Τσάμπι Αλόνσο: Ο άνθρωπος που μετέτρεψε τη... Neverkusen σε Neverlosen!
Γιάννης Σκόκας«Ένας προπονητής μέσα στο γήπεδο»… Αυτός ήταν ο χαρακτηρισμός για τον Τσάμπι Αλόνσο την εποχή που μεσουρανούσε ως παίκτης της Ρεάλ Σοσιεδάδ, της Λίβερπουλ, της Ρεάλ Μαδρίτης, της Μπάγερν Μονάχου και της Εθνικής Ισπανίας.
Ηγετική μορφή, ψύχραιμος, ήρεμος, δυναμικός, εξαιρετικός σε κάθε φάση του παιχνιδιού: ανασταλτικά, δημιουργικά, με την μπάλα στα πόδια και χωρίς. Ο Αλόνσο ήταν ο παίκτης που ήθελε κάθε προπονητής στην ομάδα του. Για την ακρίβεια ήταν ο παίκτης-προπονητής που ήθελε κάθε κόουτς μέσα στο γήπεδο…
Η προφητεία του Μουρίνιο
Ο Τσάμπι Αλόνσο ήταν ήδη προπονητής προτού ακόμα αποφασίσει να γίνει προπονητής. Κι ο Ζοζέ Μουρίνιο ήταν εκείνος που αβίαστα είχε προβλέψει δημοσίως την εξέλιξη του Βάσκου σε έναν top class κόουτς. Πραγματοποίησε την… προφητεία του τον Νοέμβριο του 2019, μόλις λίγους μήνες αφότου ο Αλόνσο είχε αναλάβει τη δεύτερη ομάδα της Σοσιεδάδ, κι αφού προηγουμένως είχε κάνει το αγροτικό του στην Κ14 της Ρεάλ Μαδρίτης. Δηλαδή σε μια εποχή που ο Αλόνσο δεν είχε να επιδείξει τίποτα το αξιοσημείωτο προπονητικά.
Τι είχε πει ο Μουρίνιο τότε; «Ο πατέρας του ήταν προπονητής. Μεγάλωσε όπως κι εγώ. Γεννήθηκε με έναν πατέρα που έπαιζε ποδόσφαιρο και μεγάλωσε με έναν πατέρα που μετά έγινε προπονητής. Έγινε παίκτης κορυφαίου επιπέδου. Έπαιξε στην Ισπανία, στην Αγγλία και στη Γερμανία. Οι τοποθετήσεις του μέσα στο γήπεδο και η γνώση του για το παιχνίδι ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο. Και είχε προπονητές τον Γκουαρδιόλα στην Μπάγερν, εμένα στη Ρεάλ, τον Αντσελότι στη Ρεάλ, τον Μπενίτεθ στη Λίβερπουλ. Αν τα βάλεις όλα αυτά μαζί, νομίζω ότι ο Τσάμπι έχει όλα τα εχέγγυα για να γίνει ένας πολύ καλός προπονητής».
Τον Ιούνιο του 2019, σε ηλικία 38 ετών, πήρε τα ηνία της δεύτερης ομάδας της Σοσιεδάδ. Εκεί όπου άρχισε το ταξίδι του στο ποδόσφαιρο ως παίκτης, στα ίδια λημέρια άρχισε και το επόμενο ταξίδι ως προπονητής. Μόλις στη δεύτερη σεζόν του με την ομάδα του Σαν Σεμπαστιάν πανηγύρισε την άνοδο στη Segunda Division. Η Σοσιεδάδ Β’ επέστρεψε στη δεύτερη κατηγορία της Ισπανίας για πρώτη φορά μετά τη σεζόν 1961-62.
