Στους τρεις πατέρες της τεχνητής νοημοσύνης το φετινό βραβείο Turing

Τρεις επιστήμονες που πρωτοστάτησαν στην ανάπτυξη των βαθιών νευρωνικών δικτύων μηχανικής μάθησης και έτσι βοήθησαν καταλυτικά στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, είναι οι φετινοί βραβευμένοι με το Βραβείο Τιούρινγκ (Turing). Το συγκεκριμένο βραβείο θεωρείται το «Νόμπελ Πληροφορικής» και απονέμεται κάθε χρόνο από την Ένωση Υπολογιστικών Μηχανών (ACM). Ο νικητής μαζί με το βραβείο κερδίζει και ένα εκατομμύριο δολάρια, τα οποία χορηγεί η Google.

Φετινοί νικητές είναι ο Καναδός Γιοσούα Μπέντζιο, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Τεχνητής Νοημοσύνης Mila του Κεμπέκ, ο Αγγλοκαναδός Τζιόφρι Χίντον, αντιπρόεδρος της Google, επικεφαλής επιστήμονας του Ινστιτούτου Vector και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Τορόντο και ο Γαλλοκαναδός Γιαν Λεκάν, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και επικεφαλής επιστήμονας για την τεχνητή νοημοσύνη στο Facebook.

Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι τρεις επιστήμονες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην επανάσταση των τελευταίων ετών στο πεδίο της μηχανικής μάθησης, το οποίο έχει οδηγήσει σε διαδοχικά επιτεύγματα. Η υπολογιστική όραση, η αναγνώριση ομιλίας, η φυσική επεξεργασία της γλώσσας, η ρομποτική αλλά και πολλοί άλλοι τομείς του αυτοματισμού οφείλουν πολλά στους επιστήμονες. Οι τρεις τους άνοιξαν νέες δυνατότητες σε πολλά επιστημονικά πεδία, από τη βιοϊατρική έως την αστρονομία, και παράλληλα έκαναν πολύ πιο «έξυπνες» της κάθε είδους ηλεκτρονικές συσκευές της καθημερινότητας.

Αν και τα νευρωνικά δίκτυα είχαν κάνει αρχικά την εμφάνιση τους στη δεκαετία του '80, οι Μπέντζιο, Χίντον και Λεκάν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ξεπέρασαν τους κάθε είδους σκεπτικισμούς που επικρατούσαν έως τότε και κατάφεραν να αναπτύξουν μεθόδους που σήμερα κυριαρχούν στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης.

Ενώ στην παραδοσιακή πληροφορική ένα πρόγραμμα λογισμικού κατευθύνει βήμα-βήμα τον υπολογιστή να κάνει κάτι, στη βαθιά μηχανική μάθηση ο υπολογιστής δεν έχει σαφείς εντολές, αλλά χρησιμοποιεί ένα αλγόριθμο μάθησης για να εξάγει μοτίβα από τα δεδομένα και έτσι να εκτελέσει αυτό που του έχει ανατεθεί (π.χ. να αναγνωρίσει ένα πρόσωπο σε μια εικόνα).

Τα νευρωνικά δίκτυα βελτιώνουν περαιτέρω αυτή τη διαδικασία, μιμούμενα τον τρόπο που λειτουργούν οι νευρώνες του ανθρώπινου εγκεφάλου. Σήμερα τα «τεχνητά νευρωνικά δίκτυα» αποτελούν πια τον πυρήνα της μηχανικής μάθησης και σε αυτό οι τρεις βραβευμένοι είχαν σημαντική συμβολή στη διάρκεια μιας περιόδου άνω των 30 ετών.

Ο Λεκάν έκανε μεταδιδακτορική έρευνα υπό την επίβλεψη του Χίντον, ενώ οι Λεκάν και Μπέντζιο συνεργάσθηκαν στα Εργαστήρια Bell στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σήμερα και οι τρεις συνεχίζουν να εξερευνούν το «πάντρεμα» της μηχανικής μάθησης με τη νευροεπιστήμη και τη γνωσιακή επιστήμη.

Το βραβείο Turing απονέμεται από το 1966 και φέρει το όνομα του σπουδαίου Βρετανού μαθηματικού Άλαν Τιούρινγκ, ο οποίος έθεσε τα θεμέλια της πληροφορικής και κατ' επέκταση της τεχνητής νοημοσύνης. Η απονομή του «Turing Award 2018» θα γίνει στις 15 Ιουνίου στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια.