Πανελλήνιες 2022: Περισσότερες επιλογές για φοιτητές αλλά «μαστίγιο» σε παραπτώματα - Ακόμα και αφαίρεση φοιτητικής ιδιότητας

Ο νέος νόμος για τα ΑΕΙ που θα εφαρμοστεί από τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά επιφυλάσσει για τους φοιτητές «καρότο» και «μαστίγιο». Οι φοιτητές νέοι και παλιοί θα πρέπει να ενημερωθούν για τις νέες ευκαιρίες και τις περισσότερες επιλογές, που θα έχουν έως ότου ολοκληρώσουν τις σπουδές τους αλλά και για τις αυστηρές διατάξεις οι οποίες ψηφίστηκαν και αφορούν σε παραπτώματα τα οποία μπορεί να τους «στοιχίσουν» την απώλεια της εξεταστικής περιόδου έως και τη χειρότερη εκδοχή , δηλαδή την απώλεια της φοιτητικής ιδιότητας.

Η αλήθεια είναι ότι όλοι οι φοιτητές και περισσότερο οι νέοι θα βρουν (εφόσον φυσικά τα ΑΕΙ εφαρμόσουν άμεσα τις νέες διατάξεις) περισσότερες και «εναλλακτικές» διαδικασίες ώστε να αναβαθμίσουν τα πτυχία τους αλλά και να αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις ακόμη και σε επιστημονικά αντικείμενα διαφορετικά από αυτά τα οποία αρχικά επέλεξαν. Τα θετικά λοιπόν είναι: Tο εσωτερικό ERASMUS, διπλά πτυχία, κοινά πτυχία, δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από άλλα Τμήματα, προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minordegrees).

Κέντρα Ψυχολογικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης αλλά και δικλείδες για αντικειμενική εξέταση και βαθμολόγηση. Στην άλλη πλευρά αυξημένες θα είναι και οι υποχρεώσεις τους αλλά και η «αυστηρότητα» η οποία θα επικρατήσει όσον αφορά σε πειθαρχικά παραπτώματα, στα αυξημένα μέτρα προστασίας των ΑΕΙ και βέβαια την λεγόμενη πανεπιστημιακή αστυνομία.

Οι ποινές από φέτος για τους φοιτητές

Σύμφωνα με τον νέο νόμο το πειθαρχικό παράπτωμα τελείται µε εκ προθέσεως πράξη του φοιτητή η οποία μπορεί να του καταλογιστεί όπως 

1. η παραβίαση του αδιάβλητου των εξετάσεων,
2. η λογοκλοπή ή η αποσιώπηση της άμεσης ή έμμεσης συνεισφοράς άλλων προσώπων στο αντικείμενο επιστημονικής ενασχόλησης ή έρευνας,
3. η καταστροφή περιουσίας του Α.Ε.Ι., κινητής ή ακίνητης, που χρησιμοποιείται από το Α.Ε.Ι. ή μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας,
4. η παρεμπόδιση της εύρυθμης λειτουργίας του Α.Ε.Ι., συμπεριλαμβανομένης τόσο της εκπαιδευτικής, ερευνητικής ή διοικητικής λειτουργίας του όσο και της λειτουργίας των μονομελών και συλλογικών οργάνων και των υπηρεσιών του, καθώς και της χρήσης των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του,
5. η χρήση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων, των εγκαταστάσεων, των υποδομών και του εξοπλισμού του Α.Ε.Ι. χωρίς την άδεια των αρμόδιων οργάνων του,
6. στ) η χρήση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων, των εγκαταστάσεων, των υποδομών και του εξοπλισμού του Α.Ε.Ι. για την εξυπηρέτηση σκοπών που δεν συνάδουν με την αποστολή του, καθώς και η διευκόλυνση τρίτων για την τέλεση της πράξης αυτής,
7. η υπαίτια και με οποιονδήποτε τρόπο ρύπανση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων του ιδρύματος, συμπεριλαμβανομένης και της ηχορύπανσης,
8. η χρήση απαγορευμένων ουσιών, που εµπίπτουν στον ν. 4139/2013 (Α΄ 74), εντός του Α.Ε.Ι. και η οποιαδήποτε συμβολή στη διακίνηση αυτών,
9. η τέλεση οποιουδήποτε πλημμελήματος ή κακουργήματος εφόσον συνδέεται με τη φοιτητική ιδιότητα.

