Αλεξάνδρα Σταματοπούλου: Ισότιμες ευκαιρίες ζητάω

Εκανε μπαλέτο, καθηλώθηκε σε αναπηρικό αμαξίδιο, διέψευσε γιατρούς και φυσικοθεραπευτές, έγινε Παραολυμπιονίκης και Παγκόσμια πρωταθλήτρια και κάνει πρωταθλητισμό στην κολύμβηση. Μοιράζει αγάπη και γνώση στα παιδιά, δύναμη και ελπίδα στους συνανθρώπους της. Γεννημένη πρωταθλήτρια μέσα και έξω από τις πισίνες η Αλεξάνδρα Σταματοπούλου είναι η προσωποποίηση της μαχητικότητας, της ευγένειας και της αισιοδοξίας αλλά για την ίδια η ελληνική κοινωνία και οι νόμοι με... ειδικές ανάγκες δεν της ανταποδίδουν απλόχειρα ότι η ίδια προσφέρει με χαμόγελο και ανιδιοτέλεια.

«Θα το παλέψω μέχρι τα παιδιά να μάθουν»

Ετσι κάθε φορά που καλείται να μιλήσει για τις συνθήκες διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία στην Ελλάδα βρίσκεται στην άχαρη και δυσάρεστη θέση να πει και να απαιτήσει τα αυτονόητα από μία κοινωνία που υποστηρίζει πως έχει ίσες ευκαιρίες και ίσες παροχές για όλους, αλλά στην πραγματικότητα ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Επιμένει, ελπίζοντας πως κάποια στιγμή θα αλλάξει τον κόσμο. «Θα το παλέψω μέχρι το τέλος. Μέχρι να φτάσει η μέρα που τα παιδιά μας θα μαθαίνουν από το σχολείο τις βασικές αρχές και τις βασικές γνώσεις ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται τις δυσκολίες και να είναι σε θέση να φτιάξουν έναν κόσμο που οι πολίτες θα απολαμβάνουν ισονομία και δεν θα νιώθουν αποκλεισμένοι, όπως νιώθουν τα άτομα με αναπηρία ή καλύτερα τα παρεμποδιζόμενα άτομα. Καλύτερα να με ρωτήσει ευθέως ένα παιδί για την απορία του παρά να το κάνει με λάθος τρόπο».

«Επαθα το μεγάλο σοκ»

Η Αλεξάνδρα Σταματοπούλου μέχρι το 2000 ήταν ένα κορίτσι με τυπική ανάπτυξη, «ζουζούνι» πραγματικό και ασυμβίβαστο. Σε ηλικία 14 ετών διαγνώσθηκε με το σύνδρομο stiff-person. Πρόκειται για νευροεξελικτική ασθένεια που όπως λέει η ίδια «δεν περιμένεις να γίνεις καλύτερα αλλά περιμένεις να γίνουν καλύτερες οι συνθήκες διαβίωσης σου. Έπαθα σοκ για ένα μεγάλο διάστημα. Οσο ήμουν αρτιμελής δε μπορούσα να πιστέψω αυτό που ερχόταν. Μέχρι σε ηλικία 21 ετών η ασθένεια εξελίσονταν ραγδαία. Καθηλώθηκα σε αμαξίδιο. Αρχικά δε σκεφτόμουν τον αθλητισμό. Το 2011 η ασθένεια ήταν σε έξαρση, είχα χάσει μυική μάζα και είχα αυξημένες ανάγκες. Ξεκίνησα θεραπευτική κολύμβηση το 2011 και για πλάκα δοκίμασα να κάνω έναν αγώνα στην κατηγορία S3. Το 2015 είχα τις πρώτες μου επιτυχίες και το 2018 ανέβηκα στην κατηγορία S4. To σκέφτηκα τελείως διαφορετικά. Είδα την κολύμβηση ως δεύτερη ευκαιρία και αφιερώθηκα, μετά ήρθαν οι διακρίσεις σε Ευρωπαϊκά και Παγκόσμια».

