Ξεκίνησε η μάχη στο φεγγάρι: Παγκόσμια απόβαση στη Σελήνη

Συμπληρώνονται φέτος 50 χρόνια από την ιστορική στιγµή που ανθρώπινο πόδι πάτησε το έδαφος της Σελήνης. H τελευταία φορά που βρέθηκε άνθρωπος στη Σελήνη ήταν το 1972 και έκτοτε για διαφόρους λόγους οι δύο διαστηµικές υπερδυνάµεις του πλανήτη (ΗΠΑ-ΕΣΣΔ) αποφάσισαν ότι δεν θα στείλουν άλλους ανθρώπους στον φυσικό µας δορυφόρο ούτε θα προσπαθήσουν να πραγµατοποιήσουν περαιτέρω έρευνες εκεί στοχεύοντας σε αποστολές σε άλλες περιοχές του ηλιακού µας συστήµατος.

Τα τελευταία χρόνια όµως το ενδιαφέρον για τη Σελήνη αναθερµάνθηκε. Η αρχή έγινε όταν διαπιστώθηκε ότι στο υπέδαφος της Σελήνης υπάρχει νερό σε παγωµένη µορφή το οποίο µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τη δηµιουργία βάσεων ή ακόµη και αποικιών εκεί. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης µε την οποία µπορούν (θεωρητικά) να κατασκευαστούν ασφαλείς κατοικίες στην επιφάνεια της Σελήνης ενίσχυσε το ενδιαφέρον για την παρουσία του ανθρώπου εκεί.

Οι θιασώτες της δηµιουργίας βάσεων και αποικιών στη Σελήνη υποστηρίζουν ότι υπάρχουν πολλοί λόγοι για να κάνουµε κάτι τέτοιο. Θα µπορεί να υπάρξει όπως εκτιµούν εκµετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Σελήνης ενώ θα µπορούν οι βάσεις εκεί να αποτελούν ενδιάµεσο σταθµό για επανδρωµένες αποστολές σε άλλους πλανήτες. Θα µπορούν επίσης να υπάρξουν και εµπορικές/επιχειρηµατικές δραστηριότητες όπως για παράδειγµα να αποτελέσει η Σελήνη έναν τουριστικό προορισµό για τους φίλους του Διαστήµατος. Ολα αυτά οδήγησαν πολλές κρατικές διαστηµικές υπηρεσίες (ΗΠΑ, Ευρωπαϊκής Ενωσης, Κίνας, Ιαπωνίας, Ισραήλ, Ινδίας, Ρωσίας) να οργανώσουν νέες αποστολές εξερεύνησης στον φυσικό µας δορυφόρο αλλά και να κάνουν µεγαλεπήβολα σχέδια για τη µελλοντική παρουσία τους εκεί.

12 αστροναύτες έχουν πατήσει το πόδι τους στη Σελήνη, όλοι Αµερικανοί

Στο παιχνίδι όµως αυτή τη φορά έχουν µπει και µεγιστάνες της νέας οικονοµίας, οι οποίοι έλκονται τόσο για τη διαστηµική εξερεύνηση όσο και για την οργάνωση επανδρωµένων αποστολών και τη δηµιουργία αποικιών στη Σελήνη. Πριν από λίγες µέρες ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής του ιντερνετικού εµπορικού γίγαντα Amazon και πλουσιότερος αυτή τη στιγµή άνθρωπος στον κόσµο, ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι µέσα στην επόµενη πενταετία η διαστηµική του εταιρεία θα οργανώσει µια επανδρωµένη αποστολή στη Σελήνη.

Ο Μπέζος παρουσίασε µάλιστα το αντίγραφο σε φυσικό µέγεθος της σεληνακάτου που κατασκευάζει η εταιρεία του µε την οποία θα πραγµατοποιηθεί αυτό το ταξίδι. Η Γαλάζια Σελήνη, όπως ονοµάζεται η σεληνάκατος, εκτός από ανθρώπους θα µπορεί να µεταφέρει στην επιφάνεια του φεγγαριού φορτία και ροµποτικά οχήµατα (ρόβερ). Η ανακοίνωση του Μπέζος έγινε λίγες εβδοµάδες µετά την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου ότι θέτει στόχο την οργάνωση µιας επανδρωµένης αποστολής στη Σελήνη µέχρι το 2024. H σηµερινή προεδρία των ΗΠΑ αλλά και η NASA θεωρούν πιο εφικτό τον στόχο µιας επανδρωµένης αποστολής στη Σελήνη αντί στον Αρη που αποτελεί έναν διακαή πόθο πολλών. Το ίδιο πιστεύει και ο Μπέζος σε αντίθεση µε τον Ελον Μασκ, τον ιδρυτή της Tesla, που επίσης έχει δηµιουργήσει δική του διαστηµική εταιρεία, ο οποίος έχει θέσει στόχο την οργάνωση µιας επανδρωµένης αποστολής στον Αρη µέσα στην επόµενη δεκαετία.

