Θέατρο|06.07.2024 07:00

Τραγωδίες, νουάρ και κωμωδίες κάτω από τον έναστρο ουρανό: Από την Επίδαυρο στα θέατρα της Ελλάδας

Άγγελος Γεραιουδάκης

Ο βροχερός καιρός φαίνεται πλέον ν' αποτελεί παρελθόν, καθώς το θερμόμετρο προσανατολίζεται στους 35 βαθμούς Κελσίου με αυξητικές τάσεις, φέρνοντας μαζί του ένα φρέσκο ξεκίνημα. Η πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου φέρνει το Φεστιβάλ Αθηνών, πανέτοιμο να σηκώσει αυλαία στην Επίδαυρο, προσφέροντας γέλιο, συγκίνηση και ψυχαγωγία. Μετά τον σάλο που προκάλεσαν το περσινό καλοκαίρι οι «Σφήκες» της Λένας Κιτσοπούλου, ελπίζουμε ότι φέτος θα κυλήσουν όλα ομαλά, προσφέροντας μία λαμπρή γιορτή θεατρικής τέχνης και πολιτισμού.

Ποδαρικό κάνει φέτος η «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη, υπό τη σκηνοθετική μαεστρία του διεθνώς αναγνωρισμένου Τιμοφέι Κουλιάμπιν, ο οποίος βρίσκεται τον τελευταίο μήνα στη χώρα μας για τις πρόβες. Σχεδιασμένη αποκλειστικά για το αργολικό θέατρο, αυτή η πολυαναμενόμενη παραγωγή ενώνει δημιουργικά έναν ξένο σκηνοθέτη με την ελληνική σκηνή, ενισχύοντας τον διεθνή χαρακτήρα του φεστιβάλ και το πνεύμα της εξωστρέφειας. Στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε, ο Κουλιάμπιν τόνισε πως το κεντρικό θέμα του έργου είναι ο πόλεμος - όχι στη φυσική του μορφή, αλλά ως μια συνθήκη της ζωής μας που θεωρείται δεδομένη.

Το Εθνικό Θέατρο συνεργάζεται για πρώτη φορά με τον Θεόδωρο Τερζόπουλο, ο οποίος θα σκηνοθετήσει την «Ορέστεια». Ο διεθνώς καταξιωμένος Έλληνας σκηνοθέτης και δάσκαλος αναλαμβάνει για πρώτη φορά την εμβληματική τριλογία του Αισχύλου, η οποία αναμένεται ν' αποτελέσει ένα από τα μεγάλα πολιτιστικά γεγονότα του φετινού καλοκαιριού. Ο ίδιος θεωρεί πως ο μύθος της Ορέστειας είναι επικίνδυνος, προκαλώντας τρόμο και αποκαλύπτοντας το ατίθασο και βίαιο που κρύβεται στους νόμους του βάθους. 

Στη συνέχεια, η κωμωδία του Αριστοφάνη «Πλούτος» θα παρουσιαστεί από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε μετάφραση, ελεύθερη απόδοση και σκηνοθεσία του Γιάννη Κακλέα. Εκτός από ένα εξαιρετικό καστ ηθοποιών, η Nalyssa Green, οι Χατζηφραγκέτα και ο Τελευταίος Καλεσμένος ερμηνεύουν ζωντανά με τη μουσική σύνθεση να φέρει την υπογραφή του Βάιου Πράπα.

Μετά τη θριαμβευτική υποδοχή της παράστασης «Ηλέκτρα / Ορέστης» το 2019, ο κορυφαίος θίασος της Κομεντί Φρανσέζ επιστρέφει στην Επίδαυρο με την καθοδήγηση του πολυσυζητημένου Πορτογάλου σκηνοθέτη Τιάγκο Ροντρίγκες, ο οποίος καταπιάνεται με την ιστορία της Εκάβης. Συμπλέκοντας το δράμα μιας αρχαίας Τρωαδίτισσας με μιας σύγχρονης γυναίκας, ο Ροντρίγκες δημιουργεί ένα διαχρονικό καμβά που ενώνει το παρελθόν με το παρόν. Παράλληλα, ο Θάνος Παπακωνσταντίνου θα παρουσιάσει, την Παρασκευή 2 και το Σάββατο 3 Αυγούστου, τις «Βάκχες» του Ευριπίδη, μια τραγωδία που αναδεικνύει τον μυστικισμό, την έκσταση και τη βαρβαρότητα.

