Στον Έβρο ο Ερντογάν δεν εκβιάζει μόνο την Ελλάδα αλλά την Ευρώπη. Ξανά! Έως πότε;

Έρχονται στιγμές που τα πράγματα εξελίσσονται κατά τρόπο… οριακό. Στιγμές αμείλικτες που δυστυχώς δεν αφήνουν πια άλλα περιθώρια για… εξωραϊστικές ή κατευναστικές προσεγγίσεις, ανεξάρτητα από την όποια ιδεολογική αφετηρία του καθενός.

Δεν επιλέγεις τους γείτονές σου. Αυτό πλέον το έχουμε μάθει καλά… με τους γείτονες που μας έλαχαν. Επιλέγεις, ωστόσο, τη σχέση που μπορείς και θέλεις να έχεις μαζί τους, σε συνάρτηση προφανώς και με τη στάση που επιλέγουν εκείνοι να υιοθετούν απέναντί σου.  

Κράτος «εχθρικό» η Τουρκία 

Με φόντο όσα διαδραματίζονται τα τελευταία 24ωρα στον Έβρο, δυστυχώς δεν μπορούμε πια να κρυβόμαστε άλλο πίσω από το δάχτυλό μας. Η Τουρκία, αν και σύμμαχός μας στις τάξεις του ΝΑΤΟ, επί της ουσίας δεν είναι χώρα-σύμμαχος, ούτε κοινωνός των αξιών του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά… κράτος οριακά εχθρικό, με ακόμη και αυτό το «οριακά» μάλιστα να τίθεται υπό συζήτηση.

• Εχθρικό προς τους πρόσφυγες και προς τους μετανάστες τους οποίους εργαλειοποιεί κατ’ επιλογή, ανάλογα με τη χρονική συγκυρία και τη γεωγραφία, με στόχο την επίτευξη έτερων ιδιοτελών στοχεύσεων της τουρκικής ηγεσίας (γεωπολιτικών και/ή οικονομικών).
• Εχθρικό προς την Ελλάδα εναντίον της οποίας η Άγκυρα διεξάγει πια έναν καθ’ όλα «υβριδικό πόλεμο», διότι ακριβώς αυτό είναι που ζούμε τα τελευταία χρόνια με την Τουρκία, μέσα σε ένα πλαίσιο μάλιστα κλιμακούμενης έντασης.
• Εχθρικό προς τη Δύση, την οποία εκβιάζει χρησιμοποιώντας ως «φόβητρο» τη ρωσοτουρκική προσέγγιση.
• Εχθρικό ακόμη και προς τη Ρωσία, τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της οποίας υπονομεύει παραβιάζοντας τα συμφωνηθέντα (Συμφωνία του Σότσι), ενώ όμως προηγουμένως έχει προσεγγίσει τη Μόσχα για να μπορεί ακριβώς μέσω αυτής της προσέγγισης να εκβιάζει τη Δύση.

Η ξαφνική – και καλά συντονισμένη από τον ίδιο τον τουρκικό κρατικό μηχανισμό – έλευση χιλιάδων μεταναστών τα τελευταία 24ωρα στον Έβρο συνιστά κίνηση επιθετική από την πλευρά της Άγκυρας, μιας Άγκυρας που πλέον παίρνει ανθρώπους άοπλους και τους μετατρέπει σε «όπλο» κατά γειτονικών χωρών με απώτερο σκοπό την επίτευξη άλλων στόχων.

Όταν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είδε τους καιροσκοπικούς χειρισμούς του να ανατρέπονται στο μέτωπο της βορειοδυτικής Συρίας (Ιντλίμπ), αποφάσισε να εκβιάσει εκ νέου τη Δύση, όπως είχε κάνει άλλωστε και την περίοδο 2015-2016. Με το που έγινε γνωστό, στις 27 Φεβρουαρίου, ότι δεκάδες (τουλάχιστον 36 σύμφωνα με τα επίσημα τουρκικά στοιχεία έως και το βράδυ της 29^ης Φεβρουαρίου) Τούρκοι στρατιώτες έπεσαν νεκροί στο Ιντλίμπ (τι δουλειά έχουν άραγε οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις εντός της Συρίας;), σχεδόν αμέσως ο Ερντογάν και οι συν αυτώ (Τσελίκ, Τσαβούσογλου κ.ά.) ανακοίνωσαν ότι η Τουρκία ανοίγει τις πύλες της προκειμένου χιλιάδες μετανάστες να περάσουν στην Ευρώπη, παραβιάζοντας έτσι κατάφωρα την Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016.

Τι προέβλεπε όμως εκείνη η Κοινή Δήλωση του Μαρτίου του 2016, έτσι για να φρεσκάρουμε τη μνήμη;

• Ότι «η ΕΕ και η Τουρκία αποφάσισαν να δώσουν τέλος στην παράτυπη μετανάστευση από την Τουρκία προς την ΕΕ».
• Ότι «η Τουρκία θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα με σκοπό να αποτρέψει το άνοιγμα νέων θαλάσσιων ή χερσαίων οδών παράνομης μετανάστευσης από την Τουρκία προς την ΕΕ και θα συνεργασθεί εν προκειμένω με τις γειτονικές χώρες καθώς και με την ΕΕ».
• Και ότι σε αντάλλαγμα για όλα τα παραπάνω, η Άγκυρα θα εξασφαλίσει χρήματα, την άρση της υποχρέωσης θεώρησης εισόδου για όσους Τούρκους ταξιδεύουν στην ΕΕ, την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης με την Ευρώπη κ.ά.

