Ληστείες, βανδαλισμοί και βεβηλώσεις: Πάνω από 570 τα περιστατικά βίας σε ναούς και χώρους λατρείας της Ελλάδας

Βανδαλισμοί, διαρρήξεις, κλοπές, ληστείες, ιεροσυλίες, συλήσεις τάφων, εμπρησμοί και λοιπές βεβηλώσεις περιγράφει η Έκθεση  Περιστατικών εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας στην Ελλάδα έτους 2022. Συνολικά, για το έτος 2022, καταγράφηκαν 577 περιστατικά εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας, όπως είναι οι εκκλησίες αλλά και οι ναοί άλλων θρησκειών.

Τα στοιχεία αυτά παρέχονται κάθε χρόνο από το Τμήμα Θρησκευτικών Ελευθεριών και Διαθρησκευτικών Σχέσεων της Διεύθυνσης Θρησκευτικής Εκπαίδευσης και Διαθρησκευτικών Σχέσεων της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων.

Στο Εισαγωγικό μέρος παρουσιάζεται το ιστορικό και το ισχύον θεσμικό πλαίσιο της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, καθώς και το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας στην Ελλάδα, με ειδική αναφορά στην ανέγερση και λειτουργία λατρευτικών χώρων. Ακολούθως, γίνεται αναφορά στο Δίκτυο καταγραφής περιστατικών, προσδιορίζονται τα είδη χώρων θρησκευτικής σημασίας που ελήφθησαν υπόψη και παρατίθεται κατάλογος με τους συνεργαζόμενους θρησκευτικούς και κρατικούς φορείς.

Στο δεύτερο μέρος της έκθεσης παρατίθενται τα πάσης φύσεως περιστατικά σε βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας, τα οποία περιήλθαν σε γνώση της Υπηρεσίας, ανά θρησκευτική κοινότητα, συνοδευόμενα από ιστορικά, νομικά και στατιστικά στοιχεία κατά περίπτωση. Συνολικά, για το έτος 2022 καταγράφηκαν 577 περιστατικά εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας, κατανεμημένα ανά θρήσκευμα ως ακολούθως:

• Χριστιανισμός: 567 περιστατικά

Ειδικότερα:

• Ορθόδοξη Εκκλησία: 564 περιστατικά ήτοι το 97,7% επί του συνόλου,
• Γνήσιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί (Γ.Ο.Χ.): 1 περιστατικό ήτοι το 0,17% επί του συνόλου,
• Χριστιανοί Μάρτυρες του Ιεχωβά: 2 περιστατικά ήτοι το 0,35% επί του συνόλου,
• Ιουδαϊσμός: 1 περιστατικό αντισημιτικού χαρακτήρα, ήτοι το 0,17% επί του συνόλου.
• Μουσουλμανισμός: 8 περιστατικά, ήτοι το 1,39% επί του συνόλου.
• Αναφέρθηκε, επίσης, 1 περιστατικό εις βάρος του Στρατιωτικού Ινδικού Κοιμητηρίου στη Θεσσαλονίκη.

Αναφερόμενος στην έκθεση ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης τόνισε ότι η «θρησκευτική ελευθερία όλων είναι ο θεμέλιος λίθος της πολιτικής θρησκευμάτων της Ελλάδας και δεν νοείται χωρίς ελευθερία άσκησης της λατρείας αλλά και χωρίς σεβασμό για τους χώρους λατρείας. Η Ετήσια Έκθεση του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού προσφέρει ασφαλή, αξιόπιστα και έγκυρα στοιχεία για τα περιστατικά εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας. Συγχρόνως περιέχει τις αναγκαίες πληροφορίες για το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο περί θρησκευμάτων στην Ελλάδα. Η Έκθεση αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. και μεταφράζεται στην αγγλική γλώσσα. Με τον τρόπο αυτό καθίσταται δημόσιο κτήμα και μια πηγή αναφοράς εντός και εκτός Ελλάδας. Προτεραιότητά μας στο Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. είναι η ενσωμάτωση της ψηφιοποίησης στην πολιτική θρησκευμάτων. Αυτή τη νέα προσέγγιση φιλοδοξούμε να υλοποιήσουμε με σταθερά βήματα όσο το δυνατόν πιο σύντομα. Ως ψηφιακή διάσταση δεν ορίζεται μόνο η ψηφιοποίηση των διαδικασιών αλλά και η διαχείριση των πληροφοριών στον ψηφιακό κόσμο, ώστε μεταξύ των θετικών αποτελεσμάτων να συμπεριληφθεί και η κατά το δυνατόν ανάσχεση της παραπληροφόρησης και της ψευδούς πληροφόρησης για θέματα θρησκευτικής πολιτικής στην Ελλάδα. Η Ελλάδα διαθέτει μια εντυπωσιακή θρησκευτική ποικιλομορφία, ενώ συγχρόνως έχει μοναδική θέση στον χριστιανισμό λόγω της σχέσης της με την Ορθοδοξία. Αυτά τα δύο δεδομένα δεν λειτουργούν αντιθετικά μεταξύ τους αλλά συμπληρωματικά, διότι εδράζονται στην αρχή της θρησκευτικής ελευθερίας όλων την οποία εγγυάται η Πολιτεία»

Ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, Γ. Καλαντζής αναφέρει: «Αποδεδειγμένα λοιπόν η Ελλάδα με τρόπο μεθοδικό και αποτελεσματικό συνεχίζει την προσπάθεια δημιουργίας ενός σύγχρονου, φιλελεύθερου και πρωτοπόρου νομοθετικού πλαισίου για τα θρησκεύματα, στον πυρήνα του οποίου τίθεται ο σεβασμός του θεμελιώδους δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας χωρίς όμως να αγνοούνται οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 13 του Συντάγματος: “H άσκηση της λατρείας δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τη δημόσια τάξη ή τα χρηστά ήθη. O προσηλυτισμός απαγορεύεται. Κανένας δεν μπορεί, εξαιτίας των θρησκευτικών του πεποιθήσεων, να απαλλαγεί από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς το Kράτος ή να αρνηθεί να συμμορφωθεί προς τους νόμους”».

Οι Ναοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ελλάδα

Με βάση τα διαθέσιμα στην υπηρεσία στοιχεία, επί του συνόλου των Ι. Μητροπόλεων της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ελλάδα, οι υφιστάμενοι ενοριακοί και μοναστηριακοί Ι. Ναοί, μόνον, ανέρχονται σε 9.830, μη συνυπολογιζομένων των παρεκκλησίων, εξωκλησίων, προσκυνηματικών, ιδιόκτητων και κοιμητηριακών Ναών και των λοιπών χώρων θρησκευτικού ενδιαφέροντος.

Χώροι λατρείας άλλων Θρησκευμάτων στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας, στην Ελλάδα υφίστανται και λειτουργούν νομίμως αδειοδοτημένοι χώροι λατρείας που ανήκουν σε θρησκευτικές κοινότητες των Βουδιστών (4), των Ινδουϊστών (3), των Μπαχάι (6), της Ελληνικής Εθνικής Θρησκείας (1), της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας (1) και της Σαϊεντολογίας (1). Δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά εις βάρος χώρων θρησκευτικής σημασίας άλλων Θρησκευμάτων. Αναφέρθηκε, ωστόσο, ένα περιστατικό διάρρηξης στο Στρατιωτικό Ινδικό Κοιμητήριο στη Θεσσαλονίκη, στις 6 Μαΐου 2022. Συγκεκριμένα, άγνωστοι δράστες έθραυσαν τις κλειδαριές των πορτών περίφραξης και της πόρτας αποθηκευτικού χώρου του Στρατιωτικού Ινδικού Κοιμητηρίου και αφαίρεσαν από το εσωτερικό μεγάλο αριθμό από πόες, τριαντάφυλλα και θάμνους, ενώ προκάλεσαν φθορές στο ποτιστικό σύστημα, σπάζοντας τα μπεκ και κόβοντας τα λάστιχα. Για το περιστατικό διενεργήθηκε προανάκριση. Στο εν λόγω Κοιμητήριο αναπαύονται περίπου 384 ινδουϊστές, 107 μουσουλμάνοι, 26 σιχ, και 1-3 χριστιανοί Ινδοί στρατιώτες του Βρετανικού Στρατού, οι οποίοι σκοτώθηκαν κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.