Η τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία των πύργων ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας

Έχουν συμπληρωθεί 100 χρόνια από τότε που έκαναν την εμφάνισή τους οι θεόρατοι τσιμεντένιοι πύργοι ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας στα αεροδρόμια. Τα εντυπωσιακά κτήρια που κρύβουν μέσα τους όλους αυτούς τους μηχανισμούς που διασφαλίζουν τα αεροπορικά ταξίδια φαίνεται πως είναι έτοιμοι να περάσουν σε μια νέα εποχή, αυτή του ψηφιακού μετασχηματισμού. Ποιο είναι όμως το σημείο καμπής και ποια θα είναι η συμβολή της τεχνολογίας προς αυτήν την κατεύθυνση;

Κάμερες και αισθητήρες στα αεροδρόμια θα αντικαταστήσουν τους συμβατικούς πύργους ελέγχου και θα επιτρέπουν στους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας να εργάζονται σε ένα σύγχρονο και ψηφιοποιημένο περιβάλλον. Το πραγματικά ρηξικέλευθο είναι ότι η ίδια τεχνολογία επιτρέπει και τον έλεγχο του αεροδρομίου από απομακρυσμένα σημεία.

Σε αντίθεση με τους συμβατικούς πύργους ελέγχου, οι ψηφιακοί πύργοι προσφέρουν περισσότερα εργαλεία ελέγχου ενισχύοντας έτσι την ασφάλεια των πτήσεων και εν γένει των αεροδρομίων. Πρόκειται για εργαλεία όπως η επαυξημένη πραγματικότητα (augmented reality), η αυτοματοποιημένη ανίχνευση αντικειμένων (automated object detection ) και τα εικονικά δίκτυα ασφαλείας (virtual safety nets) τα οποία έρχονται για να υποστηρίξουν τους  ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας στο εξαιρετικά απαιτητικό έργο τους.

Οι τρεις τύποι ψηφιακών πύργων που έχουμε στη διάθεσή μας σήμερα

• Απομακρυσμένος πύργος για αεροδρόμια μικρής και μεσαίας χωρητικότητας - αναπαράγει και βελτιώνει την προβολή αεροδρομίων σε απομακρυσμένη τοποθεσία. Περιλαμβάνει εργαλεία ανίχνευσης αεροσκαφών και αντικειμένων με χρήση τεχνολογίας επαυξημένης πραγματικότητας .
• Ψηφιακός πύργος για ενισχυμένες λειτουργίες και αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών. Προσθέτει νέες λειτουργίες σε υφιστάμενους πύργους ελέγχου αεροδρόμιων υψηλής χωρητικότητας μέσα από την παροχή εφεδρικών υπηρεσιών και βελτιώσεων σε θέματα ασφάλειας.
• Λειτουργίες αεροδρομίου – Ο ψηφιακός πύργος που παρέχει ένα επιπλέον σύνολο ματιών, επιτρέποντας τον πανοραμικό έλεγχο της πίστας του αεροδρομίου με παράλληλη κάλυψη των τυφλών σημείων, πληροφορίες σχετικά με τις θέσεις των αεροσκαφών, πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του αεροσκάφους, την ασφάλεια του αεροδρομίου και την ασφάλεια της περιμέτρου αυτού.

Θερμή υποδοχή από την παγκόσμια αεροδρομική κοινότητα

Ένα από τα πρώτα επιτυχημένα έργα απομακρυσμένων πύργων πραγματοποιήθηκε από τον γερμανικό πάροχο υπηρεσιών αεροναυτιλίας Deutsche Flugsicherung (DFS). Από το 2018, το γερμανικό αεροδρόμιο του Σααρμπρύκεν ελέγχει ψηφιακά- από μια απομακρυσμένη εγκατάσταση  450 χιλιόμετρα μακριά στη Λειψία-  περισσότερες από 15.000 κινήσεις πτήσεων ετησίως. Αυτή τη στιγμή είναι το μεγαλύτερο αεροδρόμιο παγκοσμίως, όπου οι καθημερινές δραστηριότητες ελέγχονται από απόσταση ενώ δυο ακόμη αεροδρόμια της Γερμανίας αναμένεται να προστεθούν στην εγκατάσταση αυτή. Το παράδειγμα της Γερμανίας φαίνεται ότι ακολουθούν πλέον μεγάλα αεροδρόμια ανά την υφήλιο.

Συγκεκριμένα, η τεχνολογία απομακρυσμένου πύργου θα εγκατασταθεί και στο αεροδρόμιο του Τζέρσεϋ στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και στην Ισλανδία προκειμένου να δοκιμαστεί σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Στο αεροδρόμιο της Βιέννης έχει ήδη προχωρήσει το έργο με σκοπό τη βελτίωση της όρασης σε μεγάλο αεροδρόμιο ενώ από τη Βραζιλία ήδη λειτουργεί ο πρώτος απομακρυσμένος πύργος στη Λατινική Αμερική. Την ίδια ώρα σχεδιάζονται νέοι ψηφιακοί πύργοι στη Νέα Ζηλανδία και την Αργεντινή. Στη Δανία η κρατική εταιρεία που παρέχει υπηρεσία εναέριας κυκλοφορίας, επέλεξε επίσης ένα εξειδικευμένο κέντρο ψηφιακού πύργου, με σύστημα ολοκληρωμένης προσέγγισης για την βελτίωση των υπηρεσιών και της αύξηση της αποτελεσματικότητας στο δεύτερο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας.

Η εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης

Οι ψηφιακοί πύργοι φέρνουν νέους και προηγμένους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης που συνδέουν όλα τα σχετικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένης της φωνής, για να παρέχουν στους ελεγκτές ένα πολύ ευρύτερο φάσμα πληροφοριών διευκολύνοντας το έργο τους.

Στο κλάδο της αεροναυτιλίας, πολλοί συμφωνούν ότι οι απομακρυσμένοι ψηφιακοί πύργοι θα αυξήσουν την ασφάλεια των πτήσεων στο μέλλον ενώ όλο και περισσότεροι ισχυρίζονται ότι μέσα στα επόμενα 15 χρόνια θα δούμε τεχνολογία απομακρυσμένου πύργου ελέγχου σε κάθε αεροδρόμιο παγκοσμίως.

Η νέα αυτή τεχνολογία καθώς βελτιώνει τις λειτουργίες των πύργων αποτελεί αντικείμενο έντονου ενδιαφέροντος για την αεροδρομική και όχι μόνο κοινότητα. Στα μεγαλύτερα αεροδρόμια του κόσμου, οι ψηφιακοί πύργοι θα ξεκινήσουν να λειτουργούν περισσότερο ως υπηρεσία έκτακτης ανάγκης ή βελτίωσης της φυσικής όρασης των ελεγκτών με το μέλλον να προβλέπεται ευοίωνο, γεμάτο νέες και συναρπαστικές δυνατότητες.