Δέκα βιογραφίες που θα δούμε φέτος στα θέατρα της Αθήνας (vids)

Η χειμερινή σεζόν αρχίζει σε λίγες ημέρες με τις επαναλήψεις των παραστάσεων που ξεχώρισαν την προηγούμενη χρονιά, ενώ αργότερα ξεκινάει το κυνήγι της πρεμιέρας με τις νέες παραγωγές, που θα περιλαμβάνουν από κλασικά και σύγχρονα έργα μέχρι μιούζικαλ και βιογραφίες.

Το θέατρο φαίνεται να γοητεύεται από τις αληθινές ιστορίες ανθρώπων που στιγμάτισαν την εποχή τους με τη ζωή και το έργο τους. Οι μεγάλες προσωπικότητες ελκύουν πάντα το κοινό γιατί μέσα από τις διαδρομές τους και τις επιλογές τους, οι θεατές μπορούν να διδαχτούν πολλά. Ας ρίξουμε μια ματιά, λοιπόν, στις βιογραφίες που θα δούμε φέτος στις θεατρικές σκηνές.

Η ζωή του Αριστοτέλη Ωνάση στο θέατρο Παλλάς

Τον Οκτώβριο του 2019, ο Σταμάτης Φασουλής θα υπογράψει και θα σκηνοθετήσει την παράσταση «Ωνάσης – Τα θέλω Όλα», που θα αποτυπώσει θεατρικά την προσωπικότητα και τη δράση ενός ανθρώπου που αποτέλεσε και αποτελεί μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς του επιχειρείν και έζησε ως ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο.

Η ζωή του Αριστοτέλη Ωνάση μοιάζει με σύγχρονο παραμύθι και ως τέτοια έχει εξιστορηθεί εκατοντάδες φορές σε δημοσιεύματα από όλο τον κόσμο, κινηματογραφικές μεταφορές ή ακόμη και βιβλία. Η ταραχώδης ζωή ενός “κοφτερού” μυαλού που “διάβασε” την εποχή του και κατάφερε να γίνει ένας από τους πιο ισχυρούς άνδρες του 20ου αιώνα. Σε μία πολυτάραχη σε όλα τα επίπεδα επαγγελματική και προσωπική πορεία, συγκρούστηκε με τα μεγαλύτερα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα της εποχής, και ταυτόχρονα συνδέθηκε και σημάδεψε τις εμβληματικότερες και διασημότερες γυναίκες της εποχής, όπως την Τίνα Λιβανού, την Τζάκι Κένεντι και την Μαρία Κάλλας. Θάρρος και επιχειρηματικό ένστικτο, αυτό ήταν που τον χαρακτήριζε και που αποτέλεσε το δίπτυχο της επιτυχίας του.

Η παράσταση του Σταμάτη Φασουλή αποτελούμενη από ένα θίασο 30 ηθοποιών, βασισμένη σε διεθνή βιβλιογραφία, δημοσιογραφική έρευνα και προσωπικές μαρτυρίες, θα αποτελέσει μια θεατρική απόδοση της ζωής του Ωνάση με όλα τα στοιχεία του γνήσιου θεάτρου. Δράση, σασπένς, ύβρη και κάθαρση.

Στο ρόλο του Αριστοτέλη Ωνάση ο Σταμάτης Φασουλής. Σε ό,τι αφορά τις γυναίκες της ζωής του, τη Τζάκι Κένεντι υποδύεται η Δήμητρα Ματσούκα, την Μαρία Κάλλας, η Κατερίνα Παπουτσάκη και την Τίνα Λιβανού, η Ευγενία Δημητροπούλου. Στο ρόλο του δαιμόνιου δημοσιογράφου που ερευνά και καταγράφει τη ζωή του, ο Μέμος Μπεγνής. Τον Ωνάση σε νεαρή ηλικία ερμηνεύει ο Αγησίλαος Μικελάτος.

