Bullying: Σκληρή κριτική από κόμματα και εκπαιδευτικούς για τα μέτρα

«Με ποινές και τιμωρίες δεν λύνεται το πρόβλημα της σχολικής βίας το οποίο έχει πάρει τεράστιες διστάσεις στη χώρα μας. Η Κυβέρνηση προκρίνει την αυστηροποίηση των ποινών, αγνοώντας τις πραγματικές αιτίες του προβλήματος».

Η θέση αυτή αποτελεί κοινή αντίδραση από όλα τα κόμματα της Βουλής τα οποία απάντησαν με σκληρή κριτική στα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της βίας στα σχολεία και του εκφοβισμού. Ανάλογη είναι και η θέση των εκπαιδευτικών οι οποίοι υποστηρίζουν ότι τα μέτρα μοιάζουν να έχουν περισσότερο επικοινωνιακό χαρακτήρα ενώ εκφράζουν φόβους ότι το αποτέλεσμα δεν θα δικαιώσει τις προσδοκίες και υπογραμμίζουν ότι το σχολείο πρέπει να έχει παιδαγωγικό και διδακτικό ρόλο και στενή συνεργασία με τους γονείς καθώς μέσα στα ελληνικά σπίτια υπάρχουν σοβαρά προβλήματα τα οποία δεν θα λυθούν με τιμωρίες.

Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο θέμα λέγοντας ότι «δεν μπορούμε να το κρύψουμε κάτω από το χαλί, υπάρχει. Απασχολεί όλους μας, όχι μόνο την πολιτεία. Απασχολεί όλους τους θεσμούς, απασχολεί την Εκκλησία, απασχολεί τους γονείς, τους συλλόγους των γονέων. Η επιτυχία όλης αυτής της προσπάθειας τελικά θα κριθεί από την αποτελεσματικότητά μας στη διαχείριση των περιστατικών τα οποία θα καταγγελθούν. Όταν θα γίνει η καταγγελία, μετά θα πρέπει να είμαστε αποτελεσματικοί και με το σωστό τρόπο να αντιμετωπίσουμε το περιστατικό».

Ο υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Κυριάκος Πιερρακάκης δήλωσε ότι από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο «τίθεται σε ισχύ ο νέος Κανονισμός Λειτουργίας των Σχολείων, σαφείς κανόνες συμπεριφοράς και συνεπειών για κάθε παράπτωμα. Και, τέλος, θέτουμε σε λειτουργία την πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr, μέσω της οποίας ένας γονιός ή ένα παιδί του Γυμνασίου και του Λυκείου θα μπορούν να καταγράψουν λεπτομερώς περιστατικά εκφοβισμού, ώστε να ξεκινήσει η διερεύνηση και η αντιμετώπισή του σύμφωνα με συγκεκριμένους κανόνες που έχουν διαμορφωθεί από ειδικούς».

Οι αντιδράσεις κομμάτων και εκπαιδευτικών

Σταύρος Πετράκης, αντιπρόεδρος Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος: Το πρόβλημα της βίας στα σχολεία είναι εξαιρετικά σοβαρό και σίγουρα απαιτεί παρεμβάσεις. Η κυβέρνηση όμως, για άλλη μια φορά, το αντιμετωπίζει με όρους επικοινωνίας και προχειρότητας. Οι προτάσεις, που αναφέρθηκαν αφορούν στη συντριπτική πλειοψηφία τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ενώ από το δημοτικό θα έπρεπε να υπάρχουν προγράμματα και παρεμβάσεις τα οποία θα ευαισθητοποιήσουν τα παιδιά πάνω στο ζήτημα, με τη βοήθεια ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών. Από τα μέτρα απουσιάζει το παιδαγωγικό πρόσημο και η πρόληψη. Αντίθετα, υπάρχουν μόνο μέτρα διοικητικού χαρακτήρα και ποινές. Πολύ φοβάμαι ότι το αποτέλεσμα δεν θα δικαιώσει τις προσδοκίες.

