Ο ευρωπαϊκός ρόλος της Θράκης

Μια κοινωνία ώριμη και συντεταγμένη, με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα, απόλυτα συντονισμένη με την Ελληνική Αστυνομία, τις Ενοπλες Δυνάμεις και την Εθνοφυλακή, απέδειξε ότι μπορεί να προστατεύσει τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά σύνορα. Η τουρκική κυβέρνηση το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας επεδίωξε έναν αποσταθεροποιητικό αιφνιδιασμό και αιφνιδιάστηκε η ίδια. Οι Θράκες δίδαξαν σε ολόκληρη την Ελλάδα αρχικά τι θα πει ανθρωπιά έναντι των ευάλωτων ομάδων, ευαισθησία έναντι των προσφύγων αλλά και σθεναρή υπεράσπιση των εθνικών συνόρων, όταν αυτά αμφισβητούνται ή βίαια παραβιάζονται μέσω της εργαλειοποίησης των μεταναστευτικών ροών από τη γείτονα Τουρκία, στοχεύοντας στην υλοποίηση εθνικιστικών σκοπιμοτήτων, όπως η κατάλυση της Συνθήκης της Λωζάνης, που ούτως ή άλλως είχε προαναγγελθεί δημόσια από τον Ταγίπ Ερντογάν, ανεξάρτητα αν κάποιοι τότε στην Αθήνα έδειξαν να μην τον αντιλαμβάνονται.

Το τελεσίγραφο του Ερντογάν στις Βρυξέλλες, όπου ζητά 32 δισ. για τον εποικισμό του τμήματος της Συρίας που κατέχει για τη δημιουργία ελεγχόμενων οικισμών, 2 δισ. κάθε χρόνο για τη συντήρηση των εγκαταστάσεων που θα δημιουργηθούν στα κατεχόμενα, 5 δισ. κάθε χρόνο για τη διατροφή των προσφύγων, αλλιώς απειλεί ότι θα τους διοχετεύσει στην ΕΕ συνεχίζοντας τον υβριδικό πόλεμο στα σύνορα, αποκαλύπτει μια νοοτροπία «μικρομέγαλου παίχτη» που έχει εγκλωβιστεί σε μια επικίνδυνη αντίληψη, όχι μόνο για τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή αλλά και για την ίδια του τη χώρα. Η αντίδραση της κυβέρνησης Μητσοτάκη υπήρξε άμεση, στοχευμένη και αποτελεσματική. Υπερασπίστηκε τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα, διεθνοποίησε το ζήτημα, απομόνωσε ακραίες ομάδες αυτόκλητων που μπορούσαν να λειτουργήσουν προβοκατόρικα και απάντησε οργανωμένα σε όλα τα fake news της τουρκικής προπαγάνδας. Θετική θεωρώ, για πρώτη ίσως φορά τόσο έντονα, την ευρωπαϊκή και αμερικανική αντίδραση.

Η αποστολή ειδικών δυνάμεων στα σύνορα του Εβρου από την Αυστρία, την Τσεχία και την Πολωνία, η προσφορά σκαφών από την Εσθονία, καθώς και όποια άλλη ευρωπαϊκή συμβολή αποφασιστεί, καθιστούν πλέον ευρωπαϊκή υπόθεση τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων. Επίσης η επίσημη αμερικανική αντίδραση, ότι εάν η Τουρκία συνεχίσει αυτήν τη συμπεριφορά θα αποκλειστεί πλήρως από κάθε πρόσβαση στις ενεργειακές πηγές της Ανατολικής Μεσογείου, αποδεικνύει ότι επιτέλους ο διεθνής παράγοντας ενεργοποιείται στο πεδίο πέρα από θεωρητικές διαπιστώσεις και ευχές. Δεν είναι γνωστό πόσο ακόμα θα διαρκέσει αυτό το παιχνίδι με τη φωτιά, ωστόσο λειτούργησε ως δίδαγμα με πολλαπλούς παραλήπτες: Η Ελλάδα αφυπνίστηκε εθνικά, απομονώνοντας τις περίεργες ιδεοληπτικές φωνές που συνήθως για ψηφοθηρικούς λόγους εμφανίζονται σε τέτοιες περιπτώσεις. Η ΕΕ φάνηκε να αντιλαμβάνεται πόσο κρίσιμος είναι για το μεταναστευτικό ζήτημα ο ρόλος που διαδραματίζει η Ελλάδα στον Εβρο και στο Αιγαίο. Οι ΗΠΑ άρχισαν να συνειδητοποιούν ποιος είναι ο διαχρονικός και συνεπής σύμμαχός τους στην ευρύτερη περιοχή.

Σε κάθε περίπτωση το θεμελιώδες όμως συμπέρασμα που βγήκε για τον ελληνικό λαό είναι ότι «αν δεν έχει νύχια να ξυστεί κανείς, δεν θα έλθει για να τον ξύσει». Αν δηλαδή τις πρώτες ώρες της κρίσης δεν ήταν έτοιμη η Θράκη να αντέξει το πρώτο κύμα εισβολής, δεν ξέρουμε ποια θα ήταν η έκβαση τόσο στο εσωτερικό της πατρίδας μας όσο και στις διεθνείς της σχέσεις. Αυτό το καταληκτικό συμπέρασμα έπρεπε να είναι οδηγός μας εδώ και πολύ καιρό, όταν εμείς μιλούσαμε, αρθρογραφούσαμε και παρεμβαίναμε πολιτικά ή συγγραφικά για τη σημασία και την υπεραξία της Θράκης για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη. Θυμίζω για όσους έχουν κοντή μνήμη ότι στο σύγγραμμά μου «Θράκη, το επόμενο βήμα…», που κυκλοφόρησε το 2016 και στα αγγλικά από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ με τον τίτλο «Thrace: The Greek model of an open democratic society», προειδοποιούσα για τη γεωπολιτική σημασία της ακριτικής ευρωπαϊκής περιφέρειας ως εγγυήτριας της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ, ως προστατευτικής ασπίδας απέναντι στα ρεύματα παράνομων μεταναστών και ως πρότυπο ανοιχτής κοινωνίας που σέβεται απόλυτα τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα, αναχαιτίζονται κάθε προσπάθεια στρατολόγησης Ευρωπαίων μουσουλμάνων στον εξτρεμισμό και στην τρομοκρατία.

Εκκρεμεί ακόμα η πρόταση στην οποία κατέληξε αυτή η μελέτη, με την οποία 57 βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου ζητούσαμε να συσταθεί «Διακομματική Επιτροπή για την Ανάπτυξη και την Ανάδειξη της Θράκης». Ελπίζω και εύχομαι τα τελευταία γεγονότα στο Εβρο να ανοίξουν εκ νέου το ζήτημα, επιτρέποντάς μας με τις ανάλογες διακομματικές και διαχρονικές πολιτικές να επιτύχουμε τη μετεξέλιξη της Θράκης από πεδίο σύγκρουσης σε σημείο συνεννόησης με τους γείτονες, από πύλη προστασίας σε γέφυρα συνεργασίας και από ουραγό των εξελίξεων σε πρωτεργάτη μιας έξυπνης, εξωστρεφούς και ανταποδοτικής οικονομικής ανάπτυξης. Ισως το τελευταίο πρόβλημα να κρύβει μέσα του μια μεγάλη ευκαιρία, την οποία οφείλουμε ως ελληνική πολιτεία να αδράξουμε. Θα δούμε…