Από τους ηγέτες στους Politainers

Προσφάτως επιχείρησα να αποτυπώσω με μια λέξη τους ανά την υφήλιο αρχηγούς κρατών που συνδυάζουν την πολιτική με το θέαμα. Κατέληξα, λοιπόν, στον όρο Polit-ainer (s), συνδυάζοντας τις λέξεις «Politician» και «Entertainer», έχοντας στο μυαλό μου, μεταξύ άλλων, τον Τραμπ, τον Μπόρις Τζόνσον, αλλά και τον Πούτιν.

Παράλληλα προσπάθησα να αντιληφθώ ποιοι είναι οι λόγοι πίσω από τη ραγδαία μεταστροφή ψηφοφόρων προς τον συγκεκριμένο τύπο πολιτικών:

• Κυνισμός και αδιαφορία προς τα κοινά; 
• Συρρίκνωση της κοινής λογικής; 
• Γιγάντωση της χρήσης των social media; 
• Όλα τα παραπάνω;

Επιστράτευσα Ιστορία και «Ποιητική Αδεία», στον βαθμό που μου αναλογεί, για να καταλήξω σε κάποιο συμπέρασμα σχετικά με τα παραπάνω. Ιδού, λοιπόν:

• Αν ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν Πρόεδρος των ΗΠΑ προ 200 ετών, πώς θα τον παρουσίαζαν τα σύγχρονα βιβλία Ιστορίας; 
• Αν ο Ιωάννης Καποδίστριας ήταν πρωθυπουργός σήμερα, πώς θα τον παρουσίαζαν τα μέσα ενημέρωσης;

Η απάντηση στο πρώτο ερώτημα εξαρτάται, φυσικά, από το ποιες και πόσες πηγές θα ήταν διαθέσιμες. Το πιθανότερο είναι πως θα ήταν περιορισμένες, μονόπλευρες και θα αφορούσαν, πρωτίστως, το έργο του εν λόγω προέδρου.

Επίσης, 200 χρόνια πριν, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Ντόναλντ Τραμπ, τα σχόλιά του, η αλαζονεία του, η απουσία κοινωνικής αγωγής, τα ξεσπάσματά του και η εντυπωσιακή σύζυγός του θα ήταν άγνωστα σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού.

Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημα, ο Καποδίστριας θα ήταν έρμαιο της ανεξέλεγκτης προβολής στα μέσα. Θα αντιμετώπιζε ενίοτε κατακραυγή μέσω των social media, διακωμώδηση μέσω εκπομπών και όλα όσα δύνανται να καταστρέψουν τον χαρακτήρα και τη φήμη οποιουδήποτε δημοσίου προσώπου στις μέρες μας.

Η εικόνα του θα ήταν απολύτως διαφορετική από αυτήν που κληρονομήσαμε όλοι οι Έλληνες μέσω της Ιστορίας. Θα ήταν η εικόνα ενός ανθρώπου που υποπίπτει σε εκφραστικά λάθη υπό πίεση, που δέχεται συνεχή και κακεντρεχή σχόλια από -δυνητικά- το σύνολο των ψηφοφόρων.

Η αδιάκοπη και ανεξέλεγκτη έκθεση μέσω των ΜΜΕ και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης καθιστά πλέον αδύνατη τη δημιουργία ηρώων, προσωπικοτήτων, ινδαλμάτων. Όλοι οι υψηλά ιστάμενοι στους χώρους της Πολιτικής, του Επιχειρείν, της Επιστήμης, της Γνώσης είναι γυμνοί όσον αφορά τη δημιουργία θετικών εντυπώσεων. Υπερτερούν, δυστυχώς, τα ανούσια χαρακτηριστικά έναντι της ουσιαστικής συμβολής ενός προσώπου. Καταγράφονται, πλέον, τα ασήμαντα και αγνοούνται τα σημαντικά.

Καταλήγει ο μέσος πολίτης, να απομυθοποιεί τους ηγέτες, τους επαΐοντες, τους πρωτοπόρους σε κάθε χώρο, καθότι αποσπάται πλέον από την επιφανειακή κάλυψη των ΜΜΕ και των opinion leaders των social media.

Η απομυθοποίηση καταργεί τον όποιον σεβασμό σε θεσμούς ζωτικής σημασίας για την κοινωνία μας. Και οδηγεί σε ισοπέδωση της αυτοεκτίμησης. Ανοίγει, ως εκ τούτου, ο δρόμος σε πολιτικούς που υπό τις παρούσες συνθήκες, γοητεύουν το κοινό και χρησιμοποιούν ιδανικά τις δυνατότητες που δημιουργούνται για θέαμα πρωτίστως και πολιτικής δευτερεύοντος. Για Politainers.

Φανταστείτε τη συντριπτική πλειονότητα του λαού μας να κρίνει τον Καποδίστρια βάσει ατυχών δηλώσεων, ψευδών ειδήσεων, τρολαρισμάτων και ούτω καθεξής, αγνοώντας τη συμβολή του στην ανέγερση της χώρας.

Πιθανότατα η χώρα θα είχε καταρρεύσει εν τη γενέσει…