Παγκόσμια πατέντα με ελληνική σφραγίδα μειώνει τα ιατρικά λάθη

Εικονικό χειρουργείο δίνει στους ειδικευόμενους νυστέρι μειώνοντας τα ιατρικά λάθη σε επεμβάσεις τουλάχιστον 8%. 
Η εκπαίδευση των ειδικευόμενων  γιατρών γίνεται μέσα από ιατρικούς εξομοιωτές ανατρέποντας τις παραδοσιακές μεθόδους εκπαίδευσης οι οποίες περιορίζονται στην παρακολούθηση μόνο χειρουργικών επεμβάσεων και βίντεο. 

Με την νέα μέθοδο οι ειδικευόμενοι γιατροί αφού φορέσουν την πράσινη ποδιά μπαίνουν στο εργαστήριο και φορούν τρισδιάστατα γυαλιά. Αμέσως μετά  κρατούν στα χέρια τους δύο αισθητήρες με τους οποίους δίνουν εντολές πραγματοποιώντας την επέμβαση. 
Πρόκειται για ένα νέο κλινικό πρωτόκολλο εκπαίδευσης των γιατρών το οποίο βελτιώνει τουλάχιστον 8% την αποτελεσματικότητά τους κατά τη διάρκεια των χειρουργικών επεμβάσεων, ανοίγοντας το δρόμο για την κατακόρυφη μείωση των ιατρικών λαθών ενώ πετυχαίνει και την γρηγορότερη εκπαίδευσή τους. 

Η κλινική μελέτη έχει την υπογραφή τριών Ελλήνων καθηγητών, του αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργου Παπαγιαννάκη, του καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Λευτέρη Τσιρίδη και του καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Πάνου Τραχανά. Οι τρεις πανεπιστημιακοί μαζί με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας δημιούργησαν πριν τρία χρόνια την Start Up ORamaVR.SA, την πρώτη πλατφόρμα εξομοιωτή χειρουργικών επεμβάσεων στον κόσμο χρησιμοποιώντας την εικονική πραγματικότητα. Οι ερευνητές χτύπησαν και την πόρτα της Silicon Valley και αρχές Απριλίου άνοιξαν βιβλίο προσφορών συγκεντρώνοντας μέσα σε λίγες μέρες ένα εκατ. ευρώ χρηματοδότηση. 

Το νέο κλινικό πρωτόκολλο δημοσιεύτηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο έγκυρα διεθνή περιοδικά το «ScienceDirect-The journal of Arthroplasty» πριν λίγες μέρες. Τα πειράματα διήρκεσαν περίπου ένα μήνα και πραγματοποιήθηκαν στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Νέας Υόρκης το οποίο φιλοξενεί μία από τις μεγαλύτερες κλινικές ειδικευόμενων γιατρών στην Αμερική.  Όπως εξήγησε στο ethnos.gr ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Παπαγιαννάκης οι Αμερικανοί ενδιαφέρονται πάρα πολύ για την ελαχιστοποίηση των ιατρικών λαθών γιατί αποτελούν σύμφωνα με τους δείκτες την τρίτη αιτία θανάτου στη χώρα τους μετά τα νοσήματα καρδιάς και καρκίνου. 

Το πείραμα

Η ελληνική ερευνητική ομάδα χώρισε στο νοσοκομειακό πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης τους ειδικευόμενους γιατρούς σε δύο ομάδες προκειμένου να κάνουν χειρουργική επέμβαση στην ορθοπλαστική ισχίου σε πτώματα.  

Η πρώτη ομάδα εκπαιδεύτηκε με τον παραδοσιακό τρόπο της ιατρικής επιστήμης ενώ η δεύτερη ομάδα ακολούθησε την ίδια εκπαίδευση με τη διαφορά ότι παρακολούθησε  δύο φορές και μαθήματα με ιατρικό εξομοιωτή. 

Και οι δύο ομάδες μπήκαν αμέσως μετά στο χειρουργείο και δοκίμασαν να κάνουν χειρουργική επέμβαση στην ορθοπλαστική ισχύου. Όπως αποδείχτηκε από τις μετρήσεις των Αμερικανών οι ειδικευόμενοι γιατροί οι οποίοι παρακολούθησαν και τα μαθήματα της πλατφόρμας με τον ιατρικό εξομοιωτή ανταποκρίθηκαν κατά 8% καλύτερα στην επέμβαση από τους γιατρούς που εκπαιδεύθηκαν μόνο με τον παραδοσιακό τρόπο.  

