Ζώα και μνήμη - Τι ισχύει για τους σκύλους και τις γάτες

Αγαπημένοι μου κατοικιδιογονείς,

Όλοι μας, κατά καιρούς, έχουμε αναρωτηθεί αν τα ζώα και πιο συγκεκριμένα, τα κατοικίδια μας, έχουν μνήμη.

Παλαιότερα, υπήρχε η πεποίθηση ότι τα ζώα δεν έχουν κι ότι θυμούνται ελάχιστα πράγματα και για πολύ συγκεκριμένο και μικρό χρονικό διάστημα. Όμως τα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει πολλές έρευνες σχετικά με το θέμα αυτό και οι επιστήμονες έχουν καταλήξει πως, ναι, τα ζώα έχουν μνήμη εγκεφαλικά και γονιδιακά.

Τα περισσότερα ζώα έχουν διάφορα συστήματα μνήμης, εξειδικευμένα, τα οποία τα βοηθούν κυρίως να επιβιώσουν.

Για παράδειγμα, τα κοράκια θυμούνται για πολύ καιρό που έχουν κρύψει καρπούς για να φάνε. Ή τα πρόβατα πως να επιστρέψουν από το βοσκοτόπι στο μαντρί τους.

Στα κατοικίδια μας, αν μιλήσουμε για τους σκύλους, εντοπίζουμε διάφορους τύπους μνήμης. Σε αυτό έχουν συμβάλει σημαντικά πολλοί κατοικιδιογονείς που δίνουν καθημερινά στοιχεία για την ζωή των κατοικίδιων τους και έτσι βοηθούν σε έρευνες και μελέτες. Έτσι λοιπόν συναντάμε τις βραχυχρόνιες μνήμες, τις μακροχρόνιες και τις συνειρμικές.

Τι ισχύει με τους σκύλους 

Οι βραχυχρόνιες μνήμες σχετίζονται με το παρόν και λειτουργούν κυρίως στο στάδιο της εκπαίδευσης ενός σκύλου.

Φυσικά, με τις πολλές και καθημερινές επαναλήψεις έχουν την δυνατότητα να αφομοιώσουν τις εντολές και να τις απομνημονεύσουν.

Στις μακροχρόνιες μνήμες έχουμε συναντήσει σκύλους που αναγνωρίζουν τον ιδιοκτήτη τους ενώ έχουν να τον δουν πολλά χρόνια. Αυτό έχει να κάνει με την όσφρηση αλλά και με εικόνες που αφομοιώνουν. Ο Άργος, ο σκύλος του Οδυσσέα, ήταν αδύνατον να τον αναγνωρίσει καθώς εμφανισιακά είχε αλλάξει τελείως. Η μυρωδιά ήταν εκείνη που τον βοήθησε.

Υπάρχουν όμως και παραδείγματα όπου ερευνητές είχαν τοποθετήσει φαγητό σε ένα συγκεκριμένο σκεύος. Αφού ένα σκυλάκι έφαγε αρκετές φορές σε εκείνο το σκεύος, όταν το τοποθέτησαν ανάμεσα σε άλλα και ενώ ήταν άδειο, χωρίς τροφή, ο σκύλος επέλεξε το ίδιο σκεύος παρόλο που δεν περιείχε τίποτα. Άρα, δεν ήταν η όσφρηση, η μυρωδιά του φαγητού που το οδήγησε στο ίδιο σκεύος αλλά η εικόνα του. Με τον ίδιο τρόπο, θυμούνται έναν δρόμο, το περιβάλλον γύρω από το σπίτι κι έτσι βλέπουμε ότι μπορούν να επιστρέψουν σε αυτό.

Τι ισχύει με τις γάτες 

Οι γάτες, στην προκειμένη περίπτωση έχουν πολύ καλύτερη μνήμη. Έχει καταγραφεί γάτα η οποία διένυσε 10 χιλιόμετρα για να μπορέσει να επιστρέψει στο σπίτι της και στο περιβάλλον που της άρεσε.

Υπάρχουν επίσης, οι καλές και οι κακές αναμνήσεις. Θυμούνται συγκεκριμένα γεγονότα που έχουν συμβεί στο παρελθόν, με μεγαλύτερη ένταση όμως τις άσχημες και τις κακοποιητικές καταστάσεις.

Τέλος, υπάρχει και η συνειρμική μνήμη κατά την οποία σχηματίζουν δεσμούς και συσχετίσεις μεταξύ δύο πραγμάτων.

Για παράδειγμα, αν φορέσουμε τα παπούτσια που φοράμε όταν βγάζουμε βόλτα τον σκύλο μας, θα παρατηρήσουμε ότι θα σηκωθεί από την θέση του και θα πάει προς την πόρτα για να βγούμε έξω. Το ίδιο μπορεί να κάνει με τον ήχο των κλειδιών ή αν μας δει να κρατάμε το λουράκι του. Οι γάτες μπορεί να τρέξουν κοντά μας ακούγοντας τον ήχο από μια κονσέρβα που θα ανοίξουμε αν το κάναμε για πρώτη φορά μπροστά τους.

Οι έρευνες και οι μελέτες πάνω στη μνήμη των ζώων και φυσικά των κατοικίδιων, συνεχίζονται. Το σίγουρο είναι ότι έχουν μνήμη και είναι στο χέρι μας να δημιουργήσουμε όμορφες αναμνήσεις στο κατοικίδιο μας.

Η θετική σχέση με αυτό, η συμπεριφορά όλων των μελών της οικογένειας, το όμορφο περιβάλλον στο οποίο θα ζει, η φροντίδα και κυρίως η αγάπη που θα του δείξουμε θα μείνουν έντονα στη μνήμη του και θα θυμάται όλες τις όμορφες στιγμές που έζησε μαζί μας.