ACTA II: Το Ίντερνετ αλλάζει για πάντα

H Oδηγία για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων στον ψηφιακό κόσμο πέρασε τελικά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το μεσημέρι της Τρίτης, με τους ευρωβουλευτές να εγκρίνουν και τα άρθρα 11 και 13 (νυν 15 και 17) που αλλάζουν το διαδίκτυο και απειλούν την ελευθερία της έκφρασης, παρά τις έντονες αντιδράσεις φορέων, οργανώσεων και χρηστών.

Συγκεκριμένα, 348 ευρωβουλευτές υπερψήφισαν την Οδηγία για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο, με το σώμα των ευρωβουλευτών να αρνείται ακόμα και να συζητήσει τροπολογίες που κατατέθηκαν, ώστε ακόμα και λίγο πριν την ψήφιση να βελτιωθεί η οδηγία και να αφαιρεθεί το άρθρο 13. Μάλιστα, αυτό αποφεύχθηκε με διαφορά μόλις πέντε ψήφων.

Μίλτος Κύρκος: Ίντερνετ και ελευθερία δεν είναι ασυδοσία

Ο κ. Κύρκος, ευρωβουλευτής με το Ποτάμι, ψήφισε υπέρ της Οδηγίας και σχολίαζει στο ethnos.gr την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: «Ήταν μια οδηγία καθυστερημένη. Αυτό που έχουμε δει ήταν πως οι μεγάλοι κολοσσοί χρησιμοποιούν προϊόν που παράγεται από χρήστες που δεν πληρώνουν. Είναι μεγάλη ευθύνη για τις εταιρείες, οι οποίες έχουν το 80% της διαφημιστικής πίτας, να μπορούν να πληρώνουν τους δημιουργούς είτε αυτοί είναι δημοσιογράφοι των οποίων τα νέα παίρνουν και δημοσιεύουν στους δικούς τους χώρους είτε είναι δημιουργοί πολιτιστικού περιεχομένου. Ο δημιουργός πρέπει να πληρώνεται. Χωρίς αυτό, ειδικά για τον χώρο του Τύπου, θα οδηγηθούμε στο κλείσιμο όλων των ανεξάρτητων μέσων, τα οποία δεν θα μπορούν να πληρώνουν τους δημοσιογράφους και η πληροφόρηση θα παρακρατηθεί στα χέρια λίγων», αναφέρει χαρακτηριστικα.

Ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού χαρακτηρίζει την ψήφιση της Οδηγίας ως μια «πολύ σωστή κίνηση του Ευρωκοινοβουλίου» ενώ αναφέρει πως οι αντιδρασεις και οι φόβοι των πολιτών είναι δικαιολογημένοι. «Κάθε φορά που οι πολίτες βλέπουν κανόνες, αναρωτιούνται αν αυτοί οι κανόνες είναι για καλό ή για κακό. Σε αυτό τους διαβεβαιώνω. Στόχος είναι η υπερσυγκέντρωση στα χέρια λίγων ενός πλούτου, του οποίου την παραγωγή δεν πληρώνουν. Σε αντίθεση με κάθε άλλη εταιρεία, η οποία όταν προσφέρει προϊόντα πληρώνει τους παραγωγούς. Μόνο οι μεγάλες εταιρείες του Ίντερνετ δεν το κάνουν - και αυτή η οδηγία απευθύνεται μόνο σε μεγάλες εταιρείες, όχι σε μικρά μέσα, όχι σε χρήστες που δεν χρησιμοποιούν υλικό για κερδοσκοπία. Αυτοί οι «μεγάλοι» πρέπει λοιπόν, για τον «θησαυρό» τον οποίο μοιράζονται με το κοινό να πληρώνουν τους παραγωγούς», τονίζει.

Κανένα δικαίωμα των χρηστών δεν παραβιάζεται με αυτόν τον νόμο

Ξεκαθαρίζει ότι δεν τιμωρούνται ούτε τα hyperlinks, ούτε τα memes: «Το άρθρο 11 το λέει ρητά ότι αυτή η οδηγία δεν αφορά τα hyperlinks που οδηγούν σε περιεχόμενο. Αυτή η παραπληροφόρηση όλον αυτόν τον καιρό ξεπηδά κυρίως από μια εκστρατεία που στηρίχθηκε οικονομικά από τις μεγάλες εταιρείες του Διαδικτύου. Κανένα δικαίωμα των χρηστών δεν παραβιάζεται με αυτόν τον νόμο».

O κ. Κύρκος διευκρινίζει ότι η πνευματική δημιουργία, η δημιουργία των δημοσιογράφων πρέπει να πληρώνεται. «Ίντερνετ και ελευθερία δεν είναι ασυδοσία, δεν σημαίνει δουλεύω εγώ για να κερδίζει λεφτά από το προϊόν μου κάποιος άλλος. Φυσικά τα blogs, η κριτική, τα σχόλια, η αντιπαράθεση απόψεων, όλα αυτά δεν επηρεάζονται, ούτε και θα μπορούσαν ποτέ. Αυτή είναι η ουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέτρα για να στηρίζουν τον πολίτη. Είναι καιρός να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες ούτε φόρους πληρώνουν, εκεί που μπορούμε, δηλαδή στα δικαιώματα των παραγωγών του περιεχομένου. Θα φτάσουμε και στο φορολογικό αργά ή γρήγορα, γιατί δεν μπορεί αυτή η ασυδοσία να συνεχίζεται.»

