Σαν σήμερα 24 Οκτωβρίου βουλιάζει το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης - Το κραχ του ’29 μόλις άρχιζε

Η Μαύρη Πέμπτη της παγκόσμιας οικονομίας, μια μέρα σαν σήμερα 24 Οκτωβρίου του 1929.
Ένας αστικός μύθος λέει ότι ο μεγιστάνας Ροκφέλερ πούλησε όλες της μετοχές του που είχε στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, όταν ένας μικρός λούστρος που του γυάλιζε καθημερινά τα παπούτσια, τον ρώτησε τι μετοχές να αγοράσει… 

Με τέτοιους μύθους μεγαλώσαμε και τις αλήθειες δεν τις αντικρίσαμε ποτέ κατάματα, παρά μόνο όταν είχαν γίνει αναπόδραστες τραγωδίες.
Και το Κραχ του ’29 ήταν μια παγκόσμια τραγωδία.
Στις 24 του Οκτωβρίου, οι τιμές των μετοχών κατέρρευσαν και πλήθος επενδυτών πανικόβλητο έσπευσε να πουλήσει ό,τι είχε σε οποιαδήποτε τιμή. Πάνω από 13 εκατομμύρια μετοχές άλλαξαν χέρια μόνο εκείνη την μέρα, τη Μαύρη Πέμπτη.

Πέντε ημέρες αργότερα, την επόμενη Τρίτη, τη Μαύρη Τρίτη, η κατάρρευση ήταν ασυγκράτητη. Εκατομμύρια τίτλοι μετοχών μετατράπηκαν σε χαρτιά δίχως καμιά αξία. Η αγορά μέσα σε λίγες ώρες είχε απώλειες της τάξης των 14 δισεκατομμύρια δολαρίων! Το σύνολο της ζημιάς άγγιξε τα 30 δισ., ποσό που ξεπερνούσε κατά δέκα φορές τον ετήσιο προϋπολογισμό των ΗΠΑ! Πριν από το Κραχ, η Αμερική  και όχι μόνο ευημερούσε. Ο κόσμος δανειζόταν από τις τράπεζες για «να παίξει» στη Wall Street... 

Face news οι αυτοκτονίες

Μέχρι τα τέλη του 1930 κατέρρευσαν περίπου 9.000 τράπεζες, ενώ σε βάθος τετραετίας 85.000 επιχειρήσεις κήρυξαν πτώχευση και 140 δισ. δολάρια καταθέσεων εξατμίστηκαν. Έως το 1932 οι νέοι άνεργοι είχαν φτάσει τα 14 εκατομμύρια, που σημαίνει ότι περίπου 12.000 άνθρωποι έχαναν ημερησίως τη δουλειά τους!
Και επειδή σε τέτοιες καταστάσεις η αλήθεια κάνει στην άκρη για να περάσουν οι μύθοι (τα face news των καιρών μας), έχει κατά κόρον γραφτεί ότι τις ημέρες που ακολούθησαν το Κραχ ξεκληρίστηκε περίπου μια μικρή κωμόπολη των ΗΠΑ από «ανθρώπους που έπεφταν από τα παράθυρα». Οι εικασίες έκαναν λόγο για 23.000 αυτοκτονίες ανθρώπων που έχασαν τα πάντα. Όμως πάντα οι υπερβολές συνοδέυουν σαν το σκυλί τον κυνηγό, τις καταστροφές. 
«Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το κύμα αυτοκτονιών που ακολούθησε τη συντριβή του χρηματιστηρίου είναι επίσης μέρος του θρύλου του 1929. Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν υπήρξε καμία επιδημία αυτοκτονιών», έγραψε ο οικονομολόγος John Kenneth Galbraith στο βιβλίο του «The Great Crash 1929». Ο Galbraith ανέφερε ότι ο αριθμός των αυτοκτονιών στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1929 ήταν από τους χαμηλότερους από οποιονδήποτε μήνα του ίδιου έτους!

Ο πόλεμος ήρθε 10 χρόνια μετά

Στο απέναντι πεζοδρόμιο των μύθων όμως, στέκεται η σκληρή πραγματικότητα που είχε να διηγηθεί ότι, οι επιπτώσεις του μεγάλου Κραχ των ΗΠΑ ήταν αλυσιδωτές, παράπλευρες και κοσμογονικές, αφού η τεράστια οικονομική ύφεση που επεκτάθηκε στην Ευρώπη τη δεκαετία του 1930 οδήγησε στην άνοδο ολοκληρωτικών καθεστώτων και (Το ναζιστικό στη Γερμανία, που αιματοκύλησε τον πλανήτη) και στον αδηφάγο ανθρώπινων ζωών, Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ακριβώς 10 χρόνια μετά το Κραχ του 29, η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία και από τότε και μέχρι το 1945 οι θάνατοι ήταν καθημερινότητα και όχι μύθος.