Το «Master Class» με τη Μαρία Ναυπλιώτου επιστρέφει στο θέατρο Δημήτρης Χορν

Με ραγισμένη φωνή και καρδιά, η Μαρία Κάλλας στα χρόνια του ’70, λίγο μετά το γάμο του άλλοτε πολυαγαπημένου της Ωνάση με τη Τζάκι Κέννεντι και την δική της εμβληματική εμφάνιση, στην άτυχη ωστόσο εμπορικά, κινηματογραφική «Μήδεια» του τραγικού Παζολίνι, που η ίδια τον ερωτεύτηκε απελπισμένα, η μεγάλη αοιδός αποφασίζει να δώσει αυτά τα μαθήματα φωνητικής σε νέους τραγουδιστές. Κινήσεις απόγνωσης λίγο πριν την καταβάλει η κατάθλιψη και τη θερίσει πρόωρα ο θάνατος, πριν καν κλείσει τα πενήντατέσσερα χρόνια της. Τα μαθήματα αυτά μαγνητοσκοπούνται και οι φωτογραφίες της ίδιας, με παντελόνια και γυαλιά να διδάσκει, κάνουν τον γύρο του κόσμου.

Πάνω σε αυτό το υλικό ο Terrence McNally δημιουργεί έναν συναρπαστικό διάλογο της Κάλλας με τους σπουδαστές και τον εαυτό της, αυτοβιογραφικό, αποκαλυπτικό για τα μυστικά της τέχνης της, ειρωνικό και γεμάτο χιούμορ, πικρό για έναν καινούργιο κόσμο που ανατέλλει και που δεν της ταιριάζει. Αυστηρή κι ανθρώπινη, σκληρή κι ευάλωτη, περήφανη κι απλή, αναπολεί, εξοργίζεται, κραυγάζει, γελάει σαρκαστικά, συντρίβεται, ειρωνεύεται, γίνεται κωμική, κλείνεται στον εαυτό της ή ανοίγει τόσο διάπλατα τα χαρτιά της που προκαλεί φόβο. Η μεταιχμιακή στιγμή ενός ιερού τέρατος, πριν γκρεμιστεί σε ένα ύστατο άλμα αυτοκαταστροφής.

Τη σκηνοθεσία του «Master Class» υπογράφει ο καταξιωμένος ηθοποιός και σκηνοθέτης της νεώτερης γενιάς Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, ενώ τη μετάφραση του έργου είναι του ποιητή Στρατή Πασχάλη, που θέλησε να μείνει πιστός τόσο στο ύφος όσο και στο γράμμα του πρωτότυπου κειμένου, διασώζοντας το νεύρο, την ενέργεια, το καυστικό χιούμορ και το πάθος του. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε το 1997 - 1998 σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη και μετάφραση του Μάριου Πλωρίτη με την Κάτια Δανδουλάκη στον ρόλο της Κάλλας.

«Εγώ, ο Μάρκος Βαμβακάρης» για τρίτη χρονιά στο θέατρο Στοά

Η παράσταση αποτελεί έναν ερμηνευτικό θρίαμβο για τον Θανάση Παπαγεωργίου που υπογράφει και τη σκηνοθεσία. Το έργο της Νάνσης Τουμπακάρη είναι βασισμένο στις αφηγήσεις του ίδιου του Μάρκου έτσι όπως καταγράφηκαν στο βιβλίο «Μάρκος Βαμβακάρης, Αυτοβιογραφία» που επιμελήθηκε η Αγγελική Βέλλου - Κάϊλ. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Θανάσης Παπαγεωργίου που ερμηνεύει και πάλι τον Μάρκο. 

Στην παράσταση αποτυπώνεται η ζωή του βασανισμένου ποιητή, συνθέτη, μπουζουξή και τραγουδιστή, του μεγάλου ρεμπέτη, του αριστοκράτη μάγκα που με το έργο του καθόρισε την πορεία του αστικού λαϊκού τραγουδιού μέσα από την εξομολόγηση – συνέντευξη που έδωσε το 1969, τρία χρόνια πριν τον θάνατό του. Όπως λέει ο ίδιος: «Παίρνω το θάρρος να εκθέσω τα αμαρτήματά μου στον κόσμο. Σ’ έναν κόσμο που εγώ του τραγούδησα τις χαρές του, τις λύπες του, τα πλούτη του, τη φτώχεια του, την ορφάνια του, την ξενιτιά του. Αυτός ο κόσμος θέλω να γίνει ο εξομολόγος μου». Ωστόσο, η εξομολόγησή του δεν αποτελεί απλά μια αφήγηση των γεγονότων της ζωής του αλλά μια εκπληκτικής καθαρότητας, θαρραλέα μαρτυρία της εποχής του.

