Επαγγελματική αναζήτηση: Με βάση το σήμερα και όχι το αύριο επιλέγουν σχολή οι μαθητές

Xαμένοι στον... ωκεανό της αναζήτησης σπουδών και επαγγέλματος είναι οι νέοι σήμερα και από πίσω ακολουθούν ασθμαίνοντας οι γονείς σε μια προσπάθεια να βοηθήσουν τα παιδιά τους ώστε να βρουν τον δρόμο τους. 

Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι στην ηλικία των 17-18 ετών οι μαθητές σχεδόν αδυνατούν να επιλέξουν τι θέλουν να κάνουν με το μέλλον τους και συνήθως βαδίζουν στα τυφλά. Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης η κατάσταση χειροτέρεψε καθώς τα παιδιά μάταια προσπαθούν να εντοπίσουν σπουδές που  θα τα οδηγήσουν σε ένα επάγγελμα με άμεση και σίγουρη αποκατάσταση.

Οι  προτιμήσεις των υποψηφίων ακολουθούν την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της κάθε περιόδου, οδηγώντας τους σε επιλογές που έχουν σχέση με το σήμερα και συνήθως όχι με το αύριο. «Οι σημερινοί υποψήφιοι θα βγουν στην αγορά εργασίας σε περίπου μια δεκαετία, αφού μετά τις σπουδές ακολουθεί, συνήθως, ένα μεταπτυχιακό και τα αγόρια έχουν και τη θητεία τους. Σε μια δεκαετία κανείς δεν γνωρίζει πως θα είναι τα πράγματα, ποια εξέλιξη θα έχει η οικονομία, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Έτσι, συνήθως, οι επιλογές με κριτήριο το σήμερα αποδεικνύονται λάθος», υπογραμμίζει στο ethnos.gr ο κ. Στράτος Στρατηγάκης, σύμβουλος Σταδιοδρομίας και εκπαιδευτικός αναλυτής.

Η αγωνία της ελληνικής οικογένειας όσον αφορά στις σπουδές των παιδιών είναι τεράστια και συνήθως -τώρα πια- όλοι καταφεύγουν στους ειδικούς και στα σχετικά γραφεία σταδιοδρομίας, προκειμένου να λάβουν μια βοήθεια και να αποφασίσουν πως θα κινηθούν όταν έρθει η ώρα των πανελλαδικών και η κατάθεση του μηχανογραφικού στο οποίο αποτυπώνεται πραγματικά όλη αυτή η αγωνία.

Οπως επισημαίνουν αυτοί που ασχολούνται με την αγορά εργασίας σε μια δεκαετία από σήμερα θα «ξεφυτρώσουν» επαγγέλματα τα οποία σήμερα δεν υπάρχουν! Και όμως οι νέοι προσπαθούν να εντοπίσουν αυτό το άγνωστο μέλλον. Κάποιοι ακολουθούν τα επαγγέλματα γονέων, φίλων και γνωστών περιορίζοντας έτσι τις επιλογές τους σε 5-10 χώρους εργασίας, οι οποίες μπορεί να καταλήξουν άχρηστες και να αναγκαστούν σε μεγάλη πια ηλικία να στρέψουν αλλού το ενδιαφέρον τους.

Οι ειδικοί συμβουλεύουν τους μαθητές να επιλέγουν τα επαγγέλματα με βάση αυτό που πραγματικά επιθυμούν, όμως η πραγματικότητα τους διαψεύδει, αφού 8 στους 10 νέους δηλώνουν, ότι έχουν πρώτο κριτήριο στην επιλογή των σπουδών τους την επαγγελματική αποκατάσταση.

