Η ισότητα που άργησε να έρθει: Μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών αποκαλύπτει έρευνα

Οι εργαζόμενες γυναίκες με πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες συναδέλφους τους, λαμβάνοντας το 78% των αποδοχών τους, όπως αποκαλύπτει έρευνα. Η εικόνα αυτή δεν διαφέρει και πολύ από τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ.

Το παραπάνω συμπέρασμα προέρχεται από τη δημοσιοποίηση της ετήσιας έκθεσης για την ποιότητα των ΑΕΙ από τη Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), στην οποία επισημαίνεται ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών - γυναικών επηρεάζει αρνητικά την ισότητα των φύλων, η οποία αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και βασικό στόχο κάθε σύγχρονης δημοκρατικής χώρας.

Και στην Ελλάδα, οι εργαζόμενες γυναίκες με πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες συναδέλφους τους, λαμβάνοντας το 78% των αποδοχών τους. Βάσει των στοιχείων του ΟΟΣΑ, η μισθολογική διαφορά ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες είναι μεγαλύτερη στη Χιλή (67,8%), την Ουγγαρία (68,4%), το Ισραήλ (68,7%), την Ιρλανδία (69,1%) και τη Γερμανία (69,9%), και μικρότερη σε χώρες όπως η Κόστα Ρίκα (95,5%), το Λουξεμβούργο (83,2%), η Σλοβενία (82,6%),και η Αυστραλία (81,1%).

Την ίδια στιγμή όμως (το 2020), στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι γυναίκες αντιστοιχούσαν στο 54% του συνόλου των εγγεγραμμένων φοιτητών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το ποσοστό των γυναικών παρουσιάζεται ελαφρώς χαμηλότερο στις σπουδές βραχείας διάρκειας (48,6%), αρκετά υψηλότερο στον προπτυχιακό κύκλο σπουδών (53,4%) και πολύ υψηλότερο στις μεταπτυχιακές σπουδές (57,2%), ενώ καταγράφεται επίσης χαμηλότερο στους υποψήφιους διδάκτορες (48,7%), όπου η πλειονότητα των φοιτητών ήταν άνδρες.

Τα ποσοστά των γυναικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Οι αλλαγές στα ποσοστά ανά κατηγορία, σε σύγκριση με το 2019, είναι πολύ μικρές. Τα πέντε υψηλότερα ποσοστά γυναικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καταγράφονται στην Ισλανδία (65,15%), τη Σουηδία (60,18%), την Πολωνία (58,98%), την Εσθονία (58,74%) και τη Σλοβακία (58,55%) . Η Ελλάδα, η Γερμανία, το Λιχτενστάιν και η Τουρκία ήταν οι μόνες χώρες στην Ευρώπη όπου οι άνδρες αποτελούσαν την πλειονότητα των φοιτητών τόσο στους σπουδαστές πρώτου κύκλου (Ελλάδα 51,65%, Γερμανία 53,30,%, Τουρκία 53,47%, Λιχτενστάιν 55,61%) όσο και στο σύνολο (Ελλάδα 50,46%, Γερμανία 50,83%, Τουρκία 51,72%, Λιχτενστάιν 62,31%). Η Κύπρος (54,20%) περιλαμβάνονται, επίσης, στις χώρες όπου οι άνδρες υπερτερούσαν αριθμητικά των γυναικών στους προπτυχιακούς φοιτητές. Στον αντίποδα, στους προπτυχιακούς φοιτητές τα υψηλότερα ποσοστά γυναικών καταγράφονται στη Σουηδία (63,95%), την Ισλανδία (63,68%), τη Νορβηγία (60,29%), τη Γαλλία (60,03%), τη Δανία (59,26%) και τη Σλοβενία (59,03). Στους μεταπτυχιακούς φοιτητές ποσοστό φοιτητριών πάνω από 60% καταγράφεται στην Ισλανδία (70,53%), την Κύπρο (68,84%), την Πολωνία (65,68%), τη Λιθουανία (64,48%), τη Σλοβενία (63,99%), την Κροατία και την Εσθονία (62,47%), τη Σερβία (61,68%), τη Σλοβακία (61,59%), τη Ρουμανία (60,34%), την Τσεχία (60,09%) και τη Λετονία (60,02%).

Ως προς τους υποψήφιους διδάκτορες, τα υψηλότερα ποσοστά στους άνδρες εμφανίζονται στο Λιχτενστάιν (76,44%), το Λουξεμβούργο (57,02%), την Τσεχία (55,48%) και την Αυστρία (54,70%), ενώ τα χαμηλότερα διαπιστώνονται στην Ισλανδία (40,52%), την Κύπρο (41,27%), τη Σερβία (42,35%), την Εσθονία (43,16%), τη Λιθουανία (44,26%) και την Λετονία (44,79%

Επαγγέλματα με χαμηλή ζήτηση στην αγορά εργασίας

Kατά την τελευταία δεκαετία σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σε πολλές κατηγορίες επαγγελματιών, παρατηρείται έστω και μικρή αύξηση στην απασχόληση. Τα επαγγέλματα που παρουσιάζουν δυναμική ανάπτυξη σε ποσοστά απασχόλησης είναι οι σχεδιαστές και αναλυτές λογισμικού και εφαρμογών, οι επαγγελματίες διοίκησης, οι μηχανικοί και οι επαγγελματίες στον τομέα της υγείας. Αντίθετα, σημαντικά μειούμενη απασχόληση καταγράφεται στους κλάδους των βιβλιοθηκονόμων/αρχειοθετών, των νομικών, των καλλιτεχνών, των πολεοδόμων-τοπογράφων και των καθηγητών δευτεροβάθμιας και επαγγελματικής εκπαίδευσης. Από την ανάλυση των στοιχείων που διενήργησε η ΕΘΑΑΕ με δεδομένα του πληροφοριακού της συστήματος ΟΠΕΣΠ σε συνδυασμό με τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτει θετική προοπτική απασχόλησης για αποφοίτους που ανήκουν στους επαγγελματίες του τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής, τους επαγγελματίες διοίκησης, τους επαγγελματίες υγείας και τους μηχανικούς.

Σχετικά θετικές και ουδέτερες προοπτικές απασχόλησης προκύπτουν για τους αποφοίτους Τμημάτων για επαγγέλματα όπως κτηνίατροι, νοσηλευτές και μαίες, δάσκαλοι πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και νηπιαγωγοί, ιατροί, επαγγελματίες του χρηματοοικονομικού τομέα, επαγγελματίες των επιστημών της ζωής, επαγγελματίες των φυσικών επιστημών και συγγραφείς, δημοσιογράφοι, επαγγελματίες του γλωσσικού τομέα και επαγγελματίες του κοινωνικού και θρησκευτικού τομέα. Αρνητικές προοπτικές έχουν οι απόφοιτοι που σχετίζονται με επαγγέλματα όπως βιβλιοθηκονόμοι, αρχειοθέτες και έφοροι αρχαιοτήτων και μουσείων, νομικοί, καθηγητές επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, πολεοδόμοι, σχεδιαστές, καλλιτέχνες.