«Το παράπονο μας με τον άδικο νόμο»

Παρότι έχει καταφέρει μεγάλες διεθνείς διακρίσεις και μάλιστα απέναντι σε αθλητές παραδοσιακών δυνάμεων του παγκόσμιου αθλητισμού η ίδια παλεύει να αλλάξει τον άδικο νόμο αναγνώρισης των επιτυχιών: «Για να αναγνωριστεί το μετάλλιο μου από την ελλληνική πολιτεία θα πρέπει ο αγώνας που έλαβα μέρος να έχει αθλητές από 8 χώρες. Αυτό είναι άδικο και δεν ισχύει πουθενά αλλού στον κόσμο. Νίκησα αθλήτριες από την Κίνα, τις ΗΠΑ αλλά και άλλες χώρες που έχουν μεγάλη παράδοση και υποστηρίζουν τους αθλητές τους με ότι μπορεί να βάλει ο νου σου. Με επιδόματα, με μηνιαίους μισθούς, με προπονητές, ψυχολόγους και ότι άλλο έχει ένας πρωταθλητής. Είναι όπως οι επαγγελματίες και εμείς εδώ ζούμε σε έναν άλλο κόσμο. Πληρώνουμε τα πάντα από την τσέπη μας, ταξίδια, προπονητές, φυσικοθεραπευτές, εξοπλισμό και ότι άλλο μπορείς να φανταστείς. Εχουμε το παράπονο μας. Ναι. Οι αρτιμελείς ζήτησαν και πέρασαν τις αλλαγές που ήθελαν. Εμείς γιατί πρέπει να βιώνουμε όλη αυτή την απόρριψη και την εξαθλίωση; Ας μας αφήσουν να ζήσουμε με αξιοπρέπεια. Μπατζετάρουν χρήμα για το κράτος. Καλά κάνουν, αλλά κι εμείς δεν είμαστε μέρος της κοινωνίας;».

«Από τώρα έχω ταχυκαρδίες»

Σύμφωνα με την Αλεξάνδρα στη θέση της βρίσκονται περίπου 63 αθλητές και αθλήτριες. Εχουν πετύχει μεγάλες διεθνείς διακρίσεις αλλά δεν αναγνωρίζονται και επί πλέον κάθε τόσο περνούν και τη δοκιμασία της Επιτροπής που αξιολογεί το ποσοστό της αναπηρίας τους: «Τον Μάιο έχω να περάσω πάλι επιτροπή και έχω αγωνία. Ειλικρινά τρέμω στην ιδέα να μην γίνει τίποτα. Από τώρα έχω ταχυκαρδίες. Το ίδιο βιώνουν και άλλοι συμπολίτες μου που είναι στην ίδια θέση. Η επιτροπή αποτελείται από έναν γυναικολόγο, έναν οφθαλμίατρο και έναν νευρολόγο. Ολα αυτά είναι ξεπερασμένα καθώς κάποιες περιπτώσεις είναι μη αναστρέψιμες. Δε μπορείς να γίνεις καλύτερα. Χειρότερα μπορεί, επομένως γιατί ως Ελλάδα να υποβάλεις τους ανθρώπους σου σε αυτές τις δοκιμασίες και λίγες ημέρες αργότερα αυτοί οι άνθρωποι να τιμούν την Ελλάδα σε διεθνείς διοργανώσεις. Πρέπει να τα δούμε όλα αυτά. Είναι ζητήματα σεβασμού μιας κοινωνίας προς τους ίδιους του πολίτες της».

«Μην βάζουμε ταμπέλες»

Οπως είπε η Αλεξάνδρα η έλλειψη παιδείας είναι και το βασικό ζήτημα που θα ήθελε η ίδια να αλλάξει άμεσα. Για αυτό άλλωστε και η ίδια έχει αφιερώσει τη ζωή της στο να μεταδίδει γνώση και εμπειρίες στα μικρά παιδιά: «Η ελληνική κοινωνία έχει ακόμα ταμπού, δεν έχει γνώση για το πως πρέπει να αντιμετωπίζει τα πράγματα. Κανείς από τους ΑμΕΑ δεν απαιτεί προνομιούχες συμπεριφορές. Κάθε άλλο. Χρειάζεται εξειδίκευση για κάθε περίπτωση και όχι οριζόντιοι νόμοι. Κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του δεξιότητες. Για παράδειγμα ένα παιδί με αυτισμό μπορεί να σου δώσει και να του δώσεις πολλά. Θα σας πω για τη δική μου περίπτωση. Οταν εκδηλώθηκε η ασθένεια με πήγαν σε Ειδικό Σχολείο. Εκεί έμεινα πίσω με παιδιά που είχαν και νοητικά θέματα. Δεν πήρα την γνώση που έπρεπε. Ζήτησα και πήγα πάλι σε Γενικό Λύκειο και έδωσα και Πανελλήνιες εξετάσεις. Σας είπα ένα παράδειγμα. Επομένως πρέπει να τα δούμε όλα από την αρχή και κατά περίπτωση. Πρέπει να μας δοθούν ίσες ευκαιρίες. Πρέπει να σταματήσουμε να βάζουμε ταμπέλες και να κατηγοριοποιούμε τα πάντα. Προκαλούνται μεγάλες αδικίες και αποκλεισμοί».