Μετά από αυτό, τα κριτήρια αλλάζουν και σήμερα επηρεάζονται άμεσα από την οικονομική δυσπραγία των γονέων. «Τα μεγάλα αστικά κέντρα τα οποία εκ των πραγμάτων συγκεντρώνουν τον κύριο όγκο των μαθητών, δείχνουν όλο και περισσότερο τη σπουδαιότητα της εντοπιότητας στις επιλογές των μαθητών. Αναλογικά είναι μικρός ο αριθμός των παιδιών που θα «θυσιάσουν» την εντοπιότητα έναντι συγκεκριμένου προγράμματος σπουδών», επισημαίνει στο ethnos.gr,  ο κ. Χρήστος Ταουσάνης, σύμβουλος σταδιοδρομίας. Με λίγα λόγια τα παιδιά προτιμούν να σπουδάσουν σε πανεπιστήμιο κοντά στο σπίτι τους ακόμη και αν το επιστημονικό αντικείμενο δεν τους αρέσει αφού χρήματα για ενοίκια, φαγητό κλπ δεν υπάρχουν.

Κατα τα λοιπά , όπως λέει ο κ. Ταουσάνης «οι πρώτες προτιμήσεις των μαθητών τα τελευταία χρόνια συνεχίζουν να είναι «προβλέψιμες» και να εμμένουν στις παραδοσιακές αξίες. Μια γενικότερη αποτίμηση την οποία εμπειρικά μπορούμε να κάνουμε με βάση και τους μαθητές που μας συμβουλεύονται τα τελευταία χρόνια είναι πως, πλέον όλο και περισσότεροι μαθητές και γονείς διερευνούν πιο συστηματικά τις επιλογές τους, τις δυνατότητες που παρέχουν τα προγράμματα σπουδών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και προσπαθούν να συνδυάσουν τα θέλω τους με τις καλύτερες δυνατές προοπτικές ,που θα τους παρέχει ένα πτυχίο».

Οπως συμπληρώνει ο κ. Στρατηγάκης, το 2009 ήταν το τελευταίο έτος πριν από την οικονομική κρίση. Την εποχή του λεφτά υπάρχουν. Οι επιλογές των υποψηφίων έγιναν εκείνη τη χρονιά κάτω από αυτό το πρίσμα. Σήμερα μετά απο τόσα χρόνια κρίσης οι επιλογές άλλαξαν άρδην. Για παράδειγμα στο Πολυτεχνείο έχουμε μεγάλη στροφή.

Από τους Πολιτικούς Μηχανικούς που είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση το 2009 περνάμε στους Ηλεκτρολόγους, τους Μηχανολόγους και τους Χημικούς Μηχανικούς, μετά την κατάρρευση του κατασκευαστικού τομέα.Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών εντύπωση κάνει ο δεκαπλασιασμός των πρώτων προτιμήσεων για το τμήμα Ψυχολογίας. Η Ψυχολογία έχει γίνει η νέα μόδα, αφού πέρασε από το στάδιο της ενοχής στην προσφυγή στον ψυχολόγο. Αυτό έφερε την έκρηξη στις πρώτες προτιμήσεις. Η πληροφορική και οι σχολές που σχετίζονται με οποιονδήποτε τρόπο με αυτήν αύξησαν κι άλλο τις πρώτες προτιμήσεις τους κατά 50% και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Είναι το μέλλον και όλοι πια το γνωρίζουν και το βλέπουν γύρω τους.

Η Ιατρική έχει αυξήσει θεαματικά τις πρώτες προτιμήσεις. Η Ιατρική πάντα ήταν μία σχολή υψηλής ζήτησης αφού το δόγμα γιατρός, μηχανικός ή δικηγόρος μεγάλωσε πολλές γενιές Ελλήνων. Η έκρηξη οφείλεται, πιστεύω, στο ότι το πτυχίο της Ιατρικής το θεωρούν οι υποψήφιοι ως το καλύτερο διαβατήριο για το εξωτερικό, που μπορεί να τους εξασφαλίσει καλή δουλειά με καλό μισθό. Δεν μπορώ να εξηγήσω διαφορετικά το φαινόμενο. Η Νομική, μαζί με την Ψυχολογία, αποτελούν τη νέα μόδα στις

Ανθρωπιστικές Σπουδές. Αντίθετα η Φιλολογία που ήταν κάποτε το πτυχίο που ζήλευαν οι απόφοιτοι των Ανθρωπιστικών Σπουδών βρίσκεται σε διαρκή υποχώρηση εξαιτίας της υψηλής ανεργίας που εμφανίζεται στους αποφοίτους της.