Άκις Βλουτής: «Η εποχή μας δεν δέχεται μεγάλους σταρ»

Το έργο του Σουηδού δραματουργού Αυγούστου Στρίντμπεργκ, «Ο πατέρας», περιγράφει τη συγκρουσιακή σχέση ενός ζευγαριού, με αφορμή μια διαφωνία ως προς την ανατροφή και τον τόπο διαμονής της κόρης τους. Στην πραγματικότητα, όμως, ο Στρίντμπεργκ έχει γράψει ένα έργο για τον έρωτα και ταυτόχρονα τη σκληρότητα στη σχέση των συζύγων, τη μέχρι τελικής εξόντωσης «μάχη» άντρα και γυναίκας για την επιβολή στην οικογένεια.

Ο Άκις Βλουτής, οποίος μιλά στο ethnos.gr, προσεγγίζει το έργο του σημαντικού συγγραφέα ως θέατρο φτιαγμένο από όνειρο και παιδικές μνήμες, ως μοναδικό μέσο με το οποίο κάποιος μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα. Και ως ένα κομμάτι της αστερόσκονης, από την οποία είναι κι ο άνθρωπος πλασμένος.

Σκηνοθετείτε και πρωταγωνιστείτε στην παράσταση «Ο Πατέρας». Ποια είναι τα πρώτα πράγματα που σκεφτήκατε, μελετώντας το έργο του Αυγούστου Στρίντμπεργκ;

Κατ' αρχάς σκέφτηκα ότι τώρα είναι η ώρα να κάνω τον «Πατέρα». Είναι ένα έργο που πάντα εκτιμούσα πολύ. Πίστευα ότι με μία καλή δραματουργία θα γινόταν πολύ σύγχρονο. Οφείλουμε, βέβαια, πάντα να δικαιώσουμε τον συγγραφέα ειδικά κάποιον σαν τον Στρίντμπεργκ που τον έχω μελετήσει αρκούντως τα τελευταία χρόνια. Αυτός και ο Σαίξπηρ με συγκλονίζουν. Είχα στο μυαλό μου τα πάντα, σκηνικό χώρο, κοστούμια, φωτισμούς και ηχητικό τοπίο. Έτσι μπόρεσα να οδηγήσω τους ηθοποιούς εκεί που κατά την γνώμη μου έπρεπε να πάνε.

Ο Στρίντμπεργκ καταδύεται στο βάθος της ανθρώπινης ύπαρξης. Γιατί πιστεύετε ότι δεν κάνουμε κι εμείς οι άνθρωποι το ίδιο σήμερα;

Μην είστε τόσο σίγουρος ότι και τότε που γράφτηκαν αυτά τα έργα οι άνθρωποι ήταν σαν τον Στρίντμπεργκ. Ήταν ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς που οδήγησε στο σύγχρονο θέατρο, αλλά και ήταν μια εξαίρεση. Ήταν πολύ πέραν του μέσου όρου μαζί με λίγους ακόμη. Και τότε και σήμερα οι άνθρωποι σαν αυτόν αποτελούν εξαιρέσεις. 

Πιστεύετε ότι ο έρωτας έχει διάρκεια και αν λήξει μπορεί να αναγεννηθεί;

Όσο μεγαλώνω πιστεύω ότι ο έρωτας είναι ένα πρώτο σκαλοπάτι, αλλά δεν μπορεί να διαρκέσει.Το ζήτημα είναι να φτάσει στην απόλυτη αγάπη και αποδοχή.

Υπάρχει μία άποψη που λέει ότι η έντονη προσωπικότητα της σύγχρονης γυναίκας «τρομάζει» τους άντρες. Πώς τη σχολιάζετε;

Το έργο πραγματεύεται, μεταξύ άλλων, τη σχέση αρσενικού και θηλυκού. Η γυναίκα έχει κατασκευαστεί σαν δημιουργός. Αυτή γεννά! Ήδη στο έργο του Στρίντμπεργκ είναι σαφές ότι η γυναίκα του η Λάουρα δεν αρκείται σε αυτό, αλλά ζητά τη θέση του πατέρα. Από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και σήμερα βλέπουμε ότι η οικογένεια έχει διαφοροποιηθεί. Ο άντρας το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να δημιουργεί με το εγκέφαλο του. Η γυναίκα γοητεύεται από τα προνόμια του και προσπαθεί να κερδίσει νέα προνόμια. Έτσι, ο άντρας (όταν σκέφτεται) τρομάζει. Φοβάται ότι η γυναίκα δεν τον χρειάζεται πια. Το πρόβλημα που δημιουργείται είναι τεράστιο.

Ο άνθρωπος έχει πολλά ερεθίσματα γύρω του, βλέπει τα πάντα. Κατά πόσο αυτό έχει επηρεάσει την ταυτότητά του;

Ωραία ερώτηση. Παρά τα ερεθίσματα γύρω μας, μπαίνουμε όλο και βαθύτερα στο σπήλαιο του Πλάτωνα. Δεν νομίζω ότι οι άνθρωποι θέλουν να δουν, να ακούσουν και να νοιώσουν. Ελάχιστα έχει επηρεαστεί η ταυτότητα από την δυνατότητα τόσο συγκλονιστικών πληροφοριών. Άλλοι τρομάζουν και δεν μπορούν να το διαχειριστούν, άλλοι παραιτούνται κι άλλοι νομίζουν ότι βλέπουν πραγματικά.