Τα 150 περίπου τραγούδια του, γραμμένα μέσα από την εσωτερική του ανάγκη να εκφράσει εκείνο που τον βασάνιζε, δικαιώνουν την άποψη του μελετητή του ρεμπέτικου Παναγιώτη Κουνάδη ότι πρόκειται για τον «εν δυνάμει αναρχικό πατέρα της μεγάλης παρέας της μαγκιάς του Πειραιά». Ο γιος του Στέλιος είχε επενδύσει την παράσταση με μερικές από τις μελωδίες του ίδιου του Μάρκου, έτσι όπως τις άκουσε και τις διδάχτηκε από εκείνον. 

Η ζωή της Μαρίκας Κοτοπούλη ζωντανεύει στη σκηνή από τη Νένα Μεντή 

Η Νένα Μεντή και ο Πέτρος Ζούλιας, μετά την «Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου» και τις «Γυναίκες του Παπαδιαμάντη», με ένα θίασο δέκα ταλαντούχων ηθοποιών, συναντούν επί σκηνής τη «Μαρίκα» και ταξιδεύουν στον πολυδιάσταστο και αντιφατικό κόσμο της Μαρίκας Κοτοπούλη.

Η «Μαρίκα» είναι μια παράσταση εμπνευσμένη από τη μυθιστορηματική ζωή και το έργο της Μαρίκας Κοτοπούλη, μιας αμφιλεγόμενης γυναίκας, που κατάφερε να αφήσει ανεξίτηλα το στίγμα της στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Όχι μόνο ως μια σπάνια καλλιτέχνιδα αλλά και ως μια πανίσχυρη προσωπικότητα με ενεργή συμμετοχή στο πολιτικό, πνευματικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της εποχής της. Μια εποχής μακρινής, αλλά με πολλές συγγένειες με την σύγχρονη που ζούμε σήμερα.

Η Μαρίκα Κοτοπούλη, υπόδειγμα επιβίωσης, ενώ γεννήθηκε μέσα σε μεγάλη φτώχεια, κατάφερε να αποκτήσει μοναδική δόξα και χρήμα. Η ζωή της χαρακτηρίστηκε από ακραία πάθη, τρελούς έρωτες και θανάτους, που σημάδεψαν την εθνική μας ταυτότητα. Λατρεύτηκε σαν βασίλισσα και κυνηγήθηκε σαν χαμίνι του δρόμου. Πέρασε μέσα από τρεις πολέμους και στάθηκε όρθια, γιατί πάνω από το ταλέντο της θεατρικής της τέχνης, διέθετε το μοναδικό ταλέντο της ζωής. Η Μαρίκα ήθελε και ήξερε να ζει τη ζωή της απόλυτα και αντισυμβατικά. Ενώ ανήκε στο κατεστημένο, ήξερε να πηγαίνει κόντρα σ΄αυτό, όποτε η περίσταση και τα πιστεύω της το απαιτούσαν.

Το κείμενο του Πέτρου Ζούλια δημιουργήθηκε μετά από βαθιά έρευνα σε κείμενα, βιβλία, συνεντεύξεις και διηγήσεις γύρω από περιστατικά της επεισοδιακής ζωής της. Άλλοτε αστεία κι άλλοτε δραματικά, τα γεγονότα δημιουργούν μια σκηνική αφήγηση που ακροβατεί μεταξύ κωμωδίας και δράματος. Η παράσταση ξεκινά από αυτά που πράγματι συνέβησαν για να φύγει με τα φτερά της μυθοπλασίας σε μια σκηνική αναδημιουργία του πλούσιου υλικού της βιογραφίας της Μαρίκας Κοτοπούλη.

Στην αρχή της παράστασης βρίσκουμε τη Μαρίκα το 1937, την εποχή που εγκαινιάζει το σημερινό θέατρο Ρεξ. Ύστερα γνωρίζουμε την τρομερή προσωπικότητα της «δασκάλας» , όταν το 1941 ιδρύει τη θεατρική της σχολή, μέσα στην καρδιά της Κατοχής για να φτάσουμε ως την αργή αλλά σταθερή πορεία της, προς το τέλος του έργου της, το 1954, τότε που φεύγει πια κι από τη ζωή.

«Ρόουζ», η επιζήσασα Εβραία

Η Δέσποινα Μπεμπεδέλη επιστρέφει στην Αθήνα για να ερμηνεύσει τη Ρόουζ, την επιζήσασα Εβραία του Martin Sherman. Μια συγκλονιστική θεατρική παράσταση σε σκηνοθεσία του Νίκου Καραγέωργου.

