Ιδιωτικά Πανεπιστήμια: Ποια ξένα ιδρύματα άνοιξαν παραρτήματα σε άλλες χώρες

Πώς θα γίνει η αδειοδότηση για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα - Οι προϋποθέσεις

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 10 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

Το σχέδιο νόμου για την Ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου και το πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων ΑΕΙ στην Ελλάδα», αναρτήθηκε για δημόσια διαβούλευση το απόγευμα της Πέμπτης 8 Φεβρουαρίου. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου 2024, ημέρα Κυριακή και ώρα 19:00. Το υπουργείο Παιδείας κοινοποίησε μαζί και ένα κείμενο ερωτήσεων-απαντήσεων σχετικά με τη λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας.

Το νομοσχέδιο εισάγει την έννοια του Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ). Πρόκειται για ένα νομικό πρόσωπο ειδικού σκοπού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με αποκλειστικό στόχο την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης. Το ΝΠΠΕ συνδέεται απευθείας με το μητρικό του ίδρυμα, και αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα. Ως μητρικό ίδρυμα νοείται ένα κρατικό ή μη, εκπαιδευτικό ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης, το οποίο λειτουργεί σε χώρα κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας.

Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληροί το μητρικό ίδρυμα;

Να παρέχει στη χώρα του προγράμματα σπουδών και να απονέμει αντίστοιχους τίτλους σπουδών. Το μητρικό ίδρυμα θα πρέπει να είναι αναγνωρισμένο στη χώρα του και πιστοποιημένο για την παροχή προγραμμάτων ανώτατης εκπαίδευσης και τη χορήγηση τίτλων σπουδών και θα πρέπει να περιλαμβάνεται στο εθνικό μητρώο αναγνωρισμένων ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της αλλοδαπής του ΔΟΑΤΑΠ.

Τα αναγνωρισμένα πανεπιστήμια που έχουν ιδρύσει παραρτήματα σε άλλες χώρες

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα ξένων γνωστών ιδευμάτων που έχουν ιδρύσει παραρτήματα σε άλλες χώρες:

Το πανεπιστήμιο Sorbonne λειτουργεί από το 2006 παράρτημα στο Άμπου Ντάμπι (Η.Α.Ε.).
Το πανεπιστήμιο Yale ίδρυσε το 2013 στη Σιγκαπούρη το Yale-NUS College.
Το πανεπιστήμιο Johns Hopkins University λειτουργεί από το 1955 παράρτημα στην Μπολόνια, ενώ από το 1986 λειτουργεί παράρτημα και στην πόλη Nanjing της Κίνας.
Το πανεπιστήμιο Duke ίδρυσε το 2005 παράρτημα ιατρικής σχολής στη Σιγκαπούρη και το 2013 δεύτερο παράρτημα στο Kunshan της Κίνας.

Ποια είναι η σχέση μητρικού ιδρύματος και ΝΠΠΕ;

Το ΝΠΠΕ συνδέεται απευθείας με το μητρικό ίδρυμα, και αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα. Η μεταξύ τους σχέση αντανακλάται, είτε στην απευθείας συμμετοχή του μητρικού ιδρύματος επί του κεφαλαίου ίδρυσης ή στη βάση συμφωνιών ακαδημαϊκής συνεργασίας οι οποίες διασφαλίζουν την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων του μητρικού ιδρύματος. Το μητρικό ίδρυμα έχει αποφασιστική αρμοδιότητα για ακαδημαϊκά θέματα του παραρτήματος πανεπιστημίου, που ιδρύεται με τη μορφή ΝΠΠΕ.

Ποιος χορηγεί την άδεια;

Η άδεια χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν έγκρισης και γνώμης από την ΕΘΑΑΕ και τον ΕΟΠΠΕΠ, αντίστοιχα.