«Γονείς ντρέπονται για τα παιδιά τους»

Η σύγκριση με το εξωτερικό και τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες είναι κάτι που στεναχωρεί την Αλεξάνδρα: «Σαν Ελλάδα είμαστε πολύ πίσω. Πρέπει να κάνουμε πολλά. Εχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε. Υπάρχουν γονείς που ντρέπονται για τα παιδιά τους και κρύβονται. Υπάρχουν παιδιά που νομίζουν πως είμαι κολλημένη πάνω στο αναπηρικό αμαξίδιο και έρχονται και με ρωτάνε. Δε με στεναχωρούν για μένα. Με στεναχωρούν γιατί βλέπω πως τα παιδιά έχουν άγνοια. Υπάρχουν ΑμΕΑ που μένουν απομονωμένοι στο σπίτι τους και υποφέρουν. Ολα αυτά πρέπει να τα αλλάξουμε. Ολα είναι μέσα στη ζωή, αλλά όλα παλεύονται και γίνονται καλύτερα αρκεί να έχουμε σεβασμό και παιδεία. Από εκεί ξεκινουν όλα και με την ευκαιρία της επικοινωνίας μας αυτό θέλω να περάσετε σας παρακαλώ. Μπορώ να σας μιλάω ώρες για το τι έχω περάσει εγώ αλλά τώρα πρέπει να αλλάξουμε όλα αυτά που μας κρατάνε πίσω. Θέλουμε ισότητα, πρόσβαση παντού, παιδεία για όλους και αναγνώριση των επιτευγμάτων μας. Μία σύγχρονη κοινωνία οφείλει να δώσει προτεραιότητα σε όλα αυτά γιατί στη ζωή μας πρέπει να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε κάθε δυσκολία που θα μας έρθει και να μην τα παρατάμε, αλλιώς θα μείνουμε αγενείς και πάντα με τις απορίες κάνοντας αυθαίρετες ιατρικές διαγνώσεις μέσα από τη μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο».

«Να κάνουμε νέα αρχή ως κοινωνία»

Ένα ακόμα τομέας που η Ελλάδα υστερεί είναι τα ειδικά προγράμματα ένταξης στο κοινωνικό σύνολο: «Οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες πρέπει να έχουν προγράμματα στήριξης και ένταξης στο εργασιακό περιβάλλον. Και από την άλλη πλευρά δεν πρέπει μόνο να ζητούν αλλά και να έχουν υποχρεώσεις όπως όλοι οι πολίτες. Στο εξωτερικό υπάρχουν ειδικά προγράμματα που θέλεις δε θέλεις θα ενταχθείς στο κοινωνικό σύνολο, θα αισθανθείς χρήσιμος και συνεπώς ενεργός πολίτης. Στην Ελλάδα υπάρχει ακόμα πολύς αποκλεισμός και αρνητικές νοοτροπίες. Στο εξωτερικό εάν βρεθείς σε δημόσιο δρόμο, θα σε δουν, θα σου πουν καλημέρα και θα σου χαμογελάσουν, θα σου προσφέρουν απλόχειρα βοήθεια χωρίς να το ζητήσεις. Στην Ελλάδα εάν δεν πέσεις κάτω από το καρότσι δεν σε βοηθάει κανείς. Προσωπικά μου έχει τύχει πολλές φορές να πέσω από το καρότσι λόγω έλλειψης στήριξης και κακής πρόσβασης. Μόνο τότε προσφέρθηκε ο κόσμος να με βοηθήσει και να μου μιλήσει. Αν δεν ήμουν κι εγώ άτομο με αναπηρία ίσως να μη είχα μάθει όλα αυτά και να μην σας τα έλεγα ποτέ. Πρέπει να κάνουμε όλοι μία νέα αρχή και κυρίως μία νέα αρχή σαν κοινωνία».