Μπορεί μια μηχανή να γίνει περισσότερο δημιουργική από τον άνθρωπο;

Ο Μάριο Κλίνγκεμαν είναι ένας Γερμανός καλλιτέχνης που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) για τη δημιουργία των έργων του και οι απόψεις του θεωρούνται ριζοσπαστικές, όπως αναφέρει το δημοσίευμα του theguardian. «Οι άνθρωποι δεν είναι αυθεντικοί. Ενώ εμείς κατασκευάζουμε εικόνες στηριζόμενοι σε πράγματα που έχουμε μάθει και δει, οι μηχανές δημιουργούν από το μηδέν».

Η άποψή του είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Ανεξάρτητα του εάν η ανθρώπινη δημιουργικότητα είναι πράγματι περιορισμένη, πρέπει να αναγνωρίσουμε πως τα δίκτυα τεχνικής νοημοσύνης που αναπτύσσονται σήμερα μπορούν να μάθουν καινούργια πράγματα μέσω των εμπειριών τους.

Για τον Κλίνγκεμαν είναι φοβερά συναρπαστικό όταν μια μηχανή ξεπερνάει το ίδιο της το σύστημα και κάνει κάτι που ούτε ο προγραμματιστής της δεν περίμενε.

Στις 6 Μαρτίου ένα έργο του Γερμανού καλλιτέχνη θα δημοπρατηθεί στο Sotheby’s και θα δώσει στην τέχνη του AI ακόμα μεγαλύτερη αναγνωσιμότητα. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ένα έργο τέχνης κατασκευασμένο από μηχανή θα δημοπρατηθεί. Ένα κομμάτι της γαλλικής συλλογικής Obvious πωλήθηκε στο Christie's τον Οκτώβριο για το εξωφρενικό ποσό των 432.500 δολαρίων. Πολλοί ειδικοί όμως του τομέα τεχνικής νοημοσύνης δεν χάρηκαν με το γεγονός αυτό, καθώς μεγάλο μέρος του αλγορίθμου που χρησιμοποιούσε το πρόγραμμα για να δημιουργήσει τέχνη αξιοποιούσε τον ανθρώπινο παράγοντα.

Η βραβευμένη τέχνη του Κλίνγκεμαν είναι πολύ περισσότερο καινοτόμα, δεν χρησιμοποιεί την ανθρώπινη επιρροή. Στόχος της τέχνης του είναι η ανάπτυξη αυτόνομων μηχανών που δημιουργούν με ξεκάθαρα δική τους πρωτοβουλία. 

Το κομμάτι που δημοπρατείται είναι μία ξύλινη κονσόλα που στεγάζει έναν υπολογιστή και δύο οθόνες. Στις οθόνες προβάλλεται ασταμάτητα μια σειρά από σουρεαλιστικά πρόσωπα, αντρικά και γυναικεία. Ποτέ κανένα πρόσωπο που δημιουργεί η μηχανή δεν είναι ίδιο με κάποιο προηγούμενο.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι εάν οι μηχανές μπορούν να θεωρηθούν δημιουργικές. Για τον Γερμανό καλλιτέχνη οι υπολογιστές μπορούν να γίνουν ακόμα πιο δημιουργικοί από εμάς, καθώς μέσω του διαδικτύου μπορούν να έχουν πρόσβαση σε όλη την γνώση και τις εικόνες του κόσμου. «Οι ανθρώπινοι εγκέφαλοί μας είναι πολύ περιορισμένοι για να φανταστούμε πόσο ισχυρή μπορεί να γίνει η δημιουργικότητα μιας μηχανής.»

Η αλήθεια είναι πως αυτή τη στιγμή το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι κατασκευάσουμε μηχανές που αναπαράγουν τον τρόπο που εμείς σκεφτόμαστε. Δεν είμαστε σε θέση να τους διδάξουμε αυτό που εμείς οι ίδιοι δεν γνωρίζουμε. Το εάν κάτι τέτοιο συμβεί στο μέλλον δεν το γνωρίζουμε ακόμα.

Οι αντίθετοι της δημιουργικότητας των μηχανών είναι πολλοί. Είναι όμως αυτή ένα αποκλειστικά ανθρώπινο προνόμιο; Μηχανές όπως αυτές του Κλίνγκεμαν έρχονται να αμφισβητήσουν την άποψη αυτή.