Τα νέα αμερικανικά βήματα στον κόσμο που πρέπει να προσέξει ο Ελληνισμός

Ως Ελληνισμός ενδιαφερόμαστε άμεσα για το ποια είναι η πλεύση της υπερδύναμης. Όχι για λόγους υποκειμενικούς, αλλά για λόγους αντικειμενικούς που αφορούν ζωτικά συμφέροντα της χώρας μας. Μεταπολεμικά, η επιστημονική μελέτη των διεθνών θεμάτων στηρίζεται σε αναλυτικά εργαλεία τα οποία ατενίζουν τη διεθνή πολιτική εντός ενός συστήματος. Το διεθνές σύστημα απαρτίζεται από δρώντες. Πρωτίστως από κράτη. Μετά, έχουμε πολυεθνικές εταιρείες και διάφορες ομάδες πίεσης, ακόμη και άτομα ή ενώσεις ατόμων όπως είναι η Κοινωνία των Πολιτών. Όπως είπαμε όμως, τα κράτη είναι οι παράγοντες εκείνοι που διαδραματίζουν τον πιο σημαντικό ρόλο. Όσο πιο μεγάλη είναι μια δύναμη, αναλόγως επηρεάζει και το διεθνές σύστημα. Οι ΗΠΑ δεν είναι πλέον μόνες τους στο διεθνές σύστημα όπως ήταν κατά τη λεγόμενη «'μονοπολική στιγμή» (τη δεκαετία 1991-2001) όμως είναι primus inter pares (δηλαδή πρώτη δύναμη μεταξύ ίσων).

Η Αμερική συνεχίζει να έχει έντονη επιρροή στις παγκόσμιες εξελίξεις και Ελλάδα και Κύπρος πρέπει να υπολογίζουν όσο γίνεται τα βήματα της υπερδύναμης. Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι στην καλύτερή τους στιγμή. Δεν έχουμε ανάγκη μόνο από γνώση των εχθρών αλλά και γνώση των συμμάχων μας. Τι πρέπει να προσέξουμε σχετικά με την Αμερική;

Οι ΗΠΑ θα απαιτούν πλέον...

Δεν είμαστε στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου που η Αμερική είχε ανάγκη από ανεπτυγμένους συμμάχους και έκοψε πολύ χρήμα για να τους βοηθήσει να σταθούν στα πόδια τους και να μην πέσουν στα δόντια της ΕΣΣΔ. Ευρώπη και Ιαπωνία είναι πλέον ισχυρές και οι ΗΠΑ απαιτούν ισορροπημένη σχέση. Δούναι και λαβείν. Πολλά μπορούμε να πούμε για τις ΗΠΑ και την εξωτερική τους πολιτική επί Τραμπ, αλλά και για το ότι η Ευρώπη έχει γίνει «πλαδαρή» και ότι περιμένει την Αμερική να της πληρώνει την άμυνα για να τρώει όλο το βάζο με το μέλι η Γερμανία. Αυτό τι σημαίνει για την Ελλάδα και την Κύπρο; Αυτοβοήθεια και πολύ καλές συνεργασίες με χώρες της γειτονιάς μας οι οποίες τυγχάνουν της αμερικανικής εμπιστοσύνης.

Οι ΗΠΑ ονοματίζουν την Κίνα ως «πρόβλημα».

Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, μια νέα μεγάλη συναίνεση στην αμερικανική εξωτερική πολιτική έλαβε χώρα. Διακομματική συμφωνία υπήρξε για το ότι ο κόσμος γινόταν όλο και πιο περίπλοκος και πως οι απειλές για τις ΗΠΑ μπορεί να είναι και εκτός συνόρων τους αλλά και ότι η δημοκρατία, θα περνάει από καλώδια και μόντεμ (λόγια του Bill Clinton). Παρόλα αυτά, τόσο οι άνθρωποι όσο και τα κράτη, έχουν ανάγκη από το να ορίσουν τους αντιπάλους τους. Οι ΗΠΑ, θεωρητικά, θα έχουν αντίπαλο οποιαδήποτε δύναμη επιθυμεί να πετύχει περιφερειακή ηγεμονία στην περιοχή της Ευρασίας.