Ο Αρης Μπινιάρης επιστρέφει με τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, τοποθετώντας το έργο σε ένα προ-τραγικό περιβάλλον σαν αρχέγονη τελετή. Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος και ο Γιώργος Χρυσοστόμου πρωταγωνιστούν σε μια παράσταση-συναυλία που προσεγγίζει σύγχρονα θέματα με το αριστοφανικό χιούμορ. Το αρχαίο θεάτρο της Επιδαύρου ρίχνει αυλαία με τις «Ικέτιδες» του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη. Ένα ποιητικό αλλά και πολιτικό έργο που επικεντρώνεται στην έννοια του ασύλου σε μια δημοκρατική κοινωνία, ειδικά όταν στη θέση του διωκόμενου βρίσκονται οι γυναίκες.

Στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου θα παρουσιαστούν δύο συναρπαστικοί μονόλογοι σε μια σπονδυλωτή παράσταση. Ο πρώτος, «Ιφιγένεια/Βορά» της Βίβιαν Στεργίου, φέρνει στο προσκήνιο μια σύγχρονη Ιφιγένεια που εκρήγνυται λίγο πριν από την (αυτο)θυσία της, υπό τη σκηνοθετική μαεστρία της Αικατερίνης Παπαγεωργίου και με ερμηνεία της Ελίζας Σκολίδη. Ο δεύτερος μονόλογος, «Εγώ, μια δούλα» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, υπό τη σκηνοθετική επιμέλεια του Νίκου Χατζόπουλου, αποτυπώνει με κωμικό και λοξό βλέμμα τις περιπέτειες της βασίλισσας της Τροίας μέσα από τα μάτια της ανώνυμης υπηρέτριας Φιλαρέτης Κομνηνού.

Πλούσιο καλοκαίρι με κωμωδίες

Φέτος το καλοκαίρι, το θεατρικό σανίδι γεμίζει και πάλι με γέλιο και ζωντάνια, καθώς πολλές αγαπημένες κωμωδίες ετοιμάζονται να περιοδεύσουν σε όλη την Ελλάδα. Μετά την παρατεταμένη περίοδο της πανδημίας, ο κόσμος έχει ανάγκη ν' απολαύσει στιγμές χαλάρωσης και διασκέδασης. Ο Αιμίλιος Χειλάκης και ο Μανώλης Δούνιας συνεχίζουν τη μελέτη τους πάνω στον Μολιέρο. Επειτα από τις επιτυχημένες παραστάσεις του «Δον Ζουάν» το 2009 στο Εθνικό Θέατρο και του «Ταρτούφου» το 2016, επιστρέφουν με την κωμωδία «Ο Κατά Φαντασίαν Ασθενής» με πρώτο σταθμό το Θέατρο Βράχων, τη Δευτέρα 8 Ιουλίου. Ο Γάλλος δραματουργός φωτίζει τα σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής και δημιουργεί χαρακτήρες με οικουμενική εμβέλεια, που παραμένουν επίκαιροι μέχρι σήμερα.

