Στη Θεσσαλονίκη η μεγαλύτερη διεθνώς έκθεση για την Ποπόβα

Η Θεσσαλονίκη μπαίνει για άλλη μια φορά στο επίκεντρο της μοντέρνας τέχνης και προσελκύει ειδικούς και κοινό για την μεγάλη έκθεση που με τίτλο «Λιουμπόβ Ποπόβα. Φόρμα. Χρώμα. Χώρος», φιλοξενείται από τις 11 Οκτωβρίου ως την 1^η Μαρτίου 2020 στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλης κλίμακας έκθεση έργων της Ποπόβα που διοργανώνεται τις τελευταίες τρεις δεκαετίες διεθνώς και παρουσιάζει σειρές σχεδίων της καλλιτέχνιδας που δεν είχαν ποτέ ως τώρα εκτεθεί, από τα σχέδιά της για θεατρικά κοστούμια και σκηνικά, που διαθέτει το Μουσείο. Η έκθεση περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο των έργων και του αρχειακού υλικού που κατέχει στην πολύτιμη συλλογή του του Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης και συγκεκριμένα περισσότερα από 200 έργα και αντικείμενα, που όλα προέρχονται από την συλλογή Κωστάκη.

Επιπλέον, αποτελεί την πρώτη στη σειρά του νέου εκθεσιακού προγράμματος του Μουσείου, που αφορά εκθέσεις, αφιερωμένες στους κεντρικούς καλλιτέχνες της Ρωσικής Πρωτοπορίας, τα έργα των οποίων βρίσκονται στη συλλογή του. Η Λιουμπόβ Ποπόβα (1889-1924), η ζωγράφος, η θεωρητικός, η δασκάλα, η σχεδιάστρια, η «αμαζόνα» της Ρωσικής Πρωτοπορίας, η γυναίκα που δεν φοβήθηκε ποτέ να ταξιδέψει, να αναζητήσει και να πειραματιστεί με νέες καλλιτεχνικές πρακτικές στις αρχές του 20^ου  αιώνα, η μοναδική καλλιτέχνιδα που ο συλλέκτης Γιώργος Κωστάκης αποκαλούσε με το μικρό της όνομα και ας μην την είχε γνωρίσει ποτέ, συνέλαβε με το έργο της στην ανάπτυξη κινημάτων που διαμόρφωσαν την Ρωσική Πρωτοπορία. 

H Λιουμπόβ Ποπόβα, επηρεάστηκε στα σπουδαστικά της χρόνια από τον Ιμπρεσσιονισμό και τον Σεζανισμό, ενέταξε στο πρώιμο έργο της στοιχεία από τον γαλλικό Φωβισμό, μελέτησε σε βάθος τις νέες φόρμες και τεχνικές και συνέβαλε στην ανάπτυξη καλλιτεχνικών κινημάτων όπως αυτά του Κυβοφουτουρισμού, του Σουπρεματισμού και εν τέλει του Κονστρουκτιβισμού. Δημιούργησε κονστρουκτιβιστικά έργα χρησιμοποιώντας ένα ιδιαίτερο προσωπικό ύφος και οδήγησε την τέχνη στην παραγωγή και στην δημιουργία μοναδικών προτάσεων ντιζάιν, γραφιστικού σχεδιασμού, σκηνικών για το θέατρο, υφασμάτων και κοστουμιών, για να μείνει στην ιστορία της τέχνης ως μια από τις σπουδαιότερες εκπροσώπους της ρωσικής πρωτοπορίας. Υπήρξε ακόμα σημαντική παιδαγωγός και έθεσε νέες βάσεις στην διδασκαλία της τέχνης στα Ανώτατα Τεχνικά και Καλλιτεχνικά Εργαστήρια (BXOYTEMAΣ) όπου δίδασκε από το 1921 ως τον πρόωρο θάνατό της, το 1924-η Ποπόβα πέθανε τον Μάιο του 1924 προσβεβλημένη από οστρακιά, όπως και ο γιος της, ο οποίος της την μετέδωσε.