«Αποδείχθηκε ότι οι συγκεκριμένοι γιατροί είχαν βελτιώσει τις δεξιότητές τους, έκαναν καλύτερα την επέμβαση, αποφεύγοντας κατά 8% τα λάθη. Το νούμερο μπορεί να φαντάζει μικρό, είναι όμως το κατώτατο όριο που μπορεί κάποιος να επωφεληθεί. Αν οι ειδικευόμενοι γιατροί είχαν εκπαιδευθεί περισσότερες φορές στη νέα μέθοδο τα αποτελέσματα θα ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακά. Εκτιμούμε ότι στα νέα πειράματα θα αποδείξουμε ότι  η βελτίωση των ειδικευόμενων γιατρών με τη νέα μέθοδο αυξάνεται κατά 200%» είπε στο ethnos.gr ο Γιώργος Παπαγιαννάκης και πρόσθεσε: «Καταφέραμε να αποδείξουμε την μεταφορά τεχνικής γνώσης από την εικονική πραγματικότητα στην πραγματικότητα. Είναι ένα εργαλείο το οποίο μπορεί να σώζει ζωές Επιχειρούμε να αλλάξουμε ολόκληρη τη φιλοσοφία στην ιατρική εκπαίδευση διεθνώς η οποία παραμένει τα τελευταία 150 χρόνια στάσιμη. Αλλάζουμε το μοντέλο της ιατρικής εκπαίδευσης». 

Το πείραμα διήρκησε περίπου  ένα μήνα και στοίχισε 100.000 ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Παπαγιαννάκη το hardware για την εκπαίδευση των γιατρών κοστίζει μόλις 390 δολάρια. Μέχρι σήμερα η start up είχε μόνο ενδείξεις και τα όποια αποτελέσματα ήταν εμπειρικά.

Η πρωτοποριακή μέθοδος εκπαίδευσης 

Οι ειδικευόμενοι γιατροί αφού φορέσουν την πράσινη ποδιά μπαίνουν στο εργαστήριο και φορούν τρισδιάστατα γυαλιά. Αμέσως μετά  κρατούν στα χέρια τους δύο αισθητήρες με τους οποίους δίνουν εντολές. Το όλο εγχείρημα βασίζεται σε μια πλατφόρμα αναπαράστασης χειρουργικών επεμβάσεων και «παιχνιδοποιημένους» αλγόριθμους προσομοίωσης ενεργειών του χρήστη. 

Η πλατφόρμα ORamaVR έχει εφαρμογή σε πέντε επεμβάσεις ορθοπεδικής χειρουργικής μέχρι στιγμής ενώ στόχος η ανάπτυξή της σε πάνω από 100 διαφορετικές επεμβάσεις με ποικίλους βαθμούς δυσκολίας στην ορθοπεδική. Για το σκοπό αυτό η νεοφυής επιχείρηση έχει ανοίξει γραφείο στο Σαν Χοσέ της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ. Ήδη η ελληνική start up έχει πάρει χρηματοδότηση 500.000 ευρώ από το PJ Tech Catalyst Fund. 

Μέχρι σήμερα οι γιατροί για να εκπαιδευθούν παρακολουθούν χειρουργικές επεμβάσεις και βίντεο. Ωστόσο η συνεχής αλλαγή των δομών παροχής ιατρικής περίθαλψης και η ταχεία εξέλιξη των χειρουργικών τεχνικών καθιστούν δύσκολο για τους χειρούργους να αναπτύξουν υψηλή κατάρτιση σε επεμβάσεις μεγάλης πολυποικιλότητας παρατήρησε ο Γιώργος Παπαγιαννάκης. Στο πλαίσιο αυτό το λογισμικό απευθύνεται και σε έμπειρους γιατρούς  που δεν είναι τόσο εξοικειωμένη με καινοτόμα υλικά και μεθόδους.

Πώς ξεκίνησε η προσπάθεια 

Όλα ξεκίνησαν από ένα χειρουργείο στην πανεπιστημιακή ορθοπεδική κλινική του νοσοκομείου Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη. «Ρώτησα τους ειδικευόμενούς μου ποιο είναι το επόμενο στάδιο κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Με κοίταξαν αμήχανα χωρίς κανείς τελικά να μου δώσει μια πειστική απάντηση. Αυτή ήταν και η αιτία για να αναζητήσω νέους τρόπους εκπαίδευσης των ειδικευομένων. Θέλουμε να εξοικειώσουμε τους γιατρούς όσο το δυνατόν καλύτερα σε όλα τα βήματα της χειρουργικής επέμβασης. Στόχος μας η σωστή προπόνησή τους» είχε πει πρόσφατα στο ΕΘΝΟΣ ο καθηγητής του ΑΠΘ Λευτέρης Τσιρίδης. Επιστρέφοντας από τις ΗΠΑ όπου σπούδασε και δούλεψε μεταξύ άλλων στο Χάρβαρντ συνεργάστηκε με τον Γιώργο Παπαγιαννάκη ο οποίος και αυτός μόλις είχε γυρίσει στη χώρα-ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στη Μεγάλη Βρετανία και τη Ελβετία-φτιάχνοντας από κοινού την  ORamaVR.