Η μέρα που άλλαξε το γερμανικό ποδόσφαιρο
Ήδη το όνομά του άρχισε να κυκλοφορεί στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Η γερμανική Γκλάντμπαχ ήταν η πρώτη μεγάλη ομάδα από ένα κορυφαίο πρωτάθλημα που ενδιαφέρθηκε για τον Αλόνσο. Εκείνος όμως δείχνοντας κάτι απ’ τα… προσεχώς και ένα απ’ τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα του -την υπομονή- προτίμησε να ανανεώσει με τη δεύτερη ομάδα της Σοσιεδάδ. Είναι προφανές ότι δεν ήθελε να κάνει ένα βιαστικό βήμα…
Έμεινε στην ισπανική ομάδα ως το καλοκαίρι του 2022 συμπληρώνοντας μια γεμάτη τριετία. Πέρασε το καλοκαίρι δίχως ομάδα. Ωστόσο, στις 5 Οκτωβρίου 2022 ανακοινώθηκε απ’ την Μπάγερ Λεβερκούζεν, η οποία πραγματοποιούσε το χειρότερο ξεκίνημα στην ιστορία της μετά το 1979 στην Bundesliga, ούσα στην προτελευταία θέση της βαθμολογίας. Κανείς δεν μπορούσε να το φανταστεί, όμως εκείνη η ημέρα αποτέλεσε την απαρχή για να αλλάξει η ιστορία του συλλόγου αλλά και συνολικά του γερμανικού ποδοσφαίρου.
Δεν μπορούσε να το διανοηθεί ούτε καν ο άνθρωπος που πήρε την απόφαση να φέρει τον Αλόνσο στη Λεβερκούζεν. Ο αθλητικός διευθυντής της ομάδας Σιμόν Ρόλφες, έψαχνε κάτι φρέσκο αλλά και συνάμα πολλά υποσχόμενο για να σώσει την τιμή του συλλόγου. Και το βρήκε στο προφίλ του Αλόνσο για τον οποίο είπε κατά τη μέρα της επίσημης παρουσίασής του ότι «υπογράψαμε έναν προπονητή, ο οποίος ως παίκτης, ήταν ένας επαγγελματίας παγκόσμιας κλάσης για πολλά χρόνια, ένας έξυπνος στρατηγικός και πολύ επιτυχημένος σε τρία από τα πιο απαιτητικά ευρωπαϊκά πρωταθλήματα».
Ουσιαστικά προσέλαβε τον Τσάμπι για το ποδοσφαιρικό παρελθόν του και την προοπτική του με βάση τα χαρακτηριστικά που διέθετε, δίχως να έχει χειροπιαστά αποτελέσματα της προπονητικής δουλειάς του. Μόλις 18 μήνες μετά, μπορεί να υπερηφανεύεται ότι πραγματοποίησε την πιο έξυπνη κίνηση στην ιστορία του γερμανικού ποδοσφαίρου.
Φαινόμενο Αλόνσο
Το φαινόμενο Αλόνσο άρχισε να επιδρά άμεσα στην ομάδα. Η Λεβερκούζεν, που άρχισε τη σεζόν στους ομίλους του Champions League, τερμάτισε τρίτη στον όμιλο και συνέχισε στο Europa League, όπου ο Ισπανός κόουτς την οδήγησε μέχρι τα ημιτελικά, όπου αποκλείστηκε απ’ τη Ρόμα του Μουρίνιο. Ήταν η πρώτη παρουσία του συλλόγου σε ημιτελικά ευρωπαϊκής διοργάνωσης μετά από 21 χρόνια! Η σεζόν ολοκληρώθηκε με τη Λεβερκούζεν να τερματίζει στην έκτη θέση της Bundesliga εξασφαλίζοντας εισιτήριο για τα Κύπελλα Ευρώπης της επόμενης σεζόν.
Τον Μάιο του 2023, κι ενώ ήδη είχε εκδηλώσει το ενδιαφέρον της για τον Αλόνσο η Τότεναμ, ανακοινώθηκε ότι θα παραμείνει στο τιμόνι του γερμανικού συλλόγου για ακόμα μία σεζόν. Και πάλι δεν δελεάστηκε από κάτι μεγαλύτερο και πιο ελκυστικό, όπως είναι η Premier League…
Το καλοκαίρι του 2023 ο Αλόνσο είχε την ευκαιρία να πραγματοποιήσει για πρώτη φορά προετοιμασία με τη Λεβερκούζεν κι εκεί μπήκαν οι βάσεις για αυτό που θα ακολουθούσε. Η σεζόν άρχισε με αισιοδοξία για μια καλή πορεία που θα έφερνε την ομάδα σε τροχιά Champions League αλλά όσα συνέβησαν ξεπέρασαν κάθε προσδοκία.
