Μουντιάλ 2022: Να δούμε ή να σαμποτάρουμε το Παγκόσμιο του Κατάρ; Κώστας Βαϊμάκης και Νίκος Τζιανίδης απαντούν

Το μεγάλο ποδοσφαιρικό ραντεβού του πλανήτη αρχίζει σήμερα στο Κατάρ. Το Μουντιάλ του 2022 έχει ένα σωρό ιδιαιτερότητες: Είναι το πρώτο στην ιστορία που γίνεται χειμώνα. Είναι η πρώτη φορά που χώρα της Μέσης Ανατολής διοργανώνει Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου. Για πρώτη φορά υπάρχουν σοβαρότατες καταγγελίες ότι η διοργάνωση ανατέθηκε στη χώρα που δωροδόκησε αξιωματούχους της ΦΙΦΑ. Και βέβαια, υπάρχουν ένα σωρό καταγγελίες για τις συνθήκες εργασίας όσων δούλευαν για την προετοιμασία της διοργάνωσης, ενστάσεις για τις απαγορεύσεις που επιβάλλονται από τη χώρα σε όσους ταξιδεύουν στο Κατάρ για να δουν τους αγώνες και δηλώσεις αξιωματούχων της τοπικής ομοσπονδίας που σε άλλες περιπτώσεις δεν θα γίνονταν ανεχτές από έναν οργανισμό που λέει ότι υπερασπίζεται τη διαφορετικότητα. 

Υπάρχει όμως και το ποδοσφαιρικό σκέλος, το οποίο είναι άκρως ενδιαφέρον.  Είναι το τελευταίο Μουντιάλ δύο μύθων του αθλήματος. Λιονέλ Μέσσι και Κριστιάνο Ρονάλντο, οι δυο εμβληματικότεροι ποδοσφαιριστές της τελευταίες 15ετίας θα έχουν την τελευταία ευκαιρία να σηκώσουν το βαρύτιμο τρόπαιο. Επίσης, οι ειδικοί θεωρούν ότι είναι το πιο αμφίρροπο Παγκόσμιο των τελευταίων χρόνων καθώς καμία ομάδα δεν δείχνει να είναι φαβορί.  Και πάντα το Μουντιάλ εξιτάρει κάθε ποδοσφαιρόφιλο που ετοιμάζεται να απολαύσει μαγικές στιγμές του αγαπημένου του αθλήματος. 

Λίγες ώρες πριν δοθεί το εναρκτήριο λάκτισμα του Μουντιάλ, το ερώτημα που κυριαρχεί στα στέκια των ποδοσφαιρόφιλων είναι αν πρέπει κανείς να δεί ή όχι τη διοργάνωση του Κατάρ. Την ερώτηση - που ήδη έχει απαντήσει αρνητικά ο μέγιστος Ερίκ Καντονα - απευθύνειτο ethnos.gr στον αθλητικογράφο Κώστα Βαϊμάκη και στον δικό μας - γνωστό ποδοσφαιρόφιλο- Νίκο Τζιανίδη.  

Βαϊμάκης: Το Μουντιάλ της «βαριάς καρδιάς»

Για πρώτη φορά θα έχω ένα πλάκωμα στο στήθος, αντί για τη χαρά που νιώθει ένας άνθρωπος που αγαπά το ποδόσφαιρο.

Θα το δω το Μουντιάλ του Κατάρ. Διότι είναι η δουλειά μου, διότι είμαι δημοσιογράφος που ασχολείται (και) με τα αθλητικά, διότι μου αρέσει η μπάλα. Και το Μουντιάλ, είναι η κορύφωση του ποδοσφαίρου, είναι το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό ραντεβού του πλανήτη, Θα έλεγα «το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό πάρτι του πλανήτη», μόνο που το φετινό Μουντιάλ του Κατάρ, δεν θυμίζει και τόσο πάρτι, αλλά περισσότερο «μνημόσυνο»…