Πειθαρχικές ποινές

Οι πειθαρχικές ποινές που επιβάλλονται σε φοιτητή, αν διαπράξει πειθαρχικό παράπτωμα, είναι οι εξής:

1. έγγραφη επίπληξη,
2. απαγόρευση συμμετοχής σε εξετάσεις ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων, για μία ή περισσότερες εξεταστικές περιόδους,
3. προσωρινή ή μόνιμη απαγόρευση χρήσης εξοπλισμού ή εγκαταστάσεων του ιδρύματος,
4. προσωρινή αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας από έναν (1) έως είκοσι τέσσερις (24) μήνες και
5. οριστική διαγραφή.

Η προσωρινή αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας επιφέρει την αναστολή της ισχύος της ακαδημαϊκής ταυτότητας και την αντίστοιχου χρόνου αποστέρηση των δικαιωμάτων που η ιδιότητα αυτή συνεπάγεται, όπως της συμμετοχής στις εξετάσεις, της λήψης διδακτικών συγγραμμάτων και της λήψης υποστηρικτικού χαρακτήρα χρηματικών ή άλλων παροχών από το ίδρυμα.

Ποινή αναστολής της φοιτητικής ιδιότητας άνω των έξι (6) μηνών συνεπάγεται και τη στέρηση του δικαιώματος χρήσης των χώρων και υποδομών του ιδρύματος, καθώς και του δικαιώματος διαμονής στις φοιτητικές εστίες του Α.Ε.Ι. κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα. 3.

Για τα πειθαρχικά παραπτώματα της παρ. 2 του άρθρου 197 μπορεί να επιβληθεί οποιαδήποτε από τις ποινές της παρ. 1 του παρόντος, με εξαίρεση την ποινή της οριστικής διαγραφής, η οποία δύναται να επιβληθεί αποκλειστικά για τα πειθαρχικά παραπτώματα των περ. γ), δ), η) και θ) της παρ. 2 του άρθρου 197. 4. Η πειθαρχική ευθύνη λήγει με την απώλεια της φοιτητικής ιδιότητας. Η πειθαρχική διαδικασία παύει, αν ο πειθαρχικά διωκόμενος απωλέσει καθ’ οιονδήποτε τρόπον τη φοιτητική ιδιότητα.

Πειθαρχικά όργανα

1. Πειθαρχικά όργανα είναι ο Πρύτανης, ο αρμόδιος Αντιπρύτανης, ο Πρόεδρος του Τμήματος, ο Κοσμήτορας της Σχολής σε περίπτωση Μονοτμηματικής Σχολής, οι αναπληρωτές τους και το Πειθαρχικό Συμβούλιο Φοιτητών.
2. Ο Πρόεδρος του Τμήματος και ο Κοσμήτορας της Σχολής σε περίπτωση Μονοτμηματικής Σχολής είναι αρμόδιοι και για την επιβολή των πειθαρχικών ποινών της έγγραφης επίπληξης και του αποκλεισμού από τη συμμετοχή στις εξετάσεις ενός (1) ή περισσότερων μαθημάτων σε μία (1) εξεταστική περίοδο.Οι ίδιες ποινές επιβάλλονται και από τον Πρύτανη ή τον αρμόδιο ανά περίπτωση Αντιπρύτανη ή τον νόμιμο αναπληρωτή του, αν λάβουν γνώση ή έχουν σοβαρές ενδείξεις για την τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος και δεν έχει ασκηθεί πειθαρχική δίωξη από τον Πρόεδρο του Τμήματος ή τον Κοσμήτορα της Σχολής.Αν η βαρύτητα του παραπτώματος δικαιολογεί την επιβολή βαρύτερης ποινής, τα όργανα των προηγούμενων εδαφίων παραπέμπουν την υπόθεση στο Πειθαρχικό Συμβούλιο Φοιτητών, το οποίο έχει την αρμοδιότητα για την επιβολή και κάθε άλλης πειθαρχικής ποινής.
3. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο Φοιτητών αποτελείται από: α) τον αρμόδιο για τα ακαδημαϊκά θέματα Αντιπρύτανη, ως Πρόεδρο, με Αναπληρωτή του τον αρμόδιο για τα διοικητικά θέματα Αντιπρύτανη, β) το αρχαιότερο μέλος της Κοσμητείας, με αναπληρωτή του το αμέσως νεότερο μέλος της, γ) δύο (2) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) του Τμήματος με τους αναπληρωτές τους, δ) έναν (1) εκπρόσωπο των φοιτητών με τον αναπληρωτή του.
4. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο Φοιτητών συγκροτείται με απόφαση του Πρύτανη για θητεία δύο (2) ετών, με εξαίρεση τον εκπρόσωπο των φοιτητών και τον αναπληρωτή του, οι οποίοι ορίζονται για θητεία ενός (1) έτους. Ο εκπρόσωπος των φοιτητών και ο αναπληρωτής του αναδεικνύονται με μυστική ψηφοφορία με ηλεκτρονικά μέσα από το σύνολο των φοιτητών του Α.Ε.Ι., με ανάλογη εφαρμογή της διαδικασίας ανάδειξης εκπροσώπου των φοιτητών στη Σύγκλητο. Αν δεν αναδειχθεί ή απουσιάζει ο εκπρόσωπος των φοιτητών, το πειθαρχικό συμβούλιο συγκροτείται, λειτουργεί, συνεδριάζει και λαμβάνει νομίμως αποφάσεις χωρίς τη συμμετοχή του. Χρέη γραμματέα εκτελεί μόνιμος διοικητικός υπάλληλος του Α.Ε.Ι., ο οποίος ορίζεται με την πράξη συγκρότησης.
5. Η δίωξη και τιμωρία των πειθαρχικών παραπτωμάτων αποτελεί καθήκον των πειθαρχικών οργάνων.

