Ο άστεγος που έγινε προπονητής ποδοσφαίρου και κορυφαίος μάγειρας

H ζωή του Γιάννη Κώτσου θα μπορούσε να ήταν ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα. Ο υποψήφιος συγγραφέας αντί για τη φαντασία του θα μπορούσε απλά να καταγράψει μερικές από τις ημέρες της καθημερινότητας ενός νέου που τα είχε όλα και τίποτα.

Από την άνετη και ανέμελη ζωή βρέθηκε άστεγος σε ένα εγκαταλελειμμένο αυτοκίνητο στον Κολωνό. Έμπλεξε με τα ναρκωτικά, μπήκε στην παρανομία αλλά πάντα ένα αόρατο χέρι τον κρατούσε στην επιφάνεια. Πριν από την ολοκληρωτική καταστροφή, σώθηκε χάρη στην ποδοσφαιρική ομάδα Αστέγων που του έδωσε την ευκαιρία να κάνει το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό και από εκεί να δει τον κόσμο με άλλο μάτι.

Προπονητής και... μάγειρας

Έπειτα από μία δεκαετία μεγάλης προσπάθειας απεξαρτήθηκε και αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για όσους το παλεύουν. Πήρε τη ζωή στα χέρια του και με το μεγαλείο της ψυχής του κέρδισε τη θέση του προπονητή της ομάδας Αστέγων, εμψυχώνοντας νέους που βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Τα τελευταία χρόνια ανακάλυψε τη μεγάλη του αγάπη για τη μαγειρική.

Εκπαιδεύτηκε από τον σεφ Λευτέρη Λαζάρου σε δύσκολες γεύσεις του απαιτητικού μενού στο εστιατόριο της «Σχεδίας», που βρίσκεται στην οδό Κολοκοτρώνη 56, και έχει στόχο να φοιτήσει σε μία σχολή για να πάρει το σκούφο του σεφ.

«Το καλύτερο φαγάκι της πόλης»

Το ραντεβού με τον Γιάννη Κώτσο είχε δοθεί στο εστιατόριο της «Σχεδίας» και με τη βοήθεια του Χρήστου Αλεφαντή μπήκαμε στη «ζεστή» και πεντακάθαρη κουζίνα, όπου ο 43χρονος Γιάννης μαζί με τους συνεργάτες του δημιουργούν «το καλύτερο φαγάκι της πόλης»… «Δεν φανταζόμουν ποτέ στη ζωή μου πως θα γινόμουν μάγειρας. Κυρίως δεν περίμενα να μου αρέσει τόσο πολύ αυτή η δουλειά του μάγειρα», λέει στο ξεκίνημα της κουβέντας μας.

Λίγα λεπτά νωρίτερα είχαμε διαβάσει για πολλοστή φορά τα δύσκολα παιδικά και νεανικά του χρόνια, όπως ο ίδιος τα είχε γράψει σε ένα τεύχος της «Σχεδίας» το 2015. Προσπαθούσαμε να αντιληφθούμε τη δύναμη ψυχής που είχε μέσα του και πόσα πολλά είχε υποφέρει για να βρει τον δρόμο του. Ας γυρίσουμε όμως το χρόνο πίσω και ας δούμε τι είχε εξομολογηθεί ο ίδιος για τα «πέτρινα» χρόνια…

Από το παιδικό δωμάτιο σε αυτοκίνητο στον Κολωνό

«Γεννήθηκα στην Αθήνα σε μία συνηθισμένη αστική οικογένεια. Οι γονείς μου πήραν διαζύγιο όταν ήμουν μόλις 7 ετών. Αρχικά ζούσα με τον πατέρα μου, ο οποίος ξαναπαντρεύτηκε και έκανε καινούρια οικογένεια. Ζούσαμε όλοι μαζί, αλλά το κλίμα δεν ήταν ιδανικό για μένα, ειδικά όταν πια είχα αρχίσει να μπαίνω στην εφηβεία. Όταν τελείωσα το γυμνάσιο είχα ήδη πιάσει δουλειά σε ένα βουλκανιζατέρ και με τα χρήματα που έβγαζα, ένιωθα ότι μπορώ να ζήσω ανεξάρτητος. Έτσι, έκανα την «επανάσταση» μου και έφυγα από το σπίτι. Για μερικούς μήνες ζούσα σε ένα εγκαταλελειμμένο αυτοκίνητο στον Κολωνό και, παρ’ όλο που ήμουν άστεγος, ήμουν χαρούμενος γιατί είχα την ανεξαρτησία μου. Όταν η μητέρα μου έμαθε την κατάστασή μου, αντέδρασε έντονα και με πήρε να ζήσω μαζί της. Στο διάστημα εκείνο ο πατέρας μου είχε ανοίξει ένα μαγαζί και πήγα να δουλέψω μαζί του με την προοπτική αργότερα να το αναλάβω.