Στα πάρτι, συνήθως πηγαίνεις με την καλύτερη διάθεσή σου, φοράς αυτά που θες, συνοδεύεσαι απ’ όποιον θες, πας να πιείς, να χορέψεις, να διασκεδάσεις, να περάσεις καλά. Στο Κατάρ όμως, οι διοργανωτές του «πάρτι», έχουν θέσει κανόνες που μοιάζουν όχι απλά αυστηροί, αλλά προσβλητικοί: δεν θα ντύνεστε όπως θέλετε, δεν θα πίνετε όσο και όπου θέλετε, δεν θα πηγαίνετε σε συγκεκριμένα σημεία του «σπιτιού». Δεν θα ξεσαλώνετε και δεν θα κάνετε ακρότητες, αν είστε ομοφυλόφιλοι θα σας ανεχθούμε μεν για έναν μήνα αλλά να προσέχετε τη συμπεριφορά σας και αλλοίμονό σας αν σας κάνουμε τσακωτούς να κάνετε πράγματα που δεν μας αρέσουν.

Απ’ όπου και να το πιάσεις, το Μουντιάλ του Κατάρ είναι ένα τεράστιο λάθος. Όχι μόνο διότι γίνεται χειμώνα, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για το βιορυθμό και τη σωματική ακεραιότητα των ποδοσφαιριστών, αλλά διότι δεν θα έπρεπε ποτέ να δοθεί η διοργάνωση σε μια χώρα που καταπατά κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πολύ απλά διότι το ποδόσφαιρο δεν είναι απλά αθλητισμός, αλλά και πολιτισμός και μια συνάθροιση αθλητών, δημοσιογράφων και φιλάθλων από κάθε γωνιά του πλανήτη, που (υποτίθεται ότι) μοιράζονται κοινές αξίες και ιδανικά, σέβονται ο ένας την κουλτούρα του άλλου, τη θρησκεία, τη διαφορετικότητα. Διότι τι είναι τελικά το Μουντιάλ; Ένα ψηφιδωτό γεμάτο διαφορετικές, πολύχρωμες και αταίριαστες ψηφίδες, οι οποίες με έναν μαγικό τρόπο ενώνονται και συνθέτουν ένα χαρούμενο μωσαϊκό.

Τέλος πάντων, για τον έναν ή τον άλλον λόγο, ανέθεσαν το Μουντιάλ στο Κατάρ. Μόνο που θα έπρεπε να του το αφαιρέσουν τη στιγμή που αποδείχθηκε δικαστικά ότι αξιωματούχοι της ΦΙΦΑ  χρηματίστηκαν, ώστε να ψηφίσουν υπέρ του. Πρέπει να είναι η πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά, όπου διαπιστώθηκε «κλεψιά», βρέθηκαν οι ένοχοι αλλά τα «κλοπιμαία» παρέμειναν στην κατοχή του απατεώνα! Σαν να κλέβει κάποιος ένα αυτοκίνητο, η Αστυνομία να βρίσκει τον κλέφτη, το Δικαστήριο να τον καταδικάζει, αλλά να του λένε στο τέλος «μπορείτε να κρατήσετε το αυτοκίνητο. Καλορίζικο και καλοτάξιδο!». Με απόλυτο σεβασμό στους νόμους του Κατάρ, τη θρησκεία του και το lifestyle της χώρας, όλα αυτά δεν ταιριάζουν με τη διοργάνωση ενός τόσο μεγάλου event. Δεν μπορεί να αλλάξει ο υπόλοιπος πλανήτη για χατίρι των Καταριανών, όπως και δεν μπορούν να αλλάξουν οι Καταριανοί τις παραδόσεις τους ή τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, για να κάνουν τα κέφια των υπόλοιπων χωρών. Η καλύτερη λύση λοιπόν θα ήταν, αμέσως μετά τις αποκαλύψεις για εξαγορά ψήφων, να γίνει μια νέα ψηφοφορία και να ανατεθεί η διοργάνωση σε κάποια άλλη χώρα που έχει τη διάθεση, τις υποδομές αλλά και το «ανοιχτό μυαλό» να υποδεχθεί χιλιάδες ανθρώπους και να τους κάνει να νιώσουν όμορφα και άνετα.

