#Μένουμε_σπίτι: Οι πανδηµίες του Καµύ, του Στίβεν Κινγκ και της Ατγουντ

Ιστορίες που γράφτηκαν από διάσηµους συγγραφείς, έχοντας τις φονικές επιδηµίες σε πρώτο πλάνο

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 8 λεπτά ┋

Μετά τη γρίπη των πτηνών και τον H1N1, ήρθε άλλος ένας ιός να ταράξει τη ζωή µας. Ο λόγος για τον κορονοϊό, ο οποίος εγκαταστάθηκε για τα καλά και στη χώρα µας, µε τα κρούσµατα να αυξάνονται ταχύτατα καθηµερινά. Ετσι, µε τις επιλογές για έξοδο να έχουν εκµηδενιστεί, ανασύρουµε από τη βιβλιοθήκη µια σειρά από βιβλία µε ιστορίες που γράφτηκαν έχοντας τις φονικές επιδηµίες σε πρώτο πλάνο.

Η «Πανούκλα» του Αλµπέρ Καµύ και το «Περί τυφλότητος» του Ζοζέ Σαραµάγκου από τις εκδόσεις Καστανιώτη επιστρέφουν στις λίστες µε τα ευπώλητα βιβλία των βιβλιοπωλείων σε όλο τον κόσµο και στις προτιµήσεις των αναγνωστών. Στην «Πανούκλα» µια ολόκληρη πόλη µπαίνει σε καραντίνα όταν ξεσπάει επιδηµία βουβωνικής πανώλης. Κανείς και τίποτα δεν προσεγγίζει την πόλη, οι κάτοικοί της ζουν αποκοµµένοι και αποµονωµένοι σε έναν κόσµο πνιγηρής επανάληψης και µονοτονίας. Ο Καµύ καταγράφει τη συµπεριφορά των ανθρώπων σε έναν κόσµο που µοιάζει χωρίς σκοπό και µέλλον. Στο «Περί τυφλότητος» τα κλιµακούµενα περιστατικά µιας αιφνίδιας τύφλωσης οδηγούν την κυβέρνηση να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια ο Zοζέ Σαραµάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα µπορούσαν να συµβούν σε έναν κόσµο που χάνει την όρασή του. ∆ύο αριστουργήµατα της σύγχρονης λογοτεχνίας από δύο νοµπελίστες συγγραφείς.

Στην Κίνα

«Η πανδηµία» του δρος Ντάνιελ Κάλα από τις εκδόσεις Λιβάνη είναι µια ιστορία τόσο τροµακτική που θα µπορούσε να είναι αληθινή. Σε µια αποµακρυσµένη γωνιά της Κίνας ένας αγρότης και η οικογένειά του µοιράζονται το πόσιµο νερό αλλά και το υποτυπώδες αποχετευτικό σύστηµα µε τα ζώα τους (κοτόπουλα, πάπιες, χοίροι, πρόβατα). Οι ιοί των ζώων συναντούν αυτούς των ανθρώπων και µεταλλάσσονται πριν εξαπλωθούν, προκαλώντας πανδηµία. Ο δρ Nόα Xαλντέιν του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας γνωρίζει ότι η ανθρωπότητα δεν είναι έτοιµη να αντιµετωπίσει έναν νέο δολοφόνο ανάλογο της µεγάλης πανδηµίας γρίπης του 1919, που σκότωσε περισσότερα από είκοσι εκατοµµύρια ανθρώπους σε λιγότερο από τέσσερις µήνες. Ετσι, όταν ένα µυστηριώδες νέο στέλεχος ιού αναφέρεται στην επαρχία Κανσού της Κίνας, ο ΠΟΥ στέλνει αµέσως µια οµάδα επιστηµόνων για να το ερευνήσει. Ο Xαλντέιν και οι συνάδελφοί του σύντοµα ανακαλύπτουν ότι η νέα ασθένεια είναι πολύ πιο θανατηφόρα από τον SARS, σκοτώνοντας ένα στα τέσσερα θύµατα, ανεξαρτήτως ηλικίας ή κατάστασης της υγείας τους. Αλλά ακόµα και όταν ο ΠΟΥ προσπαθεί να συγκρατήσει το ξέσπασµα, η ασθένεια έχει ήδη εξαπλωθεί στο Χονγκ Κονγκ, στο Λονδίνο, σε πολλές άλλες πόλεις της Ευρώπης, ακόµη και στην Αµερική. Σε µια εποχή που ολόκληρος ο κόσµος συνδέεται αεροπορικώς, ένας νέος φονικός ιός µπορεί να ταξιδέψει πολύ πιο γρήγορα από τη γρίπη του 1919. Ειδικά όταν κάποιος τον διασπείρει εσκεµµένα.

