Η τεχνητή νοημοσύνη, το πορνό και το μέλλον του σεξ

Τι είναι, «πραγματικά», πορνό; Η «δύναμη» της πορνογραφίας δεν έγκειται στη διέγερση, αλλά στις ερωτήσεις: Τι είναι άσεμνο; Τι είναι ηθικό ή ασφαλές να παρακολουθεί κανείς; Το πορνό, ανεξαρτήτως από το εάν κανείς είναι καταναλωτής ή υπέρμαχος του δικαιώματός του στην ύπαρξη, θα εξακολουθεί να θέτει ερωτήματα, και να ζητά απαντήσεις. Το πρωταρχικό ερώτημα, όμως, δεν είναι άλλο από το: «Τι είναι “πραγματικά” πορνό;»

Οι σταυροφορίες κατά του πορνό μπορεί να βρίσκονταν στο επίκεντρο των πολιτιστικών πολέμων στις ΗΠΑ επί σειρά ετών και για διαδοχικές γενιές, ωστόσο ως τις αρχές της δεκαετίας του 2000, το θέμα σταμάτησε να θεωρείται φλέγον. Σε μεγάλο βαθμό η απώλεια της ισχύος του πορνό έγκειται στα smartphones, τα οποία έκαναν πολύ εύκολη τη διάδοση και πολύ δύσκολη τη «λογοκρισία». Η παραγωγή και κατανάλωση του πορνό απέκτησαν πολιτικό πρόσημο, και το industry συνδέθηκε άρρηκτα με έννοιες όπως η ελευθερία του λόγου αλλά και η τεχνολογία. Η ανακωχή υπήρξε αναπόφευκτη αλλά και δύσκολη: όσο οι εικόνες δημιουργούνταν από συναινούντες  ενήλικες και καταναλώνονταν επί πληρωμή και μετά από επαλήθευσης της ηλικίας των καταναλωτών, κανείς δεν είχε να προσάψει τίποτα σε κανέναν.

Τα 2000’s, σήμερα φαίνονται μία αιωνιότητα μακριά και, η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης διεισδύει σε τραπέζια, συναντήσεις γονέων και κηδεμόνων και αίθουσες δικαστηρίων. Η ανακωχή μπορεί να μην διαρκέσει για πολύ ακόμα. Και, το θέμα της πορνογραφίας εν έτη 2024, έχει ήδη αρχίσει να επανέρχεται στον δημόσιο διάλογο, με νέους όρους. Το Σχέδιο 2025, που υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Heritage Foundation για μια δυνητική, μελλοντική ρεπουμπλικανική κυβέρνηση στις ΗΠΑ, προτείνει την ποινικοποίηση του πορνό και τη σύλληψη των δημιουργών του εν λόγω περιεχομένου. 

Τι γίνεται, όμως, στην περίπτωση που το πορνό δημιουργείται εξ’ ολοκλήρου από έναν αλγόριθμο; Και, σε αυτή την περίπτωση, εάν το περιεχόμενο χαρακτηρίζεται άσεμνο, ή ακόμα και ασφαλές ή ηθικό, καθίσταται δευτερεύον το ερώτημα του εάν είναι και «αληθινό»; Πώς μπορούμε να δώσουμε απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα;

Η εξέλιξη της ψυχαγωγίας ενηλίκων που, αναπόφευκτα, προχωράει με την εξέλιξη της τεχνολογίας, έφερε ηχηρές αλλαγές: οι ταινίες έγιναν ψηφιακές, η χρήση μέτρων προστασίας από τον HIV απαραίτητη, και η δωρεάν διακίνηση του περιεχομένου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έφερε μία ακόμα κρίση στον κλάδο. Το πορνό, πρώιμος υποστηρικτής της τεχνολογίας, είναι η βιομηχανία που χτίστηκε πάνω στην έννοια της επιθυμίας, την απληστία και τη φαντασία. Οι μέθοδοι και τα μέσα που χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή περιεχομένου διέφεραν ευρέως, αλλά το γεγονός ότι πίσω από το content υπήρχαν άνθρωποι, ήταν η μόνη σταθερά. Μέχρι τώρα.