Πρωτάθλημα μετά από 119 χρόνια
Το πρώτο επίσημο παιχνίδι της Λεβερκούζεν δόθηκε τον περασμένο Αύγουστο κι ήταν νικηφόρο. Πέρασαν οκτώ μήνες και οι Ασπιρίνες αγνοούν την ήττα σε όλες τις διοργανώσεις με ασύλληπτες επιδόσεις! Πέντε αγωνιστικές πριν απ’ το φινάλε της σεζόν κατέκτησαν την Bundesliga για πρώτη φορά στην ιστορία του συλλόγου. Έβαλαν τέλος με εντυπωσιακό τρόπο στην 11ετή παντοκρατορία της Μπάγερν Μονάχου. Ο τελευταίος που είχε λυγίσει την Μπάγερν ήταν ο Γιούργκεν Κλοπ με την Ντόρτμουντ το 2012!
Η ονειρεμένη πορεία της Λεβερκούζεν όμως δεν περιορίζεται στην Bundesliga. Βρίσκεται ήδη στον τελικό του Κυπέλλου Γερμανίας, όπου είναι το μεγάλο φαβορί απέναντι στην Καϊζερσλάουτερν, ενώ έχει προκριθεί και στα ημιτελικά του Europa League, όπου θα αναμετρηθεί (ξανά) με τη Ρόμα. Έχει τη μεγάλη ευκαιρία να πραγματοποιήσει ένα ιστορικό τρεμπλ.
Αν τα καταφέρει θα έχει σηκώσει μέσα σε λίγες εβδομάδες, όσους τίτλους έχει κατακτήσει συνολικά σε 119 χρόνια ιστορίας! Ένα Κύπελλο UEFA το 1987-88, ένα Κύπελλο Γερμανίας το 1992-93 κι έναν τίτλο στη Β’ Γερμανίας το 1978-79. Πέντε φορές τερμάτισε δεύτερη στην Bundesliga (1996–97, 1998–99, 1999–2000, 2001–02, 2010–11), τρεις φορές ήταν φιναλίστ στον τελικό Κυπέλλου (2001–02, 2008–09, 2019–20), ενώ έχει κι έναν χαμένο τελικό Champions League (2001-02). Διόλου τυχαία δεν την αποκαλούν … Neverkusen. Να όμως που ο Τσάμπι Αλόνσο τη μετέτρεψε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα… Neverlosen!
Πώς πέτυχε το θαύμα της Λεβερκούζεν
Πώς κατάφερε όμως να μετατρέψει σε απόλυτη winner μια «αιώνια» loser; Καταρχάς, ανέβασε την ένταση στις προπονήσεις περνώντας γρήγορα τη φιλοσοφία του για άμεσο και γρήγορο παιχνίδι, για αποδοτικό transition και υψηλή πίεση στον αντίπαλο. Η Λεβερκούζεν έγινε κυρίαρχη στο γήπεδο κρατώντας την μπάλα περισσότερη ώρα και επιβάλλοντας απόλυτα την ρυθμό της. Έγινε λιγότερο αφελής αμυντικά και περισσότερο αποτελεσματική επιθετικά.
