Κρίσιμα ευρήματα από τους επιστήμονες: Ανέλυσαν πατημασιές 23.000 ετών - Τι ανακάλυψαν για την Αμερική

Όταν το 2021 δημοσιοποιήθηκε η ανακάλυψη απολιθωμένων αποτυπωμάτων ποδιών που έγιναν στο σημερινό Νέο Μεξικό, ήταν μια στιγμή-βόμβα για την αρχαιολογία, που φαινομενικά έγραψε εκ νέου ένα κεφάλαιο της ανθρώπινης ιστορίας. Τώρα νέα έρευνα προσφέρει περαιτέρω αποδείξεις για τη σημασία τους.

Αν και μοιάζουν σαν να έχουν γίνει χθες, οι πατημασιές πιέστηκαν στη λάσπη πριν από 21.000 έως 23.000 χρόνια, σύμφωνα με τη ραδιοχρονολόγηση των σπόρων ενός υδρόβιου φυτού που διατηρήθηκαν πάνω και κάτω από τα απολιθώματα.

Γιατί κάποιοι επιστήμονες αμφισβητούν την ηλικία των αποτυπωμάτων

Η ημερομηνία αυτή έσπρωξε δραματικά προς τα πίσω το χρονοδιάγραμμα της ιστορίας των ανθρώπων στην Αμερική, την τελευταία ξηρά που εποικίστηκε από προϊστορικούς ανθρώπους. Τα 61 χρονολογημένα αποτυπώματα, τα οποία ανακαλύφθηκαν στη λεκάνη Tularosa, κοντά στην άκρη μιας αρχαίας λίμνης στο Εθνικό Πάρκο White Sands, δημιουργήθηκαν σε μια εποχή που πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι τα τεράστια στρώματα πάγου είχαν σφραγίσει το πέρασμα των ανθρώπων στη Βόρεια Αμερική, γεγονός που δείχνει ότι οι άνθρωποι έφτασαν στην περιοχή ακόμη νωρίτερα.

Ωστόσο, ορισμένοι αρχαιολόγοι αμφισβήτησαν την ηλικία των αποτυπωμάτων που καθορίστηκαν από τα αρχικά αυτά ευρήματα. Οι σκεπτικιστές σημείωσαν ότι υδρόβια φυτά όπως το Ruppia cirrhosa - αυτό που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη του 2021 - μπορούν να αποκτήσουν άνθρακα από διαλυμένα άτομα στο νερό και όχι στον αέρα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε παραπλανητικά πρώιμη ημερομηνία.

Σε μια επόμενη μελέτη που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στο περιοδικό Science, οι ερευνητές δήλωσαν ότι παρήγαγαν δύο νέες σειρές αποδείξεων για να υποστηρίξουν τις αρχικές τους ημερομηνίες.

«Ακόμα και κατά τη δημοσίευση της αρχικής εργασίας, προχωρούσαμε στην εξέταση των αποτελεσμάτων μας με πολλαπλές γραμμές αποδείξεων», δήλωσε η Kathleen Springer, ερευνητής γεωλόγος στο Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ και συν-επικεφαλής συγγραφέας της νέας δημοσίευσης στο Science, σε δελτίο τύπου. «Ήμασταν σίγουροι για τις αρχικές μας ηλικίες, καθώς και για τα ισχυρά γεωλογικά, υδρολογικά και στρωματογραφικά στοιχεία, αλλά γνωρίζαμε ότι ο ανεξάρτητος χρονολογικός έλεγχος ήταν κρίσιμος», αναφέρει.

Το πότε και πώς μετανάστευσαν για πρώτη φορά οι πρώτοι άνθρωποι στην Αμερική έχει συζητηθεί εδώ και καιρό και παραμένει ελάχιστα κατανοητό. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις για τους πρώτους κατοίκους κυμαίνονται από 13.000 χρόνια πριν έως περισσότερα από 20.000 χρόνια πριν. Ωστόσο, τα πρώτα αρχαιολογικά στοιχεία για την εγκατάσταση της περιοχής είναι λιγοστά και συχνά αμφιλεγόμενα, γεγονός που καθιστά τα ίχνη ιδιαίτερα σημαντικά.

Επιβεβαιώνοντας την ηλικία των αρχαίων πατημασιών

Για τη συνέχεια της μελέτης τους, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στη ραδιοχρονολόγηση της γύρης κωνοφόρων, επειδή προέρχεται από ένα χερσαίο φυτό και αποφεύγει τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν κατά τη χρονολόγηση υδρόβιων φυτών όπως η Ruppia, σύμφωνα με το δελτίο τύπου.