Ο πολυβραβευµένος συγγραφέας Τζο Χιλ στο βιβλίο «Πυροσβέστης», από τις εκδόσεις Bell, γράφει µια συναρπαστική ιστορία επιβίωσης στο τέλος του κόσµου και παρουσιάζει ένα καθηλωτικό δυστοπικό µυθιστόρηµα, το οποίο ψηφίστηκε από το παγκόσµιο αναγνωστικό κοινό ως το Καλύτερο Βιβλίο Τρόµου στα Goodreads Choice Awards 2016. Κανείς δεν ξέρει πώς και από πού ξεκίνησε η πανδηµία. Το FOX έλεγε ότι ο µύκητας εξαπολύθηκε από το ISIS, µε τη χρήση σπορίων που είχαν παρασκευαστεί από τους Ρώσους τη δεκαετία του 1980. Το MSNBC έλεγε ότι είχε δηµιουργηθεί από βιολόγους της Χαλιµπάρτον και τον είχαν κλέψει φανατικοί χριστιανοί κολληµένοι µε την Αποκάλυψη. Το CNN ανέφερε και τις δύο θεωρίες. Οι γιατροί το αποκαλούν Draco incendia trychophyton. Για όλους τους υπόλοιπους είναι απλώς το ∆ρακόστιγµα. Ενας ιδιαιτέρως µεταδοτικό σπόριο που σηµαδεύει το σώµα όποιου προσβληθεί από αυτό µε µαύρα και χρυσά στίγµατα – µέχρι την αυτανάφλεξη. ∆εν υπάρχει θεραπεία. Κανείς δεν είναι ασφαλής. Η Χάρπερ Γκρέισον είναι σχολική νοσοκόµα. Είναι έγκυος και έχει µολυνθεί από το ∆ρακόστιγµα. Και καθώς ο κόσµος γύρω της µετατρέπεται σε στάχτες, το µόνο που θέλει είναι να ζήσει. Εστω µέχρι να καταφέρει να γεννήσει το παιδί της. Και τότε, ο πυροσβέστης έρχεται.

«Το κοράκι» είναι ένα από τα πρώτα µυθιστορήµατα του Στίβεν Κινγκ. Η ιστορία επικεντρώνεται στην επιδηµία µιας γρίπης που εξαπλώνεται τυχαία και αστραπιαία, σκοτώνοντας το µεγαλύτερο µέρος του παγκόσµιου πληθυσµού µέσα σε µερικές εβδοµάδες. Εχοντας περάσει απ’ όλα τα στάδια της δοκιµασίας και εντέλει της απόγνωσης, οι ελάχιστοι επιζώντες προσπαθούν να ανασυντάξουν ό,τι έχει αποµείνει από τη ζωή τους. Το βιβλίο θα επανεκδοθεί σύντοµα από τις εκδόσεις Κλειδάριθµος.