Με κεντρικό πυρήνα το 3-4-2-1 η Λεβερκούζεν μετατράπηκε σε μια μηχανή που στη διάρκεια των αγώνων μπορούσε να αλλάξει σχηματισμό και να προσαρμόζεται τέλεια στο παιχνίδι του αντιπάλου. Ο Αλόνσο θέλησε να προσθέσει εμπειρία στο δυναμικό της ομάδας του και η έλευση του Γκρανίτ Τσάκα το περασμένο καλοκαίρι αποτέλεσε κλειδί για τη μετέπειτα εξέλιξη της ομάδας. Ο Ελβετός με αλβανική καταγωγή, που έκανε σημαντική καριέρα αλλά δεν κέρδισε ποτέ το πρωτάθλημα με την Άρσεναλ, τοποθετήθηκε στο «6», εκεί όπου κάποτε μεσουρανούσε ο Αλόνσο. Και μετετράπη σε κομβικό παίκτη μιας ομάδας που αρνείται να χάσει. Αν διδάχθηκε κάτι ο Αλόνσο μαθητεύοντας κοντά σε σπουδαίους προπονητές είναι πως η δύναμη μιας καλής ομάδας βρίσκεται στον κεντρικό άξονα, στο τρίγωνο που σχηματίζεται μεταξύ των στόπερ και του κεντρικού μέσου…
Έσπασε τις κλίκες
Τι άλλο έκανε ο Αλόνσο; Έσπασε τις κλίκες! Φημολογείται πως τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν «στρατόπεδα» στο εσωτερικό της ομάδας. Δίχως απαραιτήτως να υπάρχουν προβληματικές σχέσεις μεταξύ των παικτών, σίγουρα δεν υπήρχε δέσιμο στην ομάδα και καλή χημεία στα αποδυτήρια. Ο Αλόνσο βρήκε τον τρόπο για να τους φέρει όλους πιο κοντά χτίζοντας μέρα με τη μέρα την ομαδικότητα, τη συντροφικότητα και την αλληλεγγύη.
Συν τοις άλλοις, άλλαξε την ψυχολογία μέσα στα αποδυτήρια. Έδωσε πίστη στην ομάδα κι αυτοπεποίθηση σε κάθε ποδοσφαιριστή. Κατόρθωσε να κάνει τους παίκτες να τον εμπιστευτούν. Να παίζουν και για εκείνον.
Ένας από τους συνεργάτες του Ισπανού εξιστόρησε ένα περιστατικό από την προπόνηση της Λεβερκούζεν, το οποίο καταδεικνύει πόσο απλά κερδίζει τους παίκτες του ο Αλόνσο. Στη διάρκεια μιας προπόνησης ένας παίκτης διαμαρτυρήθηκε πως δεν ήταν δυνατό να κάνει αυτό που του ζητούσε ο προπονητής του σε μια άσκηση τακτικής για την κατοχή της μπάλας. «Δεν είναι τόσο δύσκολο» του απάντησε ήρεμα ο Αλόνσο. Κατόπιν πήρε ο ίδιος την μπάλα, σαν ακόμα να προπονούσε τα πιτσιρίκια στις ακαδημίες της Ρεάλ, μπήκε στο παιχνίδι και έδειξε στον ποδοσφαιριστή του αυτό που ζητούσε. «Έτσι, το κάνεις». Τόσο απλά, τόσο αποτελεσματικά…
«Είχα καλούς δασκάλους»
Μιλώντας ο ίδιος για τη φιλοσοφία του εξήγησε πόσο απλά μπορεί να είναι τα πράγματα: «Είχα πολύ καλούς δασκάλους και από όλους πήρα μαθήματα τακτικής, αλλά και ψυχολογίας. Όλοι τους υπήρξαν σημαντικοί για εμένα. Πρώτος από όλους, βέβαια, ο πατέρας μου, αυτός που μου έδωσε και τις αξίες που έχω ως άνθρωπος, αυτός που πάντα με παρακινούσε να μαθαίνω και να γίνομαι καλύτερος. Το μυστικό για να έχεις καλή σχέση με τους παίκτες είναι να είσαι αυθεντικός. Αν δεν είσαι, δεν μπορείς να τους πάρεις μαζί σου»…
Στα 42 του χρόνια ο Τσάμπι Αλόνσο είναι ήδη περιζήτητος στον κόσμο του ποδοσφαίρου. Θεωρείται πια hot όνομα και είναι ο πλέον ανερχόμενος κόουτς. Εύλογα βρέθηκε στο στόχαστρο της αγαπημένης του Λίβερπουλ για να διαδεχθεί τον Γιούργκεν Κλοπ, εύλογα αποτέλεσε και πρώτη επιλογή για την έτερη άλλοτε ομάδα του Μπάγερν Μονάχου προκειμένου να την αναλάβει μετά την απώλεια του πρωταθλήματος έπειτα από 11 χρόνια. Εκείνος όμως, πιστός στις αρχές του και στην αρετή της υπομονής, επέλεξε να παραμείνει στη Λεβερκούζεν…