6 επανδρωµένες αποστολές έχουν γίνει στη Σελήνη

Ο Μπέζος µε την κίνησή του να παρουσιάσει τη σεληνάκατο θέλει σύµφωνα µε πολλούς αναλυτές να πιέσει τον Λευκό Οίκο και τη NASA να συνεργαστούν µαζί του στην οργάνωση της αποστολής στη Σελήνη. Μάλιστα ο Μπέζος βλέπει την οργάνωση αυτής της αποστολής ως το πρώτο βήµα για τη δηµιουργία µιας αποικίας στη Σελήνη στα πρότυπα των αποικιών που βλέπουµε σε ταινίες επιστηµονικής φαντασίας. Ο Μπέζος έχει δηλώσει ότι είναι υπέρµαχος της κατασκευής των λεγόµενων «κυλίνδρων O’ Neill».

132 λεπτά έµεινε πάνω στη Σελήνη ο Νιλ Αρµστρονγκ, ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στο φεγγάρι

Πρόκειται για γιγάντιους κυλίνδρους που θα συνδέονται µεταξύ τους αλλά θα κινούνται µε αντίθετη φορά µεταξύ τους, στο εσωτερικό των οποίων θα προσοµοιώνονται οι συνθήκες βαρύτητας αλλά και κλίµατος της Γης. Ετσι µέσα σε αυτούς τους κυλίνδρους θα µπορούν να ζήσουν σχετικά εύκολα οι άνθρωποι καλλιεργώντας µάλιστα τροφές εκεί για να έχουν αυξηµένη αυτονοµία αλλά και καλό επίπεδο διατροφής. Ο Μπέζος πιστεύει ότι αυτοί οι κύλινδροι µπορούν να αποτελέσουν το κλειδί της εξόδου του ανθρώπου από τη Γη και της µετεγκατάστασής του όχι µόνο στη Σελήνη αλλά σε πολλές περιοχές του ∆ιαστήµατος. Ο Μπέζος εκτιµά ότι αυτοί οι κύλινδροι θα µπορούσαν να φιλοξενήσουν ένα τρισεκατοµµύριο ανθρώπους!

Το ευρωπαϊκό χωριό

Μεγάλο ενδιαφέρον για τη δηµιουργία µόνιµων εγκαταστάσεων στη Σελήνη έχει δείξει και ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός ∆ιαστήµατος (ESA). Εχει µάλιστα εκπονηθεί και ένα πολύ φιλόδοξο πρότζεκτ που έχει ονοµαστεί το «Χωριό της Σελήνης». Η ESA δεν θέλει να δηµιουργήσει απλά µια βάση στη Σελήνη, αλλά έναν οικισµό που θα επεκτείνεται και θα βελτιώνεται συνεχώς παρέχοντας ολοένα και περισσότερες υπηρεσίες. Το σεληνιακό αυτό χωριό θα λειτουργήσει προφανώς σε πρώτο στάδιο ως ερευνητική βάση, αλλά στη συνέχεια θα µπορεί να χρησιµοποιηθεί ως τουριστικός προορισµός ή ακόµη και ως βάση για άλλες επιχειρηµατικές δραστηριότητες όπως για παράδειγµα τη δηµιουργία ορυχείων.

Οι άνθρωποι της ESA που ασχολούνται µε αυτό το πρότζεκτ έχουν εξετάσει διάφορα πιθανά σηµεία για την κατασκευή του χωριού και έχουν καταλήξει ότι ιδανικότερο είναι το λεκανοπέδιο Aitken στον νότιο πόλο της Σελήνης. Πρόκειται για ένα λεκανοπέδιο µε διάµετρο περίπου δυόµισι χιλιάδες χλµ. και µεγάλα υψώµατα, κάποια εκ των οποίων εκτείνονται πολλά χιλιόµετρα πάνω από το δάπεδό του. Αυτά τα υψώµατα τα λούζει µόνιµα το ηλιακό φως, άρα αποτελούν ιδανικό τόπο δηµιουργίας αποικιών που θα µπορούν να χρησιµοποιούν την άφθονη ηλιακή ενέργεια για να λειτουργούν.

