Ιδιωτικά πανεπιστήμια: Επιμένει η κυβέρνηση παρά τις αντιδράσεις

Τον Μάρτιο θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή το σχέδιο νόμου

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 7 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό

«Για να συζητηθούν τέτοιες μεγάλες μεταρρυθμίσεις στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η συνταγματική αναθεώρηση είναι η θεσμικά προτιμητέα διαδικασία, η οποία εξασφαλίζει πλήρως την ασφάλεια δικαίου», επιμένει η πανεπιστημιακή κοινότητα της χώρας στο πλαίσιο της συζήτησης για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων.

Από την πλευρά της κυβέρνησης όμως, το θέμα αυτό φαίνεται ότι έχει λήξει, καθώς κορυφαία στελέχη της επιμένουν ότι έχει γίνει σοβαρή νομική προετοιμασία, υπάρχουν σχετικές γνωμοδοτήσεις κορυφαίων συνταγματολόγων και ότι σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει σύγκρουση με το Σύνταγμα.

Στο πλαίσιο αυτό όπως είπε και ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Θανάσης Κοντογεώργης, «στις αρχές Μαρτίου θα ψηφιστεί στην Ολομέλεια της Βουλής το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας στο οποίο περιλαμβάνονται και τα Μη Κρατικά Πανεπιστήμια, καθώς υπήρξε εκτεταμένη διαβούλευση, τα σχόλια είναι αρκετά και το υπουργείο (Παιδείας) τα ενσωματώνει και τα αξιολογεί. Ήταν μια κομβική βασική δέσμευση της κυβέρνησης. Είναι κάτι που η κυβέρνηση, και ευρύτερα η παράταξη, παλεύει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, και είναι πιο ώριμο στην κοινωνία. Πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα».

Με 19.000 μόρια την Ιατρική του ΕΚΠΑ, με μόλις 10.000 μόρια στα ιδιωτικά ΑΕΙ

Στα πανεπιστήμια πάντως η αναστάτωση καλά κρατεί καθώς όλοι ανησυχούν για την επόμενη μέρα και επιμένουν στη Συνταγματική Αναθεώρηση καθώς όπως αναφέρει και η Σύγκλητος του ΕΚΠΑ «το δημόσιο Πανεπιστήμιο αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί την ατμομηχανή της εκπαίδευσης στη χώρας μας, ταυτόχρονα δε λειτουργεί και ως η επιστημονική ραχοκοκαλιά της, παράγοντας νέα γνώση και καινοτομία που έχουν συμβάλει σε σημαντικό βαθμό στην οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας. Σήμερα η ενίσχυση του δημοσίου Πανεπιστημίου, με βάση τις προτάσεις τις οποίες από καιρό έχει διατυπώσει η πανεπιστημιακή κοινότητα, αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα. Είναι επιτακτική ανάγκη η επαναπροκήρυξη όλων των θέσεων προσωπικού που απώλεσε το Πανεπιστήμιο τα προηγούμενα χρόνια καθώς επίσης και η αύξηση της χρηματοδότησης με σκοπό τη βελτίωση των υποδομών για την παροχή υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικής και ερευνητικής δραστηριότητας. Η Πολιτεία οφείλει να εγγυάται την απρόσκοπτη λειτουργία και ανάπτυξη των δημοσίων Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την πλήρη 100% κάλυψη των πάγιων λειτουργικών αναγκών τους, ενώ η επιβράβευση των Ιδρυμάτων πρέπει να αφορά ποσοστό πέραν της πλήρους χρηματοδότησής τους».

