Το δίλημμα του Τσίπρα

Σύμφωνα με την πιο διαδεδομένη άποψη των ημερών, η παραίτηση Κοτζιά ενισχύει το αφήγημα της αντιπολίτευσης περί ομηρείας της κυβέρνησης από τον Πάνο Καμμένο και επιβεβαιώνει την αίσθηση ότι ο υπουργός Αμυνας απολαύει ειδικής μεταχείρισης. Η αλήθεια είναι ότι το μείγμα δηλώσεων-αντιδηλώσεων και ερμηνειών που συνόδευσαν την έξοδο του υπουργού Εξωτερικών από το κυβερνητικό σχήμα, προκαλούν προφανές πολιτικό κόστος και θαμπώνουν την κυβερνητική εικόνα, σε μια στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας εκτιμούσε ότι οι εξελίξεις είχαν αρχίσει να λειτουργούν υπέρ του.

Υποτιμήθηκαν, λοιπόν, οι πολιτικές επιπτώσεις; Παραγνωρίστηκε το γεγονός ότι η αποδοχή της παραίτησης Κοτζιά θα προκαλούσε το κύμα αντιδράσεων που προκάλεσε ή, μήπως, η τελική απόφαση του πρωθυπουργού προσδιορίστηκε από άλλες παραμέτρους;
Πολλοί θεωρούν ότι προ της κατάστασης που δημιουργήθηκε, ο κ. Τσίπρας δεν είχε να αντιμετωπίσει μόνο το αντιπολιτευτικό αφήγημα της «ομηρείας», αλλά διέτρεχε τον κίνδυνο να υποτάξει τον σχεδιασμό του στη στρατηγική Μητσοτάκη, η οποία  δεν είναι άλλη από τη διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού και την άμεση διενέργεια εκλογών. Από ένα σημείο και μετά, τη στρατηγική αυτή υιοθέτησε και η Φώφη Γεννηματά, γεγονός που δίνει στην αντιπαράθεση χαρακτήρα γενικευμένης σύγκρουσης και επικαθορίζει όλες τις πολιτικές εξελίξεις.

Το ερώτημα που πλανάται ακόμα και πάνω από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι αν ο πρωθυπουργός είχε περιθώρια ανασύνθεσης του κυβερνητικού σχήματος με άλλες κοινοβουλευτικές δυνάμεις και, αν όντως είχε, γιατί δεν επέλεξε τη ρήξη με τον υπουργό Αμυνας. Τα γεγονότα δίνουν τη δική τους απάντηση και πιστοποιούν, ίσως, ότι αν 
και στην παρούσα φάση είναι ορατή η πλειοψηφία που μπορεί να κυρώσει τη Συμφωνία των Πρεσπών, δεν είναι ωστόσο διασφαλισμένο το μπλοκ των 151 βουλευτών που θα μπορούσε, χωρίς τους ΑΝΕΛ, να στηρίξει πρόταση ψήφου εμπιστοσύνης ή να απορρίψει πρόταση μομφής.

Υπό τοπρίσμα αυτό και πέραν όσων παράγουν επικοινωνιακά οι συγκεκριμένες επιλογές, ο πρωθυπουργός είχε μπροστά του δύο διαφορετικούς δρόμους: ο ένας ήταν να οδηγήσει τα πράγματα στη λύση της κυβερνητικής συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ και να αναθεωρήσει τον «οδικό χάρτη» που έχει κατά νου. Ο δεύτερος ήταν να αποδεχτεί την παραίτηση του υπουργού που συνδέθηκε με την επίλυση του «Μακεδονικού» και να εισπράξει το πολιτικό κόστος που αναλογεί σε μια τέτοια επιλογή.

Ο κ. Τσίπρας επέλεξε, τελικά, τον δεύτερο δρόμο, θεωρώντας ότι οι εξελίξεις της επόμενης περιόδου θα απορροφήσουν το κόστος της αποχώρησης Κοτζιά και θα βοηθήσουν την κυβέρνηση να δώσει υλική υπόσταση στο δικό της αφήγημα, που δεν είναι άλλο από το τέλος των μνημονίων και την ενίσχυση των χαμηλόμισθων, των συνταξιούχων και της μεσαίας τάξης.

Η διαχείριση των αντιδράσεων

Πέρα από τις δημόσιες αντιπαραθέσεις που προκαλεί η παραίτηση Κοτζιά και τις προτεραιότητες που θέτει η ανάγκη ανάταξης της κυβερνητικής εικόνας, το Μαξίμου έχει να αντιμετωπίσει δύο διαφορετικού χαρακτήρα σοβαρά πολιτικά ζητήματα: το ένα είναι να διαχειριστεί την αμηχανία που προκάλεσε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και στην Ουάσιγκτον η αποχώρηση από την κυβέρνηση του υπουργού Εξωτερικών και το δεύτερο να πείσει το εσωκομματικό ακροατήριο και τον κύκλο επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ ότι η συνέχιση της συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ δεν θίγει τον πυρήνα των επιλογών της Αριστεράς.

Οσον αφορά την πρώτη ανάγκη, στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι η ανάληψη του υπουργείου Εξωτερικών από τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα δεν αφήνει περιθώρια για δεύτερες σκέψεις. Το μήνυμα άλλωστε του πρωθυπουργού προς την κυβέρνηση και το πολιτικό προσωπικό της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας υπογραμμίζει ότι η επίλυση του «Μακεδονικού» στη βάση της Συμφωνίας των Πρεσπών αποτελεί επιλογή στρατηγικού χαρακτήρα για την κυβέρνηση και δεν συνδέεται με πρόσωπα.

Στο Μαξίμου, επίσης, δεν υποτιμούν το κλίμα που διαμορφώνουν εσωκομματικά οι εξελίξεις και τις ενστάσεις που εκφράζονται πλέον όλο και πιο ηχηρά για την παράταση της κυβερνητικής συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ. Θεωρούν, ωστόσο, ότι η υπερψήφιση έως τέλους του έτους των εξαγγελιών της Θεσσαλονίκης και η ακύρωση του μέτρου περικοπής των συντάξεων θα εξισορροπήσουν τα πράγματα και θα χαμηλώσουν την ένταση των αντιδράσεων.

Σε κάθε περίπτωση, άλλωστε, αυτό που μεταφέρεται από την κυβέρνηση προς το κόμμα είναι ότι η ρήξη με τους ΑΝΕΛ συνιστά πάγια επιδίωξη της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ, ενώ υπογραμμίζεται ότι οι ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές που υπάρχουν με το κόμμα του Π. Καμμένου δεν εμπόδισαν τον ΣΥΡΙΖΑ να προωθήσει μια σειρά προοδευτικά νομοθετήματα, όπως η απλή αναλογική, το Σύμφωνο Συμβίωσης και η αναδοχή παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια, ή εμβληματικές επιλογές της Αριστεράς, όπως η επίλυση του «Μακεδονικού».

Διαβάστε ακόμη

Ποια ονόματα ακούγονται για την Προεδρία της Δημοκρατίας - Τι θα μετρήσει στην απόφαση του Μαξίμου

Μαγδεμβουργο: Στη φυλακή ο δράστης της επίθεσης – Οι ακροδεξιές θεωρίες και οι προειδοποιήσεις

Πρύτανης του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστήμιου: Νέα προπτυχιακά προγράμματα μέσα στο 2025

Η Σημασία των Μιτοχονδρίων στην Αναγεννητική Ιατρική: Ιστορία και Σύγχρονες Θεραπείες