24,5 δισ. δολάρια (110 δισ. δολάρια σε σηµερινές τιµές) κόστισε στις ΗΠΑ το πρόγραµµα Απόλλων

Σε πρώτη φάση οι χώροι που θα διαµένουν οι κάτοικοι του σεληνιακού χωριού θα είναι φουσκωτοί, αλλά προοδευτικά θα κατασκευάζονται µε τη βοήθεια της τεχνολογίας τρισδιάστατης εκτύπωσης κτίσµατα µε υλικά που υπάρχουν στην επιφάνεια της Σελήνης. Αυτά τα κτίσµατα θα κατασκευάζονται από ροµπότ, θα έχουν σχήµα θόλου και θα προστατεύουν πλήρως τους ανθρώπους από τις τοπικές κλιµατικές συνθήκες, τη βλαβερή κοσµική ακτινοβολία αλλά και την πτώση µετεωριτών. Οταν έγιναν γνωστές οι προθέσεις της ESA για τη δηµιουργία του χωριού στη Σελήνη η Κίνα έδειξε ενδιαφέρον για να συµµετάσχει στο πρότζεκτ αλλά µέχρι στιγµής δεν έχει υπάρξει κάποια επίσηµη σχετική ανακοίνωση. Από την άλλη πλευρά η Κίνα έχει δείξει την έµπρακτη επιθυµία της να έχει παρουσία στη Σελήνη.

Στις αρχές του 2019 η Κίνα κατάφερε να στείλει µε επιτυχία στην επιφάνεια της αθέατης πλευράς της Σελήνης ένα ερευνητικό σκάφος. Ηταν ένα ιστορικό επίτευγµα αφού για πρώτη φορά ανθρώπινο δηµιούργηµα προσεδαφίστηκε οµαλά στην αθέατη πλευρά του φεγγαριού, τράβηξε φωτογραφίες και πραγµατοποίησε διαφόρων ειδών µετρήσεις αλλά και πειράµατα. Το σκάφος ανάµεσα στα άλλα κουβαλούσε µαζί του σπόρους από διάφορα φυτά µε στόχο να γίνει προσπάθεια να αναπτυχθούν τα φυτά στις σεληνιακές συνθήκες. Κάποια από αυτά όπως το βαµβάκι κατάφεραν να αναπτυχθούν, αλλά οι ακραίες και αφιλόξενες για τη ζωή συνθήκες που επικρατούν εκεί τα οδήγησαν γρήγορα στον θάνατο.

Θα πρέπει να σηµειωθεί πάντως ότι υπάρχουν και κάποιοι ειδικοί που υποστηρίζουν ότι εγκαταστάσεις κατοικίας ανθρώπων στη Σελήνη είναι προτιµότερο να γίνουν σε περιοχές των πόλων τις οποίες δεν βλέπει ποτέ το ηλιακό φως. Εχει διαπιστωθεί ότι στις περιοχές αυτές υπάρχει νερό σε παγωµένη µορφή και έτσι οι θιασώτες αυτής της ιδέας εκτιµούν ότι η δηµιουργία κατοικιών εκεί θα προσφέρει άµεση και εύκολη πρόσβαση στο νερό αυτό, που θα µπορεί να µετατραπεί σε πόσιµο. Επιπλέον θεωρητικώς τουλάχιστον το νερό αυτό θα µπορεί να αποτελέσει αντικείµενο επεξεργασίας (αποµόνωση υδρογόνου-οξυγόνου) για να συντηρούνται ατµοσφαιρικά και ενεργειακά οι κατοικίες και οι εγκαταστάσεις του χωριού.

Ρωσία, Ινδία και Ισραήλ διεκδικούν... οικόπεδα

H Ρωσία έχει ανακοινώσει ότι σχεδιάζει την κατασκευή µιας µόνιµης βάσης στη Σελήνη και στόχος των Ρώσων είναι η κατασκευή να ξεκινήσει το 2025 και να έχει ολοκληρωθεί µία δεκαετία αργότερα. Η Υπηρεσία ∆ιαστηµικής Εξερεύνησης της Ιαπωνίας (JAXA) έχει εκπονήσει ένα πρότζεκτ επανδρωµένης αποστολής στη Σελήνη µέχρι το 2030 ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε τη συνεργασία της µε την Toyota για την κατασκευή ενός µεγάλου οχήµατος µεταφοράς ανθρώπων και φορτίων στην επιφάνεια της Σελήνης.

H ∆ιαστηµική Υπηρεσία της Ινδίας έχει πραγµατοποιήσει την τελευταία δεκαετία ερευνητικές αποστολές στη Σελήνη στοχεύοντας σε περιοχές που έχουν µελετηθεί από λίγο ως καθόλου όπως κάποιες στον νότιο πόλο του δορυφόρου µας. Η Ινδία θέλει να οργανώσει µια επανδρωµένη αποστολή στη Σελήνη, αλλά προς το παρόν δεν έχει γίνει γνωστό αν οργανώνει κάτι τέτοιο. Τον περασµένο Απρίλιο για πρώτη φορά έφτασε στη Σελήνη ένα εξερευνητικό σκάφος µε τη σηµαία του Ισραήλ. Οµως το σκάφος δεν κατάφερε τελικά να προσεληνωθεί και καταστράφηκε κατά την προσπάθειά του να ακουµπήσει την επιφάνεια της Σελήνης. Ανακοινώθηκε ότι θα οργανωθεί νέα αποστολή µε τον διάδοχο του σκάφους που καταστράφηκε.