Ιδιωτικά Πανεπιστήμια: Ηχηρό «όχι» από αντιπολίτευση, νέους και ΑΕΙ - 5 σημεία αμφισβήτησης

Το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης για τα μη κρατικά πανεπιστήμια έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής και θα συζητηθεί στην Ολομέλεια μέσα στην εβδομάδα για να ψηφιστεί την Παρασκευή. 

Πρόκειται για να ένα νομοσχέδιο, που αφορά ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, προκάλεσε τεράστια αναστάτωση στα δημόσια πανεπιστήμια  και κυρίως στη νέα γενιά και τώρα οδεύει προς ψήφιση έχοντας το «όχι» της πανεπιστημιακής κοινότητας και όλων των κομμάτων της Βουλής πλην της Ν.Δ.

Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πείστηκαν για τις «καλές προθέσεις» της κυβέρνησης και τα αυστηρά κριτήρια για την αδειοδότηση των ξένων παραρτημάτων που θα θελήσουν να έρθουν στην Ελλάδα, όπως υποσχέθηκε ο υπουργός Παιδείας κ. Πιερρακάκης, ενώ έθεσαν και θέμα αντισυνταγματικότητας.

Τα δημόσια πανεπιστήμια και κυρίως τα περιφερειακά ανησυχούν και δικαίως για το δικό τους μέλλον  και γι΄αυτό, ακόμη και την τελευταία στιγμή, ζητούν την απόσυρση του σχεδίου νόμου, που αφορά την «Εγκατάσταση και Λειτουργία Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης». Ζητούν την ενίσχυση των δημόσιων πανεπιστημίων και τη στελέχωσή τους με προσωπικό την ουσιαστική στήριξη της φοιτητικής μέριμνας, ειδικά στα νησιωτικά-περιφερειακά Πανεπιστήμια και την άμεση εξασφάλιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των πτυχιούχων του δημόσιου Πανεπιστημίου.

«Για εμάς η ρύθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να γίνει μέσα από διάλογο, με απόλυτο σεβασμό στο Σύνταγμα και θέτοντας προτεραιότητες που θα της δίνουν πνοή μακροπρόθεσμα και όχι με διευθετήσεις», τόνισε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Ανδρουλάκης, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε με πρυτάνεις των πανεπιστημίων σχετικά με το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την ίδρυση μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.

Όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ «δεν πρέπει να γίνει ένα λάθος ξεκίνημα όσον αφορά στα μη κρατικά πανεπιστήμια, διότι μπορεί να γίνουν στρεβλώσεις, οι οποίες εν τέλει να μη δημιουργήσουν τους κανόνες ώστε να υπάρχει ένα πλαίσιο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο θα βελτιώνει το παρόν σχήμα λειτουργίας των πανεπιστημίων. Θα είμαστε δίπλα σας όχι ως παράγοντες ακινησίας, όπως άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά ως παράγοντες προόδου που θέλουν την κανονικοποίηση και την προοπτική της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης» κατέληξε ο κ. Ανδρουλάκης υποσημειώνοντας ότι χωρίς ενιαίο σχεδιασμό στον πανεπιστημιακό χάρτη οδεύουμε  σε πανεπιστήμια 2 ταχυτήτων.

Οι αντιδράσεις των πανεπιστημίων και τα 5 σημεία αιχμής

Από τα πανεπιστήμια σχεδόν στο σύνολό τους έχει αποτυπωθεί έντονος προβληματισμός και αντιρρήσεις για το νομοσχέδιο με την υπογράμμιση ότι δεν δόθηκε ο απαραίτητος χρόνος συζήτησης και διαλόγου για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα ενώ όλοι επιμένουν ότι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων έπρεπε να «περάσει» μέσα από την Αναθεώρηση του Συντάγματος και όχι μέσω της παράκαμψής του και ας χρειαζόταν να κυλήσει λίγος χρόνος παραπάνω, κάτι που η κυβέρνηση δεν αποδέχτηκε. Μάλιστα πάνω από 1500 πανεπιστημιακοί έχουν δηλώσει ότι θα καταφύγουν στο ΣτΕ, εάν το σχέδιο νόμου ψηφισθεί.

Αναλυτικά

1. Στο σχέδιο νόμου, παρακάμπτεται το άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρει ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Το νομοσχέδιο για τα δήθεν «ελεύθερα» ή «μη κρατικά» πανεπιστήμια είναι εξώφθαλμα αντισυνταγματικό. Γιατί όταν το Σύνταγμα λέει «απαγορεύεται» δεν εννοεί τίποτα άλλο από ότι απαγορεύεται.

2. Δεν εξασφαλίζεται ο μη κερδοσκοπικός χαρακτήρας των νέων ιδρυμάτων δημιουργώντας προϋποθέσεις ανάπτυξης ιδιωτικών κερδοσκοπικών συμφερόντων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και επιτρέποντας την “αναβάθμιση” των υφιστάμενων κολεγίων και την ίδρυση χαμηλής ποιότητας ιδιωτικών πανεπιστημίων. Οι σύντομες διατάξεις του νομοσχεδίου που διέπουν τη λειτουργία των ΝΠΠΕ δεν παρέχουν επαρκείς εξασφαλίσεις για την αξιόπιστη και ποιοτική ακαδημαϊκή λειτουργία τους, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση και πιστοποίησή τους, τη διασφάλιση του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, την περιορισμένη εποπτεία του κράτους, το μοντέλο διοίκησης, τα προσόντα και την εξέλιξη προσωπικού, τον έλεγχο της ποιότητας του προγράμματος και των τίτλων σπουδών, τη διάρκεια σπουδών, τα κριτήρια εισαγωγής, κ.ά

3. Δεν διασφαλίζεται η ισότιμη μεταχείριση μεταξύ των υποψηφίων φοιτητών καθώς ο νόμος προβλέπει σημαντικά διαφοροποιημένες προϋποθέσεις εισαγωγής ανάμεσα στα δημόσια ιδρύματα και στα προβλεπόμενα «ειδικά νομικά πρόσωπα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης».

4. Υπονομεύονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων από τα δημόσια ΑΕΙ τη στιγμή μάλιστα που εκκρεμούν εδώ και 5 σχεδόν έτη σημαντικά θεσμικά ζητήματα σχετικά με την κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων αποφοίτων από Τμήματα δημοσίων ιδρυμάτων.

5. Ενισχύεται η οικονομική δυσπραγία των δημοσίων ιδρυμάτων καθώς τα ιδιωτικά ιδρύματα που θα ιδρυθούν θα απορροφήσουν σημαντικούς δημόσιους πόρους και κρατικές ενισχύσεις. Η κατάσταση αυτή θα πλήξει ιδιαίτερα τα περιφερειακά Δημόσια ΑΕΙ τα οποία θα υποστούν μια περαιτέρω συρρίκνωση του φοιτητικού πληθυσμού τους, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη χρηματοδότηση και την ανταγωνιστικότητα τους. Η ίδρυση αυτή των μη κρατικών ΑΕΙ αποτελεί μια κεντρική πρόκληση και μείζονα αλλαγή στον τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης, η οποία αναμένεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία των δημοσίων πανεπιστημίων, ιδιαίτερα αν δεν υπάρξει ουσιαστική και σε μόνιμη βάση στήριξη και ενίσχυσή τους.