Η Ρόουζ κατάφερε να επιβιώσει – είναι μια επιζήσασα Εβραία. Η αξιόλογη ζωή της άρχισε σ’ ένα μικρό Ρωσικό χωριό, μεταφέρθηκε σ’ ένα γκέτο της Βαρσοβίας, σ’ ένα πλοίο με το όνομα «Έξοδος» και τελικά στους δρόμους του Ατλάντικ Σίτυ, των φαραγγιών της Αριζόνα και τις μυρωδάτες νύχτες του Μαϊάμι Μπιτς. Το έργο είναι το πορτραίτο μιας φοβερής γυναίκας και μέσον υπενθύμισης των γεγονότων που στιγμάτισαν τον 20ο αιώνα.

Ο θυελλώδης έρωτας του Ίωνα Δραγούμη και της Πηνελόπης Δέλτα

Το μυθιστόρημα του Στέφανου Δάνδολου για το κρυφό πάθος της Πηνελόπης Δέλτα ζωντανεύει στη σκηνή του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης. Τον εμβληματικό και για πολλούς αμφιλεγόμενο διπλωμάτη, λόγιο και πολιτικό Ίωνα Δραγούμη θα ενσαρκώσει επί σκηνής, ένας από τους σημαντικότερους ηθοποιούς της γενιάς του, ο Τάσος Νούσιας, ενώ η εξαιρετική Μπέτυ Λιβανού και η αποκαλυπτική Μαρία Παπαφωτίου θα μοιραστούν δύο διαφορετικές εποχές της σπουδαίας συγγραφέως και ιστορικής προσωπικότητας, Πηνελόπης Δέλτα.

Η ζωή της Εύας Κουμαριανού στο θέατρο Vault 

Το έργο του Αντώνη Μποσκοΐτη, «Την λένε Εύα» επιστρέφει στο θέατρο Vault. Πρόκειται για μία συνέντευξη που είχε παραχωρήσει η γνωστή τρανς περφόρμερ Εύα Κουμαριανού στον δημοσιογράφο και σκηνοθέτη Αντώνη Μποσκοΐτη, ο οποίος υπογράφει τη θεατροποίησή της.

Η εξιστόρηση του βίου της Εύας Κουμαριανού, με πρωταγωνίστρια την ίδια επί σκηνής, σε μία εναλλαγή ακραίων συναισθημάτων και οριακών εκρήξεων που στηλιτεύουν τον φυλετικό ρατσισμό και ανατρέπουν τα κοινωνικά στερεότυπα. Η παράσταση απέσπασε θερμές κριτικές, ενώ τιμήθηκε στα Queer Theatre Awards 2015 με το Βραβείο «Τρανς Ορατότητας στο Θέατρο» στην Εύα Κουμαριανού και το Βραβείο «Καλύτερης Μουσικής και Τραγουδιού» (Στέφανος Χυτήρης - Λένα Πλάτωνος).

Η Απολογία της Μαρί Κιουρί 

Μετά την μεγάλη επιτυχία της παράστασης «Η Απολογία της Μαρί Κιουρί», στο θέατρο Σταθμός και τις εξαιρετικές κριτικές από ΜΜΕ και κοινό, επιστρέφει για περιορισμένες παραστάσεις. Ένα ερωτικό σκάνδαλο, στο Παρίσι του 1911, γίνεται αφορμή για να κινδυνέψει μια επιστήμονας, να μην πάρει ένα Νόμπελ. Πρωταγωνιστές σ’ αυτό το σκάνδαλο, η Μαρί Κιουρί και ο Πωλ Λανζεβάν, επίσης επιστήμονας, παλιός μαθητής του άντρα της, Πιέρ Κιουρί, και παντρεμένος. Ο γαλλικός Τύπος αποσιώπησε τη δεύτερη απονομή της, του Νόμπελ Χημείας, και η γαλλική κοινωνία την κατέκρινε ξεχνώντας την μεγαλειώδη προσφορά της.

