Ολυμπιακοί Αγώνες 2024: Οι τελετές έναρξης που καθήλωσαν τον πλανήτη - Β' μέρος (1984-2020)

Η μορφή των Ολυμπιακών Αγώνων άλλαξε μετά το 1980. Η Μόσχα μετέτρεψε τους Αγώνες σε κάτι περισσότερο από ένα αθλητικό γεγονός.

To 1984 οι Ολυμπιακοί Αγώνες επέστρεψαν στο Λος Άντζελες μετά από 52 χρόνια. Οι Σοβιετικοί και γενικώς η πλειονότητα του ανατολικού μπλοκ απάντησε με μποϊκοτάζ στους Αγώνες, όμως οι Αμερικανοί απάντησαν με μια εξίσου εντυπωσιακή τελετή έναρξης με εκείνη της Μόσχας. Ήταν ένα τρίωρο χολιγουντιανό σόου με χορούς, θεατρικά, μουσική, τραγούδι και εντυπωσιακές εικόνες. Την παράσταση έκλεψε ο «άνθρωπος ρουκέτα» ο οποίος έκανε πτήση πάνω απ’ το στάδιο, ενώ εντυπωσιακή ήταν και η αφή του Ολυμπιακού βωμού, καθώς ο χρυσός Ολυμπιονίκης του δεκάθλου Ράφερ Τζόνσον άναψε τους Ολυμπιακούς κύκλους, μέσω των οποίων η φλόγα μεταφέρθηκε στον βωμό.

Δείτε το β' μέρος απ' το video-αφιέρωμα του Έθνους

Επιστροφή στην Ασία

Το 1988 οι Ολυμπιακοί Αγώνες επέστρεψαν στην Ασία. Οι προσπάθειες για συνδιοργάνωση των Αγώνων απ’ τη Νότια και τη Βόρεια Κορέα ναυάγησαν και τελικά η Σεούλ έγινε η μοναδική οικοδέσποινα πόλη. Η τελετή έναρξης ήταν εντυπωσιακή με χορευτικά δρώμενα, αναπαραστάσεις από το παρελθόν -βασιζόμενες στην παράδοση της χώρας- αλλά και μια μεγάλη επίδειξη ταε κβο ντο από εκατοντάδες αθλητές όπως επίσης και των υπόλοιπων ολυμπιακών αθλημάτων από μικρά παιδιά. Οι τρεις τελευταίοι Νοτιοκορεάτες λαμπαδηδρόμοι έφτασαν στην κορυφή του βωμού με ένα αναβατόριο, όμως το άναμμα της φλόγας δεν πήγε καλά. Λίγη ώρα πριν είχαν απελευθερωθεί εκατοντάδες περιστέρια, μερικά εκ των οποίων ξαπόστασαν στον βωμό. Η φλόγα άναψε με αποτέλεσμα τα περιστέρια να βρουν φρικτό θάνατο. Αυτό το θλιβερό περιστατικό αποτέλεσε την αιτία για την κατάργηση του τελετουργικού με τα περιστέρια. Η τελετή έναρξης έκλεισε με μια εντυπωσιακή πτήση αλεξιπτωτιστών, οι οποίοι έκαναν ελεύθερη πτώση σχηματίζοντας στον ουρανό τους Ολυμπιακούς κύκλους.

Το υπερθέαμα της Βαρκελώνης

Το 1992 στη Βαρκελώνη οι Ισπανοί παρουσίασαν ένα υπερθέαμα με μια πανέμορφη μουσικοθεατρική παράσταση. Εντυπωσιακά δρώμενα έλαβαν χώρα στο εσωτερικό του σταδίου με μια θαυμάσια παράσταση γεμάτη αλληγορίες που πήγαζε τη θεματολογία της από την ισπανική τέχνη αλλά και τη μυθολογία. Ο Μίκης Θεοδωράκης διηύθυνε την ορχήστρα, ενώ διάσημοι τενόροι, υψίφωνοι και μέτζο σοπράνο όπως ο Χοσέ Καρέρας, ο Πλάθιντο Ντομίνγκο, η Μονσεράτ Καμπαγιέ και η Αγνή Μπάλτσα έντυσαν με τις υπέροχες φωνές του την τελετή έναρξης, η οποία έκλεισε φαντασμαγορικά. Ο κορυφαίος Ισπανός μπασκετμπολίστας Χουάν Αντόνιο Σαν Επιφάνιο παρέδωσε την Ολυμπιακή Φλόγα στον παραολυμπιονίκη τοξοβόλο Αντόνιο Ρεμπόγιο, ο οποίος σημάδεψε με το τόξο του τον βωμό!