Μέσα σε λίγες ώρες ωστόσο, ξεκινώντας από τις 28 Φεβρουαρίου, οι τουρκικές Αρχές είχαν όντως αρχίσει να «παίρνουν από το χέρι» χιλιάδες μετανάστες και να τους «οδηγούν» στα σύνορα με την Ελλάδα. Πως; Με μηνύματα στα κινητά τηλέφωνα που λειτουργούσαν ως κάλεσμα, με λεωφορεία που τους μετέφεραν στα σύνορα συνοδεία μάλιστα και τουρκικών στρατιωτικών οχημάτων, με εικόνες στις ειδήσεις που προπαγάνδιζαν το άνοιγμα των συνόρων προς την Ευρώπη, αλλά και με χάρτες δημοσιευθέντες στα τουρκικά μίντια (το αραβόφωνο παράρτημα του κρατικού τουρκικού TRT αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα) με τις διαδρομές που μπορεί να ακολουθήσει κανείς για να φτάσει από την Τουρκία στη Γηραιά Ήπειρο μέσω Ελλάδας.

Οργανωμένη επίθεση 

Και αφού οι μετανάστες άρχισαν όντως να καταφθάνουν κατά χιλιάδες στα σύνορα, το καθεστωτικό τουρκικό παιχνίδι θα κλιμακωνόταν εν συνεχεία έτι περαιτέρω με ρίψεις τουρκικών δακρυγόνων προς την ελληνική πλευρά και απόπειρες δολιοφθοράς σε σημεία του φράκτη συνεπικουρούμενες μάλιστα και από άνδρες των τουρκικών σωμάτων ασφαλείας. Μαζί του θα κλιμακωνόταν παράλληλα και η τουρκική κρατική προπαγάνδα. «Περισσότεροι από 47.000 μετανάστες έχουν εγκαταλείψει την Τουρκία αφότου άνοιξε τα σύνορά της με την Ευρώπη», θα δήλωνε το βράδυ του Σαββάτου, 29 Φεβρουαρίου, ο υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού… διασπείροντας fake news.  

Το ότι όλα τα παραπάνω συνιστούν οργανωμένη επίθεση κατά γειτονικής χώρας θα έπρεπε να είναι προφανές σε όλους ανεξάρτητα από εθνικότητα, θρήσκευμα και ιδεολογικές καταβολές. Το ότι ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τους μετανάστες για να επιτύχει άλλους, δικούς του, ιδιοτελείς στόχους, είναι επίσης κάτι το οποίο επί της ουσίας όχι μόνο παραδέχεται αλλά και διαφημίζει ως απειλή η ίδια η τουρκική ηγεσία.  

Η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει πίσω. Η Ευρώπη άραγε μπορεί; 

Στον Έβρο και στο Αιγαίο ωστόσο αυτήν τη στιγμή το καθεστώς Ερντογάν δεν εκβιάζει μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ευρώπη. Η Ελλάδα από την πλευρά της δεν έχει την «πολυτέλεια» να υποκύψει σε αυτήν την τουρκική επίθεση για μια σειρά από πολύ συγκεκριμένους λόγους: επειδή αυτήν τη στιγμή η ίδια δεν μπορεί να «σηκώσει» νέες μεταναστευτικές εισροές στο εσωτερικό της (ειδικά με την προοπτική εκείνες να εγκλωβιστούν στην Ελλάδα όπως τείνει άλλωστε να συμβαίνει) αλλά και επειδή κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε… προηγούμενο υπονομεύοντας μακροπρόθεσμα την ίδια την ελληνική αποτρεπτική ισχύ. Διότι ο Ερντογάν μπορεί τώρα να λέει τώρα ότι θέλει να μας στείλει «μόνο» 30.000 μετανάστες, ποιος μας εγγυάται όμως ότι αύριο ή όποτε στο μέλλον εκείνος βρεθεί ξανά σε δύσκολη θέση για τους δικούς του λόγους, δεν θα απειλήσει ξανά να ανοίξει τις πύλες.  

Στον Έβρο και στο Αιγαίο αυτήν τη στιγμή το καθεστώς Ερντογάν δεν εκβιάζει μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ευρώπη. Και από τη στάση της Ευρώπης θα κριθούν στην πράξη πολλά:

• η αξιοπιστία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος έναντι ενός κράτους-μέλους όταν το τελευταίο αντιμετωπίζει μια έξωθεν επίθεση όπως η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή,
• η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και συνοχή,
• τα ποσοστά του ξενοφοβικού εθνολαϊκισμού εντός της ΕΕ (που είναι βέβαιο ότι θα ανέβουν εάν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες επιλέξουν να υποκύψουν στους εκβιασμούς του Ερντογάν)
• αλλά και τα περιθώρια της αλαζονείας του ιδίου του Τούρκου προέδρου που όσο νιώθει κυρίαρχος θα συνεχίζει να εκβιάζει απαιτώντας κάθε φορά και περισσότερα.

Το ΝΑΤΟ από την πλευρά του, παρά τα όσα έχουν προηγηθεί (S-400), επιμένει να «καλοπιάνει» την Τουρκία, αγνοώντας πλήρως ή απλώς υποβαθμίζοντας το τουρκικό bullying έναντι της Ελλάδας όπως άλλωστε επιτάσσει παλαιόθεν και το καλούμενο δόγμα Λουνς. Ενδεικτικά ως προς αυτό, όσα δήλωσε ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ στις 28 Φεβρουαρίου, εκφράζοντας την «πλήρη αλληλεγγύη» του (full solidarity) προς την Τουρκία.

Καλή η αλληλεγγύη, υπάρχουν όμως και άλλοι σύμμαχοι που τη χρειάζονται, πολύ δε περισσότερο όταν απειλούνται από «συμμάχους».