Αυτό το πραγματικό γεγονός, γίνεται εφαλτήριο για μια παράσταση που διαδραματίζεται σε μια δικαστική αίθουσα. Εκεί διεξάγεται η φανταστική δίκη της Μαρί και της δίνεται η ευκαιρία για μια απολογία. Και η καλύτερη απολογία δεν είναι άλλη από τη διήγηση της ζωής της. Τα πρώτα χρόνια στην υπό τσαρική κατοχή Βαρσοβία, οι σπουδές στη Σορβόνη, η ραδιενέργεια, το πρώτο Νόμπελ… Η Μαρί στο εδώλιο, σε μια συνθήκη κατάφωρης αδικίας, ξετυλίγει με συγκίνηση και ένταση τη δική της προσωπική ιστορία αποδεικνύοντας πως ο δρόμος των ιδεολόγων του πλανήτη, ειδικά των γυναικών, δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.

Το κείμενο της Ευσταθίας παίρνει ως αφορμή τη βιογραφία της Μαρί Κιουρί, που είναι γραμμένη από την κόρη της Εύα, συγκεντρώνοντας παράλληλα καταγεγραμμένες πληροφορίες της ιστορικής πραγματικότητας σε συνδυασμό με στοιχεία μυθοπλασίας, που αναδεικνύουν, με ευαισθησία, τις άγνωστες πτυχές μιας προσωπικότητας (ερευνήτριας, επαγγελματία, συζύγου, μητέρας, ερωμένης). Μια ιστορία, η οποία μας αφορά ακόμη και σήμερα. Μιας γυναίκας, που ήδη, στις αρχές του περασμένου αιώνα, προσπάθησε να απαλλαγεί από τα στερεότυπα που η κοινωνία θέλησε για την ίδια. Η Πέγκυ Τρικαλιώτη τιμήθηκε δύο φορές για την ερμηνεία της.

Μια παράσταση για τον κορυφαίο ζωγράφο και χαράκτη Ανρί ντε Τουλούζ - Λωτρέκ

Η νέα παράσταση του Χριστόφορου Χριστοφή «Toulouse Lautrec: Η φαντασία της αμαρτίας» σε σκηνοθεσία Παναγιώτη Γεωργούλα ανεβαίνει στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη από τις 2 Νοεμβρίου. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο Παρίσι του 1901 και έχει σχέση με τον γνωστό Γάλλο ζωγράφο Τουλούζ Λωτρέκ (1864-1901). Κυρίαρχη μορφή στο έργο παράλληλα είναι μια γυναίκα που έχει στα μάτια του τον ρόλο της μάνας, ερωμένης, οικονόμου και πόρνης.

Στη διάρκεια του έργου ακολουθούν διάφοροι διάλογοι, όπου ο ζωγράφος συνομιλεί με καθεμιά από αυτές τις μορφές. Μέσα από τα λεγόμενά του, αναπτύσσει το πλαίσιο της κοσμοθεωρίας του για τη ζωή, μιας κοσμοθεωρίας που είναι δεμένη άρρηκτα με την απόλαυση όλων εκείνων των επίγειων απολαύσεων που ένας συμβατικός ή συντηρητικός άνθρωπος θα χαρακτήριζε ως ανηθικότητες.

Συναντάμε τις αναφορές του στα καμπαρέ και τα πορνεία του Παρισιού του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού. Μέσα από το κείμενο, ο Λωτρέκ αναδεικνύει το στοιχείο της κοινωνικής υποκρισίας και της διπροσωπίας.

Συζητώντας με το Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι… στο θέατρο Βαφείο

Για δεύτερη χρονιά ανεβαίνει στο θέατρο Βαφείο η πετυχημένη παράσταση «Μαγιακόφσκι», σε σκηνοθεσία Κώστα Νταλιάνη με την Εβίτα Παπασπύρου. Η παράσταση αφηγείται τη συναρπαστική ζωή του μεγάλου Ρώσου ποιητή Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, από τη νεαρή ηλικία, μέχρι τη δραματική στιγμή της αυτοκτονίας του. 

Μέσα από το πλούσιο καλλιτεχνικό του έργο ζωντανεύει ο ποιητής και η εποχή του. Η καλλιτεχνική πρωτοπορία, οι μεγάλες στιγμές της ποίησής του, παθιασμένοι έρωτες και απογοητεύσεις, οι στιγμές της Οκτωβριανής Επανάστασης, οι συγκρούσεις, ο παράφορος χαρακτήρας του, η απομόνωση του, το τραγικό φινάλε…. Όλα τα παραπάνω, σε ένα θεατροποιημένο οδοιπορικό, που δίνει το στίγμα μιας επαναστατικής–καλλιτεχνικής στάσης ζωής, σε μια κορυφαία ιστορική στιγμή της ανθρωπότητας.