ΣΥΡΙΖΑ: Το πρόβλημα της σχολικής βίας δεν θα λυθεί με αυταρχισμό

«Η κυβέρνηση πρωτοτύπησε και πάλι. Χωρίς καν να αναμένει τις προτάσεις της Εθνικής Επιτροπής την οποία η ίδια συγκρότησε για τα θέματα σχολικής βίας και η οποία αποτελείται από καθηγητές πανεπιστημίων, ανακοίνωσε τις προτάσεις της. Με αποβολές, ποινολόγιο, πλατφόρμες κι επικοινωνιακά μέτρα απαντά ο Κ. Μητσοτάκης στο κοινωνικό κι ευαίσθητο ζήτημα του σχολικού εκφοβισμού, που εντείνεται συνεχώς. Δυστυχώς, η "Αριστεία" και η αδιαφορία τους θολώνει την πραγματική εικόνα, πετώντας τη μπάλα στην εξέδρα. Προκρίνει την αυστηροποίηση των ποινών ως λύση με μία τιμωρητική διάθεση, αγνοώντας τις πραγματικές αιτίες του προβλήματος.

Περισσότερες και μεγαλύτερες ποινές για μαθητές και μαθήτριες, ευθύνες στους γονείς και εκπαιδευτικούς, και αλλαγή, ουσιαστικά των σχολικών κανονισμών. Συνεχίζει την απαξίωση του παιδαγωγικού και διδακτικού ρόλου του σχολείου, καθιστά τους εκπαιδευτικούς σε ρόλο αστυφύλακα και τους γονείς απολογούμενους κι αβοήθητους. Κλείνει τα μάτια στις κοινωνικές, εργασιακές και οικονομικές πιέσεις που δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες στις οικογένειες, ενώ αδιαφορεί για την ενίσχυση ενός σύγχρονου σχολείου, ασφαλούς, ελεύθερου και δημιουργικού, στελεχωμένο με επαγγελματίες όλων των απαραίτητων κλάδων. Απέναντι σε όποια μορφή έκφρασης βίας, αλλά και στις αιτίες που τη δημιουργούν, απαντάμε με γνώση, αξιοποίηση σύγχρονων επιστημονικών μεθόδων κι εργαλείων για τη στήριξη μαθητών, μαθητριών, εκπαιδευτικών και των οικογενειών. Η προώθηση και η εφαρμογή μίας αυταρχικής αγωγής δημιουργεί ανθρώπους αυταρχικούς, με τάσεις επιθετικότητας, επιβολή και υποβολής, ανθρώπους που διαθέτουν εξουσιαστική συμπεριφορά, γιατί αυτό διδάχτηκαν να εφαρμόζουν και να χρησιμοποιούν στις σχέσεις τους με την κοινωνία αλλά και με τους συνανθρώπους τους».

ΠΑΣΟΚ: Η κυβέρνηση τρέχει πίσω από τα κοινωνικά προβλήματα όταν πια έχουν καταστεί ανεξέλεγκτα

«Η αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας είναι μία εξαιρετικά σύνθετη υπόθεση, καθώς οι άμεσα και έμμεσα συμμετέχοντες έχουν τη δική τους υποκειμενική γωνία καταγραφής, επεξεργασίας και αντιμετώπισης του φαινομένου. Κάποιοι γονείς θυτών δυσκολεύονται να δουν αντικειμενικά την ευθύνη των παιδιών τους, μερικοί μάλιστα παίρνουν το μέρος των παιδιών τους. Κάποιοι εκπαιδευτικοί επιθυμούν τη μέγιστη αυστηροποίηση των ποινών για μία πιο ελεγχόμενη τάξη. Κάποια σχολεία δεν είναι αμερόληπτα, συνήθως υποβαθμίζουν το πρόβλημα ώστε να μην μειωθεί το κύρος του σχολείου. Κάποια θύματα αρνούνται τα γεγονότα διότι φοβούνται αντίποινα και συνήθως μοιράζονται τα βιώματά τους µε τους στενότερους φίλους τους -µόνο λίγοι από αυτούς το µοιράζονται µε τους γονείς. Κάποιοι παρευρισκόμενοι παρακολουθούν χωρίς να παρεμβαίνουν γιατί φοβούνται αντίποινα. Ακόμη και ως αυτόπτες μάρτυρες, δείχνουν απρόθυμοι να αποκαλύψουν τα πραγματικά γεγονότα. Δυστυχώς, και οι νέες ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του πολυσύνθετου αυτού φαινομένου, μάς καθιστούν στο ίδιο έργο θεατές. Η κυβέρνηση τρέχει πίσω από τα κοινωνικά προβλήματα όταν πια έχουν καταστεί ανεξέλεγκτα λόγω της έλλειψης οποιουδήποτε σχεδιασμού πρόληψης και αντιμετώπισης των αιτιών που τα προκαλούν».