Συναίνεση και ιδιωτικότητα

Όταν πρωτοεμφανίστηκε η πορνογραφία που παράγεται από τεχνητή νοημοσύνη, ήταν εύκολο να κρατήσει κανείς απόστασεις από τις πρώιμες εικόνες και να τις απορρίψει ως ψεύτικες. Ήταν γελοίες και ανατριχιαστικές: στις ταινίες πρωταγωνιστούσαν μαζορέτες με επτά δάχτυλα και στραβά μάτια. Στη συνέχεια, όμως, το περιεχόμενο, έφτασε -φαινομενικά εν μία νυκτί- σε ένα επίπεδο ανατριχιαστικού φωτορεαλισμού. Η αισθητική των  hentai (σ.σ. ιαπωνικές anime και manga ερωτικές ταινίες) και η τεχνολογία CGI (επεξεργασία εικόνων που παράγονται από υπολογιστή) υπάρχουν εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο η ανάπτυξη του ΑΙ έφερε νέες εικόνες που δημιουργούνται μετά την επεξεργασία άπειρου υλικού αλλάζει τελείως το περιβάλλον: μοιραίες γυναίκες με ψυχεδελικά γεννητικά όργανα, γκέι πορνό με πρωταγωνιστές στρέιτ celebrity άντρες, γυμνά κορίτσια αμφιλεγόμενων ηλικιών μέσα σε σούπερ μάρκετ – όλα αυτά, αναρτημένα, όχι στις «σκοτεινές» γωνιές του διαδικτύου, αλλά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι εικόνες, αστραφτερές και ζεστές, εγείρουν νέα ερωτήματα σχετικά με τη συναίνεση και την ιδιωτικότητα.

Τον Σεπτέμβριο του 2023, η μικρή ισπανική πόλη Almendralejo ήρθε αναγκαστικά αντιμέτωπη με ένα ερώτημα ηθικής φύσης: ανήλικες μαθήτριες, επιστρέφοντας από τις καλοκαιρινές διακοπές τους, βρήκαν γυμνές selfies που δεν είχαν βγάλει ποτέ, να κυκλοφορούν στο σχολείο. Οι εικόνες είχαν παραχθεί από κάποια αγόρια του σχολείου, χρησιμοποιώντας την εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης «nudify», στην οποία απέκτησαν πρόσβαση έναντι λίγων ευρώ. Αφότου εγγράφηκαν στην εφαρμογή, «ανέβασαν» σε αυτήν πορτραίτα των συμμαθητριών τους από τη σχολική επετηρίδα. Τα κορίτσια, έπεσαν θύματα bullyin και εκβιασμών ενώ πολλές υπέστησαν κρίσεις πανικού και κατάθλιψη. Η μικρότερη από τις μαθήτριες ήταν 11 ετών. Το σχολείο και οι γονείς βρέθηκαν αμήχανοι απέναντι σε ένα καινοφανές φαινόμενο το οποίο δεν είχαν εικόνα του πώς να χειριστούν. Τα «εργαλεία» για την παραγωγή των γυμνών είχαν φτάσει νωρίτερα από την πληροφόρηση σχετικά με την τεχνολογία. Ήταν, επίσης, άμεσα προσβάσιμα σε όλους. Μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς, παρόμοια περιστατικά καταγγέλθηκαν στην Αυστραλία, το Κεμπέκ, το Λονδίνο και το Μεξικό.

Η Τέιλορ Σουιφτ και ο Τραμπ

Πριν από λίγες μέρες, στις 20 Αυγούστου 2024, ο Ντόναλντ Τραμπ μοιράστηκεστο διαδίκτυο φωτογραφίες όπου η Τέιλορ Σουίφτ φέρεται να εκφράζει τη στήριξή της, στο πρόσωπο του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος πρόεδρος δημοσίευσε το μήνυμα «Δέχομαι!» μαζί με τις εικόνες, οι οποίες προέρχονται από άλλους λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πολλές από αυτές φαίνεται να έχουν δημιουργηθεί με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Η τραγουδίστρια δεν έχει υποστηρίξει κάποιον υποψήφιο στις εκλογές του 2024, αλλά υποστήριξε τους Δημοκρατικούς το 2020 και επέκρινε τον Τραμπ όσο ήταν πρόεδρος. Μία από τις φωτογραφίες που μοιράστηκε ο Τραμπ απεικόνιζε θαυμαστές της Σουίφτ να φορούν μπλουζάκια που έγραφαν: «Swifties for Trump». Αν μία διεθνούς φήμης celebrity δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό της γύρω από τα deepfakes, τι ελπίδες θα μπορούσε να έχει μία 15χρονη μαθήτρια από το Μίσιγκαν – ή ακόμα και από την Αθήνα;