Η κόρη του συλλέκτη, Γιώργου Κωστάκη, Αλίκη, αποκαλύπτει το πώς ο πατέρας της ανακάλυψε έργα της σπουδαίας καλλιτέχνιδας σε ένα σπίτι κοντά στο χωριό Ζβενίγκοροντ, στα περίχωρα της Μόσχας. Στο κείμενο που έγραψε και συνοδεύει τον κατάλογο, αναφέρει ότι ο αδερφός της Ποπόβα, ο Πάβελ Σεργκέεβιτς είχε ήδη γνωριστεί με τον πατέρα της και του είχε πει πως στο Ζβενίγκοροντ μπορεί να υπήρχαν έργα της αδερφής του. «Πήγαμε εκεί με τον πατέρα και την μαμά μου, δυσκολευτήκαμε να το βρούμε. Νομίζω πως αυτό συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του 1950, κάπου την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού. Το σπίτι ήταν μεγάλο με έναν μεγάλο, κάπως εγκαταλειμμένο κήπο και έναν αχυρώνα. Ανήκε στον υιοθετημένο γιο του Πάβελ, Σεργκέεβιτς Ποπόφ, τον Σεργκέι Νικολάεβιτς Χόλνμπεργκ», αναφέρει. Προσθέτει επίσης ότι κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1990 συναντήθηκε στη Μόσχα μ’ έναν παλιό της φίλο, τον φωτογράφο Ίγκορ Παλμίν. Κι αφού μίλησαν αρκετή ώρα για διάφορα θέμα εκείνος της είπε, ότι η Ζίνα, η μητέρα της, ζήλευε στα σοβαρά τον Ζορζ (έτσι αποκαλούσαν οι φίλοι τον Γιώργο Κωστάκη) για την Λιούμποτσκα (χαϊδευτικό του ονόματος Λιουμπόβ). Του έλεγε «τι έχεις πάθει πια, όλο Λιούμποτσκα και Λιούμποτσκα!». «Είχε κάπου δίκιο. Ο πατέρας μου μόνο έναν καλλιτέχνη αποκαλούσε με το μικρό όνομα. Μόνο την Λιούμποτσκα. Αγαπούσε την Λιούμποτσκα πάρα πολύ», θυμάται η Αλίκη Κωστάκη.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν η Μαρία Τσαντσάνογλου και ο Αντρέι Σαραμπιάνοφ και βοηθός επιμελήτρια είναι η Αγγελική Χαριστού.

Στις 10 Οκτωβρίου, παραμονή των εγκαινίων της έκθεσης διοργανώνεται στρογγυλό τραπέζι στο MOMus-μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, με θέμα «Popova:Public Talk». Διακεκριμένοι ιστορικοί τέχνης, μελετητές της Ρωσικής Πρωτοπορίας μιλούν για την προσωπικότητα της Λιουμπόβ Ποπόβα, με αναφορές στο καλλιτεχνικό και διδακτικό της έργο.  Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν στις 11 Οκτωβρίου στις 9 το βράδυ. Στη διάρκειά τους θα πραγματοποιηθεί performance από το Κ.Θ.Β.Ε., βασισμένη σε κείμενα του Ρώσου συγγραφέα, Δανιήλ Χαρμς, με τίτλο «Ιστορίες σαν έργο τέχνης», σε σκηνοθετική επιμέλεια Θάνου Φερετζέλη. Συμμετέχουν οι ηθοποιοί, Νεφέλη Ανθοπούλου, Βασίλης Σπυρόπουλος και ο Θάνος Φερετζέλης.

Διαβάστε ακόμη

Ποια ονόματα ακούγονται για την Προεδρία της Δημοκρατίας - Τι θα μετρήσει στην απόφαση του Μαξίμου

Μαγδεμβουργο: Στη φυλακή ο δράστης της επίθεσης – Οι ακροδεξιές θεωρίες και οι προειδοποιήσεις

Πρύτανης του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστήμιου: Νέα προπτυχιακά προγράμματα μέσα στο 2025

Η Σημασία των Μιτοχονδρίων στην Αναγεννητική Ιατρική: Ιστορία και Σύγχρονες Θεραπείες