ΚΚΕ: Έχουμε βαρεθεί να μετράμε καμπάνιες

«Έχουμε βαρεθεί να μετράμε καμπάνιες, φιέστες και συγκρότηση ειδικών επιτροπών για την καταπολέμηση του bullying. Η κυβέρνηση της ΝΔ μάλιστα συγκρότησε το 2019 Διακομματική Επιτροπή η οποία δεν συνεδρίασε ποτέ!

Για το “θεαθήναι” είναι οι κινήσεις της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, ενώ επιδιώκουν να περάσουν και αντιδραστικά μέτρα με αφορμή ένα υπαρκτό και οξυμένο πρόβλημα. Φτάνουν, μάλιστα, στο σημείο να ταυτίζουν μορφές της συλλογικής πάλης των μαθητών -με το πρόσχημα της παρεμπόδισης μαθήματος- με την ενδοσχολική βία για να φέρουν από την πίσω πόρτα ακόμη μεγαλύτερη καταστολή. Φυσικά, είναι η κυβέρνηση και η πολιτική της ΕΕ που κυριολεκτικά παρεμποδίζουν το μάθημα, αφού εκπαιδευτικοί λείπουν ακόμα από τις τάξεις, σχολεία πλημμυρίζουν, πέφτουν σοβάδες στα κεφάλια των μαθητών και τα σχολεία κρίνονται ακατάλληλα».

Τα μέτρα της κυβέρνησης 

Σχεδόν το σύνολο των μέτρων, που εξήγγειλε η κυβέρνηση θα εφαρμοστούν από τον Σεπτέμβριο, με εξαίρεση την αποκατάσταση ζημιών στο σχολείο από τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών/τριών που τις προκαλούν, το οποίο θα εφαρμοστεί από αυτό τον μήνα (Απρίλιος 2024). Επίσης, παραμένει σε ισχύ η απαγόρευση του κινητού στο σχολείο. Κατά τα λοιπά θα ισχύσουν τα εξής:

Νέος Κανονισμός Λειτουργίας των Σχολείων (Σεπτέμβριος 2024)

• Κανονισμός εφαρμόζεται εντός του σχολείου, κατά τη διάρκεια των ωρών λειτουργίας του, καθώς και σε όλες τις δράσεις, πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις και εκπαιδευτικές εκδρομές/ επισκέψεις/ μετακινήσεις τις οποίες διοργανώνει το σχολείο, με σαφείς κανόνες συμπεριφοράς και συνεπειών για κάθε παράπτωμα
• κοινοποιείται σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, εκπαιδευτικούς, γονείς/κηδεμόνες και μαθητές, ώστε από πριν όλοι να γνωρίζουν τους κανόνες, τις υποχρεώσεις και τις συνέπειες
• Οι γονείς με την εγγραφή υπογράφουν ότι έλαβαν γνώση και βεβαιώνουν τη δέσμευση του παιδιού τους και τη δική τους

Φοίτηση Μαθητών / Συνευθύνη Γονέων-Κηδεμόνων (Σεπτέμβριος 2024)