Η πρώτη επαφή με τις ουσίες

»Παράλληλα, ξεκίνησα νυχτερινό Λύκειο, όμως, το διέκοψα, όταν ήρθε ο καιρός να υπηρετήσω τη στρατιωτική μου θητεία. Λίγο πριν απολυθώ, έλαβα ένα γράμμα από τον πατέρα μου που έλεγε ότι λόγω οικονομικών δυσχερειών αναγκάστηκε να πουλήσει το μαγαζί, παρ’ όλα αυτά, στους όρους της συμφωνίας ήταν όταν τελειώσω τη θητεία μου να με προσλάβει ο νέος ιδιοκτήτης σαν υπάλληλό του. Έτσι και έγινε. Όταν απολύθηκα, παράλληλα με τη δουλειά, συνέχισα το νυχτερινό λύκειο για να το τελειώσω. Με τα χρήματα που έβγαζα νοίκιασα ένα μικρό διαμέρισμα στη Ν. Σμύρνη και έφυγα πάλι από τη μητέρα μου. Τότε ήταν που ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με τις ουσίες. Από τότε και για δώδεκα χρόνια ουσιαστικά δε ζούσα. Ήμουν μια σκιά, όπως λένε στη γλώσσα του περιθωρίου.  

Δε με έδιωξε το αφεντικό

»Το αφεντικό μου με εμπιστευόταν και, παρ’ όλο που κάποτε άρχισα να παίρνω κρυφά χρήματα από το ταμείο δεν με έδιωξε, αλλά θέλησε να με βοηθήσει. Είχε εμπειρία από συγγενικό του πρόσωπο και αυτό ίσως τον ώθησε στο να είναι καλός μαζί μου. Με παρότρυνε να πάω σε ένα πρόγραμμα απεξάρτησης. Πήγα, αλλά δεν ήμουν ακόμα έτοιμος να το ολοκληρώσω. Όταν αποκάλυψα στη μητέρα μου ότι ήμουν χρήστης, με πήρε ξανά να μείνω μαζί της και να το παλέψουμε μαζί. Δεν ήταν εύκολο, γιατί ήμουν χαμένος σε μια θανατηφόρα συνήθεια που με έκανε άλλο άνθρωπο από αυτό που πραγματικά ήμουν.  Έκανα πολλές προσπάθειες απεξάρτησης χωρίς αποτέλεσμα,μέχρι που τελικά, κατάφερα να ολοκληρώσω το πρόγραμμα του 18 ΑΝΩ και να δω τη ζωή μου με άλλο μάτι.

Άστεγος στο Μιλάνο

»Μια πρώτη πολύ καλή αλλαγή έγινε όταν, το 2009 και ενώ ήμουν στη διαδικασία επανένταξης, έμαθα για την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομάδα Αστέγων. Σκέφτηκα ότι ήταν μια καλή ευκαιρία να αθληθώ και να ξανά βγω στην κοινωνία. Δούλεψα πολύ με τους ψυχοθεραπευτές και τον εαυτό μου για να ξεπεράσω έναν ιδιότυπο ρατσισμό που είχα απέναντι κυρίως στους αλλοδαπούς, του οποίους είχα συνδέσει με τα χρόνια της χρήσης. Αποφάσισα ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι και ότι παντού υπάρχουν και καλοί και κακοί. Ως παίκτης πήρα μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων το 2009 στο Μιλάνο, μια εμπειρία που μου άλλαξε τη ζωή. Αργότερα, μου έγινε η τιμή να μου εμπιστευθούν την τεχνική ηγεσία της ομάδας και πλέον, μπορώ να ανταποδώσω την υποστήριξη που έλαβα από μια θέση ευθύνης.