Οι παρατηρήσεις του πανεπιστημίου της Αθήνας για την ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ

Ειδικότερα, η Σύγκλητος παρατηρεί ότι στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο όσον αφορά στην ίδρυση ΝΠΠΕ:

Απουσιάζει πλήρως η πρόβλεψη ότι μετά την ίδρυση παραρτημάτων ξένων Πανεπιστημίων ως ΝΠΠΕ, τα Κολέγια παύουν να λειτουργούν ως παραρτήματα και δεν χορηγούν επαγγελματικά δικαιώματα αντίστοιχα των δημοσίων και μη κρατικών ΑΕΙ. Οφείλει ρητά το νομοσχέδιο να αναφέρει ότι τα Κολέγια, που δεν είναι ΝΠΠΕ, δεν παρέχουν σπουδές πανεπιστημιακού επιπέδου και ως εκ τούτου δεν αναγνωρίζονται επαγγελματικά δικαιώματα στους αποφοίτους τους (για επαγγέλματα που χρήζουν πτυχίου ανώτατης εκπαίδευσης).
Η ΕΒΕ του επιστημονικού πεδίου, την οποία προβλέπει το νομοσχέδιο, έχει πολύ μεγάλη διαφορά από την βάση εισαγωγής σε Σχολές υψηλής ζήτησης (στην Ιατρική Σχολή Ε.Κ.Π.Α. η βάση εισαγωγής είναι 19.000 μόρια ενώ η ΕΒΕ για τα ΝΠΠΕ (ιδιωτικά) είναι μόλις 10.000 μόρια). Το σχέδιο νόμου οφείλει να διασφαλίζει την ισονομία πρόσβασης και την αίσθηση δικαίου όλων των υποψηφίων.
Η πρόβλεψη για μόνιμο διορισμό τριάντα (30) μελών ΔΕΠ ανά Σχολή θα πρέπει να συσχετιστεί με τον αριθμό εισακτέων και τα Προγράμματα Σπουδών που θα προσφέρονται. Η αναλογία φοιτητών – μόνιμων Καθηγητών θα πρέπει να είναι σύμφωνη τουλάχιστον με τον μέσο όρο της αναλογίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή στην αντίστοιχη Σχολή του δημόσιου Πανεπιστημίου. Το ίδιο θα πρέπει να ισχύει και για τις υπόλοιπες κατηγορίες του προσωπικού του Παραρτήματος.
Δεν υπάρχει πρόβλεψη για τον τρόπο επιλογής, εκλογής, διορισμού, εξέλιξης των διδασκόντων. Είναι αναγκαίο να θεσπίσει η Πολιτεία ακαδημαϊκά κριτήρια, αντίστοιχα με τα ισχύοντα στα δημόσια Ιδρύματα. Σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα είναι αδιανόητη η εφαρμογή διαφορετικών κανόνων ανάλογα με τη χώρα – έδρα του μητρικού Ιδρύματος. Θα δημιουργηθεί ένα άναρχο τοπίο, το οποίο δεν θα μπορεί να κανονικοποιηθεί και να αξιολογηθεί συστηματικά. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να προβλεφθούν κοινά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης σε όλα τα Α.Ε.Ι., δημόσια και μη κρατικά.
Απουσιάζει η πρόβλεψη για την Φοιτητική Μέριμνα. Αν και γίνεται αναφορά για κτηριακή πιστοποίηση από τον ΕΟΠΠΕΠ, δεν αναγράφονται οι κανόνες βάσει των οποίων θα πραγματοποιείται η πιστοποίηση αυτή (φοίτηση, στέγαση, σίτιση).
Όλα τα Προγράμματα Σπουδών που προτείνονται από τα ΝΠΠΕ θα πρέπει να είναι πιστοποιημένα από την ΕΘΑΑΕ, και όχι από τα μητρικά Ιδρύματα, για λόγους ισονομίας και αίσθησης δικαίου. Εννοείται ότι οι υποχρεώσεις που έχουν τα δημόσια Α.Ε.Ι. ως προς την ΕΘΑΑΕ θα αποτελούν υποχρεώσεις και των ΝΠΠΕ. Στο νομοσχέδιο υπάρχουν διφορούμενες διατυπώσεις (όπως, πιστοποιήσεις από ΕΘΑΑΕ ή/και από μητρικά Ιδρύματα, πιστοποίηση ενός και όχι του συνόλου των Προγραμμάτων Σπουδών κλπ.) οι οποίες θα πρέπει να απαλειφθούν.
Δεν γίνεται ξεκάθαρη αναφορά στην υποχρέωση διεξαγωγής επιστημονικής έρευνας στα ΝΠΠΕ. Παγκοσμίως βασική υποχρέωση των Α.Ε.Ι. αποτελεί η διεξαγωγή βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας και οι διδάσκοντες κρίνονται και για αυτό τους το έργο. Ωστόσο, η πρόσβαση στα κονδύλια για την έρευνα αυτή θα πρέπει να δοθεί στα ΝΠΠΕ μετά τη λειτουργία όλων των Προγραμμάτων Σπουδών τους και την αξιολόγησή τους από την ΕΘΑΑΕ τουλάχιστον μετά από μία πενταετία.
Στο νομοσχέδιο δεν γίνεται καμία αναφορά για τη διάρκεια σπουδών, για κατώτατο και ανώτατο όριο φοίτησης από τους φοιτητές (όπως ορίζεται για τα δημόσια Α.Ε.Ι.). Θα πρέπει ρητά να αναφέρεται ότι τυχόν Προγράμματα Σπουδών τριετούς φοίτησης δεν μπορούν να είναι ισοδύναμα με τα αντίστοιχα τετραετή ή πενταετή των δημοσίων Α.Ε.Ι., ούτε να προσφέρουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα.
Είναι αναγκαίο να υπάρξουν νομικές δικλείδες ασφαλείας που θα κατοχυρώνουν τα ζωτικά εθνικά συμφέροντα της χώρας μας.