Ο Μοχάμεντ Άλι που συγκίνησε

100 χρόνια μετά την τέλεση των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, η Αθήνα ηττήθηκε απ’ την Ατλάντα. Οι Αγώνες του 1996 αποτέλεσαν την απαρχή της πλήρους εμπορευματοποίησης των Αγώνων με τεράστιες οικονομικές συμφωνίες για τηλεοπτικά δικαιώματα και χορηγίες. Οι Αμερικανοί πραγματοποίησαν μια εντυπωσιακή τελετή έναρξης με αναφορές στην ιστορία των ΗΠΑ και τον εμφύλιο πόλεμο αλλά και στην εκατονταετή ιστορία των Αγώνων, όπως επίσης και στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες. Συγκλονιστική ήταν η στιγμή της αφής της Ολυμπιακής Φλόγας. Ο θρυλικός πυγμάχος Μοχάμεντ Άλι, χτυπημένος από τη νόσο του Πάρκινσον, με τρεμάμενα χέρια, άναψε τον βωμό.

Η δικαίωση των Αβορίγινων

Το 2000, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Μιλένιουμ, φιλοξενήθηκαν στο Σίδνεϊ. Οι Αυστραλοί παρουσίασαν μια απ’ τις πιο εντυπωσιακές τελετές έναρξης όλων των εποχών με επίκεντρο την αυστραλιανή κουλτούρα και τη φύση. Την αυλαία του φαντασμαγορικού προγράμματος άνοιξαν 120 ιππείς που αργότερα σχημάτισαν τους Ολυμπιακούς κύκλους. Ακολούθησαν εμφανίσεις χορευτών και αναπαραστάσεις στοιχείων της φύσης, όπως η φωτιά και ο αέρας, αλλά και δρώμενα με αναφορές στους Αβορίγινες. Πρόκειται για τους Αυστραλούς ιθαγενείς, τους πρώτους κατοίκους της ηπείρου, οι οποίοι έπειτα από διωγμούς και κοινωνική απομόνωση πολλών αιώνων, τιμήθηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μία αβορίγινα, η ολυμπιονίκης δρομέας Κάθι Φρίμαν ανέλαβε την αφή της Ολυμπιακής Φλόγας σε ένα εντυπωσιακό σκηνικό. Ντυμένη με μια ολόσωμη στολή, η Φρίμαν περπάτησε στο νερό που προερχόταν από έναν εντυπωσιακό καταρράκτη. Το νερό τυλίχθηκε στις φλόγες και ξεπρόβαλε o Ολυμπιακός βωμός που ανυψώθηκε δημιουργώντας μια πανέμορφη εικόνα.

Επιστροφή στο σπίτι τους

Το 2004 οι Ολυμπιακοί Αγώνες επέστρεψαν στο σπίτι τους! Η Αθήνα φιλοξένησε το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός στον πλανήτη, 108 χρόνια μετά τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η τελετή έναρξης ήταν λιτή και συνάμα φαντασμαγορική. Το θέαμα ήταν καθηλωτικό, γεμάτο αλληγορίες και συμβολισμούς, προκαλώντας ρίγη συγκίνησης. Το πρόγραμμα άρχισε με ένα ορχηστρικό ζεϊμπέκικο του Σταύρου Ξαρχάκου το οποίο απέδωσαν αριστουργηματικά 50 μπουζούκια. Ένας φλεγόμενος κομήτης άναψε τους πέντε Ολυμπιακούς κύκλους στο κέντρο του Σταδίου που είχε μετατραπεί σε θάλασσα! Ένα μικρό αγόρι εμφανίστηκε μέσα σε ένα χάρτινο καράβι και ο φωτεινός Κένταυρος στόχευσε ένα κυκλαδικό ειδώλιο, που διασπάστηκε σε κομμάτια ιστορίας, τέχνης και πολιτισμού. Ένα πανέμορφο άρμα παρουσίασε με μοναδικό τρόπο την ελληνική ιστορία. Και στο τέλος ξεπρόβαλε ένα ελαιόδεντρο στο κέντρο του Σταδίου. Ακολούθησε η παρέλαση των 202 κρατών υπό τους ήχους του φημισμένου dj Τιέστο. Ο Νίκος Γκάλης ήταν ο πρώτος που εισήλθε με την Ολυμπιακή φλόγα στο στάδιο. Ακολούθησαν ο Μίμης Δομάζος, η Βούλα Πατουλίδου, ο Κάχι Καχιασβίλι, ο Ιωάννης Μελισσανίδης και τελευταίος ο Νίκος Κακλαμανάκης, ο οποίος άναψε τον εντυπωσιακό βωμό, που υψώθηκε στον ουρανό του Σταδίου Σπύρος Λούης. Ποιος θα ξεχάσει τη συγκίνηση που προκάλεσε -16 μέρες αργότερα- το κορίτσι που έσβησε τη φλόγα…

Το 2008 οι Ολυμπιακοί Αγώνες φιλοξενήθηκαν στο Πεκίνο και μέχρι σήμερα θεωρούνται απ’ τους πιο επιτυχημένους στην ιστορία. Η τελετή έναρξης υπήρξε σημαντική και υπό το πρίσμα της πολιτικής καθώς στη Φωλιά του Πουλιού παρέστησαν, μεταξύ των 80 αρχηγών κρατών, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, o πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Γκόρντον Μπράουν και φυσικά ο Κινέζος πρόεδρος Χου Ζιντάο.