Ηθελε να γίνει δάσκαλος αλλά δεν τον εμπιστεύονταν

»Από τότε είχα πληροφορηθεί ότι θα έβγαινε στην Ελλάδα ένα περιοδικό, όπως η «σχεδία. Όταν τελείωσα το πρόγραμμα, επέστρεψα στο νυχτερινό και με μια υποτροφία που πήρα, φοίτησα σε ένα ιδιωτικό ΙΕΚ σε παιδαγωγικό τμήμα προσχολικής αγωγής. Πάντα μου άρεσε να δουλεύω με παιδιά, όμως, και σε αυτή την επιλογή συνάντησα δυσκολίες, αφού κανένας δεν εμπιστευόταν σε αυτή τη δουλειά σε άνδρα. Η εκπαίδευσή μου έμεινε ημιτελής, αφού δε μπόρεσα να κάνω ούτε την απαιτούμενη πρακτική για να πάρω το πτυχίο μου.

Σώθηκε χάρις τη «Σχεδία»

»Έκανα πολλές δουλειές , κυρίως βοηθητικές και ως σερβιτόρος, αλλά δεν είχα κάποια σταθερή εργασία. Έφτασα να χρωστώ πολλά νοίκια και να βρίσκομαι υπό την απειλή της έξωσης. Για καλή μου τύχη, η «Σχεδία» ξεκίνησε τη λειτουργία της τις ημέρες που είχα μπει στη διαδικασία να ζητήσω φιλοξενία σε έναν ξενώνα αστέγων. Έγινα πωλητής από την πρώτη μέρα και με το μικρό αυτό εισόδημα, κατάφερα να γλιτώσω την έξωση. Εξακολουθώ και χρωστάω κάποια νοίκια, αλλά ήδη έχω καταφέρει να μειώσω σημαντικά το χρέος μου.

Οδηγός «Αόρατων Διαδρομών»

»Παράλληλα, έγινα ένας από τους οδηγούς των «Αόρατων Διαδρομών», μια δράση που με βοήθησε να ξετυλίξω ένα κομμάτι της ψυχής μου και να το μοιραστώ με τον κόσμο, ανταποδίδοντας την αγάπη που εισπράττω πουλώντας το περιοδικό. Αναζητώ μια σταθερή εργασία, αλλά δεν πρόκειται να φύγω από τη «σχεδία». Ακόμα και τις περιόδους που βρίσκω μια δουλειά, εξακολουθώ να προσφέρω εθελοντική εργασία για να βοηθήσω τους συναδέλφους μου όπου μπορώ. Αυτό θα συνεχίσει να γίνεται ακόμα κι αν βρω μόνιμη δουλειά. Θα ήθελα να βρω μια δουλειά που να είμαι σε συνεχή επικοινωνία με κόσμο, να μιλάμε, να ανταλλάσσουμε σκέψεις και χαμόγελα. Πάντα μου άρεσε αυτή τη σχέση με τους ανθρώπους. Πολλοί λένε ότι είμαι ρομαντικός, αλλά εγώ επιμένω να λέω ότι εξακολουθώ να πιστεύω στους ανθρώπους. Υπάρχει αγάπη και αλληλεγγύη, την έχω βιώσει και είμαι σίγουρος ότι όλοι μαζί με κοινή προσπάθεια, κάποια στιγμή θα φτάσουμε κάπου καλά».

«Δεν είμαι προπονητής, είμαι εμψυχωτής»

Αυτά λοιπόν είχε γράψει για τη ζωή του ο Γιάννης Κώτσος στο τεύχος της «Σχεδίας» το 2015. Από τότε και κάθε μέρα ανακαλύπτει καινούργια πράγματα, βγάζει το μεροκάματο του, είναι παντρεμένος με ένα παιδί και κάνει τα όνειρα του για το μέλλον και ως προπονητής αλλά και ως σεφ. Ο Γιάννης Κώτσος ως αθλητής έχει αγωνιστεί το 2009 στο παγκόσμιο πρωτάθλημα αστέγων, ενώ ως προπονητής έχει συνοδεύσει την ομάδα το 2014, το 2015, το 2016 και το 2019. Πως όμως βρέθηκε να κάνει τον κόουτς;

«Το 2009 μου δόθηκε η ευκαιρία να αγωνιστώ. Επαιζα ποδόσφαιρο για πλάκα. Μετά έμεινα κοντά στην ομάδα και ανέλαβα προπονητής. Μου αρέσει να αφιερώνω χρόνο στους ανθρώπους και να τους φροντίζω και να τους βλέπω να προοδεύουν και να δημιουργούν. Εγώ δεν είμαι επαγγελματίας προπονητής, ούτε καν πτυχιούχος προπονητής ποδοσφαίρου. Νιώθω εμψυχωτής. Νιώθω προπονητής για τη ζωή στα νέα και πολλές φορές απελπισμένα παιδιά που έρχονται στην ομάδα ποδοσφαίρου των αστέγων», λέει με ξεκάθαρο τρόπο ο Γιάννης Κώτσος και προσθέτει: «Μία ποδοσφαιρική ομάδα είναι αντίγραφο της κοινωνίας μας. Μόνο με την ομαδικότητα κερδίζεις και ξεπερνάς τις δυσκολίες. Μόνο με μικρούς καθημερινούς αγωνιστικούς στόχους μπορείς να πετύχεις άθλους. Μόνο με την προσπάθεια μπορείς να ελπίζεις πως μπορείς να κάνεις μεγάλες ανατροπές. Αυτά λέω και στα παιδιά που έρχονται στην ομάδα και ζουν αυτή τη φοβερή εμπειρία ζωής».