Ποια είναι τα κριτήρια για την αδειοδότηση ενός ΝΠΠΕ;

Για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας ΝΠΠΕ πρέπει να πληρούνται τα εξής κριτήρια:

Κάθε ΝΠΠΕ διαθέτει κατ΄ ελάχιστο τρεις (3) Σχολές, με ένα τουλάχιστον πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών η καθεμία.
Προσφέρει για κάθε σχολή τουλάχιστον ένα πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών, που διαθέτει αξιολόγηση και πιστοποίηση στο πλαίσιο της χώρας προέλευσης και στη συνέχεια πιστοποιείται από την ΕΘΑΑΕ.
Διαθέτει το προβλεπόμενο διδακτικό προσωπικό, το διοικητικό και τεχνικό προσωπικό που εξασφαλίζει τη γραμματειακή οργάνωση, τον οργανωτικό σχεδιασμό, την αρτιότητα των εγκαταστάσεων.
Η εγκατάσταση πρέπει να είναι αυτοτελής με κατάλληλες κτιριακές υποδομές και υλικοτεχνικό εξοπλισμό, με πρόβλεψη και για δευτερογενείς εγκαταστάσεις εντός του ίδιου νομού. Να επαρκεί για τη διδασκαλία και μελέτη των φοιτητών, να διαθέτει λειτουργική βιβλιοθήκη, χώρους εργαστηρίων και έρευνας ανάλογα με τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών, καθώς και οπτικοακουστικά μέσα και εξοπλισμένη αίθουσα πολυμέσων με πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Προβλέπονται εξαιρέσεις στον αριθμό των Σχολών που μπορεί να λειτουργήσει ένα ΝΠΠΕ;

Υπάρχει μία και μοναδική εξαίρεση: Εφόσον το μητρικό ίδρυμα καταλαμβάνει μια από τις πρώτες είκοσι (20) θέσεις στις σχετικές παγκόσμιες κατατάξεις, το ΝΠΠΕ μπορεί να αποτελείται από μία κατ’ ελάχιστο Σχολή με ένα τουλάχιστον πρόγραμμα κύκλου σπουδών, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλες οι υπόλοιπες προϋποθέσεις του νόμου.

Με ποια διαδικασία γίνεται η αδειοδότηση και τι περιλαμβάνεται στην αίτηση;

Η διαδικασία για την έκδοση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας ΝΠΠΕ, εκκινεί με την υποβολή αίτησης στο Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Στη συνέχεια η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου διαβιβάζει:

Α) Στην ΕΘΑΑΕ τα προβλεπόμενα στον νόμο δικαιολογητικά, προκειμένου η ΕΘΑΑΕ να εγκρίνει και να αποστείλει τη εγκριτική πράξη στο αρμόδιο Τμήμα και

Β) Στον ΕΟΠΠΕΠ τα προβλεπόμενα στον νόμο δικαιολογητικά για τη διατύπωση γνώμης ως προς τη συνδρομή των κτιριολογικών προϋποθέσεων.

