Σαν σήμερα 30 Ιουλίου, γίνεται απόπειρα δολοφονίας κατά του Βενιζέλου

Το ημερολόγιο γράφει 30 Ιουλίου 1920. Είχε βραδιάσει όταν ο κουστουµαρισµένος πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος έμπαινε στον επιβλητικό σιδηροδρομικό σταθμό Gare de Lyon του Παρισιού. Μόλις δύο εικοσιτετράωρα νωρίτερα, έχει υπογράψει τη Συνθήκη των Σεβρών, που επικύρωνε και τυπικά την ειρήνευση μεταξύ της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας και της Ελλάδας. Τώρα, μετά τις πολύωρες κοπιαστικές διαπραγματεύσεις, είχε έρθει η ώρα να πάρει το τρένο της επιστροφής για την πατρίδα. Θα τον πήγαινε μέχρι τη Μασσαλία και από εκεί με πολεμικό πλοίο θα αναχωρούσε για τον Πειραιά. Δεν μπορούσε να φανταστεί όμως τα όσα θα ακολουθούσαν τα επόμενα λεπτά. 

Τη στιγμή που επιχειρεί να επιβιβαστεί στην αμαξοστοιχία, εμφανίζονται δύο άγνωστοι σ’ αυτόν άνδρες και τον σημαδεύουν με τα περίστροφά τους. Πυροβολούν εναντίον του δέκα φορές! Από θαύμα δεν καταφέρνουν να τον σκοτώνουν. Το θύμα προλαβαίνει να πέσει ασυναίσθητα κάτω για να προστατευτεί. Τραυματίζεται ελαφρά στον ώμο και λίγο πιο κάτω στο χέρι. Οι δράστες μετά την αποτρόπαια πράξη τους επιχειρούν να διαφύγουν, αλλά συλλαμβάνονται από τις Αρχές. Από την ταυτοποίηση των στοιχείων που θα ακολουθήσει, προκύπτει ότι πρόκειται για δύο Έλληνες βασιλόφρονες απότακτους αξιωματικούς. Τον υποπλοίαρχο Απόστολο Τσερέπη και τον υπολοχαγό του Μηχανικού Γεώργιο Κυριάκη.

Ο µονάρχης Κωνσταντίνος Α’ της Ελλάδας, στον οποίο δηλώνουν πίστη οι συλληφθέντες, βρίσκεται σε διένεξη µε τον Βενιζέλο από το 1915 αναφορικά με το εάν η χώρα θα έπρεπε να μπει ή όχι στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κόντρα Στέμματος και πρωθυπουργού οδήγησε τον τόπο στον Εθνικό Διχασµό και «όπλισε» το χέρι των δύο πρώην βαθμοφόρων των ενόπλων δυνάμεων. Ο Κρητικός πρωθυπουργός θα διακομιστεί εσπευσμένα σε γαλλική κλινική προκειμένου οι γιατροί να περιποιηθούν τα τραύματά του. Αφού περάσουν οι μέρες και καταφέρει να αναρρώσει, δεν θα επιστρέψει στην Ελλάδα, καθώς καλείται να παραστεί στη δίκη των επίδοξων δολοφόνων του. Κατά τη διάρκεια της κατάθεσης στο γαλλικό δικαστήριο αφήνει σαφείς υπαινιγμούς ότι πίσω από την αποτρόπαια αυτή πράξη κρύβεται ο εξόριστος από το 1917 βασιλιάς, Κωνσταντίνος ο Α’. Θα γυρίσει τελικά στην πατρίδα με το θωρηκτό «Αβέρωφ» στις 17 Αυγούστου.

Η είδηση της απόπειρας δολοφονίας κατά του πρωθυπουργού θα γίνει γνωστή στην Αθήνα το μεσημέρι της 31ης Ιουλίου 1920, προκαλώντας έντονη συγκίνηση, θλίψη και οργή, αφού οι πρώτες πληροφορίες είναι συγκεχυμένες, με κάποιους να μιλούν ακόμη και για θάνατο του Βενιζέλου.

«Εμένα δεν με υποπτεύθηκε κανείς»

Ένας εκ των δύο επίδοξων δολοφόνων του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο υποπλοίαρχος Απόστολος Τσερέπης, σε µεταγενέστερη αφήγησή του, το 1978, ανέφερε για το περιστατικό: «Ήμασταν καλοντυµένοι (σ.σ. εννοεί αυτός και ο Γεώργιος Κυριάκης) και κανείς δεν μας υποπτεύθηκε. Σε λίγο ο Βενιζέλος φάνηκε να περνά μαζί με τον Ρωµανό, τον πρεσβευτή Κοροµηλά και μερικούς άλλους. Ο Κυριάκης βιάστηκε και πυροβόλησε χωρίς να περιμένει να σταθεί ο Βενιζέλος. Του έριξε δύο σφαίρες, η μία τον πήρε στο χέρι. Ο Κυριάκης εξουδετερώθηκε αμέσως. Εμένα δεν με υποπτεύθηκε κανείς. Έτσι, έβγαλα το πιστόλι μου για να πυροβολήσω, αλλά ο Βενιζέλος ήταν τριγυρισμένος από φίλους και αστυνομικούς. Πυροβόλησα στον αέρα για να τους σκορπίσω. Ο πρόεδρος έμεινε μόνος και άρχισε αμέσως να τρέχει σκυφτός προς το βάθος του σταθμού όπου βρίσκονταν μερικά μεγάλα δέματα με μπαμπάκι και αποσκευές των επιβατών για φόρτωμα. Σχεδόν ανενόχλητος άρχισα να τον καταδιώκω και του έριξα τρεις σφαίρες. Από αυτές η μία τον τραυμάτισε ελαφρά. Τότε µε εξουδετέρωσε ένας Γάλλος αστυνομικός». Οι 2 επίδοξοι δολοφόνοι του Βενιζέλου καταδικάστηκαν τον Ιανουάριο του 1921 από τη γαλλική Δικαιοσύνη σε ποινή φυλάκισης 5 ετών, αλλά αφέθηκαν ελεύθεροι το 1923.

Επίσης, σαν σήμερα: Το 1937 με το διάταγμα 447, ξεκινά η επιχείρηση δίωξης των αντισοβιετικών στοιχείων και των φιλικών προς αυτών ατόμων. Με το διάταγμα αυτό ξεκινούν στην ουσία οι Δίκες της Μόσχας.

Το 1945 κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το ιαπωνικό υποβρύχιο I-58 βυθίζει το USS Indianapolis, σκοτώνοντας 879 ναύτες.

Τέλος, σήμερα είναι η Διεθνής Ημέρα του Διαχειριστή Συστημάτων, η Διεθνής Ημέρα Φιλίας και η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Εμπορίας Ανθρώπων.