Ανεξάρτητα από τις αντιπαραθέσεις και τον δημόσιο διάλογο, η τεχνολογία πίσω από το porn industry δεν επιβραδύνει ποτέ. Σε λίγες μέρες, που ανοίγουν τα σχολεία, μαθητές και μαθήτριες θα κληθούν να επιστρέψουν στις σχολικές αίθουσες σε ένα διαφορετικό τοπίο. Η τεχνολογία του Sora και του Runway 3 παράγει ρεαλιστικά βίντεο μετά από μία απλή, γραπτή προτροπή των χρηστών και την πρόσβαση σε φωτογραφίες. Αν τα δυσδιάστατα deepfakes ανήλικων κοριτσιών μπορούν να προκαλέσουν είδηση σε όλο τον κόσμο, τι θα μπορούσαν να κάνουν -στα ίδια τα θύματα- τα ρεαλιστικά βίντεο ενήλικου περιεχομένου, και πού θα μπορούσε να καταλήξει το υλικό;

Η εποχή της εξατομίκευσης

Το πορνό γίνεται ολοένα και πιο προσωπικό αλλά και πιο εξατομικευμένο. Οι χρήστες μπορούν πλέον να τσεκάρουν κουτάκια από μια λίστα επιλογών, εκτενή όσο το μενού των McDonald’s και να δημιουργήσουν σκηνές και ιστορίες που τους ικανοποιούν εξατομικευμένα: άνδρες, γυναίκες και τρανς, ηλικίας από 18 έως 90 ετών, στήθη και ανδρικά γεννητικά όργανα διαφορετικών διαστάσεων, απίστευτες λεπτομέρειες όπως, σημάδια μαυρίσματος, εσώρουχα διαφορετικών χρωμάτων, σκηνικά όπως σούπερ μάρκετ, εκκλησίες, ο πύργος του Άιφελ και το Στόουνχετζ, ακόμα και καιρικά φαινόμενα – ανεμοστρόβιλοι, καταιγίδες κλπ. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει κριτήρια ή πρότυπα ομορφιάς. Μπορεί να αποδώσει περιεχόμενο με σώματα που σπάνια αντιπροσωπεύονται στη βιομηχανία, όπως αυτά των ώριμων, των τρανς, και ατόμων με αναπηρία, σε κάθε πιθανό συνδυασμό ζευγών – ή, γιατί όχι, και ομάδων. Το υπερ-εξατομικευμένο πορνό, δεν θα απαιτεί από τους πρωταγωνιστές να απαντήσουν στο ερώτημα, «τι αρέσει στον χρήστη;». Και όσο, η κινηματογραφική βιομηχανία και τα συνδικάτα των ηθοποιών στο Χολιγουντ αγωνίζονται με τα νέα δεδομένα και ηθικά διλήμματα που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη, η παραγωγή ταινιών πορνό με την τεχνολογία θα γίνει πραγματικότητα. Celebrities και influencers θα μπορούν να ενισχύσουν την καριέρα τους, προωθώντας το deepfake πορνό περιεχόμενό τους σε βραδινές εκπομπές.

Αυτή η πρόοδος στο porn industry θα μπορούσε να αλλάξει μέχρι και τις αναμνήσεις μας. Ήδη, η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται για την επέκταση των οικιακών ταινιών και τη μετατροπή vintage φωτογραφιών σε σκηνές ζωντανής δράσης. Τι μπορεί να συμβεί αν, αυτή τη δυνατότητα, την εφαρμόσουμε στο σεξ; Οι πρώιμες σεξουαλικές εικόνες χαράσσονται πάνω μας: φευγαλέες ματιές σάρκας από τον πρώτο μας έρωτα, έναν χαμένο εραστή, έναν άγνωστο ή μία άγνωστη στο λεωφορείο. Αυτές οι ερωτικές αναμνήσεις εξαρτώνται από συγκεκριμένες λεπτομέρειες για τη δύναμή τους: μία μακριά τούφα μαλλιών, σε ένα συγκεκριμένο χρώμα, το φως του ήλιου στα υγρά χείλη, ένα κόκκινο σορτσάκι της καθηγήτριας γυμναστικής στο σχολείο. Είναι ιδανικές για προτροπές προς την ΑΙ τεχνολογία.