Πειθαρχική δίωξη και διαδικασία

Η πειθαρχική δίωξη σε βάρος φοιτητή ασκείται από τον Πρόεδρο του οικείου Τμήματος ή από τον Κοσμήτορα της Σχολής σε περίπτωση Μονοτμηματικής Σχολής. Δύναται να ασκηθεί και από τον Πρύτανη ή τον αρμόδιο Αντιπρύτανη ή τον νόμιμο αναπληρωτή του, αν λάβουν γνώση ή έχουν σοβαρές ενδείξεις για την τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος και δεν έχει ασκηθεί πειθαρχική δίωξη από τον Πρόεδρο του Τμήματος ή τον Κοσμήτορα της Σχολής.

2. Η πειθαρχική δίωξη φοιτητή αρχίζει είτε με την έγγραφη κλήση σε προηγούμενη ακρόαση (απολογία) του πειθαρχικώς διωκόμενου ενώπιον του αρμόδιου μονομελούς πειθαρχικού οργάνου είτε με την παραπομπή του στο πειθαρχικό συμβούλιο, το οποίο τον καλεί σε απολογία υποχρεωτικώς μετά την ολοκλήρωση της πειθαρχικής ανάκρισης. Η κλήση σε απολογία γίνεται εγγράφως. Στο έγγραφο κλήσης και στο παραπεμπτήριο έγγραφο, το οποίο κοινοποιείται στον πειθαρχικώς διωκόμενο, περιγράφονται με σαφή και ορισμένο τρόπο τα πραγματικά περιστατικά που συνιστούν το πειθαρχικό παράπτωμα και παρατίθενται οι διατάξεις που το τυποποιούν, καθώς και οι ποινές που προβλέπονται γι’ αυτό. Στα ίδια έγγραφα γίνεται αναφορά και στο σχετικό αποδεικτικό υλικό, στο οποίο ο πειθαρχικώς διωκόμενος έχει πρόσβαση είτε με επισκόπησή του είτε με λήψη αντιγράφων. Η προθεσμία που τάσσεται για απολογία είναι εύλογη και, πάντως, δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δεκαπέντε (15) ημερών.

3. Μετά από το πέρας της ανάκρισης και πριν από την έκδοση απόφασης, το Πειθαρχικό Συμβούλιο Φοιτητών καλεί εκ νέου τον φοιτητή σε ακρόαση, παρέχοντάς του εύλογο χρόνο, ο οποίος δεν δύναται να είναι μικρότερος των πέντε (5) ημερών, για την προετοιμασία της υπεράσπισής του. Ο φοιτητής έχει δικαίωμα να παρίσταται με συνήγορο και να προτείνει μάρτυρες υπεράσπισης. Αν ο φοιτητής δεν κατανοεί την ελληνική γλώσσα, λαμβάνεται μέριμνα για τη μετάφραση των σημαντικότερων εγγράφων της διαδικασίας σε γλώσσα που κατανοεί και για την παροχή σε αυτόν διερμηνέα. 4. Δεύτερη πειθαρχική δίωξη για το ίδιο παράπτωμα είναι απαράδεκτη λόγω δεδικασμένου ή εκκρεμοδικίας.