• Ψηφιοποίηση Ημερήσιου Δελτίου Φοίτησης (απουσιολογίου)
• Βιβλίο φοίτησης myschool, Αυτόματη μεταφορά στα Ατομικά Δελτία μαθητών myschool
• Αυτόματη ενημέρωση των γονέων για τις απουσίες των παιδιών τους (εφαρμογή eParents)
• Απαγορεύεται η διαγραφή απουσιών από τον σύλλογο διδασκόντων με συγκεκριμένες εξαιρέσεις (π.χ. σοβαρούς ιατρικούς λόγους)

Επαναφορά της διάκρισης απουσιών σε δικαιολογημένες και μη (Σεπτέμβριος 2024)

• Διατήρηση του ορίου των συνολικά 114 απουσιών
• Επανέρχεται το όριο απουσιών των 50 αδικαιολόγητων απουσιών
• Προσμέτρηση των καθυστερημένων προσελεύσεων στις απουσίες
• Αιτιολόγηση απουσιών έως 2 συνεχόμενων ημερών από γονείς (για πάνω από 2 συνεχόμενες ημέρες θα απαιτείται ιατρική γνωμάτευση)

Αυστηροποίηση των παιδαγωγικών και πειθαρχικών μέτρων στα σχολεία

• Προφορική παρατήρηση, επίπληξη, ωριαία απομάκρυνση από εκπαιδευτικό
• Αποβολή από τα μαθήματα μέχρι τρεις (3) ημέρες από Δ/ντή Σχολείου (από 1 σήμερα)
• Αποβολή από τα μαθήματα μέχρι πέντε (5) ημέρες από Σύλλογο Διδασκόντων (από 2 σήμερα)
• Αλλαγή τμήματος από Σύλλογο Διδασκόντων (δεν προβλέπεται σήμερα)
• Αποκλεισμός από δράσεις, πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, εκπαιδευτικές εκδρομές/μετακινήσεις από Σύλλογο Διδασκόντων (δεν προβλέπεται σήμερα)
• Αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος από Σύλλογο Διδασκόντων (διευκόλυνση της διαδικασίας με απλή γνώμη συμβούλου εκπαίδευσης και χωρίς σύμφωνη γνώμη ΚΕΔΑΣΥ)

Παιδαγωγικά μέτρα για τη χρήση κινητών (Σεπτέμβριος 2024)

• Διατήρηση της απαγόρευσης κατοχής κινητού εντός του σχολικού περιβάλλοντος και επιπλέον:
• Αν μαθητής/τρια έχει κινητό και μαγνητοφωνεί ή φωτογραφίζει ή βιντεοσκοπεί εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές/τριες του/της, ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού επιλαμβάνεται ο Διευθυντής ή μετά από κρίση του τελευταίου ο Σύλλογος Διδασκόντων για ποινή αποβολής 1-5 ημερών ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού
• Αν η παραπάνω συμπεριφορά αφορά σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τότε ο Σύλλογος Διδασκόντων υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος για τον/την υπαίτιο/α μαθητή/τρια

Ειδική Ψηφιακή Πλατφόρμα για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό stop-bullying.gov.gr

• Ενημερωτικό και επιμορφωτικό υλικό για τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας
• Σύστημα εξ αποστάσεως, σύγχρονης και ασύγχρονης, επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και των μελών των ομάδων δράσης
• Σύστημα αποτύπωσης περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, με επώνυμες αναφορές περιστατικών από μαθητές και γονείς και όσους έχουν την επιμέλεια μαθητών
• Σύστημα ενημέρωσης γονέων για την εξέλιξη της διαχείρισης του αναφερόμενου περιστατικού
• Σύστημα διενέργειας ανώνυμων διαδικτυακών ερευνών προς τους μαθητές με σκοπό την αποτίμηση της έκτασης του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού
• Σύστημα διαλειτουργικότητας με την κεντρική υπηρεσία πιστοποίησης χρηστών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου (Π.Σ.Δ.)