Νέοι ορίζοντες για δεκάδες ανθρώπους: Μεταπτυχιακές σπουδές εξ αποστάσεως για τους φοιτητές όλων των ελληνικών ΑΕΙ - Πώς θα γίνονται οι εξετάσεις

Νέοι ορίζοντες ανοίγονται για τις μεταπτυχιακές σπουδές στη χώρα μας καθώς με απόφαση των υπουργείων Παιδείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, δίνεται η δυνατότητα σε όλα τα ΑΕΙ της χώρας να λειτουργήσουν μεταπτυχιακά προγράμματα με τη χρήση μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Μέχρι τώρα αυτή τη δυνατότητα είχαν κατά κύριο λόγω όσοι σπουδάζουν στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) και σε εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό ορισμένα ακόμη πανεπιστήμια τα οποία όμως σε καμία περίπτωση δεν εξυπηρετούν τις ανάγκες των ενδιαφερόμενων οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν σπουδές δια ζώσης διότι είναι εργαζόμενοι (φοιτητές, δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι, εκπαιδευτικοί κ.α).

Με τις νέες ρυθμίσεις ορίζονται συγκεκριμένες προδιαγραφές για την οργάνωση και λειτουργία μεταπτυχιακών εξ΄ αποστάσεως και συνεπώς τα πανεπιστήμια θα μπορέσουν να προχωρήσουν τις σχετικές διαδικασίες άμεσα καθώς η σχετική απόφαση δημοσιεύτηκε στις 18-2-2023 στην  Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Αρ.Φύλλου 1079), με τίτλο «Καθορισμός των προϋποθέσεων και της διαδικασίας οργάνωσης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.)». Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (υπογράφουν οι κ.κ  Αγγελος Συρίγος , υφυπουργός Παιδείας και Κυριάκος Πιερρακάκης υφυπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης) καθορίζονται οι  προϋποθέσεις οργάνωσης και λειτουργίας των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ζητήματα σχετικά με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων και τεχνικών για την ηλεκτρονική εξ αποστάσεως αξιολόγηση φοιτητών, καθώς και κάθε άλλο ζήτημα σχετικά με την οργάνωσή τους. Στην Απόφαση σημειώνεται ότι τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα καταρτίζουν και εφαρμόζουν στρατηγική για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση με την παιδαγωγική αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. (eLearning), η οποία ενσωματώνεται στη συνολική στρατηγική των ΑΕΙ και προσδιορίζει το παιδαγωγικό πλαίσιο αξιοποίησης των Τ.Π.Ε., τόσο σε περιβάλλοντα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (eLearning) όσο και σε περιβάλλοντα Μεικτής Εκπαίδευσης (Blended Learning).

Ειδικότερα πεδία τα οποία αποτυπώνονται στην υπουργική απόφαση αφορούν σε ζητήματα όπως:

• Διαδικασία ίδρυσης Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών με τη χρήση μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
• Προδιαγραφές υποδομών ψηφιακής τεχνολογίας των Α.Ε.Ι. και λοιπές προϋποθέσεις.
• Περιεχόμενο του Κανονισμού προγραμμάτων μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών για εξ αποστάσεως Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών.
• Εξ αποστάσεως εξέταση και αξιολόγηση των φοιτητών.
• Πιστοποίηση των Π.Μ.Σ. που οργανώνονται με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης από την ΕΘ.Α.Α.Ε. πριν την έναρξη λειτουργίας τους και περιοδική αξιολόγησή τους. 
• Για πρώτη φορά παρέχεται σε όλα τα Πανεπιστήμια η δυνατότητα οργάνωσης προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών εξ ολοκλήρου με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, προσφέροντας μια ακόμη ευκαιρία εξωστρέφειας των Πανεπιστημίων μας  για την προσέλκυση φοιτητών από άλλες χώρες.