Στο Κατάρ, σύμφωνα με τον «Guardian», έχουν πεθάνει πάνω από 6.500 εργάτες που δούλεψαν για να κατασκευαστούν οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις και δεν έχει ανοίξει ρουθούνι – αντίθετα συζητάμε για τα αμέτρητα δισεκατομμύρια δολάρια που δαπανήθηκαν και τα τεχνολογικά επιτεύγματα που κόβουν την ανάσα. Στο Κατάρ οι επισκέπτες θα είναι υποχρεωμένοι να εγκαταστήσουν δυο εφαρμογές στο κινητό τους, μόλις πατήσουν το πόδι τους εκεί, μέσω των οποίων θα παρακολουθείται κάθε τους κίνηση, κάθε τους ανάρτηση στα social media και κάθε τους επικοινωνία μέσω εφαρμογών – μιλάμε για πλήρη πρόσβαση στα προσωπικά δεδομένα χιλιάδων ανθρώπων. Στο Κατάρ έχουν ήδη προσλάβει κομπάρσους που υποδύονται τους φιλάθλους διάφορων χωρών – είναι αυτό που θα λέγαμε «δεν είναι φίλαθλοι, είναι ηθοποιοί». Στο Κατάρ «δωροδοκούν» δεκάδες ανθρώπους από άλλες χώρες, πληρώνοντάς τους τα αεροπορικά εισιτήρια, διαμονή σε πεντάστερα ξενοδοχεία και «χαρτζιλίκι» 60 λίρες τη μέρα, με αντάλλαγμα να ποστάρουν υπέροχες φωτογραφίες και stories, αποθεωτικά για τη χώρα και τη διοργάνωση. Και το τελευταίο «ανδραγάθημα» της χώρας, είναι ότι στρατολογεί «πράκτορες», για να καταδίδουν στις Αρχές μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας: το «Τμήμα Προληπτικής Ασφάλειας» της χώρας, συλλαμβάνει ΛΟΑΤΚΙ άτομα (άλλωστε το προλαμβάνειν, είναι καλύτερο του θεραπεύειν) και τους ζητάει να καταδώσουν άλλα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, με την υπόσχεση ότι δεν θα υποστούν άλλα βασανιστήρια. Ο σκοπός; Μετά το τέλος του Μουντιάλ να έχουν εντοπιστεί και συλληφθεί όλοι αυτοί οι «άρρωστοι άνθρωποι», όπως τους έχουν περιγράψει αξιωματούχοι του Κατάρ, ώστε οι αρμόδιοι να πράξουν τα δέοντα. Ποια μπορεί να είναι αυτά τα «δέοντα»; Φυλάκιση, ξύλο, βασανιστήρια, ακόμα και θανατική ποινή. Διότι μετά τον μήνα αυτόν, όπου τα φώτα όλου του πλανήτη θα είναι στραμμένα στο Κατάρ, οι Αρχές της χώρας θα είναι κάπως συγκρατημένες. Αλλά μόλις σβήσουν οι προβολείς των γηπέδων, θα κυριαρχήσει (ξανά) το σκοτάδι…

Για όλους αυτούς αλλά και πολλούς ακόμα λόγους, θα το δω το Μουντιάλ αλλά με βαριά καρδιά. Σαν αντιβίωση: 2-3 αγώνες τη μέρα, 2-3 φορές τη μέρα «αντιβίωση», περισσότερο «επειδή πρέπει» και λιγότερο «επειδή θέλω». Και όπως θυμόμαστε όλοι από μικρά παιδιά, σπάνια οι αντιβιώσεις έχουν ωραία γεύση…

•Ο Κώστας Βαϊμάκης είναι συμπαρουσιαστής της ραδιοφωνικής εκπομπής «Fight Club» στον ΣΠΟΡ FM και δημοσιογράφος στην τηλεοπτική εκπομπή «Studio 4» στην ΕΡΤ.