Με βραβείο Booker

Το µυθιστόρηµα «Το τέλος του κόσµου» της βραβευµένης µε Booker Μάργκαρετ Ατγουντ, από τις εκδόσεις Ψυχογιός, πραγµατεύεται τον κόσµο µας έπειτα από µια µεγάλη καταστροφή, µια εργαστηριακά κατασκευασµένη πανδηµία που αποδεκάτισε τη συντριπτική πλειονότητα της ανθρωπότητας. Εχουν επιβιώσει µόνο µια µικρή οµάδα ανθρώπων και οι Κρεϊκάνθρωποι µε τα πράσινα µάτια – καλοκάγαθα ανθρωποειδή που δηµιούργησε ο Κρέικ για να αντικαταστήσει τους ανθρώπους. Η Τόµπι, κάποτε µέλος των Κηπουρών του Θεού και ειδική στα µανιτάρια και στις µέλισσες, είναι ερωτευµένη µε τον Ζεµπ, ο οποίος έχει ενδιαφέρον παρελθόν. Μαζί µε τον προφήτη των παιδιών του Κρέικ, τον Χιονάνθρωπο-τον-Τζίµι, την Αµάντα, τον Δρυοκολάπτη, την Πονηρή Αλεπού και τους υπόλοιπους Φρικόπλαστους, ιδιοφυείς βιοεπιστήµονες, παλεύουν να επιβιώσουν και να σωθούν από την επίθεση των µοχθηρών πονοσφαιριστών και των οργανόχοιρων, διαγενετικών γουρουνιών µε ανθρώπινα όργανα.

Οι λογοτεχνικές επιδηµίες κατέχουν, φυσικά, µια θέση και στην ιστορία της ελληνικής πεζογραφίας. Στο µυθιστόρηµα «Λοιµός», από τις εκδόσεις Κέδρος, ο Αντρέας Φραγκιάς επινοεί µια µεταδοτική ασθένεια για να δείξει τις καταπιεστικές συνθήκες στη µεταπολεµική Μακρόνησο και τα βάσανα των κρατουµένων που υποχρεώνονται να κυνηγήσουν τις µύγες σαν να εκπροσωπούν εχθρούς του έθνους. Μια ανατριχιαστικά επίκαιρη ιστορία για το τι µπορεί να κάνει ο άνθρωπος αν του δώσεις την εξουσία. Το βιβλίο περνάει βαθιά ανθρώπινα µηνύµατα που δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο.

Η «Πανούκλα στο Μπέργκαμο», ένα έργο του Δανού νατουραλιστή συγγραφέα Γενς Πέτερ Γιάκoμπσεν, κυκλοφορεί εδώ και λίγο καιρό σε νέα μετάφραση, με σχόλια και εισαγωγή, του Ήρκου Ρ. Αποστολίδη, από τις Εκδόσεις Printa & Ροές. Το μικρό αυτό διήγημα έδωσε έμπνευση στον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν για κάποιες ανεπανάληπτες εωσφορικές σκηνές της ταινίας του «Έβδομη σφραγίδα». Μαζί, στον ίδιο τόμο, το μικρό κομψοτέχνημα «Εδώ θάπρεπε νάταν ρόδα».

«Το τέλος του κόσµου σε αγγλικό κήπο» της Σώτης Τριανταφύλλου, από τις εκδόσεις Πατάκη, ξεκινάει το 1629 και µας περιγράφει τον Εµφύλιο µεταξύ κοινοβουλευτικών και βασιλοφρόνων την περίοδο της πανούκλας και την πυρκαγιά στο Λονδίνο. Ο Βενέδικτος Σίλκοξ καταγράφει τη ζωή του Λούσιους Πρέσκοτ, που υπήρξε ράφτης και στρατιώτης στον αγγλικό εµφύλιο. Παράλληλα µε τη ζωή του φίλου του καταγράφει και τη δική του ζωή και την πορεία του έως τον θάνατο. Μέσα από την αφήγηση η συγγραφέας προβάλλει διαχρονικούς προβληµατισµούς για τις επαναστάσεις, τη βία, τις αρρώστιες και τη θρησκεία. Τα γεγονότα διαδέχονται το ένα µετά το άλλο χωρίς να κουράζουν τον αναγνώστη, αλλά τον παρακινούν να παρακολουθήσει την εξέλιξη της υπόθεσης µέχρι το τέλος. Η ιστορία χωρίζεται σε µικρά κεφάλαια, αρκετές φορές αυτοτελή, ανάλογα µε τις ηµεροµηνίες-κλειδιά, που αφορούν τόσο τους ήρωες όσο και την εποχή. Με «Το τέλος του κόσµου σε αγγλικό κήπο» η Σώτη Τριανταφύλλου κέρδισε το κρατικό βραβείο Μυθιστορήµατος για το 2018.