Η ιστορία του ονειροπόλου Ιππότη Δον Κιχώτη από τη Μάντσα, του συντρόφου του Σάντσο Πάντσα και της αγαπημένης του Δουλτσινέας, ξαναζωντανεύει αυτό το καλοκαίρι από έναν μεγάλο θίασο, υπό τη σκηνοθεσία του Γιάννη Μπέζου. Το σατιρικό ρομάντζο του Θερβάντες μάς υπενθυμίζει τη μεγάλη ανάγκη του ανθρώπου για κάτι που τον ξεπερνά. Όταν ο ήρωάς μας καταθέτει την ευαισθησία του και τη μεγάλη του φαντασία, οι άλλοι χλευάζουν και γελούν. Κι όμως, έτσι είναι! Η φαντασία και η ποίηση, για να περάσουν, πρέπει να πληρώσουν διόδια -μερικές φορές πολύ ακριβά. Επίσης, η διάσημη αστυνομική κωμωδία του Ρομπέρ Τομά «Οκτώ Γυναίκες» ταξιδεύει φέτος το καλοκαίρι σε ολόκληρη την Ελλάδα, προσφέροντας άφθονες δόσεις γέλιου, μυστηρίου και ανατροπών. Στην παράσταση πρωταγωνιστούν οι Υρώ Μανέ, Γιώτα Φέστα, Τάνια Τρύπη, Φωτεινή Ντεμίρη, Ευγενία Δημητροπούλου κ.α..

Οι sold out παραστάσεις του χειμώνα σε περιοδεία

Επειτα από την τεράστια ζήτηση για το πιο πολυπόθητο θεατρικό εισιτήριο των τελευταίων τριών χρόνων, η παράσταση «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού», με τους 300.000 θεατές, τα αλλεπάλληλα sold out και τις ατέλειωτες λίστες αναμονής, αποχαιρετά τη σεζόν και το θεατρόφιλο κοινό με λίγες καλοκαιρινές παραστάσεις, προτού περάσει στο πάνθεον των παραστάσεων που έγραψαν ιστορία. Το έργο «Μια άλλη Θήβα», που σημείωσε διαρκή sold out για δεύτερη συνεχόμενη σεζόν, ξεκινά περιοδεία σε μερικά από τα πιο όμορφα καλοκαιρινά θέατρα της χώρας. Ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ανέδειξε το πολυεπίπεδο αυτό έργο με μια σκηνοθεσία που επαινέθηκε θερμά από κριτικούς και κοινό, για τον εξαιρετικό ρυθμό και την υποβλητική ατμόσφαιρα. 

Οι θρυλικές κωμωδίες «Μπαμπάδες με ρούμι» των Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα, καθώς και το «Σεσουάρ για δολοφόνους» των Μπρους Τζόρνταν και Μέριλιν Έιμπραμς, ξεκινούν την καλοκαιρινή τους περιοδεία σε όλη την Ελλάδα. Και τα δύο αυτά έργα, με την αιχμηρή τους σάτιρα και το έξυπνο χιούμορ, απευθύνονται σε μια κοινωνία που δυστυχώς συνεχίζει να είναι μεγαλύτερη από τον εαυτό της, «πιο μικρή» στη συμπεριφορά της, άπληστη, ρατσιστική και προσβλητική σε όλες τις εκδηλώσεις της. Η παράσταση «Τέλειοι Ξένοι», που ενθουσίασε το κοινό για δύο σεζόν και καταχειροκροτήθηκε στο θέατρο Αθηνά, ταξιδεύει στην επαρχία. Το έργο του Π. Τζενοβέζε έχει γνωρίσει τεράστια επιτυχία στο εξωτερικό και έχει γίνει επίσης πολύ επιτυχημένη κινηματογραφική ταινία σε 18 χώρες.

Επειτα από δύο εξαιρετικά επιτυχημένους θεατρικούς χειμώνες στο θέατρο Κάτια Δανδουλάκη, το νουάρ του Ρομπέρ Τομά «Διάλεξε τον θάνατό σου αγάπη μου», με την πλοκή που ανατρέπει τα πάντα και κόβει την ανάσα μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο, ξεκινά καλοκαιρινή περιοδεία. Παράλληλα, το θεατρικό έργο «Το Τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη, ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες δραματουργούς της μεταπολεμικής περιόδου, παρουσιάζεται σε περιοδεία σε ανοιχτά θέατρα της Αθήνας και Θεσσαλονίκης. 

