Πότε επιτρέπεται η βιντεοεπιτήρηση στα σχολεία και για ποιους λόγους: Γιατί μπορεί να έχει επιπτώσεις στα μικρά παιδιά

Με ιδιαίτερη προσοχή και ξεκάθαρους όρους  για παιδιά και εκπαιδευτικό προσωπικό θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στα σχολεία οι κάμερες βιντεοεπιτήρησης ξεκαθαρίζει το υπουργείο Παιδείας. Με δεδομένο ότι οι κάμερες παρακολούθησης στα σχολεία έχουν αποτελέσει αντικείμενο πολλών αντιπαραθέσεων στα σχολεία και γι΄ αυτό το λόγο έχει πάρει θέση επι του θέματος  και η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εκδίδοντας και σχετική απόφαση.

Πότε πρέπει να λειτουργούν οι κάμερες

Το θέμα επανήλθε στην επικαιρότητα μετά από ερώτηση βουλευτή (Μαρία Αθανασίου) η οποία ζητούσε να συμπεριληφθούν στους βιντεοσκοπούμενους χώρους οι αύλειοι χώροι και η περίμετρος των σχολείων, για εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο, , με στόχο την πρόληψη παραβατικών πράξεων. Απαντώντας η υφυπουργός Παιδείας Ζέτα Μακρή ξεκαθάρισε ότι «μόνο τις ώρες που τα σχολεία δεν λειτουργούν θα μπορούν να λειτουργούν κάμερες βιντεοεπιτήρησης».

Μάλιστα η ίδια δήλωσε ότι οι ώρες λειτουργίας του συστήματος πρέπει να αναγράφονται με σαφήνεια ώστε να γνωρίζουν πλήρως όλοι οι μαθητές και οι φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίας τους στο σχολείο/φροντιστήριο δεν παρακολουθούνται. Η υφυπουργός είπε επίσης σύμφωνα με Απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η ύπαρξη και μόνο καμερών σε σχολεία και άλλους χώρους όπου δραστηριοποιούνται ανήλικοι (όπως παιδικοί σταθμοί, οικοτροφεία, φροντιστήρια κλπ.) χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, αφού δεν είναι εύκολο να αξιολογηθούν οι συνέπειες που μια τέτοια επεξεργασία μπορεί να έχει για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των ανηλίκων.

Συγκεκριμένα, υπάρχει ο κίνδυνος να περιορισθεί η ανάπτυξη της έννοιας της ελευθερίας τους, εάν πιστέψουν από μικρή ηλικία ότι είναι φυσιολογικό να παρακολουθούνται μέσω καμερών.

Η απάντηση της Ζέττας Μακρή στη Βουλή

Στο άρθρο 18 της υπ’ αριθμ. Γ/ΕΞ/2274/31.3.2011 (Β’ 548) Απόφασης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Οδηγία 1/2011) με θέμα «Χρήση συστημάτων βιντεοεπιτήρησης για την προστασία προσώπων και αγαθών» ορίζονται τα ακόλουθα: 

1. Η ύπαρξη και μόνο καμερών σε σχολεία και άλλους χώρους όπου δραστηριοποιούνται ανήλικοι (όπως παιδικοί σταθμοί, οικοτροφεία, φροντιστήρια κλπ.) χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, αφού δεν είναι εύκολο να αξιολογηθούν οι συνέπειες που μια τέτοια επεξεργασία μπορεί να έχει για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των ανηλίκων. Συγκεκριμένα, υπάρχει ο κίνδυνος να περιορισθεί η ανάπτυξη της έννοιας της ελευθερίας τους, εάν πιστέψουν από μικρή ηλικία ότι είναι φυσιολογικό να παρακολουθούνται μέσω καμερών (βλ. και Γνωμοδότηση 2/2009 της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29, καθώς επίσης και την απόφαση 77/2009 της Αρχής). 
2. Το σύστημα βιντεοεπιτήρησης επιτρέπεται να λειτουργεί μόνο κατά τις ώρες που το σχολείο δεν λειτουργεί. Οι ώρες λειτουργίας του συστήματος πρέπει να αναγράφονται με σαφήνεια στις σχετικές ενημερωτικές πινακίδες, έτσι ώστε να γνωρίζουν πλήρως όλοι οι μαθητές και οι φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίας τους στο σχολείο/φροντιστήριο δεν παρακολουθούνται.». Επίσης, στην παρ. 8 του άρθρου 204 του ν. 4610/2019 (Α’ 70) ορίζεται ότι : 

Η καταγραφή ήχου ή εικόνας με συστήματα βιντεοεπιτήρησης εγκατεστημένα σε χώρους των δημόσιων σχολικών μονάδων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας των μονάδων αυτών, απαγορεύεται. Η καταγραφή ήχου ή εικόνας μέσω τέτοιων συστημάτων, εγκατεστημένων στους χώρους των ως άνω δημόσιων σχολικών μονάδων από τους Δήμους, επιτρέπεται στο πλαίσιο άσκησης της αρμοδιότητάς τους για φύλαξη των σχολικών κτιρίων, σύμφωνα με την υποπερίπτωση 1 της περίπτωσης Στ΄ του Κεφαλαίου Ι΄ του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, Α΄ 114), μόνο κατά το χρόνο μη λειτουργίας των σχολικών μονάδων. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας των δεδομένων που καταγράφονται ενημερώνει με τρόπο πρόσφορο, εμφανή και κατανοητό όποιον πρόκειται να εισέλθει στο χώρο όπου λειτουργεί σύστημα βιντεοεπιτήρησης, ότι στο χώρο λειτουργεί τέτοιο σύστημα και παρέχει, εφόσον του ζητηθεί, πληροφορίες για τον σκοπό της επεξεργασίας, το είδος, την εμβέλεια και τους χώρους εγκατάστασης του χρησιμοποιούμενου συστήματος, καθώς και το χρονικό διάστημα τήρησης των δεδομένων.».