┋ Απόψεις ┋ 28.11.2020 14:10

Ισλαμοφοβία, Ευρωλαγνεία και τα ατοπήματα του Μακρόν

O καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας του ΑΠΘ εξηγεί γιατί η Σόφια έβαλε βέτο στα Σκόπια, τονίζοντας ότι μέσα στο Δεκέμβριο αναμένονται εξελίξεις στις Βρυξέλλες για το θέμα

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 8 λεπτά ┋

To πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα Ισλαμιστών στη Γαλλία ως αποτέλεσμα του σκίτσου του Μωάμεθ από καθηγητή Μέσης Εκπαίδευσης, στα πλαίσια μαθήματος για την ελευθερία της έκφρασης, όπως και το βουλγαρικό βέτο για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με τη Ευρώπη δείχνουν την κρίση της Ευρώπης και την έλλειψη στρατηγικής. Τα γεγονότα φαίνονται ασύνδετα, και όμως δεν είναι.

Στην πρώτη περίπτωση, το ατόπημα του Μακρόν και ο κίνδυνος για την Ελλάδα είναι να μην πέσει η Γαλλία στην παγίδα του Ερντογάν, στον απόηχο της σύγκρουσης Γαλλίας- νεοθωμανικής Τουρκίας για την Ανατολική Μεσόγειο. Καλοδεχούμενη η συμμαχία της Γαλλίας με την Ελλάδα για την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας του Ερντογάν, αλλά η μετατροπή της σε ευρύτερη διένεξη του ισλαμικού γενικά κόσμου με τη Γαλλία δεν συμφέρει το δυτικό κόσμο, και ειδικότερα εμάς. Το Ισλάμ γενικά απαγορεύει την ανθρωπομορφική παράσταση του θείου, σε αντίθεση με τον Χριστιανισμό, δεν γνώρισε γενικά κάτι αντίστοιχο με την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό της Ευρώπης, πλην μερικών διανοουμένων, επηρεασμένων από τον ορθολογισμό του Αριστοτέλη. Το πάντα ακίνητο και εν ενεργεία πρώτο κινούν του Αριστοτέλη ταυτιζόταν με τον απρόσιτο Αλλάχ. Ο Μωάμεθ ήταν απλά κομιστής του μηνύματος του Αλλάχ, και ο τελευταίος προφήτης.

Ο χλευασμός γενικά του Μωάμεθ εξοργίζει τον κάθε μουσουλμάνο, Σουνίτη και Σιίτη, ανά πάσα στιγμή μπορεί και ο μετριοπαθής Μουσουλμάνος να ριζοσπαστικοποιηθεί, να ερμηνεύσει το τζιχάντ ως ιερό πόλεμο και να καταφύγει στους Σαλαφιστές και του Ουχαβήτες, ιδιαίτερα αν αισθάνεται περιθωριοποιημένος κοινωνικά. Η συντριπτική πλειοψηφία των μουσουλμάνων της Γαλλίας αποδέχεται τον κοσμικό τρόπο ζωής. Πώς θα ένιωθε ένας Χριστιανός αν δει να χλευάζεται το σημείο του σταυρού; Δεν είναι υπόθεση του κάθε Προέδρου μιας ευρωπαϊκής χώρας να αναμορφώσει το Ισλάμ με πειθαναγκασμό. Είναι υπόθεση των ίδιων των Μουσουλμάνων η αμφισβήτηση του θεοκρατικού χαρακτήρα του Ισλάμ και η ορθολογιστική του προσέγγιση. Ειδικά την Γαλλία βαραίνει και κληρονομιά της αποικιοκρατίας και η αντιφατικότητά της. Όταν το Οθωμανικό κράτος ήταν στην ακμή του και οι Οθωμανοί πολιορκούσαν στη Βιέννη (1529), η Γαλλία ήταν σύμμαχος των Οθωμανών.

Η Γαλλία ήταν απούσα στη ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571), δεν συμμετείχε στο πλευρό των Αψβούργων κατά τη δεύτερη πολιορκία της Βιέννης (1683) ούτε στη μετέπειτα σταυροφορία της Χριστιανικής Δύσης κατά των Οθωμανών είχε συμμετοχή. Ακόμα και ο Μέγας Ναπολέων δεν είχε σχέδια για διάλυση του οθωμανικού κράτους.