Νέα δεδομένα και περισσότερες επιλογές σπουδών

Οι σημαντικότερες διατάξεις είναι οι εξής:

Διπλά προγράμματα σπουδών

Τμήματα του ίδιου ή άλλου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) δύνανται να διοργανώνουν διπλά προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου (dual major), τα οποία οδηγούν στην απονομή δύο (2) ισότιμων τίτλων σπουδών πρώτου κύκλου σε δύο (2) διακριτά γνωστικά αντικείμενα. 2. Η χρονική διάρκεια του διπλού προγράμματος σπουδών είναι προσαυξημένη κατ’ ελάχιστον κατά δύο (2) έτη από τη χρονική διάρκεια των λοιπών προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου και οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστον σε τριακόσιες εξήντα (360) πιστωτικές μονάδες. Τα διπλά προγράμματα σπουδών αποτελούν ενιαία προγράμματα σπουδών, που διαχωρίζονται σε δύο (2) επιμέρους μη αυτοτελή προγράμματα σπουδών που αφορούν σε διακριτά γνωστικά αντικείμενα. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες κάθε μη αυτοτελούς προγράμματος καλύπτουν κατ’ ελάχιστον εκατόν ογδόντα (180) πιστωτικές μονάδες. 3. Με απόφαση της Συγκλήτου του οικείου Α.Ε.Ι. ή των συνεργαζόμενων Α.Ε.Ι., κατόπιν εισήγησης των Συνελεύσεων των συνεργαζόμενων Τμημάτων, δύναται να ιδρύονται διπλά προγράμματα σπουδών. Με την απόφαση ίδρυσης του προγράμματος σπουδών εγκρίνεται το ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας, με το οποίο καθορίζονται οι όροι συνεργασίας, το διδακτικό έργο του προγράμματος που αναλαμβάνει κάθε συνεργαζόμενο Τμήμα, ο τόπος οργάνωσης, οι υποδομές και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση του προγράμματος, η εκπροσώπηση κάθε συνεργαζόμενου Τμήματος στην επιτροπή προγράμματος σπουδών, το Α.Ε.Ι. που αναλαμβάνει τη διοικητική υποστήριξη του προγράμματος και τα στοιχεία της παρ. 3 του άρθρου 70, αν τα συνεργαζόμενα Τμήματα ανήκουν σε διαφορετικά Α.Ε.Ι., ο συνολικός αριθμός των εισακτέων, η κατανομή αυτών στον αριθμό εισακτέων κάθε συνεργαζόμενου Τμήματος και τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα σπουδών μεταξύ των εισαγομένων στα συνεργαζόμενα Τμήματα. Αν τα συνεργαζόμενα Τμήματα εδρεύουν σε διαφορετική περιφερειακή ενότητα ή πόλη, είναι δυνατή η οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τη χρήση μεθόδων σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε ποσοστό που δεν δύναται να υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) του προγράμματος σπουδών για το Τμήμα 49 που εδρεύει εκτός της πόλης που έχει καθοριστεί ως τόπος οργάνωσης του προγράμματος σπουδών

Πρόγραμμα εσωτερικής κινητικότητας φοιτητών (εσωτερικά Erasmus)

1. Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) της ημεδαπής οργανώνουν πρόγραμμα εσωτερικής κινητικότητας φοιτητών, το οποίο περιλαμβάνει όλα τα προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου στα οποία πραγματοποιείται η εισαγωγή φοιτητών μέσω πανελλήνιων εξετάσεων.