Η τελετή έναρξης υπήρξε καθηλωτική. Έλαβαν μέρος 15.000 χορευτές και ηθοποιοί και χρησιμοποιήθηκαν 29.000 πυροτεχνήματα! Ο τελευταίος Κινέζος λαμπαδηδρόμος, o Ολυμπιονίκης της γυμναστικής Λι Τζινγκ, έφτασε στον υπερυψωμένο βωμό κυριολεκτικά τρέχοντας στον αέρα!

Οι Οσκαρικοί Αγώνες

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες επέστρεψαν για τρίτη φορά στο Λονδίνο το 2012. Ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης Ντάνι Μπόιλ ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση της εντυπωσιακής τελετής έναρξης που «πάντρεψε» με καταπληκτικό τρόπο τη βρετανική ιστορία: Από τη ζωή στην ύπαιθρο μέχρι τη βιομηχανική επανάσταση και τη σύγχρονη εποχή. Εργοστάσια, μηχανές, καπνοί και εργάτες σφυρηλάτησαν τους Ολυμπιακούς κύκλους, οι οποίοι υψώθηκαν στο Ολυμπιακό Στάδιο. Ο διάσημος Βρετανός ήρωας Τζέιμς Μποντ, τον οποίο υποδύθηκε ο ηθοποιός Ντάνιελ Κρεγκ, ανέλαβε να φέρει με ελικόπτερο στο στάδιο τη Βασίλισσα Ελισάβετ, η οποία είχε πρωταγωνιστικό ρόλο κάνοντας μέχρι και μια εικονική πτώση με αλεξίπτωτο! Σαίξπηρ, Χάρι Πότερ, Μαίρη Πόπινς, Μίστερ Μπιν και όλη η βρετανική μουσική ιστορία παρέλασαν σε ένα εντυπωσιακό σόου που μετατράπηκε σε ένα μεγάλο πάρτι, το οποίο έκλεισε με τον Πολ ΜακΚάρντεϊ να τραγουδάει το Hey Jude.Τον εντυπωσιακό βωμό της Ολυμπιακής φλόγας σχημάτισαν 204 δάδες, μία για κάθε χώρα που συμμετέχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Λιτή τελετή λόγω ύφεσης

Το 2016 στο Ρίο ντε Τζανέιρο η τελετή έναρξης υπήρξε λιτή λόγω της μεγάλης οικονομικής ύφεσης στη Βραζιλία. Παρ’ όλα αυτά, το τελετουργικό που έγινε στο θρυλικό Στάδιο Μαρακανά είχε ανθρωπιστικό χαρακτήρα και επικεντρώθηκε στην κλιματική αλλαγή και στην αναγκαιότητα για προστασία του περιβάλλοντος. Φυσικά υπήρχε και πολλή μουσική, χορός, Σάμπα και ρυθμός καρναβαλιού. Τον βωμό άναψε ο Βαντερλέι ντε Λίμα, ο μαραθωνοδρόμος, ο οποίος έχασε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς της Αθήνας όταν ένας θεατής τον απώθησε λίγο πριν από τον τερματισμό.

Οι Αγώνες που χάθηκαν λόγω κορονοϊού

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο το 2020 έμελλε να γίνουν έναν χρόνο αργότερα (2021) λόγω κορονοϊού. Η πανδημία άλλαξε την καθημερινότητα των ανθρώπων αλλά και το τελετουργικό των Αγώνων. Η πλειονότητα του καλλιτεχνικού προγράμματος της τελετής έναρξης προβλήθηκε σε video καθώς είχε προεγγραφεί, ενώ ό,τι συνέβη σε ζωντανή μετάδοση μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο έγινε με την τήρηση των απαραίτητων αποστάσεων. Στις άδειες εξέδρες βρέθηκαν παρά μόνο μόνο λίγοι επίσημοι προσκεκλημένοι.

Το κεντρικό θέμα της τελετής έναρξης είχε τίτλο «Προχωρώντας μπροστά» με αναφορά στην παγκόσμια πανδημία και στην αναγκαιότητα για ανθρωπισμό και αλληλεγγύη. Όλοι οι αθλητές παρέλασαν φορώντας μάσκες, ενώ για πρώτη φορά πολλές χώρες είχαν δύο σημαιοφόρους, έναν άνδρα και μία γυναίκα. Πρώτοι στο στάδιο μπήκαν με την ελληνική σημαία η Άννα Κορακάκη και ο Λευτέρης Πετρούνιας, ενώ τον εντυπωσιακό βωμό άναψε η Γιαπωνέζα τενίστρια Ναόμι Οσάκα.

Και η ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων συνεχίζεται, για να μας γεμίζει με πολύχρωμες εικόνες, με δυνατές ιστορίες, με εμπειρίες ζωής που θα μας συντροφεύουν για πάντα…