Οι επιστήμονες κατάφεραν να απομονώσουν περίπου 75.000 κόκκους γύρης, που συλλέχθηκαν από τα ίδια ακριβώς στρώματα με τους αρχικούς σπόρους, για κάθε δείγμα. Χιλιάδες κόκκοι απαιτούνται για να επιτευχθεί η μάζα που απαιτείται για μία μόνο μέτρηση ραδιοάνθρακα. Η ηλικία της γύρης ταυτίστηκε με εκείνη που βρέθηκε για τους σπόρους.

Η ομάδα χρησιμοποίησε επίσης μια τεχνική χρονολόγησης γνωστή ως οπτικά διεγερμένη φωταύγεια, η οποία προσδιορίζει την τελευταία φορά που οι κόκκοι χαλαζία στο απολιθωμένο ίζημα εκτέθηκαν στο ηλιακό φως. Η μέθοδος αυτή υπέδειξε ότι ο χαλαζίας είχε ελάχιστη ηλικία 21.500 ετών.

«Η άμεση αντίδραση σε ορισμένους κύκλους της αρχαιολογικής κοινότητας ήταν ότι η ακρίβεια της χρονολόγησής μας ήταν ανεπαρκής για τον εξαιρετικό ισχυρισμό ότι οι άνθρωποι ήταν παρόντες στη Βόρεια Αμερική κατά το Τελευταίο Παγετώδες Μέγιστο», δήλωσε ο Jeff Pigati, γεωλόγος του USGS και συν-επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Αλλά η στοχευμένη μεθοδολογία μας σε αυτή την τρέχουσα έρευνα απέδωσε πραγματικά καρπούς».

Η μελέτη αυτή συμβάλλει στη διαφώτιση της μεγάλης ιστορίας της ανθρώπινης εξέλιξης, αλλά υπάρχουν ακόμη πολλά που παραμένουν άγνωστα για το πώς κατοικήθηκε η Αμερική.

Δεν είναι σαφές αν οι πρώτοι άνθρωποι έφτασαν με πλοίο ή αν ήρθαν μέσω μιας χερσαίας γέφυρας από την Ασία. Ούτε, παρά τις προόδους στα γενετικά στοιχεία, είναι σαφές αν ένας ή πολλοί πληθυσμοί πρώιμων σύγχρονων ανθρώπων έκαναν το μακρύ ταξίδι.

Ο Bente Philippsen, αναπληρωτής καθηγητής και ειδικός στη ραδιοχρονολόγηση με άνθρακα στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας, δήλωσε ότι ο προσδιορισμός της ηλικίας των κόκκων γύρης είναι μια «περίπλοκη διαδικασία που ενέχει τον κίνδυνο μόλυνσης».

Επιπλέον, σημείωσε σε σχόλιο που δημοσιεύθηκε παράλληλα με τη μελέτη, οι ημερομηνίες που προέρχονται από τον φωτισμό έχουν μεγάλες αβεβαιότητες μέτρησης, σύμφωνα με το CNN.

Ωστόσο, είπε ότι τα ευρήματα της νέας μελέτης συνολικά «δείχνουν έντονα» την ανθρώπινη παρουσία στην Αμερική γύρω από την εποχή του Τελευταίου Παγετώδους Μεγίστου, μια περίοδο μεταξύ 19.000 και 26.000 ετών πριν, όταν δύο τεράστια στρώματα πάγου κάλυπταν το βόρειο τρίτο της Βόρειας Αμερικής, φτάνοντας μέχρι τη Νέα Υόρκη, το Σινσινάτι και το Ντε Μόιν της Αϊόβα.

Οι πάγοι και οι χαμηλές θερμοκρασίες θα καθιστούσαν αδύνατο ένα ταξίδι μεταξύ Ασίας και Αλάσκας κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι που δημιούργησαν τις πατημασιές πιθανότατα έφτασαν πολύ νωρίτερα.

Η Τζένιφερ Ραφ, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας και συγγραφέας του βιβλίου «Origin: A Genetic History of the Americas», δήλωσε ότι τα ευρήματα των αποτυπωμάτων παπουτσιών ήταν «μεγάλη υπόθεση» για τον τομέα.

«Οι αμερικανικές ήπειροι ήταν το τελευταίο βήμα στο παγκόσμιο ταξίδι των σύγχρονων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο», δήλωσε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Είναι συναρπαστικό να φανταστεί κανείς πώς πρέπει να ήταν να εισέλθει σε μια νέα περιοχή και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις (και τις ευκαιρίες) που θα παρουσίαζαν τα νέα περιβάλλοντα».