Γεωπονικό πανεπιστήμιο Αθήνας

Σε απόφασή της η Σύγκλητος του Γεωπονικού πανεπιστημίου της Αθήνας υπογραμμίζει:

1. Η Σύγκλητος υπενθυμίζει πως με βάση το Άρθρο 16 του Συντάγματος η Ανώτατη Εκπαίδευση οφείλει να έχει αποκλειστικά δημόσιο χαρακτήρα.

2. Θεωρεί επίσης πως η περιγραφή του προτεινόμενου πλαισίου λειτουργίας των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε) σε μόλις 28 άρθρα (127-155), αποτελεί ένα σύνολο γενικών διατυπώσεων, παραπέμποντας σχεδόν για όλα τα κρι?σιμα θέματα στους Εσωτερικούς Κανονισμούς των Μητρικών Ιδρυμάτων. Αναδεικνύεται έτσι η προοπτική της άνισης κανονιστικής μεταχείρισης των εν λόγω Ν.Π.Π.Ε σε σχέση με τα Δημόσια Πανεπιστήμια και της πιθανής ανεξέλεγκτης λειτουργίας τους, ιδιαίτερα όσον αφορά την τήρηση των συνθηκών πλήρους ακαδημαϊκής ελευθερίας, τις εργασιακές σχέσεις και σειρά άλλων θεμάτων. Με τον τρόπο αυτό, πέραν των άλλων, δημιουργούνται συνθήκες ακραίου αθέμιτου ανταγωνισμού.

3. Τέλος η Σύγκλητος θεωρεί ότι απαιτείται άμεσα (α) η σημαντική, ουσιαστική και μόνιμη ενίσχυση του Δημοσίου Πανεπιστημίου έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ποιοτική, δωρεάν και χωρίς αποκλεισμούς πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα (Άρθρο 16), με χρηματοδότηση της αύξησης του προσωπικού όλων των κατηγοριών και των υποδομών έτσι να καταλήξουν να αντιστοιχούν τουλάχιστον στον μέσο ευρωπαϊκό όρο και (β) η ευρύτερη μελέτη αποτύπωσης των αναγκών ανά γνωστικό πεδίο, από την οποία να προκύπτει η αποτύπωση των αντικειμενικών εθνικών αναγκών σε αποφοίτους ανώτατης εκπαίδευσης.