Τονίζει ότι η συγκεκριμένη οδηγία απευθύνεται στους «ιντερνετικούς κολοσσούς» και δημιουργεί σε αυτούς την υποχρέωση όταν αναρτήσει ένας χρήστης περιεχόμενο, να μπορούν να ελέγχουν αν αυτή η ανάρτηση έχει γίνει με τη σύμφωνη γνώμη του παραγωγού, είτε πρόκειται για είδηση είτε για πολιτιστικό έργο.

«Τα άτομα, οι χρήστες, ο πολύς πληθυσμός του Ίντερνετ δεν χάνουν κανένα δικαίωμά τους. Αντίθετα, σε ένα περιβάλλον ρυθμιζόμενο αποκτούν και περισσότερα. Και τα media θα μπορούν να επιβιώσουν, αλλά και οι παράγωγοι που δημιουργούν το καλλιτεχνικό περιεχόμενο, επιτέλους θα μπορούν να πληρώνονται για τον κόπο τους.»

Αναφορικά με την καμπάνια #SaveYourInternet η οποία ενημέρωνε τους πολίτες για την συγκεκριμένη οδηγία και τους παρότρυνε να εκφράσουν στους ευρωβουλευτές την αντίθεσή τους, σχολιάζει:

«Είχε γίνει μια μεγάλη καμπάνια ότι δήθεν επηρεάζεται η ελευθερία του χρήστη, ενώ αυτό που παραβιάζεται είναι η ελευθερία στην ασυδοσία των πέντε μεγάλων εταιρειών (Apple, Amazon, Google, Facebook, Twitter), οι οποίες χρησιμοποιούν περιεχόμενο το οποίο εχει παραχθεί από άλλους ανθρώπους, χωρίς να τους δίνουν αυτά που τους αναλογούν. Αυτές οι εταιρείες στήριξαν την εν λόγω καμπάνια με τα μέσα που διαθέτουν και τρομοκράτησαν εκατομμύρια πολιτών. Υπάρχουν 5 εκατομμύρια υπογραφές αυτή τη στιγμή προς ευρωβουλευτές που λένε "Προσέξτε, μας αφαιρείτε τις ελευθερίες μας". Εμείς τους λέμε "Προσέχουμε. Τις ελευθερίες σας, το δικαίωμά σας να έχετε ενημέρωση το στηρίζουμε εμείς, το δικαίωμά σας να υπάρχουν δημιουργοί για να βλέπετε τα έργα το στηρίζουμε εμείς. Τίποτα δεν περιορίζει την δική σας ελευθερία." Η ανεξέλεγκτη ελευθερία των κολοσσών να μπορούν να κάνουν «πάρτι» με τα έργα άλλων και να τα πουλάνε για να παιρνουν διαφήμιση, αυτή, ναι, την περιορίζουμε.»

Περιορίζουμε την ανεξέλεγκτη ελευθερία των κολοσσών - Apple, Amazon, Google, Facebook, Twitter- να μπορούν να κάνουν «πάρτι» με τα έργα άλλων και να τα πουλάνε για να παιρνουν διαφήμιση

Κατά της Οδηγίας ψήφισαν 274 ευρωβουλευυτές, ενώ 36 ψήφισαν «λευκό». Με μόνο δύο Έλληνες ευρωβουλευτές να την καταψηφίζουν, επτά Ελλήνων ευρωβουλευτών υπέρ και όλων των υπολοίπων να απουσιάζουν από την κρισιμότερη ψηφοφορία στην ιστορία του διαδικτύου για την Ευρωπαϊκή Ένωση, πέρασε το μεσημέρι της Τρίτης η κρίσιμη Οδηγία για τα πνευματικά δικαιώματα στον ψηφιακό κόσμο. Οι ευρωβουλευτές της Χρυσής Αυγής, οι ευρωβουλευτές του Ποταμιού Γ. Γραμματικάκης και Μ. Κύρκος, η Μαρία Σπυράκη της Νέας Δημοκρατίας και ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής, Κ. Χρυσόγονος, μεταξυ των 348 ευρωβουλευτών που έβαλαν την υπογραφή τους στην επίμαχη οδηγία. Απόντες ήταν οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Homo Digitalis: Απογοητευτική η σημερινή έκβαση

Πρόκειται για την πρώτη Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση στην Ελλάδα με σκοπό την υπεράσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην ψηφιακή εποχή. Η Homo Digitalis eίναι μία νέα, επικεντρωμένη στο σκοπό της οργάνωση, με έτος ίδρυσης το 2018. Ευαισθητοποιούν το κοινό αναφορικά με τα δικαιώματα του οργανώνοντας δημόσιες εκστρατείες. Επίσης, συμμετέχει σε σχετικές δράσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και δημοσιεύει ενημερωτικό υλικό σε σχέση με αυτά τα ζητήματα.