Τζιανίδης: Για λίγο καρδιά μου, άσε στην άκρη την ανθρωπιά σου· τώρα Μέσι…

Ήταν πριν από πολλά χρόνια όταν, κατακαλόκαιρο, πέρασα από έναν κάτισχνο και φτωχικό οικισμό στα σπλάχνα των Ευρυτανικών Αγράφων, τη Βαρβαριάδα, σταμάτησα σε ένα - ας το πούμε - καφενείο πλάι στην όχθη του Μέγδοβα.

Μάταια αναζήτησα τον ιδιοκτήτη μέσα στην τενεκεδένια παράγκα του, που μύριζε μοναξιά και μουχλιασμένη αταραξία. Κάποια στιγμή άκουσα μια φωνή από τη στέγη. Έβαλα το χέρι αντήλιο και είδα έναν γέροντα, βγαλμένο από μυθιστόρημα του Ουγκώ, με μακριά γενειάδα, αυλακωμένο μέτωπο και μάτια – φωτιές. «Τι κάνετε εκεί πάνω;» ρώτησα, για να πάρω μια βραχνή - ανταριασμένη απόκριση: «Τη κιεραία σιάχνω. Της τιλιόρασης. Μιθαύριο αρχίζει του Μουντιάλ!»…

Ο μπαρμπα Λάμπρος περίμενε εκείνο το «μεθαύριο», όπως οι άλλοι το Πάσχα. Κι άντε να του ‘λεγες του ξωμάχου της πέτρας και του νερού ότι δεν «πρέπει» να δεις εφέτος Μουντιάλ, γιατί κάποιος Βιντέλα - λεκές της Ιστορίας - είναι ένας κακός άνθρωπος που σκοτώνει τον λαό του… Αυτό είναι το ποδόσφαιρο που κατακυρώνει το νόμιμο του απρόβλεπτου, κι αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλό του, που σπιρουνίζει υστερίες. Kαι αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο θα το παρακολουθήσω, δίχως σταξιά τύψης για τις αμαρτίες του Κατάρ και των εξωνημένων υποστηρικτών του.

Με την ίδια απαντοχή που πρόσμενε ο μπαρμπα Λάμπρος της Βαρβαριάδας το Μουντιάλ για να ανθίσει, το προσμένουν στα βάθη της Σαχάρας για να δροσιστούν, στο Οϊμιάκον για να τους ζεστάνει, στις φυλακές όλου του πλανήτη, για να αποδράσουν…

Αν κάποιοι - δήθεν - οργίζεστε για τους 6.500 νεκρούς εργάτες (παντελώς αυθαίρετος αριθμός που περικλείει κάθε νεκρό αλλοδαπό εντός των 11.637 τετραγωνικών χιλιομέτρων του κρατιδίου της Αραβικής Χερσονήσου και όχι μόνο εργάτες που δούλεψαν στα έργα), οργιστήκατε και από τους νεκρούς των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, ή νιώσατε δέος και υπερηφάνεια μετά την τελετή έναρξης; Ε; Αρχίστε την επανάσταση χωρίς εμένα… Αν ένας έπρεπε να εξεγερθεί, πρωτίστως υποχρεωμένη ήταν η αργυρώνητη FIFA και μάλιστα ως σημαιοφόρος· οι Ομοσπονδίες πιο πίσω, τα κράτη στο κέντρο της πορείας, οι ποδοσφαιριστές μετά… Όχι οι φίλαθλοι!