Τα πράγματα άλλαξαν τον 19ο/20ό αιώνα όταν, μετά την παλινόρθωση, η Γαλλία, ευθυγραμμιζόμενη με την αγγλική πολιτική, εξελίχθηκε σε αποικιοκρατική δύναμη στο οθωμανικό κράτος(Αλγερία το 1830, Τυνησία το 1882, Μαρόκο το 1905, Συρία και Λίβανος μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο κ.λπ.). Βεβαίως και ο Ερντογάν, δέσμιος της πολιτικής του, ερμήνευσε λάθος την ‘’αραβική άνοιξη’’. Η δήθεν ‘’νοσταλγία’’ για την Οθωμανική Αυτοκρατορία , εσφαλμένη εκτίμηση των Νεοοθωμανιστών, δεν υποκαθιστά την ανάμνηση της αποικιοκρατίας για του Άραβες. Το πρόβλημα για τους Δυτικούς δεν είναι η Τουρκία γενικά, αλλά η Ερντογανική Τουρκία.

Πριν επιχειρήσει την αναμόρφωση του Ισλάμ, ο Μακρόν, άνθρωπος των αγορών και αντίπαλο δέος της Λεπέν, επιχείρησε να μεταρρυθμίσει και την Ευρωπαϊκή Ένωση, εισάγοντας νέα μεθοδολογία για τη διεύρυνση και μη διστάζοντας να καταφύγει σε βέτο στο οποίο έχει γίνει κατάχρηση από τα κράτη. Το πρώτο θύμα υπήρξε η Βόρεια Μακεδονία. Ο Μακρόν που έτρεχε στα Σκόπια να πείσει τους πολίτες να προσέλθουν μαζικά στο δημοψήφισμα της 30ής Σεπτεμβρίου 2018 και να στηρίζουν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, δεν κατάλαβε τη ζημιά που προκάλεσε στον Ζάεφ με το βέτο πέρυσι. Η Γαλλία επανέκαμψε, ο Μακρόν επέβαλε τη νέα μεθοδολογία για την διεύρυνση ,αλλά άνοιξε τον ασκό του αιόλου με το βέτο.

AP/Συνάντηση προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας Στέβο Πενταρόσφσκι με τον Εμανουέλ Μακρόν

Η Πολωνία και η Ουγγαρία έθεσαν βέτο για το Ταμείο Ανάκαμψης και πρόσφατα η Βουλγαρία για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ. Οι διαφορές της Βουλγαρίας με την Βόρειο Μακεδονία για ταυτολογικά και γλωσσικά ζητήματα είναι γνωστές εδώ και χρόνια, ήδη από τον Μάϊο με άρθρο μας είχαμε προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο αυτό , αναπτύσσοντας διεξοδικά το ιστορικό υπόβαθρο της διένεξη, η Βουλγαρία θώπευε εδώ και χρόνια ύπουλα την τότε ΠΓΔΜ, υποδεικνύοντας την Ελλάδα ως το μοναδικό εμπόδιο για την Ευρώπη. Τώρα που η Ελλάδα έλυσε με σαφήνεια τα επίμαχα ζητήματα και η ελληνική επιχειρηματική δραστηριότητα σημείωσε άνοδο περαιτέρω, τώρα που η Βόρεια Μακεδονία εξελίσσεται σε μακρύ χέρι της Ελλάδας, η Βουλγαρία ζηλεύει, υποφέροντας από τον ρομαντισμό και το σύνδρομο του ηττημένου για μια φορά ακόμη. Άλλο τα διμερή ζητήματα, που δεν απειλούν την εδαφική ακεραιότητα της Βουλγαρίας, όπως η Τουρκία με την Ελλάδα, και άλλο η ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας.