Το ethnos.gr επικοινώνησε με τον γραμματέα του Δ.Σ της Homo Digitalis, Λευτέρη Χελιουδάκη, ο οποίος χαρακτηρίζει «απογοητευτική» την ψήφιση της οδηγίας από το ευρωκοινοβούλιο. Συγκεκριμένα αναφέρει:

«Σήμερα οι Ευρωβουλευτές, οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί μας που βρίσκονται στο Ευρωκοινοβούλιο για να υπερασπίζονται τα δικαιώματά μας, ψήφισαν υπέρ της προτεινόμενης ευρωπαϊκής οδηγίας για την Πνευματική Ιδιοκτησία.

Η συγκεκριμένη νομοθεσία έχει διατάξεις οι οποίες έχουν θετικό χαρακτήρα. Ωστόσο άλλες διατάξεις της δημιουργούν σημαντικά προβλήματα. Μία από αυτές είναι το Άρθρο 13. Το Άρθρο 13 υποτίθεται ότι δημιουργήθηκε για να βελτιώσει την υπάρχουσα κατάσταση και να βοηθήσει του δημιουργούς να απολαύσουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στα έργα τους. Ωστόσο, αποτυγχάνει να το επιτύχει και κυρίως προστατεύει τα συμφέροντα των μεγάλων δισκογραφικών, εκδοτικών, και κινηματογραφικών εταιριών και τα συμφέροντα των εταιριών που αναπτύσσουν λογισμικό ελέγχου περιεχομένου (content-control / filtering software). Το Άρθρο 13 δεν λύνει σε καμία περίπτωση τις σοβαρές παθογένειες του ήδη υπάρχοντος καθεστώτος. Συγκεκριμένα, δεν διαθέτει καμία πρόβλεψη για την βελτίωση της αντιμετώπιση ψευδών ισχυρισμών (false claims) αναφορικά με δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ενώ οι γενικές, κακογραμμένες και ασαφείς διατάξεις του, θα οδηγήσουν σε σωρεία προδικαστικών ερωτημάτων προς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αντιθέτως, δημιουργεί νέα προβλήματα και αδυνατεί να εξασφαλίσει την απαραίτητη ισορροπία μεταξύ αφενός του δικαιώματος στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας και αφετέρου των δικαιωμάτων στην προστασία της ελευθερίας της έκφρασης και της πληροφόρησης, του σεβασμού στην ιδιωτική ζωή, και της επιχειρηματικής ελευθερίας. Οι νέες διατάξεις οδηγούν σε ένα καθεστώς συνεχούς παρακολούθησης της διαδικτυακής μας δραστηριότητας στις πλατφόρμες ανταλλαγής περιεχομένου και διαδικτυακής λογοκρισίας. Φωτογραφίες, κείμενα, προσωπικά μηνύματα, βίντεο κ.α. θα υπόκεινται σε έλεγχο και δεν θα δημοσιεύονται στην περίπτωση που το λογισμικό φιλτραρίσματος κρίνει ότι υπάρχει κάποια παραβίαση.

Βέβαια, αυτό το γνώριζαν πολύ καλά οι Ευρωβουλευτές, αφού ουδέτερες και αξιόπιστες φωνές, όπως αναγνωρισμένοι ακαδημαϊκοί και ο Ειδικός Εισηγητής του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για την Ελευθερία της Έκφρασης και της Πληροφόρησης, David Kaye, είχαν επανειλημμένως εκφράσει τους κινδύνους που κρύβει το Άρθρο 13. Από τη πλευρά μας, φροντίσαμε επίσης να ενημερώσουμε τους Έλληνες Ευρωβουλευτές μέσω email, τηλεφωνημάτων και συναντήσεων που είχαμε με τα γραφεία τους στις Βρυξέλλες. Ο κ. Χουντής και η κα. Σακοράφα καταψήφισαν την προτεινόμενη νομοθεσία στο σύνολό της»

Επόμενα βήματα

«Εφόσον το κείμενο της νομοθεσίας αυτής εγκριθεί και από το Συμβούλιο της ΕΕ, το οποίο αποτελείται από τους Αρμόδιους Υπουργούς των Κρατών Μελών, θα ακολουθήσει μία περίοδος δύο ετών κατά την οποία τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να μεταφέρουν κατά την διακριτική τους ευχέρεια τις διατάξεις της νέας Οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο», αναφέρει ο γραμματέας της Homo Digitalis. «Φυσικά, εξαιτίας της φύσεως του Δικαίου της Πνευματικής Ιδιοκτησίας (είναι κατακερματισμένο και υπάρχουν σοβαρές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών) εκεί θα υπάρξουν σοβαρές αποκλίσεις μεταξύ των 27 εθνικών νομοθετών, κάτι που θα δημιουργήσει προβλήματα και για την ενιαία ψηφιακή αγορά της ΕΕ. Νομικές Δράσεις από πλευράς των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, είναι επίσης αναμενόμενες, όταν η νέα νομοθεσία θα τεθεί σε ισχύ.» 

Περισσότερες πληροφορίες https://www.homodigitalis.gr