις να έχεις αποτελέσματα στο αντικειμενικά δύσβατο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, απέναντι σε έναν υπαρκτό αντίπαλο και εχθρό, που συστηματικά αμφισβητεί την εδαφική κυριαρχία και αναθεωρεί διεθνείς συνθήκες, όταν αδυνατείς να ορθώσεις λυσιτελή λόγο και, κυρίως, πράξη, απέναντι στον εξωτερικό εχθρό, για να ενώσεις τον λαό και να προβάλεις ηγεμονικά, όταν η διπλωματία σου αγγίζει το φιάσκο, ε, τότε, στρέφεσαι στο εσωτερικό της χώρας και κατασκευάζεις εσωτερικό εχθρό. Για να διεκδικήσεις, με μια επικίνδυνη παράθλαση, με διολίσθηση στη μεθόριο της φιλελεύθερης δημοκρατίας, την ηγεμονία που δεν μπορείς να αποκτήσεις αλλιώς.

Και η ελληνική Δεξιά γνωρίζει πολύ καλά πώς να κατασκευάζει εσωτερικούς εχθρούς, επικίνδυνους πολίτες, μιάσματα και συνοδοιπόρους – τουλάχιστον οι ακροδεξιοί συγκάτοικοι της πολυκατοικίας, όσοι εκινούντο μάλλον περιθωριακά στη διάρκεια της μεταπολίτευσης, αλλά χωρίς ποτέ να ξεχνούν την καταγωγή τους από το κράτος του μετεμφυλίου, του ιδιώνυμου, του ψυχρού πολέμου και του μαζικού εκτοπισμού των απροσάρμοστων.

Αλλά η μεταπολίτευση έχει τελειώσει με κρότο και πόνο, με μια οδυνηρή χρεοκοπία, με μια ιστορική καμπή. Η Δεξιά φαίνεται να αφήνει πίσω της τα κεντρώα ανοίγματά της και τα φιλελεύθερα χαρακτηριστικά της μεταπολίτευσης, και να θέλει να επαναλάβει τη στρατιωτική και πολιτική της κατίσχυση του μετεμφυλίου, με άλλους όρους και για άλλους σκοπούς. Με άλλους όρους: δεν μπορεί να υποθάλψει πραξικοπηματίες και δικτάτορες· δεν μπορεί να συντηρήσει νησιά εξορίας και στρατόπεδα αναμόρφωσης· δεν μπορεί να έχει εκτός νόμου την Αριστερά. Για άλλους σκοπούς: τώρα, για να κρύψει τη βαριά συνενοχή της στο ναυάγιο της χώρας, ναυάγιο οικονομικό, κοινωνικό, ανθρωπιστικό, πνευματικό· και για να επιδοθεί στο προσφιλές της αγώνισμα, τη νομή της εξουσίας και τη λαφυραγωγία ερειπίων και ανθρώπων.

Η αυριανή ημερίδα για την τρομοκρατία στο Πολεμικό Μουσείο, υπό την αιγίδα και με εναρκτήρια εισήγηση του πρωθυπουργού, έχουμε την εντύπωση ότι, όπως βαρύγδουπα παρουσιάζεται, εντάσσεται σε αυτήν τη στρατηγική της συντηρητικής παράταξης: στην κατασκευή ενός εσωτερικού εχθρού, να αναδειχθεί ένα ορισμένο πολιτικό έγκλημα κυρίαρχη απειλή για το έθνος, να ποτιστεί με φόβο η κοινωνία, να προσκυνήσει απροϋπόθετα μια υπόσχεση ασφάλειας και να απεμπολήσει ελευθερίες. Πότε; Την ώρα που η κοινωνία της κρίσης κείτεται βυθισμένη στην επισφάλεια, την απαισιοδοξία, την αυτοϋποτίμηση, σε μια ενδόρρηξη εν εξελίξει. Και μάλιστα την ώρα που ο υπαρκτός κίνδυνος είναι ο εξωτερικός εχθρός, που θα μπορούσε να συνενώσει και να συνεγείρει. Μα όλοι οι Ελληνες είδαμε πόσο συναινετικά και ώριμα η συντηρητική παράταξη ως αντιπολίτευση χειρίστηκε μια γόνιμη ειρηνική πράξη εξωτερικής πολιτικής, στην περίπτωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Με κραυγές καπηλείας και εχθροπάθειας.

Φυσικά και η τρομοκρατία είναι ζήτημα που πρέπει να απασχολεί την κοινωνία των πολιτών και την ακαδημαϊκή κοινότητα και την πολιτική κοινωνία. Και τους απασχολεί. Αλλά θυμόμαστε επίσης πώς και με πόση ένταση και επιμονή οι -όχι και τόσο μεμονωμένοι- γραφικοί της Δεξιάς επιχείρησαν τις περασμένες δεκαετίες να ταυτίσουν την Αριστερά με την τρομοκρατία, σε όλο το φάσμα της, από τον Ανδρέα Παπανδρέου έως δημοσιογράφους, ακαδημαϊκούς, καλλιτέχνες, μοναχικούς αριστερούς.

Το ίδιο επιχειρείται και σήμερα από όχι και τόσο μεμονωμένους γραφικούς – με τις ίδιες αντιαριστερές, νεοφασίζουσες, εμφυλιακές, αντιφιλελεύθερες εντέλει τσιρίδες. Και φυσικά θυμόμαστε, το βιώσαμε, ότι πάνω στο ξέσπασμα της τρομερής κρίσης, μετά το 2010, είχαμε πολλαπλές συμπτώσεις: αποθρασύνονται οι αναθεωρητές της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας και οι κληρονόμοι της χούντας καθίστανται ρυθμιστές της δεξιάς πολυκατοικίας μέσω ΛΑΟΣ· η πολιτική κρίση ερμηνεύεται με τη θεωρία των δύο άκρων, που ταυτίζει μια ναζιστική εγκληματική οργάνωση με την Αριστερά· το ακραίο Κέντρο κατακεραυνώνει τον λαϊκιστή λαό και τον οχληρό πληβείο εν ονόματι μιας εξωιστορικής (και τόσο πέτσινης) αριστείας κ.ο.κ. Επειδή θυμόμαστε, λοιπόν, τη μακρά μεταπολίτευση και βιώσαμε και βιώνουμε τη Μεγάλη Υφεση και τη μακρά κρίση, υποχρεούμαστε να πούμε ότι η λαβωμένη Ελλάδα δεν αντέχει και δεν χρειάζεται κατασκευή εσωτερικού εχθρού. Εχει εξωτερικό εχθρό, και έχει τα ερείπια της κρίσης της να ανορθώσει