Ειδικότερα, το σύνολο των δικαιολογητικών που απαιτούνται είναι: Η υπεύθυνη δήλωση πρόθεσης σύστασης ΝΠΠΕ στην οποία αναφέρονται, η επωνυμία, η έδρα, το κεφάλαιο σε ευρώ, ο αριθμός Σχολών, τα προσφερόμενα πιστοποιημένα από το μητρικό ίδρυμα προγράμματα σπουδών και η σχέση του μητρικού ιδρύματος με το παράρτημα πανεπιστημίου, το καταστατικό του ΝΠΠΕ, η εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης Τράπεζας με εγκατάσταση στην Ελλάδα ποσού πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (€ 500.000) για κάθε σχολή, το παράβολο τουλάχιστον πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (€ 500.000,00) ανά αίτηση, θεωρημένη οικοδομική άδεια για σύνδεση με δίκτυα κοινής ωφελείας και τα οριζόμενα χρήσης εκπαιδευτηρίου σύμφωνα με τις διατάξεις του κτιριοδομικού κανονισμού, κατόψεις όλων των χώρων με αποτύπωση της προσβασιμότητας ΑμεΑ για όλα τα κτίρια, πιστοποιητικό (ενεργητικής) πυροπροστασίας για χρήση «εκπαίδευση», βεβαίωση χώρου κύριας χρήσης από μηχανικό με επισυναπτόμενα σχέδια αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης, Εσωτερικός Κανονισμός του ΝΠΠΕ, πρόσφατες και σε ισχύ πιστοποιήσεις και αξιολογήσεις του μητρικού ιδρύματος, οι διοικητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες, που προσφέρονται στους φοιτητές, πλήρη στοιχεία για τα κριτήρια επιλογής, εισαγωγής, αξιολόγησης και αποφοίτησης, καθορισμός της διάρκειας σπουδών, το ύψος των διδάκτρων, το ποσό των υποτροφιών και κάθε άλλη οικονομική επιβάρυνση που προβλέπεται για κάθε φοιτητή, ο αριθμός του εκτιμωμένου προσωπικού (εκπαιδευτικού, ερευνητικού και διοικητικού/ τεχνικού προσωπικού) που απασχολείται και των φοιτητών που δύνανται να φοιτήσουν, πλάνο ανάπτυξης ανά έτος με τον τελικό αριθμό εκπαιδευτικού προσωπικού, περιγράμματα θέσεων εκπαιδευτικού προσωπικού (όπως βαθμίδα, γνωστικό αντικείμενο), ή/και ονομαστικό κατάλογο των μελών του εκπαιδευτικού προσωπικού με τα πιστοποιητικά των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων του, μελέτη ερευνητικής δραστηριότητας, καθώς και πενταετή οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας, στην οποία καταγράφεται μεταξύ άλλων όλη η κινητή και ακίνητη περιουσία του ΝΠΠΕ.

Τι γίνεται μετά την υποβολή της αίτησης;

Το αρμόδιο Τμήμα διαβιβάζει την αίτηση στην ΕΘΑΑΕ, η οποία αποφασίζει εντός προθεσμίας εκατόν είκοσι (120) ημερών για την έγκριση. Το αρμόδιο Τμήμα στέλνει στον ΕΟΠΠΕΠ τα δικαιολογητικά με αίτημα διατύπωσης γνώμης εντός της ίδιας προθεσμίας, ως προς τη συνδρομή των κτιριολογικών προϋποθέσεων. Για εξαιρετικούς λόγους, αν οι ως άνω φορείς κρίνουν ότι πρέπει να υποβληθούν διευκρινίσεις από τους αιτούντες, χορηγείται παράταση.

Μπορεί αυτή η άδεια να ανακληθεί;

Ανά πάσα στιγμή, αν δεν τηρείται έστω και ένας από τους όρους εγκατάστασης και λειτουργίας. Η απόφαση περί χορήγησης άδειας του ΝΠΠΕ ανακαλείται:

εάν συντρέχει παραβίαση διάταξης του νόμου ή όρων χορήγησης της άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας,
αν το ΝΠΠΕ δεν λειτουργήσει εντός δύο ετών από τη λήψη της άδειας,
αν δεν τηρεί ή δεν συμμορφώνεται με τους εγκεκριμένους όρους πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της ανάκλησης άδειας του ΝΠΠΕ για τους εγγεγραμμένους φοιτητές;

Αν ανακληθεί η άδεια, καταπίπτει η εγγυητική επιστολή και από το ποσό επιστρέφονται, κατά προτεραιότητα, τα καταβληθέντα δίδακτρα στους φοιτητές και καταβάλλονται οι αμοιβές του προσωπικού έως το τέλος του ακαδημαϊκού έτους. Στην περίπτωση αυτή, το μητρικό ίδρυμα καθίσταται πλέον υπεύθυνο για την ολοκλήρωση των σπουδών τους και τη χορήγηση των σχετικών τίτλων σπουδών.

Ποιος έχει δικαίωμα εγγραφής σε ένα μη κερδοσκοπικό παράρτημα ξένου πανεπιστημίου;

οι Έλληνες ή αλλοδαποί κάτοχοι απολυτηρίου ημερήσιου ή εσπερινού Λυκείου (ΓΕΛ) ή επαγγελματικού λυκείου (ΕΠΑΛ) του επιστημονικού πεδίου στο οποίο εντάσσεται το πρόγραμμα σπουδών, οι οποίοι θα έχουν συμμετάσχει στις πανελλήνιες εξετάσεις, υπερβαίνοντας την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής που ο νόμος θα ορίζει.
οι κάτοχοι ισότιμων τίτλων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αναγνωρισμένων Ξένων Σχολείων της ημεδαπής,
οι κάτοχοι διεθνών απολυτήριων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης,
οι αλλοδαποί πολίτες κάτοχοι ισοδύναμου του Λυκείου απολυτήριου τίτλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή ισοδύναμου τίτλου που τους παρέχει δικαίωμα εισαγωγής στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας τους.