Παράλληλα με την έναρξη των μακροχρόνιων ενταξιακών διαπραγματεύσεων, μπορούσαν να συζητηθούν και οι διαφορές , με ευελιξία, με τη Σόφια. Η Βουλγαρία δεν ήταν στη ρητορική της κατά της ευρωπαϊκής προοπτικής της Βόρειας Μακεδονίας/ΠΓΔΜ. Από το 2001 η ΠΓΔΜ ήταν συνδεδεμένο μέλος με την ΕΕ, το Μάρτιο του 2020 το Συμβούλιο της Ευρώπης έδωσε το πράσινο φως για έναρξη των σχετικών διαπραγματεύσεων, ο Ζάεφ κέρδισε τις εκλογές, τον Οκτώβριο του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε θετική γνωμοδότηση. Τότε πώς εξηγείται το βουλγαρικό βέτο, όχι η συνετή πολιτική της απειλής βέτο, που αιφνιδίασε του Ευρωπαίους;

Τα αίτια πρέπει να αναζητηθούν στο εσωτερικό της Βουλγαρίας που με ξένα στηρίγματα μπήκε στην Ευρώπη το 2007 και υποφέρει από διαφθορά και μιζέρια. Το κυβερνών κόμμα GERB του Μπορίσωφ αντιμετωπίζει κύμα διογκούμενης δυσαρέσκειας και η κυβέρνηση του κεντροδεξιού συνασπισμού επιβίωσε το καλοκαίρι πρότασης μομφής της αντιπολίτευσης, επειδή το μικρό εθνικιστικό κόμμα VMRO του Krasimir Karakačanov στήριξε τον Μπορίσωφ, τον άλλοτε σωματοφύλακα του Ζίβκωφ. Ο Καρακατσάνωφ είναι ο αντίστοιχος Πάνος Καμμένος των ΑΝΕΛ, εκφράζει ακραίες βουλγαρικές θέσεις του 19ου αιώνα, κάνει πολιτική καριέρα με την καπηλεία εθνικών θεμάτων.

Ο Μπορίσωφ τελεί πολιτικά υπό την ομηρία του υπουργού Αμύνης, του μη χαρισματικού Καρακατσάνωφ, που δεν έχει καταγωγή από τη Μακεδονία (προέρχεται από την πόλη Ρούσε), αλλά είναι βασιλικότερος του βασιλέως στην πλειοδοσία νοσηρού εθνικισμού. Ο ίδιος επιχείρησε να μπει κρυφά και στην Ελλάδα την 28η Οκτωβρίου, πριν μερικά χρόνια, όχι από τον Προμαχώνα, για την υπόθαλψη βουλγαρισμού στη Δυτική Μακεδονία, και εισηγήθηκε την ανέγερση μνημείου για το Γκότσε Ντέλτσεφ και στην Ελλάδα. Ο Ντέλτεφ σκοτώθηκε το 1903 σε χωριό των Σερρών, το 1943 στην κατεχόμενη Ελλάδα οι βουλγαρικές κατοχικές αρχές εντόπισαν τον τάφο του και τον ξέθαψαν, το 1946 τα οστά του δόθηκαν ως δώρο τα Σκόπια. Το μείζον θέμα της καταγωγής του λύνεται εύκολα με τα δεδομένα του 1903. Είχε την εθνική ταυτότητα Βούλγαρος και την τοπική Μακεδών. Τα πυρά του Καρακατσάνωφ πιάνουν και εμάς έμμεσα, ο Μπορίσωφ σιωπά.

Η επίσημη βουλγαρική στάση προκάλεσε απογοήτευση στα Σκόπια, αλλά και σε νουνεχείς Βούλγαρους πολιτικούς. Διόγκωσε το αντιβουλγαρικό μένος και αναβάθμισε τη σημασία της Ελλάδος στην κοινή γνώμη. Ο Ζάεφ εξέφρασε την δυσαρέσκειά του, επισημαίνοντας ωστόσο ότι μεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας και ότι τον Δεκέμβριο θα βρεθεί λύση. Επανέλαβε ότι η Βόρειος Μακεδονία δεν εγείρει μειονοτικά ή εδαφικά ζητήματα σε σχέση με τη Βουλγαρία. Ο Δημητρώφ δήλωσε ότι θα βρεθεί τρόπος για να προωθηθεί η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, αν η Βουλγαρία δεν άρει το βέτο. Αλλά τα πάντα θα κριθούν τον Δεκέμβριο, κατά τη γνώμη μας. Αν ο πρωθυπουργός επιστρέψει από τις Βρυξέλλες, χωρίς κυρώσεις κατά της Τουρκίας, τότε τίθεται σοβαρά σε αμφισβήτηση η ίδια η αξιοπιστία της Ευρώπης.

Διαβάστε ακόμη