Έτσι δημιουργήθηκε η κρίση στη Μέση Ανατολή: Μια ελεεινή μυστική Συμφωνία των Μεγάλων – Τι προέβλεπε το κείμενο

Μια μέρα σαν σήμερα, 16 Μαΐου του 1916, υπογράφεται η αποκαλούμενη μυστική Συμφωνία Σάικς - Πικό. Η Μέση Ανατολή «καίγεται» μέχρι σήμερα! Ήταν μία διαβόητη μυστική συμφωνία την οποία έχουν χαρακτηρίσει -τόσο το ισλαμικό κράτος όσο και άλλοι συμμετέχοντες στο συριακό εμφύλιο - ως το βαθύτερο αίτιο για τη βία και την αστάθεια στη σύγχρονη Μέση Ανατολή! Η συμφωνία για τη διαίρεση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, με τη συγκατάθεση της αυτοκρατορικής Ρωσίας, αλλά και της Ιταλίας, έκλεισε μία μέρα σαν σήμερα το 1916 και παρέμενε μυστική μέχρι την αποκάλυψή της κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία.

Με βάση τη συμφωνία αυτή, η Μέση Ανατολή κατανεμήθηκε ως εξής: Μία περιοχή στο βορρά υπό γαλλική διοίκηση, μία περιοχή στο νότο υπό βρετανική διοίκηση και η Παλαιστίνη υπό διεθνές καθεστώς, ώστε να γίνει καλύτερη διαχείριση των εντάσεων που προέκυπταν από την παρουσία των διαφόρων Ιερών Τόπων στην περιοχή. Η συμφωνία ουσιαστικά χώριζε τις οθωμανικές επαρχίες εκτός της Αραβικής Χερσονήσου σε περιοχές βρετανικού και γαλλικού ελέγχου και επιρροής.

Η διαχωριστική γραμμή ξεκινούσε από την Άκρα, στις ακτές της Μεσογείου και έφτανε στο Κιρκούκ, κοντά στα σύνορα της Περσίας το σημερινό Ιράν. Η συμφωνία παραχώρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο τον έλεγχο του σημερινού νότιου Ισραήλ και της Παλαιστίνης , της Ιορδανίας και του νότιου Ιράκ , και μιας επιπλέον μικρής περιοχής που περιλάμβανε τα λιμάνια της Χάιφα και της Άκρας για να επιτραπεί η πρόσβαση στη Μεσόγειο. Η Γαλλία επρόκειτο να ελέγξει τη νοτιοανατολική Τουρκία , την περιοχή του Κουρδιστάν ,Συρία και Λίβανο. Η Ρωσία επρόκειτο να πάρει τη Δυτική Αρμενία εκτός από την Κωνσταντινούπολη και τα Στενά του Βοσπόρου, που Βρετανία και Γαλλία της είχαν ήδη υποσχεθεί - βάσει της Συμφωνίας της Κωνσταντινούπολης του 1915.

Αυτό το χαρακτηριστικό παράδειγμα του ιμπεριαλισμού των Μεγάλων Δυνάμεων, με τη Βρετανία και τη Γαλλία να χαράσσουν σύνορα σε ξένα μη ευρωπαϊκά κράτη, προκειμένου να ικανοποιήσουν τα δικά του συμφέροντα, έχει διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό τη Μέση Ανατολή και έκτοτε έχει υποστεί δριμεία κριτική.

Ακόμα και για τα δεδομένα της εποχής αποτελούσε μία χυδαία επίδειξη οπορτουνισμού! Η συμφωνία θεωρείται από πολλούς ως σημείο καμπής στις σχέσεις ανάμεσα στη Δύση και τους Άραβες.
Στο Λονδίνο και το Παρίσι κλήθηκαν να παράσχουν την πολύτιμη εμπειρία τους ο σερ Μαρκ Σάικς και ο Φρανσουά Ζορζ Πικό. Ο πρώτος στερούνταν της, υποτιθέμενης, σοβαρής εμπειρίας που διατυμπάνιζε και τελικά πέθανε από την επιδημία γρίπης του 1919, ενώ ο δεύτερος, του οποίου η ψιλή φωνή, η ακανόνιστη σαν φλάουτο, εξόργισε τους Βρετανούς, ήταν ένας δικηγόρος και διπλωμάτης που είχε υπηρετήσει μόνο σε ασήμαντα πόστα.
Για τους τύπους και μόνο έγινε αναφορά στις υποσχέσεις που είχαν ήδη δώσει στους Άραβες οι Βρετανοί, για το πώς θα διασφάλιζαν την ανεξαρτησία τους. Οι διαβεβαιώσεις που είχαν δοθεί δημοσίως, πως δεν πολεμούσαν για το ίδιον συμφέρον αλλά πάνω από όλα για να διαφυλάξουν την ανεξαρτησία των λαών το δίκαιο και την ανθρωπιά ήταν το λιγότερο κωμικές!
Η συμφωνία εκείνη προέβλεπε ότι η Μεγάλη Βρετανία δεν θα αρχίσει διαπραγματεύσεις για την παραχώρηση της Κύπρου χωρίς την έγκριση της Γαλλίας.
Η συμφωνία, μαζί με άλλες, δημοσιοποιήθηκε από τους Μπολσεβίκους στη Μόσχα στις 23 Νοεμβρίου του 1917 και δημοσιεύθηκε από την εφημερίδα The Manchester Guardian στις 26 Νοεμβρίου 1917 με τον τίτλο: «Οι Βρετανοί ντροπιασμένοι, οι Άραβες απογοητευμένοι και οι Τούρκοι ενθουσιασμένοι». Xτες και σήμερα ίδια κι όμοια, χρόνια μπρος, χρόνια μετά…