Ο «σκοτεινός ουρανός» της Κεφαλονιάς εντυπωσιάζει τη NASA: Το αφιέρωμα και η εντυπωσιακή φωτογραφία από δορυφόρο

Αφιέρωμα στην Κεφαλονιά κάνει το παρατηρητήριο της NASA το οποίο εστιάζει στις προσπάθειες για τη διατήρηση των δέντρων και την πρόληψη των πυρκαγιών που είχαν ως αποτέλεσμα τη διατήρηση του «σκοτεινού ουρανού».

Η NASA σημειώνει ότι η Κεφαλονιά εκτείνεται σε 773 τετραγωνικά χιλιόμετρα αποτελώντας το μεγαλύτερο από τα επτά κύρια νησιά της Ελλάδας στο Ιόνιο. Το νησί, μαζί με την κοντινή Ιθάκη, είναι ορατά στην εικόνα, που αποκτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023, με τον OLI-2 (Operational Land Imager-2) του Landsat 9. Αναφέρει ότι το καρστικό τοπίο του νησιού είναι πλούσιο σε σπήλαια, καταβόθρες και υπόγεια ρέματα. Από ψηλά, ωστόσο, τα δάση ξεχωρίζουν.

Το παρατηρητήριο κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο Εθνικό Πάρκο Αίνου που ιδρύθηκε το 1962 κυρίως για την προστασία των δασών ελάτης. Στην εικόνα της NASA φαίνεται μία λεπτομερή άποψη του νότιου τμήματος του εθνικού πάρκου γύρω από το όρος Αίνος. Αυτός ο ορεινός όγκος, μαζί με αυτόν του όρους Ρούδι στα βόρεια, αποτελούν το εθνικό πάρκο. Το μεγαλύτερο μέρος του πρασίνου στον πυρήνα του πάρκου είναι κεφαλληνιακή ελάτη (Abies cephalonica) - που ταξινομήθηκε ως νέο είδος, ενδημικό στην Ελλάδα, το 1838. Τα μαύρα πεύκα (Pinus nigra) αναμειγνύονται επίσης, μαζί με διάφορα είδη θάμνων.

Ο «σκοτεινός ουρανός»

Σύμφωνα με το παρατηρητήριο η πυρκαγιά είναι η κύρια απειλή για το έλατο του πάρκου. Τα εύφλεκτα δέντρα αναπτύσσονται σε ένα θυελλώδες, ξηρό μικροκλίμα με άφθονα χόρτα για καύσιμη ύλη. Για την προστασία από τις πυρκαγιές, η νυχτερινή πρόσβαση στο πάρκο είναι περιορισμένη. Ο περιορισμός έχει επίσης διατηρήσει ακούσια τον εξαιρετικά σκοτεινό νυχτερινό ουρανό του πάρκου, ωφελώντας την οικολογία της περιοχής και τις δυνατότητες παρατήρησης των άστρων. (Χωρίς ιστορικό νυχτερινών επισκεπτών, το πάρκο δεν εγκατέστησε ποτέ τεχνητό εξωτερικό φωτισμό).

Παρόλα αυτά, κάποια σημεία τεχνητού φωτός προέρχονται από τα φώτα ενός πύργου τηλεπικοινωνιών έξω από το πάρκο στο όρος Αίνος και από τις φωτισμένες υποδομές των κοντινών πόλεων, όπως το Αργοστόλι, η πρωτεύουσα της Κεφαλονιάς. Οι υπάλληλοι του πάρκου και οι ειδικοί του σκοτεινού ουρανού πέρασαν αρκετά χρόνια διεξάγοντας μετρήσεις φωτορύπανσης, εγκαθιστώντας μετασκευές φωτισμού και φιλοξενώντας προγράμματα ενημέρωσης. Τον Ιούνιο του 2023, ο Εθνικός Δρυμός Αίνου έγινε το πρώτο διεθνές πάρκο σκοτεινού ουρανού στην Ελλάδα.

Ο σκοτεινός ουρανός είναι σημαντικός για πολλά από τα φυτά και τα νυκτόβια ζώα του νησιού. Για παράδειγμα, τα νεογνά των χελωνών καρέτα-καρέτα που φωλιάζουν στις παραλίες μπορεί να αποπροσανατολιστούν από το τεχνητό φως. Ο σκοτεινός ουρανός ωφελεί επίσης τους παρατηρητές του νυχτερινού ουρανού. Το πάρκο φιλοξενεί πλέον προκαθορισμένες "αστρο-νύχτες", κατά τις οποίες οι επιτρεπόμενοι επισκέπτες μπορούν να έχουν πρόσβαση στο πάρκο τη νύχτα για να βιώσουν έναν ουρανό φωτισμένο από φυσικές πηγές, όπως το φως των άστρων και το φως του φεγγαριού.