Όταν οι μαθητές στα ελληνικά δημοτικά σχολεία παίζουν «θάρρος ή αλήθεια»

Ένα σοκαριστικό περιστατικό bullying, σε βάρος μαθήτριας από συμμαθητές της, σε σχολείο στη Θεσσαλονίκη, είδε το φως της δημοσιότητας. Ειδικότερα, στο 17ο δημοτικό σχολείο της Θεσσαλονίκης τρεις μαθητές έβαλαν συμμαθήτριά τους να… γλείψει «τουρκική» τουαλέτα. Όπως το διαβάζετε. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, τα παιδιά έπαιζαν το παιχνίδι «θάρρος ή αλήθεια».

Δεν είναι η πρώτη φορά κατά την οποία πληροφορούμαστε κάτι αντίστοιχα ακραίο το οποίο έχει λάβει χώρα σε ελληνικό δημοτικό σχολείο. Δυστυχώς, δεν θα είναι, αντίστοιχα, και η τελευταία φορά. Αν και σε ακριβώς αυτό το σημείο θα πεταχτεί κάποιος και θα δηλώσει «και στα δικά μας τα χρόνια γίνονταν τα ίδια και χειρότερα».

Η αλήθεια είναι ότι πάντα υπήρχε bullying στα σχολεία, απλώς στα δικά μου σχολικά χρόνια -πλησιάζω τα 50, πια- δεν υπήρχε ούτε ως όρος στο προαύλιο του σχολείου μου. Και δεν υπήρχε καν τιμωρία, για ό,τι συνέβαινε. Ανοίγανε κεφάλια όταν παίζαμε πόλεμο με πέτρες και ξύλα και δεν έτρεχε τίποτα. Ο διευθυντής του σχολείου δεν γινόταν «δικαστής» για να βρει τι έγινε, καλούσε τους γονείς των ενόχων στο γραφείο του, τους μιλούσε αυστηρά και στο τέλος έφευγαν όλοι μαζί με το λυτρωτικό για την εποχή «καλά που δεν πάθαμε χειρότερα» - τον θάνατο εννοούσαν. Απλώς, τότε, διάολε, ήταν δεκαετία του ’70 και ουδείς θα μπορούσε να απαιτήσει παιδεία και ορθή συμπεριφορά από τους μαθητές εκείνα τα δύσκολα χρόνια.

Οι περισσότεροι, όμως, που πηγαίναμε σχολείο τότε, ονειρευόμασταν πως θα έρθει η εποχή κατά την οποία δεν θα κέρδιζε στα διαλείμματα ο δυνατός ή η παρέα-«συμμορία» του. Ότι θα έρθει η στιγμή κατά την οποία δεν θα χρειαζόταν να διεξαχθεί προκαταρκτική έρευνα, για να φωτιστούν όλες οι πτυχές κάποιου ακραίου περιστατικού, σαν αυτό που συνέβη στην τουαλέτα δημοτικού σχολείου. Σκεφτόμασταν πως η επερχόμενη εξέλιξη της κοινωνίας θα έκανε την όποια Διεύθυνση Εκπαίδευσης να μην ασχολείται με το bullying, αλλά με το πώς θα μάθουν τα παιδιά μας γράμματα. Τόσο απλά... 

Δυστυχώς, όμως, τα πράγματα δεν άλλαξαν καθόλου από τα δικά μου, σχολικά χρόνια – σε κάποιες περιπτώσεις, σήμερα, ίσως έγιναν και χειρότερα. Το διαδίκτυο δεν άνοιξε, μόνο, τους ορίζοντες των βλασταριών μας στη γνώση, αλλά τους έδωσε και βρώμικες ιδέες με νέες προκλήσεις που μπορεί να οδηγήσουν στον εξευτελισμό κάποιων μαθητών - μέχρι και τον θάνατο. Τα σχολεία τής κάθε χώρας συνεχίζουν να αποτελούν έναν καθρέπτη της κοινωνίας, μόνο που τα είδωλα που απεικονίζονται εκεί μέσα συχνά είναι με «μουτζούρες», αφού κάποια παιδιά -με δωρεάν bytes από το internet- ανακαλύπτουν challenges με ολόκληρα, λαχταριστά κομμάτια παραβατικής συμπεριφοράς. «Και η οικογένεια; Τι κάνει η οικογένεια;», θα ρωτήσει κάποιος, σαν να προσγειώθηκε τώρα στον πλανήτη και στη χώρα μας και δεν ξέρει τι γίνεται σε πολλές ελληνικές οικογένειες.

Είναι γεγονός ότι τα ελληνικά σπίτια περνούν ακόμα κρίση – η οποία δεν είναι αποκλειστικά οικονομική, αλλά είναι και αξιών, αρχών. Δεν θα μπούμε στη διαδικασία τώρα να εντοπίσουμε τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό, αλλά και ούτε είναι λογικό να το αποδεχθούμε ως γεγονός. Η ελληνική κοινωνία θα πρέπει, πολύ σύντομα, να δει πώς μεγαλώνει τα παιδιά της, τι τους διδάσκει ως συμπεριφορά, τι μηνύματα στέλνει απέναντι σε τόσα χοντρά παιχνίδια με τουαλέτες σε σχολεία – την ίδια στιγμή που ακόμα κάποιοι ισχυρίζονται «παιδιά είναι, παίζανε».

Η ελληνική κοινωνία θα πρέπει να δει το μέλλον της μέσα από τη διαπαιδαγώγηση των μαθητών στα σχολεία, αλλά για να το κάνει αυτό θα πρέπει να είναι έτοιμη να παίξει «θάρρος ή αλήθεια». Με τον εαυτό της…