«Ετσι σώθηκα...»

Ο Γιάννης Κώτσος παρά τα σκληρά νεανικά χρόνια είναι ένας άνθρωπος γαλήνιος, με υπομονή και ένα μόνιμο χαμόγελο στο πρόσωπο του: «Τα έχω νιώσει όλα στη ζωή μου. Εχω βιώσει την απόρριψη, έχω ηττηθεί πολλές φορές αλλά βρήκα τον τρόπο να σωθώ. Δεν τα κατάφερα μόνος. Βοηθήθηκα και βοήθησα. Μόνο μέσα από τη δύναμη της ομάδας και των συνεργασιών μπορούμε να πετύχουμε το στόχο μας. Εγώ σώθηκα από την συμμετοχή μου στο παγκόσμιο κύπελλο αστέγων το 2009. Ταξίδεψα στο εξωτερικό, προβληματίστηκα, είδα πως ζει ο κόσμος, γνώρισα πολλούς φίλους και άνοιξαν οι ορίζοντες μου».

«Μεγάλος δάσκαλος ο Λαζάρου»

Αλλα και για τον ίδιο τον… κόουτς η ζωή επιφύλαξε μία ακόμα μεγάλη έκπληξη αφού εδώ και μερικά χρόνια έχει ανακαλύψει το ταλέντο του στη μαγειρική. Θήτευσε πλάι στον μέγιστο Θανάση Λαζάρου από τον οποίο πήρε τις βασικές γνώσεις για να φτιάχνει τα πιάτα στο μενού του εστιατορίου της «Σχεδίας». Η προσαρμογή του ήταν εντυπωσιακή και τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως μάγειρας: «Ηταν από τις πιο ευχάριστες εκπλήξεις στη ζωή μου. Όταν οι υπεύθυνοι της “Σχεδίας” προγραμμάτιζαν να ανοίξουν αυτόν τον όμορφο χώρο εδώ στην οδό Κολοκοτρώνη 56 ζήτησαν από τον κύριο Λαζάρου να φτιάξει το μενού και να εκπαιδεύσει 2-3 άτομα. Ημουν ανάμεσα σε αυτούς που θήτευσα πλάι του. Ενθουσιάστηκα. Πήρα τα πρώτα μου εφόδια. Τα πιάτα μου άρεσαν σε όλους και από τότε μέρα με τη μέρα βελτιώνομαι. Άφησα την άλλη δουλειά που είχα σε ένα εργαστήριο παραδοσιακών γλυκών και αφιερώθηκα ως μάγειρας».

«Θέλω το σκούφο του σεφ»

Ο επόμενος μεγάλος στόχος του Γιάννης Κώτσου είναι ένα δίπλωμα μαγειρικής η σκούφια του σεφ ενώ απαντάει και στο ενδεχόμενο υποψηφιότητας στο μάστερ σεφ: «Θέλω από τον Σεπτέμβριο να βρω μία σχολή μαγειρικής για να πάρω μαθήματα. Δε είναι αυτοσκοπός το πτυχίο αλλά η πραγματική γνώση που θα αντλήσω. Το έχω ανάγκη και πιστεύω πως βρω το χρόνο και τη διάθεση να τα καταφέρω. Γνωρίζω την εκπομπή "μάστερ σεφ", δεν θα έλεγα "όχι" αλλά δεν θα ήμουν και από αυτούς που θα έστελνα υποψηφιότητα αφού έχω διαφορετικές προτεραιότητες στη ζωή μου και πρώτα απ΄ όλα χρειάζομαι ακόμα βασικές γνώσεις. Να είστε σίγουροι πάντως πως αυτά τα πιάτα που φτιάχνω στο μενού μας είναι το καλύτερο φαγάκι της Αθήνας και σας προσκαλώ να το δοκιμάσετε».