Απόψεις | 27.02.2020 18:02

Κλιματική αλλαγή και καθημερινότητα

Ρόμπερτ Πεφάνης

Θυμάμαι, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, άκρως ανησυχητικούς τίτλους εφημερίδων και περιοδικών σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα μας.

Σύμφωνα τις τότε προβλέψεις λοιπόν, η Κρήτη θα ήταν ήδη έρημος, το πόσιμο νερό θα είχε εκλείψει και ο Σαρωνικός θα είχε μεταβληθεί σε μια νεκρή θάλασσα. Θυμάμαι μάλιστα κι ένα «μπεστ σέλερ» της εποχής, με τίτλο «Εναλλακτική Λύση 3», σύμφωνα με το οποίο ήδη είχαν κατασκευασθεί βάσεις στη Σελήνη, ώστε να επιζήσουν οι «λίγοι εκλεκτοί» καθώς η Γη μετρούσε ελάχιστα χρόνια ζωής. Προφανώς, η καταστροφολογία διαψεύσθηκε οικτρά!

Κατά  τον ίδιο τρόπο στις μέρες μας, οι νέες γενεές αντιμετωπίζουν την -επιεικώς μονόπλευρη- κάλυψη του εν λόγω φαινομένου. Υπάρχουν στοιχεία που επιβεβαιώνουν, πέραν κάθε αμφιβολίας, τη σταδιακή αλλαγή του κλίματος. Έχει, όμως, σημασία πώς αντιμετωπίζεται από τα ΜΜΕ το γεγονός αυτό. Δυστυχώς, η πλειονότητα ακολουθεί την οικεία συνταγή της τρομολαγνείας. Ανέκαθεν οι άσχημες ειδήσεις υπερτερούσαν των καλών: Η ακροαματικότητα αυξάνεται, η αναπαραγωγή μέσω των social media είναι ραγδαία και, ως αποτέλεσμα, η κοινή γνώμη βυθίζεται σε απόγνωση.

Η προκληθείσα απόγνωση οδηγεί σε άστοχες, αψυχολόγητες κινητοποιήσεις των μαζών. Ο κόσμος, ελλιπέστατα ενημερωμένος, υιοθετεί πρωτοβουλίες που αφενός του δίνουν την ικανοποίηση ότι συμβάλλει στην καταπολέμηση του φαινομένου, αφετέρου, όμως, τον απομακρύνουν από τις πραγματικές λύσεις. Συγκεκριμένα, η μείωση των αεροπορικών ταξιδιών, καθώς και η μείωση κατανάλωσης κρέατος, είναι αποτελεσματικότεροι τρόποι αντιμετώπισης από λ.χ. την κατάργηση των πλαστικών ποτηριών, για την οποία γίνονται κινητοποιήσεις επί κινητοποιήσεων.

Επί της ουσίας, αποφεύγονται τα δραστικά, αλλά υιοθετούνται κυρίως, τα διακοσμητικά μέτρα. Ο κόσμος επιστρέφει στην καθημερινότητά του, πιστεύοντας ότι έχει αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή. Η κοινωνικο-οικονομική συνοχή της Ανθρωπότητας, δεν θα άντεχε μια απότομη ανατροπή του status quo. Είναι προφανές ότι δεν γίνεται να σταματήσουν οι αεροπορικές συγκοινωνίες, η βιομηχανική παραγωγή, η κατανάλωση κρέατος κ.ο.κ εν μια νυκτί. Η αυτής της προσέγγισης, θα κατέστρεφε την κοινωνική συνοχή.

Αντιθέτως, πρέπει να δεχτούμε ότι μόνο η σταδιακή μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ο σταδιακός περιορισμός του Καταναλωτισμού και αντίστοιχες «πράσινες» ενέργειες θα έσωζαν (;) τον πολιτισμό μας. Ο υπογράφων παραμένει αισιόδοξος και εκτιμά ότι η θεαματική ανάπτυξη της Γνώσης και των Επιστημών θα συντελέσει στην αντιμετώπιση των διαφαινόμενων απειλών για την Ανθρωπότητα.

κλιματική αλλαγή