2. Οι φοιτητές που έχουν εγγραφεί σε προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου Τμήματος Α.Ε.Ι. (Τμήμα προέλευσης) και δεν έχουν υπερβεί το ελάχιστο όριο φοίτησης, όπως αυτό καθορίζεται στην απόφαση ίδρυσης του προγράμματος σπουδών, δύνανται να υποβάλουν αίτηση να παρακολουθήσουν μαθήματα ή εκπαιδευτικές δραστηριότητες προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου Τμήματος άλλου Α.Ε.Ι. της ημεδαπής (Τμήμα υποδοχής). Η κινητικότητα δύναται να πραγματοποιείται προς ομοειδή ή μη ομοειδή προγράμματα σπουδών Τμημάτων άλλων Α.Ε.Ι. και η διάρκεια της φοίτησης ανέρχεται σε χρονικό διάστημα ενός (1) ακαδημαϊκού εξαμήνου. Οι φοιτητές κατά το χρονικό διάστημα της φοίτησής τους στο πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος υποδοχής έχουν όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των φοιτητών του Α.Ε.Ι. υποδοχής και δικαιούνται να αξιολογούνται στα μαθήματα και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες σύμφωνα με τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του Α.Ε.Ι. και τον εσωτερικό κανονισμό του προγράμματος.

3. Αν το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος υποδοχής είναι ομοειδές με το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος προέλευσης, προσμετράται υποχρεωτικά το σύνολο των πιστωτικών μονάδων (European Credit Transfer and Accumulation System - ECTS), που αντιστοιχούν σε μαθήματα και εκπαιδευτικές δραστηριότητες στα οποία αξιολογήθηκε επιτυχώς ο φοιτητής, εφόσον ο φοιτητής δεν έχει ήδη αξιολογηθεί επιτυχώς στα ίδια ή αντίστοιχα μαθήματα ή εκπαιδευτικές δραστηριότητες από το Τμήμα προέλευσης. Αν το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος υποδοχής δεν είναι ομοειδές με το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος προέλευσης του φοιτητή, η επιτυχής αξιολόγηση σε μαθήματα και εκπαιδευτικές δραστηριότητες του ακαδημαϊκού εξαμήνου για το οποίο υπεβλήθη η αίτηση παρακολούθησης, δύναται να συνυπολογίζεται για την απονομή του τίτλου σπουδών και να προσμετράται το σύνολο των πιστωτικών μονάδων (ECTS) που αυτές αποδίδουν με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος προέλευσης, έως τη συμπλήρωση του ποσοστού της παρ.

4 του άρθρου 66. 4. Με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος προέλευσης, κατόπιν αίτησης του φοιτητή, εγκρίνεται ή απορρίπτεται η προσμέτρηση των πιστωτικών μονάδων για την απονομή πτυχίου, οι οποίες είτε αφορούν σε μαθήματα ή εκπαιδευτικές δραστηριότητες ομοειδούς προγράμματος σπουδών για τις οποίες έχει ήδη αξιολογηθεί ο φοιτητής στο Α.Ε.Ι. προέλευσης είτε υπερβαίνουν το ποσοστό της παρ. 4 του άρθρου 66. Τα μαθήματα και οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τα οποία έχει αξιολογηθεί επιτυχώς ο φοιτητής στο πλαίσιο του προγράμματος κινητικότητας και δεν προσμετρώνται για τη λήψη πτυχίου, καθώς και ο αριθμός των πιστωτικών τους μονάδων, αναγράφονται υποχρεωτικά στο παράρτημα του πτυχίου.

5. Το δικαίωμα κινητικότητας δύναται να ασκείται μία (1) φορά έως την ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου και την απονομή του τίτλου σπουδών από το Α.Ε.Ι. προέλευσης.

6. Οι φοιτητές που γίνονται δεκτοί σε προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου μετά από κατατακτήριες εξετάσεις, δύνανται να αιτούνται απαλλαγής από την υποχρέωση παρακολούθησης και επιτυχούς αξιολόγησης σε μαθήματα ή εκπαιδευτικές δραστηριότητες του προγράμματος σπουδών στα οποία αξιολογήθηκαν επιτυχώς στο πλαίσιο του προγράμματος εσωτερικής κινητικότητας, ανεξαρτήτως αν προσμετρήθηκαν για τη λήψη πτυχίου. Με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος, κατόπιν αιτήματος του φοιτητή, καθορίζονται τα μαθήματα και οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες του προγράμματος σπουδών από τις οποίες απαλλάσσεται από την υποχρέωση παρακολούθησης και επιτυχούς αξιολόγησης.