Και στην πραγματική ζωή, όμως, το πορνό και το σεξ επηρεάζουν το ένα το άλλο: αν οι άνθρωποι συνηθίσουν να παίρνουν ακριβώς αυτό που θέλουν από τα ερωτικά μέσα, με ποιο τρόπο θα επηρεάζονταν περαιτέρω οι προσδοκίες τους από τις σχέσεις; Ένα πρώτο ραντεβού θα μπορούσε να εξελιχθεί εξαιρετικά αμήχανα, αν κάθε το κάθε μέλος του δυνητικού ζευγαριού έχει ήδη δημιουργήσει έναν εξιδανικευμένο, γυμνό ψηφιακό σωσία του άλλου. Ωστόσο, παρά (ή ίσως και εξαιτίας) των λεπτών αυτών γραμμών, μπορεί να προκύψει κάποιο είδος «ηθικού πορνό». Χωρίς την ανάγκη για σκηνικά, γυρίσματα ή ακόμα και ερμηνευτές, τα μελλοντικά στούντιο της βιομηχανίας μπορεί να μην έχουμε καμία επαφή με ανθρώπους. Μπορεί ορισμένοι αυτό να το βρίσκουν ελκυστικό. Όλοι μπορούν να είναι ήσυχοι ότι πρωταγωνιστές και πρωταγωνίστριες δεν είναι ανήλικοι ή και ότι δεν βρίσκονται υπό την επήρεια ουσιών για την παραγωγή.

Η βιομηχανία του fake σεξ έχει αρχίσει να διαμορφώνεται ήδη από τη δεκαετία του ’90, όταν τα παιχνίδια CD-ROM, οι κούκλες σιλικόνης σε φυσικό μέγεθος και οι ιστότοποι εισήγαγαν τη «διαδραστικότητα» στην ψυχαγωγία ενηλίκων. Τριάντα χρόνια αργότερα, τα chatbots τεχνητής νοημοσύνης και οι φθηνότερες, αληθοφανείς κούκλες του σεξ είναι πιο προσιτές από ποτέ. Η βιομηχανία πορνό τείνει να συγχωνεύσει όλη τη διαθέσιμη τεχνολογία προς την κατεύθυνσης της πλήρους ερωτικής εμπειρίας. Σύντομα, τα άβαταρ θα τροφοδοτούνται από chatbots και θα ενσωματώνονται σε τρισδιάστατες προσθετικές κατασκευές, και όλα αυτά θα υπάρχουν σε κόσμους εικονικής πραγματικότητας. Αυτό που θα ακολουθήσει θα είναι το μυθικό ρομπότ του σεξ.

Τι μπορεί να συμβεί, λοιπόν, όταν αφαιρούμε εντελώς τον ανθρώπινο παράγοντα από το ίδιο το σεξ; Το πορνό ορίζεται από τις ανάγκες της εποχής του. Η εποχή μετά την πανδημία, αν χαρακτηρίζεται από κάτι, αυτό είναι σίγουρα η αυξανόμενη απομόνωση. Ο κορονοϊός μας ανάγκασε να ψηφιοποιήσουμε τις πιο προσωπικές μας στιγμές, μας επέβαλλε να κάνουμε FaceTime αντί για επισκέψεις, αποφόρτισε βαθιά τις κοινωνικές μπαταρίες μας. Σε αυτό ακριβώς το κενό θα μπορούσε να παρέμβει και να εξελιχθεί η ψυχαγωγία ενηλίκων. Μπορεί πράγματι, η άνοδος του AI πορνό να είναι σύμπτωμα ή δείκτης μίας νέας, «συνθετικής» σεξουαλικότητας. Όχι η αιτία αυτής. Στο μέλλον, μπορεί να βρίσκουμε αυτή την κατηγορία πορνό ελκυστικό, ακριβώς εξαιτίας της τεχνητότητάς του, και όχι παρά αυτήν.