Ποια είναι η άποψη σας για τους σύγχρονους μπαμπάδες;

Νομίζω ότι είναι αρκετά πιεσμένοι.

Η πατρότητα κάνει καλό σε έναν άντρα;

Κατά περίπτωση μπορεί να κάνει πολύ καλό, αλλά και πολύ κακό.

Ο Στρίντμπεργκ είναι ένας κλασικός συγγραφέας. Τι γίνεται με τους νέους θεατρικούς συγγραφείς;

Στα χρόνια που πέρασαν έχω παίξει σε αρκετά σύγχρονα έργα. Μεγαλώνοντας αφιερώθηκα πιο πολύ στα κλασσικά κείμενα. Πάντα, όμως, μπορείς να βρεθείς μπροστά σε ένα διαμάντι και τότε θα το σκεφτόμουν σοβαρά.

Από την πείρα σας τι θα λέγατε τελικά ότι είναι το ταλέντο στον ηθοποιό;

Το να επιτρέπει διαρκώς στην παιδικότητα του να είναι παρούσα και να μην παρασύρεται σε άσκοπες δεξιοτεχνίες. Το ταλέντο είναι αποτέλεσμα αισθητικής, παιδείας, διαχείρισης του κειμένου και αποκάλυψης μέσα σε αυτό. Είναι ένα διαρκές παιχνίδι ολοκλήρωσης από τους περιορισμούς της κοινωνίας. Αυτός ο συνδυασμός είναι το ταλέντο.

Ποιοι ξεχωρίζουν;

Κάποιοι ξεχωρίζουν, αλλά δεν ξέρω τον λόγο. Υπάρχει ένας παράγοντας που λέγεται τύχη. Υπάρχει κι ένας παράγοντας που λέγεται ...

Υπάρχουν σήμερα «σταρ» και έχουν διάρκεια;

Δεν είμαι σίγουρος. Νομίζω ότι η εποχή μας δεν δέχεται μεγάλους σταρ ούτε μεγάλη διάρκεια. Είναι σαν όλα να είναι πιο μικρά και πρόσκαιρα.

Είναι δύσκολο για έναν καλλιτέχνη να παραμείνει πιστός στις θέσεις του και να μην συμβιβαστεί;

Είναι πολύ δύσκολο και το πληρώνει πολύ ακριβά. Αν το κάνεις, χάνεις την ταυτότητα σου. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να υποκύψει κάποιος, αλλά πάντα είναι απώλεια. Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι ανθρώπινο.

Πώς καταφέρνετε να ισορροπείτε τις απαιτήσεις της επαγγελματικής σας ζωής με τις ανάγκες της προσωπικής;

Αυτά τα δυο στον ηθοποιό και γενικά στον καλλιτέχνη είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Δεν τα διαχωρίζουμε απολύτως, το ένα μπαίνει μέσα στο άλλο.

Πώς νιώθετε μετά από τόσα χρόνια στο θέατρο; 

Ακολούθησα σε όλη μου την πορεία πιο πολύ το ένστικτο μου. Το ένστικτο είναι αλάνθαστο, αλλά κάποιες φορές κάνουμε ότι δεν καταλαβαίνουμε. Αυτό που περιμένω και το έχω τεράστια ανάγκη είναι οι στιγμές μιας σκηνικής αλήθειας. Είναι κάτι παρά πολύ σπάνιο, αλλά απίστευτα αναζωογονητικό και γι' αυτόν που το πράττει και γι' αυτόν που το εισπράττει.

Με το χρόνο πώς τα πάτε; Σας τρομάζει ο θάνατος;

Σαν ηθοποιός έχω βιώσει πολλάκις τον θάνατο. Δεν είναι το ίδιο, αλλά τον θεωρώ ένα κομμάτι της ζωής. Γι' αυτό τον ξορκίζω μέσα από το θέατρο κι όταν έρθει η ώρα θα πάω στο καλό. Ναι με τρομάζει!

Τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή;

Δυο πράγματα. Την αγάπη στον άνθρωπο και την ομορφιά της φύσης.

Info 

Παράταση παραστάσεων έως την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου

Ταυτότητα παράστασης 

Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές

Δραματουργική επεξεργασία -Σκηνοθεσία: Άκις Βλουτής

Σκηνικά-κοστούμια: Νίκος Αναγνωστόπουλος

Μουσική: Γιώργος Βαρσαμάκης Φωτισμοί: Δημήτρης Λογοθέτης

Σχεδιασμός ηχητικού τοπίου: Άκις Βλουτής, Γιώργος Κορομπίλης

Ερμηνεύουν: Άκις Βλουτής, Δήμητρα Χατούπη, Λουκία Πιστιόλα, Πέτρος Παπαζήσης, Αλέξης Διαμαντής, Ηλέκτρα Τσαγκανά

Επικοινωνία – Προβολή: Αγλαΐα Παγώνα

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00, Κυριακή στις 19:00

Διάρκεια: 100’ (χωρίς διάλειμμα)

Θέατρο Άλφα (28ης Οκτωβρίου Πατησίων 37 & Στουρνάρη 51, Πολυτεχνείο)