H λιβυκή κρίση και το ελληνικό εθνικό συμφέρον

Το ψευδεπίγραφο μνημόνιο μεταξύ Τρίπολης και Άγκυρας υπενθύμισε στην Ελλάδα και τους Έλληνες τη Λιβυκή Κρίση – μια κρίση μέχρι πρότινος μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας των εν Ελλάδι ΜΜΕ. Έκτοτε, κατά την προσφιλή τακτική των ΜΜΕ, η χώρα έχει παραδοθεί σε μια «Λιβυάδα» (κατ’ αναλογίαν της «Ζαχοπουλειάδας», «Βατοπαιδειάδας» κ.ο.κ.) μέχρις ότου παραδοθεί στην λήθη επειδή ένα νέο θέμα (μάλλον μια κρίση στην Κυπριακή ΑΟΖ) μονοπωλήσει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Παρά ταύτα, τα αποτελέσματα (έννομα ή μη) του μνημονίου θα παραμείνουν και θα συνεχίσουν να μας δημιουργούν ουκ ολίγα προβλήματα στο εγγύς μέλλον.

Τι συμφέρει την Ελλάδα; 

Οπότε γεννάται αβίαστα το εξής ερώτημα: τι συμφέρει την Ελλάδα να συμβεί στη Λιβύη; Ιδεατά, η συγκρότηση μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας (με τον ... όψιμο «σύμμαχο και φίλο» Χαφτάρ εντός) και η ακύρωση του ψευδεπίγραφου μνημονίου θα ήταν η ιδανική επιλογή. Υπό τις παρούσες συνθήκες, αυτή η επιλογή δεν συγκεντρώνει υψηλές πιθανότητες παρά την (υπέρμετρη) αισιοδοξία πριν από τη Διάσκεψη του Βερολίνου. Τα αντίπαλα στρατόπεδα παραβιάζουν το (ούτως ή άλλως διάτρητο) εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ και προτετοιμάζονται πυρετωδώς για την κρίσιμη Μάχη της Τρίπολης.

Οι ύπουλες κινήσεις της Τουρκίας 

Ειδικά η Τουρκία, όπως και στην Κύπρο το 1974, αξιοποίησε ύπουλα την προσωρινή εκεχειρία ώστε να ενισχύει τους συμμάχους της στην Τρίπολη με άνδρες (άνω των 2,000 μαχητών εκ Συρίας και 100 συμβούλων εκ Τουρκίας) και όπλα (περίπου 10 UAV Bayraktar και αντιαεροπορική συστοιχία πυραύλων Hawk). Εν ολίγοις, το «προγεφύρωμα» της Άγκυρας στη Λιβύη δεν προβλέπεται να εξαλειφθεί λίαν συντόμως.

«Μεταμφιεσμένη ευλογία»

Η εδραίωση της Τουρκίας στη Λιβύη αποτελεί, δηλαδή, μια αρνητική εξέλιξη για την Ελλάδα; Όχι ... απαραίτητα! Ίσα ίσα, η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως αποτελεί μια «μεταμφιεσμένη ευλογία». Γιατί; Επειδή η εμπλοκή της Τουρκίας στην Λιβυκή Κρίση ευνοεί ίσως το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» (Mavi Vatan) βραχυπρόθεσμα, εγκλωβίζει όμως μεσοπρόθεσμα την Άγκυρα σε έναν «πόλεμο δια αντιπροσώπων» δίχως ορατό τέλος. Η εμπλοκή της Τουρκίας θα οξύνει έτι περαιτέρω την αντιπαράθεσή της με την Αίγυπτο και τα Εμιράτα σε ένα «θερμό τόξο» από την Σομαλία και το Κατάρ έως τη Λιβύη. Συν τοις άλλοις, η αρωγή προς την κυβέρνηση της Τρίπολης συνεπάγεται ένα διόλου αμελητέο κόστος: η καταστροφή 17 από τα 20 Bayraktar UAV και μη καταμετρημένου αριθμού ΤΟΜΑ και ΤΟΜΠ ή η μίσθωση περίπου 2.000 μαχητών εκ Συρίας δεν σημαίνει πως οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις (ΤΕΔ) ή η Τουρκία υφίστανται «ακατάσχετη αιμορραγία». Συνεπάγεται, όμως, το «αδυνάτισμα» των δυνάμεων από το κρίσιμο μέτωπο της Συρίας εν όψει της επίθεσης του Άσαντ στην Ιντλίμπ. Άλλωστε, η στρατιωτική ένδεια της κυβέρνησης της Τρίπολης θα υποχρεώσει την Τουρκία να αυξάνει τη στρατιωτική αρωγή της προς τους συμμάχους της, μια ενέργεια που θα οξύνει την αντιπαράθεση με τους υποστηρικτές του Χάφταρ και θα περιπλέκει την κατάσταση στη Συρία σε έναν φαύλο κύκλο.

Παρά την κλιμάκωση των συγκρούσεων από το 2^ο ήμισυ του 2019 και εντεύθεν, δεν προβλέπεται να λήξει η Λιβυκή Κρίση λίαν συντόμως. Επειδή η όψιμη εμπλοκή των Πούτιν και Ερντογάν στην Λιβυκή Κρίση έχει μετατρέπει τις μάχες στη Συρία και την Λιβύη σε «συγκοινωνούντα δοχεία», υπάρχει άραγε η πρόθεση (και το σχέδιο) από την πλευρά της Ελλάδας να εκμεταλλευτεί τις συγκυρίες και να αυξήσει το «κόστος» της εμπλοκής της Άγκυρας στις δύο χώρες;

Γιατί οι εναγκαλισμοί με τον Χάφταρ δεν αρκούν... !