Συντροφιά με αγαπημένους καλλιτέχνες

Ο «Άμλετ» ξεκίνησε την περιοδεία του από το Θέατρο Αρχαίων Κλεωνών στη Νεμέα. Ο Θέμης Μουμουλίδης, με μια σύγχρονη σκηνική προσέγγιση του έργου, συνεργάζεται με μια ομάδα σημαντικών ηθοποιών, με τον Αναστάση Ροϊλό να ενσαρκώνει τον Άμλετ. Η παράσταση προσφέρει μια βαθιά κατάδυση στην ανθρώπινη φύση και λειτουργεί ως requiem για τη σκοτεινή πλευρά του Άμλετ. Το κείμενο του Σαίξπηρ, διαχρονικό και βαθιά πολιτικό, αντηχεί τόσο στην εποχή του όσο και στη δική μας.

Η επιτυχημένη παράσταση «Αίας», σε σκηνοθεσία του Γιώργου Νανούρη, με πρωταγωνιστές τον Μιχάλη Σαράντη και τον Απόστολο Χαντζαρά, που κέρδισε τις καρδιές κοινού και κριτικών, επιστρέφει αυτό το καλοκαίρι. Ο Αίαντας, ο μεγαλύτερος πολεμιστής των Ελλήνων, αξιώνει τα όπλα του Αχιλλέα μετά τον θάνατό του. Όταν αυτά, μέσα από δολοπλοκίες, καταλήγουν στον Οδυσσέα, αποφασίζει να εκδικηθεί. Ωστόσο, πέφτει θύμα της θεάς Αθηνάς και γίνεται περίγελος του στρατού των Αργείων. Ντροπιασμένος και απεγνωσμένος, οδηγείται στην αυτοκτονία.

Η εμβληματική τραγωδία του Ευριπίδη, «Ηρακλής Μαινόμενος», σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά και μ' έναν θίασο σπουδαίων ηθοποιών, θα ταξιδέψει σε περισσότερους από 40 σταθμούς σε ολόκληρη τη Ελλάδα, και θα επιστρέψει στο τέλος Αυγούστου στα ανοιχτά θέατρα της Αττικής. Μετά τον Πειραιά και την Ηλιούπολη, «Η Θάλασσα και ο Γέρος» ξεκινά το καλοκαιρινό της ταξίδι σε όλη την Ελλάδα, με πρώτο σταθμό τις Σέρρες. Η παράσταση, σε σκηνοθεσία της Μαρλέν Καμίνσκι και με πρωταγωνιστή τον Τάσο Νούσια, είναι βασισμένη στο έργο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ, τ' οποίο συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και συγκρίνεται συχνά με τα ομηρικά έπη. 

Κλείνοντας, οι «Παίχτες» επιστρέφουν επί σκηνής κάτω από τον καλοκαιρινό ουρανό για μερικά ακόμη ξέφρενα ταξίδια στον κόσμο της μπλόφας και του ρίσκου. Η αξέχαστη αυτή παράσταση, με την αδρεναλίνη της κομπίνας, τη μαεστρία και την αρρώστια του τζόγου, την κάψα να εξαπατήσεις τους πάντες αλλά να μην εξαπατηθείς εσύ ο ίδιος και την εμμονή του ανθρώπου για την επικράτηση απέναντι στον οποιονδήποτε «δίπλα», κυριεύουν την πένα του Νικολάι Βασίλιεβιτς Γκόγκολ από το 1836, δημιουργώντας μια δαιμονισμένη μυστήρια κωμωδία.

Γιάννης ΚακλέαςΦεστιβάλ Αθηνών και ΕπιδαύρουΑναστάσης ΡοϊλόςκαλοκαίριΦιλαρέτη ΚομνηνούΜιχάλης ΣαράντηςΟδυσσέας ΠαπασπηλιόπουλοςΕπίδαυροςΑιμίλιος Χειλάκης