Ποιοι θα ωφεληθούν

Ο αριθμός των ωφελούμενων από αυτή την εξέλιξη θα είναι πολύ μεγάλος καθώς εκτός από τους φοιτητές (εργαζόμενους και μη ) θα μπορούν να σπουδάσουν πλέον και ένα πλήθος ανθρώπων οι οποίοι είναι ήδη εργαζόμενοι αλλά θέλουν να αυξήσουν τα προσόντα τους και την επαγγελματική τους θέση ή να ενισχύσουν το ακαδημαϊκό τους προφίλ, επίσης άνθρωποι οι οποίοι ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές και δεν έχουν τη δυνατότητα να μετακινηθούν κοντά σε πανεπιστήμια αλλά θέλουν να ενισχύσουν τις σπουδές τους (όπως εκπαιδευτικοί, διάφοροι επιστήμονες, δημόσιοι υπάλληλοι κ.α). Αυτή τη στιγμή παρακολουθούν μεταπτυχιακά προγράμματα στην Ελλάδα κοντά στα 100.000 άτομα, αριθμός ο οποίος αναμένεται ν΄ αυξηθεί σημαντικά εφόσον θα υπάρχει η δυνατότητα της εξ΄αποστάσεως εκπαίδευσης ενώ θα αυξηθεί και το ενδιαφέρον από φοιτητές του εξωτερικού.

Πώς θα γίνεται η εξ΄ αποστάσεως εξέταση και αξιολόγηση

Η αξιολόγηση των φοιτητών στο πλαίσιο των εξ αποστάσεως Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών (Π.Μ.Σ.) διενεργείται με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις που διενεργούνται δια ζώσης ή με γραπτές ή προφορικές εξετάσεις που διενεργούνται με μεθόδους εξ αποστάσεως, καθώς και με εναλλακτικές μεθόδους, όπως η υποβολή εργασιών, η διεξαγωγή πρακτικής δοκιμασίας. Με την απόφαση ίδρυσης του Π.Μ.Σ. καθορίζονται οι πιθανές μέθοδοι αξιολόγησης ανά εκπαιδευτική δραστηριότητα. 2. Εάν η αξιολόγηση πραγματοποιείται με εξετάσεις (δια ζώσης ή εξ αποστάσεως), το Α.Ε.Ι. οφείλει να λαμβάνει τα κατάλληλα και αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπιστία και το αδιάβλητο της διαδικασίας. Ειδικώς, η γραπτή ή η προφορική εξ αποστάσεως εξέταση δύναται να πραγματοποιηθεί μέσω τεχνολογικής διαμεσολάβησης και αντίστοιχων συστημάτων/εφαρμογών εξ αποστάσεως εξέτασης, που διασφαλίζει την αυθεντικοποίηση του χρήστη, τη φυσική ταυτοποίησή του και την επιτήρηση της διαδικασίας εξέτασης, όπου αυτή κρίνεται αναγκαία. Εάν απαιτείται ειδικός τεχνολογικός εξοπλισμός για τη διαδικασία της αξιολόγησης, αυτό θα πρέπει να ανακοινώνεται στην προκήρυξη που εκδίδεται κατ’ έτος για την υποβολή αιτήσεων των υποψηφίων που θέλουν να εγγραφούν στο Π.Μ.Σ.. 3. Η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων κατά τη διαδικασία της εξ αποστάσεως εξέτασης πραγματοποιείται με τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται το κατάλληλο επίπεδο ασφάλειας έναντι κινδύνων, όπως τυχαία ή παράνομη καταστροφή, απώλεια, αλλοίωση, άνευ αδείας κοινολόγηση ή προσπέλαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάστηκαν, αποθηκεύτηκαν ή υποβλήθηκαν κατ’ άλλο τρόπο σε επεξεργασία. Το διδακτικό προσωπικό, οι επιτηρητές/τριες και πρόσωπα που παρέχουν τεχνική ή/και διοικητική υποστήριξη (όπως ο/η διαχειριστής/τρια πλατφόρμας) δεσμεύονται από υποχρεώσεις εμπιστευτικότητας. Η επιλογή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την πραγματοποίηση της εξέτασης με εξ αποστάσεως μεθόδους πραγματοποιείται με κριτήριο την αξιοπιστία και την παροχή εγγυήσεων ως προς την προστασία των προσωπικών δεδομένων. 4. Κατά τη λήξη της διαδικασίας αξιολόγησής τους, οι φοιτητές ενημερώνονται για τη βαθμολογία τους μέσω ανωνυμοποιημένης ανάρτησης των αποτελεσμάτων σε ειδικό πεδίο του ολοκληρωμένου συστήματος τηλεκπαίδευσης του άρθρου 3 είτε με άλλο πρόσφορο ηλεκτρονικό μέσο.