7. Για κάθε πρόγραμμα σπουδών πρώτου κύκλου ο ανώτατος αριθμός των φοιτητών που γίνονται δεκτοί στο πρόγραμμα εσωτερικής κινητικότητας ανά ακαδημαϊκό εξάμηνο καθορίζεται στο δέκα τοις εκατό (10%) του συνολικού αριθμού των εισακτέων, όπως αυτός ισχύει κάθε ακαδημαϊκό έτος. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων δύναται να μεταβάλλεται ο ανώτατος αριθμός της παρούσας.

Ενιαίος και αδιάσπαστος τίτλος σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master)

Η επιτυχής ολοκλήρωση προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου, που πληροί τις προϋποθέσεις του παρόντος άρθρου οδηγεί στην απονομή ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master) στην ειδικότητα του Τμήματος και ο τίτλος σπουδών αντιστοιχεί σε επίπεδο 7 του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν. 4763/2020 (Α΄ 254).

Ως προϋποθέσεις για την απονομή ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου ορίζονται οι ακόλουθες: α) το πρόγραμμα σπουδών αποτελείται κατ’ ελάχιστον από δέκα (10) ακαδημαϊκά εξάμηνα και αντιστοιχεί σε τριακόσιες (300) πιστωτικές μονάδες (European Credit Transfer and Accumulation System - ECTS), β) για την απονομή του τίτλου σπουδών απαιτείται η εκπόνηση πτυχιακής ή διπλωματικής εργασίας διάρκειας κατ’ ελάχιστον ενός (1) ακαδημαϊκού εξαμήνου, γ) το πρόγραμμα σπουδών είναι διαρθρωμένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να διασφαλίζει τη θεμελίωση της γνώσης σε μια (1) επιστήμη ή τέχνη, την ανάπτυξη μαθημάτων κορμού της ειδικότητας σε όλο το εύρος του γνωστικού αντικειμένου, καθώς και την εμβάθυνση και εμπέδωση σε υψηλό επίπεδο των γνώσεων στο εύρος του γνωστικού αντικειμένου της ειδικότητας και δ) η τεκμηρίωση της αναγκαιότητας ενιαίων και αδιάσπαστων σπουδών πρώτου και δεύτερου κύκλου διάρκειας δέκα (10) εξαμήνων και τριακοσίων (300) πιστωτικών μονάδων για την κάλυψη των γνώσεων που απαιτούνται στο γνωστικό αντικείμενο της ειδικότητας. 2. Για κάθε πρόγραμμα σπουδών που πληροί τις προϋποθέσεις της παρ. 1, η Σύγκλητος του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.), μετά από εισήγηση της Συνέλευσης του Τμήματος, υποβάλλει αίτημα προς τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, ο οποίος, μετά από σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.), εκδίδει διαπιστωτική πράξη περί απονομής ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου. Μετά από την έκδοση της απόφασης, ο ενιαίος και αδιάσπαστος τίτλος σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου λογίζεται ότι έχει ληφθεί από την ημερομηνία απονομής του πτυχίου ή διπλώματος και καταλαμβάνει και όσους αποφοίτησαν πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος. 3. Το παρόν εφαρμόζεται αναλογικά για προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου Τμημάτων ή Σχολών των Α.Ε.Ι., που έχουν καταργηθεί, τροποποιηθεί ή μετονομαστεί, εφόσον αυτά πληρούσαν τις προϋποθέσεις των περ. α) έως γ) της παρ. 1. Για τα προγράμματα σπουδών που οργανώνονταν χωρίς την κατανομή του εκπαιδευτικού φόρτου σε πιστωτικές μονάδες, δεν απαιτείται το δεύτερο εδάφιο της περ. α). Αρμόδιο όργανο για την υποβολή του αιτήματος της παρ. 2 προς τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων είναι η Σύγκλητος του Α.Ε.Ι.. 4. Η χορήγηση ενιαίου και αδιάσπαστου τίτλου σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου δεν επιφέρει μισθολογικές μεταβολές.

 Διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών

Τμήματα του ίδιου ή άλλου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) που καλύπτουν διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους και γνωστικά αντικείμενα, δύνανται να συνεργάζονται για την ίδρυση προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου διεπιστημονικού χαρακτήρα, η επιτυχής ολοκλήρωση των οποίων οδηγεί στην απονομή από κοινού τίτλου σπουδών. 2. Τα προγράμματα σπουδών διεπιστημονικού χαρακτήρα ιδρύονται με απόφαση της Συγκλήτου του Α.Ε.Ι. ή των συνεργαζόμενων Α.Ε.Ι., κατόπιν εισήγησης των Συνελεύσεων των συνεργαζόμενων Τμημάτων. Με την απόφαση ίδρυσης του προγράμματος σπουδών, εγκρίνεται η σύναψη ειδικού πρωτοκόλλου συνεργασίας, με το οποίο καθορίζονται οι όροι συνεργασίας, το διδακτικό έργο του προγράμματος που αναλαμβάνει κάθε συνεργαζόμενο Τμήμα, ο τόπος οργάνωσης, οι υποδομές και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση του προγράμματος, η εκπροσώπηση κάθε συνεργαζόμενου Τμήματος στην επιτροπή προγράμματος σπουδών και το Α.Ε.Ι. που αναλαμβάνει τη διοικητική υποστήριξη του προγράμματος, αν τα συνεργαζόμενα Τμήματα ανήκουν σε διαφορετικά Α.Ε.Ι.. Στην επιτροπή προγράμματος σπουδών συμμετέχουν μέλη Δ.Ε.Π. των συνεργαζόμενων Τμημάτων που διδάσκουν στο πρόγραμμα. Αν τα συνεργαζόμενα Τμήματα εδρεύουν σε διαφορετική πόλη, είναι δυνατή η οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τη χρήση μεθόδων σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σύμφωνα με το άρθρο 67 σε ποσοστό που δεν δύναται να υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) του προγράμματος σπουδών για το Τμήμα ή τα Τμήματα που εδρεύουν εκτός της πόλης που έχει καθοριστεί ως τόπος οργάνωσης του προγράμματος σπουδών. Άρθρο 72 Διπλά προγράμματα σπουδών 1. Τμήματα του ίδιου ή άλλου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) δύνανται να διοργανώνουν διπλά προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου (dual major), τα οποία οδηγούν στην απονομή δύο (2) ισότιμων τίτλων σπουδών πρώτου κύκλου σε δύο (2) διακριτά γνωστικά αντικείμενα. 2. Η χρονική διάρκεια του διπλού προγράμματος σπουδών είναι προσαυξημένη κατ’ ελάχιστον κατά δύο (2) έτη από τη χρονική διάρκεια των λοιπών προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου και οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστον σε τριακόσιες εξήντα (360) πιστωτικές μονάδες. Τα διπλά προγράμματα σπουδών αποτελούν ενιαία προγράμματα σπουδών, που διαχωρίζονται σε δύο (2) επιμέρους μη αυτοτελή προγράμματα σπουδών που αφορούν σε διακριτά γνωστικά αντικείμενα. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες κάθε μη αυτοτελούς προγράμματος καλύπτουν κατ’ ελάχιστον εκατόν ογδόντα (180) πιστωτικές μονάδες. 3. Με απόφαση της Συγκλήτου του οικείου Α.Ε.Ι. ή των συνεργαζόμενων Α.Ε.Ι., κατόπιν εισήγησης των Συνελεύσεων των συνεργαζόμενων Τμημάτων, δύναται να ιδρύονται διπλά προγράμματα σπουδών. Με την απόφαση ίδρυσης του προγράμματος σπουδών εγκρίνεται το ειδικό πρωτόκολλο συνεργασίας, με το οποίο καθορίζονται οι όροι συνεργασίας, το διδακτικό έργο του προγράμματος που αναλαμβάνει κάθε συνεργαζόμενο Τμήμα, ο τόπος οργάνωσης, οι υποδομές και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση του προγράμματος, η εκπροσώπηση κάθε συνεργαζόμενου Τμήματος στην επιτροπή προγράμματος σπουδών, το Α.Ε.Ι. που αναλαμβάνει τη διοικητική υποστήριξη του προγράμματος και τα στοιχεία της παρ. 3 του άρθρου 70, αν τα συνεργαζόμενα Τμήματα ανήκουν σε διαφορετικά Α.Ε.Ι., ο συνολικός αριθμός των εισακτέων, η κατανομή αυτών στον αριθμό εισακτέων κάθε συνεργαζόμενου Τμήματος και τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα σπουδών μεταξύ των εισαγομένων στα συνεργαζόμενα Τμήματα. Αν τα συνεργαζόμενα Τμήματα εδρεύουν σε διαφορετική περιφερειακή ενότητα ή πόλη, είναι δυνατή η οργάνωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τη χρήση μεθόδων σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε ποσοστό που δεν δύναται να υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) του προγράμματος σπουδών για το Τμήμα 49 που εδρεύει εκτός της πόλης που έχει καθοριστεί ως τόπος οργάνωσης του προγράμματος σπουδών.

Προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης

Τμήματα ή Μονοτμηματικές Σχολές των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) δύνανται να οργανώνουν, παράλληλα με τα προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου, ειδικό πρόγραμμα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degree) στο επιστημονικό πεδίο του Τμήματος ή της Μονοτμηματικής Σχολής. Η διάρκεια του προγράμματος σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης ορίζεται κατ’ ελάχιστον σε ένα (1) ακαδημαϊκό έτος και οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες αντιστοιχούν τουλάχιστον σε εξήντα (60) πιστωτικές μονάδες (European Credit Transfer and Accumulation System- ECTS). Προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης προσφέρονται αποκλειστικά προς εγγεγραμμένους φοιτητές άλλων Τμημάτων του ίδιου Α.Ε.Ι., οι οποίοι φοιτούν 62 σε προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου και έχουν συμπληρώσει το ενενήντα τοις εκατό (90%) του συνόλου των πιστωτικών μονάδων του προγράμματος σπουδών στο οποίο φοιτούν. 2. Με απόφαση της Συγκλήτου του Α.Ε.Ι., κατόπιν εισήγησης του Τμήματος, εγκρίνεται το πρόγραμμα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης της παρ. 1 και καθορίζονται τα στοιχεία των περ. α) έως δ) και η) της παρ. 3 του άρθρου 70, ο αριθμός των εισακτέων ανά ακαδημαϊκό έτος, τα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων των υποψηφίων και ο τρόπος εισδοχής των φοιτητών. Μέρος των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του προγράμματος σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης δύναται να ταυτίζεται με εκπαιδευτικές δραστηριότητες των προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου του Τμήματος. 3. Η επιτυχής ολοκλήρωση προγράμματος σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης οδηγεί στην απονομή διακριτού τίτλου του προγράμματος σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης από το Τμήμα όπου οργανώνεται. Προϋπόθεση για την απονομή του τίτλου είναι η ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου στο οποίο είχε εγγραφεί ο φοιτητής. 4. Ο ανώτατος χρόνος φοίτησης σε πρόγραμμα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης ανέρχεται στη διάρκεια του προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου του Τμήματος εισαγωγής, προσαυξημένος κατά ένα (1) ακαδημαϊκό εξάμηνο και δεν προσμετράται στο ανώτατο όριο φοίτησης του άρθρου 75. Κατά τη διάρκεια φοίτησης στο πρόγραμμα του παρόντος, ο φοιτητής έχει όλα τα δικαιώματα του προπτυχιακού φοιτητή. 5. Με απόφαση της Συγκλήτου του Α.Ε.Ι., κατόπιν εισήγησης Τμήματος ή Σχολής, δύναται να ιδρύονται προγράμματα σπουδών σύντομης διάρκειας, η επιτυχής ολοκλήρωση των οποίων οδηγεί στη χορήγηση τίτλων σπουδών σύντομης διάρκειας. Τα προγράμματα σπουδών σύντομης διάρκειας δύναται να περιλαμβάνουν εκπαιδευτικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν σε τριάντα (30) έως εξήντα (60) πιστωτικές μονάδες (European Credit Transfer and Accumulation System - ECTS) και αφορούν σε ένα επιστημονικό πεδίο ή συνδυασμό επιστημονικών πεδίων. Τα προγράμματα απευθύνονται προς όλους τους εγγεγραμμένους φοιτητές προγραμμάτων πρώτου κύκλου σπουδών του Α.Ε.Ι. ή άλλου Α.Ε.Ι. της ημεδαπής, καθώς και προς φοιτητές ιδρυμάτων της αλλοδαπής.