Η Ρωσία είναι παραδοσιακός πονοκέφαλος για τις ΗΠΑ, όμως μακροπρόθεσμα η Μόσχα δεν έχει τους απαραίτητους πόρους για να «παραβγεί» σε κάποια κούρσα με τις ΗΠΑ. Το RAND δημοσίευσε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο με τίτλο «Russia is a Rogue, China is a Peer». Ότι η Κίνα είναι, δηλαδή, η ανερχόμενη δύναμη. Η Ελλάδα έχει αναπτύξει στενές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις με την Κίνα, όμως δια στόματος Ross και Pompeo ακούσαμε ότι οι Αμερικανοί προβληματίζονται. Η χώρα μας υπέγραψε επίσης να είναι εντός του One Belt-One Road και εισήλθε και στους κόλπους του China 17+1, που είναι ουσιαστικά το ευρωπαϊκό προπύργιο του OBOR. Η χώρα μας πρέπει να βρει μια εξισορρόπηση μεταξύ αμερικανικών και κινεζικών συμφερόντων. Τον περασμένο Δεκέμβρη, το ΝΑΤΟ για πρώτη φορά ανέφερε την Κίνα στο κείμενο συμπερασμάτων.

Η Τουρκία θα είναι πάντα απαραίτητη όσο το Ιράν είναι αντιαμερικανικό.

Ο παράγοντας Τουρκία είναι πολύ σημαντικός για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις. Όχι άδικα, όσο καλά και αν πηγαίνουν οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ, με το που δούμε ότι πλησιάζουν προς την Τουρκία, αμέσως μας έρχονται στο νου μέρες 1974. Η Τουρκία έχει μεγαλύτερο γεωπολιτικό δυναμικό από μας. Μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τα λάθη της Τουρκίας τα οποία προσώρας την έχουν εγκλωβίσει σε δύο πολέμους. Στη Συρία και στη Λιβύη. Ωστόσο καλό είναι να γνωρίζουμε πως όσο οι ΗΠΑ έχουν εχθρικές σχέσεις με το Ιράν, τόσο η Τουρκία θα τους είναι απαραίτητη. Ότι έχει ανοίξει η κουβέντα για την απεξάρτηση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ από την μοναδικότητα της βάσης του Ιντσιρλίκ, δε σημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα ξεχάσουν την Τουρκία. Αν βρεθεί κάποτε μια χρυσή τομή μεταξύ Ισραήλ, ΗΠΑ και Ιράν θα ήταν ιδανικό για την Ελλάδα. Έως τότε, οφείλουμε να υπολογίζουμε πως η Αμερική θα έχει συγκεκριμένα συμφέροντα στην Τουρκία, πολύ σημαντικά. Όχι όπως στο παρελθόν, αλλά σίγουρα η Τουρκία είναι ζωτικής σημασίας.

Οι ΗΠΑ ίσως αποκλιμακώσουν την ένταση με τη Ρωσία.

Μια αμερικανορωσική συνεννόηση, ίσως έδινε οφέλη στον Ελληνισμό πάλι σε σχέση με την Τουρκία. Η Τουρκία αυτήν τη στιγμή πλειστηριάζει τη θέση της και εκβιάζει μία την Ουάσινγκτον και μία τη Μόσχα, ακριβώς επειδή τα συμφέροντα των δύο πυρηνικών δυνάμεων είναι αντίθετα στην περιοχή. Οι ανοικτές πληγές της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής, των Βαλκανίων και του Καυκάσου σε συνδυασμό με την συνεχή άνοδο της Κίνας, θα αναγκάσουν αργά ή γρήγορα τις ΗΠΑ να επιλέξουν μια πραγματιστική πολιτική απέναντι στη Ρωσία. Η σταθερότητα στην περιοχή είναι πολύ σημαντική.

Προσοχή στο τι θεωρείται «κακόβουλη επιρροή».