Σαν Σήμερα|12.05.2023 00:00

Ο Ψυχρός Πόλεμος αρχίζει να ζεσταίνεται: Η ΕΣΣΔ σπάει τον αποκλεισμό του Βερολίνου

Newsroom

Ήταν το τέλος της πρώτης επικίνδυνης στρατιωτικής αναμέτρησης του Ψυχρού Πολέμου. Η απειλή θερμού επεισοδίου ήταν απολύτως πραγματική.

Mια μέρα σαν σήμερα, 12 Μαΐου του 1949, η Σοβιετική Ένωση ήρε τον αποκλεισμό του Βερολίνου - σημαίνον γεγονός, χαρακτηριστικό της επικίνδυνης αντιπαλότητας μεταξύ της δύσης και της ΕΣΣΔ, η οποία άρχισε με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Και τελείωσε με την πτώση του τείχους του Βερολίνου το 1989.

Αμέσως μετά τον πόλεμο, το Βερολίνο είχε χωριστεί σε αμερικάνικες, βρετανικές, γαλλικές, και ρωσικές ζώνες. Περαιτέρω, η ερειπωμένη γερμανική πρωτεύουσα βρίσκονταν γύρω στα 160 χιλιόμετρα μέσα στον σοβιετικό τομέα. Η σοβιετική ηγεσία και ειδικότερα ο Ιωσήφ Στάλιν περίμενε πως ούτε η Αμερική ούτε η Βρετανία θα συντηρούσαν για πολύ τις δυνάμεις κατοχής τους, αλλά και ότι δεν θα προέβαλαν σοβαρή αντίσταση σε μια ενωμένη Γερμανία υπό την επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης· έκανε λάθος.

Παρά τις πρακτικές και οικονομικές δυσκολίες, οι αμερικανοί στρατηγικοί αναλυτές θεωρούσαν πως η «παραμονή στο Βερολίνο ήταν θεμελιώδης για το γόητρο μας στη Γερμανία και την Ευρώπη γενικότερα». Στομεταξύ, σε μια συνάντηση στις αρχές του Μαρτίου του 1948, ο Στάλιν επικύρωσε ένα υπόμνημα, που είχε στόχο να αναγκάσει τους Δυτικούς Συμμάχους να αποδεχτούν τις θέσεις της Σοβιετικής Ένωσης, «ρυθμίζοντας» την πρόσβασή τους στο Βερολίνο. Από τις 24 Ιουνίου ακόμα οι απόπειρες των Δυτικών Συμμάχων να ανεφοδιάσουν τους τομείς τους δια ξηράς μέσω δρόμου, σιδηροδρόμου ή καναλιού, παρεμποδίστηκαν. Η ΕΣΣΔ άρχισε να κάνει στρατιωτικούς ελιγμούς έξω από την πόλη.

Η παροχή ρεύματος διακόπηκε. Αντί να υποκύψουν στις απαιτήσεις των Σοβιετικών και να αποσύρουν το νέο τους νόμισμα, το νέο γερμανικό μάρκο, από το Δυτικό Βερολίνο, οι Σύμμαχοι οργάνωσαν μια φιλόδοξη απόπειρα ανεφοδιασμού των τομέων τους από αέρος, κατά μήκος των τριών επιτρεπόμενων εναέριων διαδρόμων που συνέδεαν τη Δυτική Γερμανία με το Βερολίνο. Για περισσότερο από ένα χρόνο έλαβαν χώρα πάνω από 200.000 πτήσεις, με στόχο τον ανεφοδιασμό των κατοίκων του Δυτικού Βερολίνου σε τρόφιμα και καύσιμα.

Οι αρχικές προβλέψεις υπολόγιζαν πως η επιχείρηση αυτή ίσως να κρατούσε μερικές εβδομάδες, τελικά συνεχίστηκε μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1949 και κατά τη διάρκεια του ιδιαίτερα ψυχρού και ομιχλώδους χειμώνα που ακολούθησε την άρση του αποκλεισμού, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα πλεόνασμα εφοδίων. Η Σοβιετική Ένωση δεν παρενέβη στην επιχείρηση, από φόβο μην οδηγηθεί σε ανοιχτή σύγκρουση με τους Δυτικούς Συμμάχους.

Πηγή: Dan Snow Σαν Σήμερα στην Παγκόσμια Ιστορία

ΗΠΑειδήσεις τώραΕΣΣΔσαν σημεραΒερολίνο