Ποια θα είναι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για τα ΝΠΠΕ;

Η βάση αυτή θα είναι μία, και θα προκύπτει από τον μικρότερο εκ των μέσων όρων των βαθμολογιών του συνόλου των εξεταζόμενων ανά επιστημονικό πεδίο πολλαπλασιαζόμενο με συντελεστή 0.8.

Ποιοι και πόσοι θα απαρτίζουν το εκπαιδευτικό προσωπικό και πώς θα επιλέγονται;

Σε κάθε ΝΠΠΕ στην πλήρη ανάπτυξή του θα υπηρετούν κατ΄ ελάχιστο 30 μέλη διδακτικού ερευνητικού προσωπικού. Ποσοστό τουλάχιστον 80% οφείλουν να είναι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου σε θέμα συναφές με το αντικείμενο της διδασκαλίας τους και να διαθέτουν ουσιαστικά προσόντα, που απαιτούνται για την κατοχή θέσης διδακτικού προσωπικού αντίστοιχης βαθμίδας. Επίσης, δύναται να υπηρετεί ειδικό διδακτικό προσωπικό με προσόντα, τρόπους επιλογής και όρους υπηρεσίας, αντίστοιχους με εκείνους του μητρικού ιδρύματος.

Η επιλογή των μελών του διδακτικού ερευνητικού προσωπικού του ΝΠΠΕ εγκρίνεται από το μητρικό ίδρυμα και τα βιογραφικά τους αναρτώνται στον ιστότοπο του ΝΠΠΕ.

Τι ισχύει για τους τίτλους σπουδών;

Κάθε ΝΠΠΕ χορηγεί στους αποφοίτους του τίτλο σπουδών του μητρικού ιδρύματος. Ο τίτλος σπουδών αναγνωρίζεται από το ελληνικό κράτος υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνεται στο Εθνικό Μητρώο τύπων τίτλων σπουδών αναγνωρισμένων ιδρυμάτων της αλλοδαπής, το οποίο τηρεί ο ΔΟΑΤΑΠ, χωρίς περαιτέρω κρατική αναγνώριση.

Θα χορηγούνται υποτροφίες από τα ΝΠΠΕ;

Υποχρεωτικά, τουλάχιστον το ισοδύναμο ποσό των διδάκτρων για το πέντε (5%) των φοιτητών του πρώτου κύκλου προγράμματος σπουδών, θα δίνεται σε υποτροφίες με βάση ακαδημαϊκά και κοινωνικά κριτήρια. Το ΝΠΠΕ καταρτίζει κατάλογο και καταβληθέντα ποσά υπότροφων φοιτητών, τον οποίο υποβάλει προς έλεγχο στην ΕΘΑΑΕ στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους.

Τι περιλαμβάνεται στο καταστατικό του ΝΠΠΕ;

Μια πλήρης περιγραφή της λειτουργίας του:

α) σκοπό, β) επωνυμία, γ) έδρα, δ) όργανο διοίκησης, ε) σύγκληση, συγκρότηση, λειτουργία, αρμοδιότητες των οργάνων διοίκησης, στ) διαδικασία λήψης αποφάσεων, ζ) κεφάλαιο σε ευρώ, η) οργανόγραμμα Μονάδων και διοικητικών υπηρεσιών του ΝΠΠΕ με τον αριθμό και τα προσόντα του προσωπικού του, που στελεχώνονται με διοικητικό προσωπικό και θ) ορισμό νομίμου εκπροσώπου του Διοικητικού Συμβουλίου έναντι των διοικητικών και δικαστικών αρχών.