Σκοπευτήριο θυμίζει τις τελευταίες μέρες ο ποδοσφαιρικός κόσμος. Σκοπευτήριο, όπου διάφοροι οπλοφόροι – κοντυλοφόροι βάλλουν ακατάπαυστα σε έναν και μόνο στόχο: το Κατάρ! Τι γόμωση έχουν τα βλήματα τους; Φαρισαϊσμό, υποκρισία: «Το Κατάρ και τα ανθρώπινα δικαιώματα», «οι Καταριανοί και οι LGBT+», «οι καημένοι νεκροί, δήθεν εργάτες», «το κλίμα», «οι απαγορεύσεις»… Άσφαιρα πυρά! Κοιτάξτε για λίγο πλάι σας!
Δυστυχώς, τα σπορ αντί να είναι ανάχωμα σε απολυταρχικά καθεστώτα και απάνθρωπες κυβερνήσεις γίνονται όπλο στα χέρια ελεεινών δικτατόρων. Αν η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Αγγλία, η Γερμανία είχαν μποϊκοτάρει το Μουντιάλ του Κατάρ θα είχε νικήσει ο άνθρωπος, ο αθλητισμός, το πνεύμα της αλληλεγγύης, η αλήθεια. Αν εγώ μποϊκοτάρω το Παγκόσμιο Κύπελλο, που ξεκινάει σε λίγες ώρες θα έχω χάσει. Εγώ!

Και να επισημάνω και κάτι άλλο: Ορθώς δεν έκλεισαν οι πόρτες των Ολυμπιακών Αγώνων το ’72 στο Μόναχο. Αν έμπαινε λουκέτο θα είχε νικήσει ο Μαύρος Σεπτέμβριος.

Ο αθλητισμός δεν (πρέπει να) είναι πολιτική κι όταν γίνεται, χάνει το μισό από το ειδικό βάρος του. Ποιος θυμάται το μποϊκοτάζ των Αφρικανών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μόντρεαλ; Ο Άκι Μπούα - όσο ζούσε- και η Ιστορία, όσο διαβάζεται… Αντίθετα θυμόμαστε την Κομανέτσι! Ποιος θυμάται το μποϊκοτάζ των Δυτικών - Αμερικανών κυρίως - στους Αγώνες της Μόσχας; Ο κλαμένος Μίσα! Δεν ξεχνάμε όμως τον Βίκτορ Σανέγεφ… Ποιος θυμάται τον βλοσυρό στρατηγό Βιντέλα στις εξέδρες του Μονουμεντάλ; Τον Κέμπες θυμόμαστε και τον Πασαρέλα και τον Ρένσενμπρικ. και τον Κρόιφ, που μποϊκόταρε; Έτσι και τώρα, ποιο Κατάρ και ποιους Άραβες; Τον Μέσι θα μνημονεύουμε που, στο δειλινό του ποδοσφαιρικού βίου του, ύψωσε Χρυσό Κορμό (λέμε τώρα…).

Για την ώρα, κάποιοι αφήνουν στην άκρη την ουσία του θεάματος και τροφοδοτούν την βακχεία των ΜΜΕ, που αδίστακτα προσπαθούν να αποσπάσουν ή να κατασκευάσουν συνταρακτικές λεπτομέρειες και γεγονότα για να τρυπώσουν κι αυτά από τις χαραμάδες της τηλεθέασης στο λαμπερό κόσμο του Παγκοσμίου Κυπέλλου…
Λοιπόν, αφήστε τους ανειλικρινείς αφορισμούς: «δεν θα δω Μουντιάλ ή θα το δω με βαριά καρδιά»…
Εγώ λοιπόν θα ρουφήξω σταλαματιά σταλαματιά Μουντιάλ· όπως έκανα και το ’70 και το ’74 και το ’78 και όπως κάνω κάθε τέσσερα χρόνια. Θα ακούσω τον εθνικό ύμνο του Κατάρ: «As Salam al Amiri», θα απλώσω τα πόδια μου στον καναπέ και θα απολαύσω Κατάρ - Ισημερινός.

Για λίγο καρδιά μου, άσε στην άκρη την ανθρωπιά σου… Τώρα Μέσι…