Ιούλιος Καίσαρ: Αγνόησε όλους όσοι τον συμβούλευσαν να προσέχει – Ποιο ήταν ένα από τα fake news της Ιστορίας και ποια η καινοτομία μετά την δολοφονία

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα 15 Μαρτίου, του 44 π.Χ. όταν ο Ιούλιος Καίσαρας δολοφονείται από συνωμότες. Ο αυτοκράτορας δεν άκουσε τις δυσοίωνες προβλέψεις.
Τη χρονιά εκείνη και μετά μια σειρά στρατιωτικών και πολιτικών επιτυχιών ο Καίσαρας είχε ανακηρυχτεί ισόβιος δικτάτορας της ρωμαϊκής δημοκρατίας, γεγονός που είχε προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια σε αρκετούς συγκλητικούς, οι οποίοι αυτοαποκαλούνταν απελευθερωτές κι οι οποίοι σχεδίασαν τη δολοφονία του.

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο και τον Σουητώνιο, καθώς πλησίαζε η μέρα της δολοφονίας υπήρξαν αρκετοί οιωνοί που προμήνυαν το τραγικό γεγονός, ωστόσο ο Καίσαρας δεν έδωσε την απαιτούμενη σημασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η προσπάθεια ενός μάντη - του οιωνοσκόπου Σπουρίνα - να προειδοποιήσει τον Καίσαρα, λέγοντάς του: «Να φοβάται τις Ειδούς του Μαρτίου» (Ειδοί είναι κατά το ημερολόγιο των Ρωμαίων το μέσο περίπου του μήνα, η 15η ημέρα για τους μήνες που είχαν 31 ημέρες και η 13η για εκείνους που είχαν 30. Οι Ειδοί του Μαρτίου ήταν αργία για τους Ρωμαίους, αφιερωμένη στον θεό Άρη και γι’ αυτό εκείνη την ημέρα γίνονταν στρατιωτικές παρελάσεις).

«Έφτασαν αλλά δεν πέρασαν»

Ο Καίσαρας αδιαφόρησε γι’ αυτή την προφητεία κι όταν εκείνη τη μέρα συνάντησε τυχαία τον μάντη του είπε ειρωνικά πως «…έφτασαν οι Ειδοί του Μαρτίου», για να λάβει ως απάντηση απ’ τον μάντη πως: «…έφτασαν αλλά δεν πέρασαν».
Μια ύστατη προσπάθεια έγινε από τον Έλληνα σοφιστή Αρτεμίδωρο, ο οποίος έχοντας ενημερωθεί για τα σχέδια δολοφονίας του Καίσαρα, έγραψε ένα σημείωμα και του το παρέδωσε λίγο πριν εκείνος φτάσει στη Σύγκλητο, λέγοντάς του πως πρέπει να το διαβάσει αμέσως γιατί περιέχει σημαντικά πράγματα που τον ενδιαφέρουν. Ωστόσο ο Καίσαρας απασχολημένος με το πλήθος ανθρώπων που του εξέφραζαν το θαυμασμό τους ή επιχειρούσαν να του εκθέσουν δικά τους αιτήματα, δεν κατόρθωσε να διαβάσει το σημείωμα του Αρτεμίδωρου. Μπήκε, μάλιστα, στη Σύγκλητο κρατώντας το σημαντικό αλλά αγνοημένο αυτό σημείωμα.

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης επιλέγει το συγκεκριμένο συμβάν με τον Αρτεμίδωρο και γράφει το ποίημα «Μάρτιαι Ειδοί»: … «Κι όταν θα φθάσεις στην ακμή σου, Καίσαρ πια· έτσι περιωνύμου ανθρώπου σχήμα όταν λάβεις, τότε κυρίως πρόσεξε σα βγεις στον δρόμον έξω, εξουσιαστής περίβλεπτος με συνοδεία, αν τύχει και πλησιάσει από τον όχλο κανένας Aρτεμίδωρος, που φέρνει γράμμα, και λέγει βιαστικά «Διάβασε αμέσως τούτα, είναι μεγάλα πράγματα που σ’ ενδιαφέρουν»,
μη λείψεις να σταθείς...».

Το όνειρο της Καλπουρνίας

Υπάρχει ακόμα ένα γεγονός που αγνόησε ο Καίσαρ: Τα ξημερώματα εκείνης της μέρας του 44 π.χ. η Καλπουρνία ξύπνησε κλαίγοντας. Είχε ονειρευτεί ότι μαχαίρωσαν τον άντρα της και ότι χαροπάλευε στην αγκαλιά της. Η Καλπουρνία του διηγήθηκε το όνειρο και τον παρακάλεσε κλαίγοντας να μείνει στο σπίτι γιατί έξω παραμονεύει ο θάνατος. Όμως ο ανώτατος αρχών, ο δια βίου δικτάτορας, ο θεϊκός πολεμιστής, ο θεός, δεν μπορούσε να πάρει στα σοβαρά το όνειρο μιας γυναίκας. Ο Ιούλιος Καίσαρ την παραμέρισε και βγήκε στο δρόμο προς τη γερουσία της Ρώμης και περπάτησε ίσια στο θάνατο του…

Οι συνωμότες έκαναν ένα γύρω από τον άρχοντά τους και άρχισαν να του ζητούν χάρες και να του υποβάλουν αιτήματα. Ξαφνικά ο Τίλιος Κίμβρος τράβηξε με δύναμη την τήβενο του Καίσαρα. Αυτό ήταν το σύνθημα. Τα μαχαίρια έλαμψαν στο πρωινό φως και σε λίγα λεπτά το πάτωμα είχε κοκκινίσει. Ο άνθρωπος που είχε διασχίσει πρώτος με τις ρωμαϊκές λεγεώνες τον Ρήνο και το στενό της Μάγχης, βρισκόταν τώρα ξέπνοος στην αγκαλιά της Ιστορίας. Η σορός του Ιούλιου Καίσαρα εξετάστηκε από γιατρούς διεξοδικά, δίνοντάς μας την πρώτη καταγεγραμμένη ιστορικά νεκροψία νεκροτομή!
Να πούμε επίσης ότι θρυλική φράση «Κι εσύ τέκνον Βρούτε», δεν ακούστηκε παρά μετά εκατοντάδες χρόνια από τον Ιούλιο Καίσαρα, τον ήρωα του Σαίξπηρ. Fake news από τότε…

Τέλος, την προηγούμενη ημέρα της δολοφονίας, στις 14 του Μαρτίου, σε ένα συμπόσιο που παρευρέθηκε ο Καίσαρας, είχε ερωτηθεί ποιον θάνατο θα προτιμούσε. Ο Ρωμαίος ηγέτης τότε απάντησε: «Έναν απροσδόκητο»!