Τηλέφωνο... Barbie υπόσχεται να «νικήσει» τον εθισμό παιδιών και εφήβων στα smartphones - Θα τα καταφέρει;

Κινητό τηλέφωνο με την επωνυμία Barbie κυκλοφόρησε στη Βρετανία και τις χώρες της ΕΕ με στόχο, όπως λένε οι δημιουργοί του, να βοηθήσει νέους και νέες να κάνουν ένα διάλειμμα από τα smartphones τους.

Η ροζ χρώματος συσκευή έχει πολύ βασικές λειτουργίες κινητού τηλεφώνου, χωρίς μπροστινή κάμερα, με ένα μόνο παιχνίδι και πολύ περιορισμένες δυνατότητες πρόσβασης στο διαδίκτυο. Η κατασκευάστρια HMD, η οποία κατασκευάζει τηλέφωνα και για τη Nokia, επιχειρεί, με το τηλέφωνο Barbie, να απευθυνθεί σε αυτό το «κύμα» ανθρώπων που θέλει το «ψηφιακό αντίκτυπο» στην καθημερινότητά του, πιο περιορισμένο. Βεβαίως, υπάρχουν φωνές που υποστηρίζουν ότι, για αυτό το σκοπό, οι χρήστες κινητών θα έπρεπε να διδάσκονται να χρησιμοποιούν τις συσκευές τους με πιο ελεγχόμενο τρόπο.

Την ίδια στιγμή, οι εκκλήσεις γονέων παιδιών και εφήβων αλλά και ακτιβιστών για περιορισμό του χρόνου ανηλίκων μπροστά από τις οθόνες των smartphones πληθαίνουν, ενώ κάποιοι προτείνουν να απαγορευτούν εντελώς οι συσκευές. Μεταξύ των ανησυχιών τους είναι και ο περιορισμός της ικανότητας προσοχής των παιδιών αλλά και η «κατανάλωση» επιβλαβούς ή παράνομου περιεχομένου. Σε αυτό το πλαίσιο υπάρχουν και σχολεία που αναλαμβάνουν δράση με γνωστότερο ίσως το φημισμένο αγγλικό κολλέγιο του Eton το οποίο παρέχει, σε ορισμένους από τους μαθητές του, παλαιάς τεχνολογίας κινητά τηλέφωνα, γνωστά και ως «τούβλα» που έχουν τη δυνατότητα μόνο να λαμβάνουν μηνύματα και κλήσεις. Σύμφωνα με το κολλέγιο της βρετανικής μεγαλοαστικής τάξης, σκοπός πίσω από τα τηλέφωνα αυτά είναι «η εξισορρόπηση των οφελών και των προκλήσεων που φέρνει η τεχνολογία στα σχολεία».

Αυτή την εβδομάδα και το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας EE μπήκε στον διάλογο αυτό, συμβουλεύοντας τους γονείς να μην επιτρέπουν καθόλου σε παιδιά κάτω των 11 ετών να χρησιμοποιούν smartphones. Ο Lars Silberbauer, ανώτερο στέλεχος της HMD, σημείωσε στο BBC ότι, η εταιρεία, θέλησε να ανταποκριθεί σε αυτές τις τάσεις. «Το κύμα αυτό ξεκίνησε στις ΗΠΑ και το είδαμε να έρχεται στην Ευρώπη. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιθυμούν να μην είναι συνεχώς συνδεδεμένοι στον ψηφιακό κόσμο», δήλωσε.

Ωστόσο, όσον αφορά στις καλές προθέσεις πίσω από τα κίνητρα του Silberbauer, κάποιοι μπορεί να είναι επιφυλακτικοί. Ο ίδιος παραδέχεται ότι θα ήθελε πολύ να μπορέσει να ενσωματώσει μια πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων όπως το WhatsApp στο τηλέφωνο της Barbie. Περνώντας χρόνο με το τηλέφωνο της Barbie, ωστόσο, μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι, αν ο σκοπός πίσω από τη χρήση του είναι η «αποτοξίνωση» από τον ψηφιακό κόσμο, είναι αποτελεσματικό λόγω της περιορισμένης λειτουργικότητάς του. Το τηλέφωνο, που έχει «πορτάκι» και έναν καθρέφτη, δεν διαθέτει τη δυνατότητα εγκατάστασης εφαρμογών, ούτε οθόνη αφής. Δεν παρέχει δυνατότητα χρήσης οποιουδήποτε μέσου κοινωνικής δικτύωσης ενώ, πέρα από μηνύματα SMS, δεν μπορεί να λάβει τίποτα άλλο.

Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μηνύματα κειμένου με «αποδείξεις ανάγνωσης» ή η λειτουργία ώστε ο χρήστης να βλέπει πότε κάποιος πληκτρολογεί. Ακόμα και με ενεργοποιημένο το autocorrect, το πληκτρολόγιο αριθμών και γραμμάτων είναι πολύ πιο αργό από ένα πληκτρολόγιο αφής, ευνοώντας τις τηλεφωνικές κλήσεις έναντι των γραπτών μηνυμάτων. Παρέχει επίσης το -εμβληματικό- παιχνίδι «φιδάκι» της Nokia το οποίο, στο τηλέφωνο της Barbie ονομάζεται «Malibu Snake».

«Μία ελκυστική επένδυση»

«Φαντάζομαι ότι αρκετοί άνθρωποι θα μπουν στον πειρασμό να το αγοράσουν για πλάκα, αλλά στην πραγματικότητα, όλοι εξαρτώνται τόσο πολύ από τα smartphones τους, που οτιδήποτε περισσότερο από την περίεργη ημέρα αποτοξίνωσης θα είναι δύσκολο», είπε στο βρετανικό μέσο ο ειδικός σε θέματα τηλεφώνων, Ben Wood, ο οποίος πρόσθεσε ότι, υπάρχει μία ολόκληρη αγορά τηλεφώνων ονόματι  «dumbphones». Η εταιρεία του, CCS Insight, εκτιμά ότι, αυτή τη χρονιά, στη Βρετανία, θα πωληθούν περίπου 400.000 dumbphones. «Πρόκειται για μια ελκυστική επένδυση σε μία εταιρεία όπως η HMD», λέει ο ίδιος.

Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η απόσυρση των smartphones δεν αποτελεί πραγματική λύση – άλλωστε πρόκειται για συσκευές άρρηκτα συνδεδεμένες με τη ζωή μας. Αντιθέτως, αυτό που πρέπει να κάνουν γονείς και εκπαιδευτικοί είναι να διδάξουν τα παιδιά να χρησιμοποιούν τις συσκευές κινητής με πιο υγιή και ασφαλή τρόπο.

«Αυτό που θα έπρεπε να κάνουμε είναι να σκεφτούμε πώς μπορούμε να οικοδομήσουμε πραγματικά καλές, πραγματικά μακροπρόθεσμες, βιώσιμες δεξιότητες ψηφιακού αλφαβητισμού σε αυτή τη γενιά», λέει ο καθηγητής ψυχολογίας και επιστημονικής επικοινωνίας στο πανεπιστήμιο Bath Spa, Pete Etchells. Ο ίδιος έχει ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα χρόνου χρήσης των οθονών. «Νομίζω ότι όλοι θα μπορούσαμε να είμαστε καλύτεροι στο να χρησιμοποιούμε τα τηλέφωνά μας με έναν πιο υγιή και ανθεκτικό τρόπο», πρόσθεσε.

Πέραν του Barbie Phone, η HMD εργάζεται στον σχεδιασμό μίας νέας συσκευής με τη συμβολή γονέων παιδιών. Λέει ότι, μέχρι στιγμής, πάνω από 1.000 άνθρωποι έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να συνεργαστούν σε αυτό. Ο Silberbaum παραδέχεται ότι, κάλλιστα, η συσκευή που θα προκύψει θα μπορούσε να καταλήξει στο «πεδίο» μεταξύ ενός dumbphone και ενός smartphone. «Θέλω ένα smartphone με όλες τις επιλογές και τις εφαρμογές, ή μία συσκευή που πραγματικά θα με βοηθήσει να έχω μία πιο συνετή προσέγγιση στον ψηφιακό κόσμο; Την επιλογή μεταξύ αυτών των δύο “κόσμων” επιθυμούμε να προσφέρουμε», εξήγησε.