Σαν Σήμερα|16.06.2023 00:00

Ίμρε Νάγκι: Γιατί ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας απαγχονίστηκε από τους Σοβιετικούς και η σορός του θάφτηκε μαζί με ζώα – Μετά 31 χρόνια βρήκε ανάπαυση

Newsroom

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Ίμρε Νάγκι μια μέρα σαν σήμερα, 16 Ιουνίου του 1958, πληρώνει με τη ζωή του τη στάση αμφισβήτησης απέναντι στο καθεστώς της Σοβιετικής Ένωσης!

Ο Ίμρε Νάγκι εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού, γιατί; Διότι ήθελε, λέει, την πατρίδα του ελεύθερη!
Γεννημένος στη δυτική Ουγγαρία, στο χωριό Καποσβάρ, από φτωχή οικογένεια, ο Νάγκι εντάχθηκε στον Αυστροουγγρικό στρατό το 1915 και πολέμησε εναντίον των Ρώσων στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και μάλιστα τραυματίστηκε. Το 1916, συνελήφθη και κρατήθηκε στη Ρωσία μέχρι τέλους του πολέμου. Τότε ήταν που έγινε κομμουνιστής ασπαζόμενος τις ιδέες του Μαρξ και του Λένιν.

Ο Ίμρε Νάγκι παρέμεινε στη Σοβιετική Ένωση στην περίοδο του Μεγάλου Πολέμου και υπηρέτησε στον Κόκκινο Στρατό. Μάλιστα, ο Νάγκι (λέγεται ότι) ήταν μέλος των οπλιτών που φρουρούσαν τον φυλακισμένο πρώην τσάρο Νικόλαο Β΄ Ρομανόφ και την οικογένειά του στο Εκατερίνεμπουρκ και μάλιστα συμμετείχε στην αποτρόπαια εκτέλεσή τους τον Ιούλιο του 1918.

Ο Νάγκι γύρισε στην πατρίδα του, την Ουγγαρία το 1921 και προσπάθησε να υποκινήσει ένα κομμουνιστικό κίνημα, χωρίς όμως επιτυχία και επέστρεψε στη Σοβιετική Ένωση το 1930.
Όταν τέλειωσε και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Νάγκι πάτησε ξανά στα πάτρια εδάφη και υπηρέτησε το σοβιετικό καθεστώς από πολλές υψηλόβαθμες θέσεις: υπουργός Γεωργίας, Τροφίμων, Εσωτερικών· Μέχρι που τον Ιούλιο του 1953 έγινε πρωθυπουργός, στη θέση του φανατικού σταλινικού Ματίας Ράκοσι.

Ο Νάγκι ανέπτυξε αυτό που ονόμασε «Νέα Πορεία» σοσιαλιστικής πολιτικής, σχεδιασμένη να επιβραδύνει τον ρυθμό του εκβιομηχανισμού και να αφήνει χώρο ανάσας στον ουγγρικό λαό· αυτή η απόκλιση από τη σοβιετική οικονομική πολιτική οδήγησε στην απομάκρυνση του Νάγκι από την πρωθυπουργία τον Απρίλιο του 1955, αλλά και τη διαγραφή του από το Κόμμα. Ωστόσο, ο ανθρωπισμός και η ευέλικτη προσέγγισή του Νάγκι στον σοσιαλισμό τον διατήρησαν δημοφιλή σε πολλούς Μαγυάρους.

Οι Μαγυάροι παίρνουν τα όπλα

Τον Οκτώβριο του 1956, η αυξανόμενη δημόσια δυσαρέσκεια για τον σοβιετικό αυταρχισμό επανάφερε τον Νάγκι στην πρωθυπουργία και πυροδότησε την Ουγγρική Εξέγερση. Στις 31 Οκτωβρίου του 1956, ο Νάγκι ανήγγειλε την απόσυρση της Ουγγαρίας από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και την 1η Νοεμβρίου απευθύνθηκε σε άλλες χώρες, προκειμένου να αναγνωριστεί η ουγγρική ουδετερότητα.
Αυτό ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι των Σοβιετικών. Τα σοβιετικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ουγγαρία στις 4 Νοεμβρίου και κατέπνιξαν την εξέγερση, σκοτώνοντας από 2.000 έως 3.000 ανθρώπους!

Ο ίδιος ο Νάγκι κατέφυγε στη γιουγκοσλαβική πρεσβεία, την ασφάλεια της οποίας εγκατέλειψε τρεις εβδομάδες αργότερα, αφού του είχαν υποσχεθεί ασφαλή μετάβαση έξω από την Ουγγαρία· συνελήφθη αμέσως από τις σοβιετικές αρχές.
Ο Νάγκι κρατήθηκε στη Ρουμανία για αρκετούς μήνες και τελικά μεταφέρθηκε στην Ουγγαρία, όπου είχε εγκατασταθεί ένα νέο καθεστώς πιστό στη Μόσχα. Ο Νάγκι δικάστηκε μυστικά και απαγχονίστηκε τα ξημερώματα, στις 16 Ιουνίου του 1958· πλάι του απαγχονίστηκαν και ο υπουργός Άμυνας Παλ Μαλέτερ και ο δημοσιογράφος Μίκλος Γκίμες. Ο ουγγρικός λαός έμαθε για τη μοίρα του αγαπημένου ηγέτη τους, μετά την εκτέλεση του.

Με τα ζώα από τον ζωολογικό κήπο!

Ο Νάγκι θάφθηκε αρχικά, με πολλές προφυλάξεις, στον προαύλιο χώρο της φυλακής του. Το σώμα του, τυλιγμένο σε πίσσα και δεμένο με συρματόπλεγμα, μεταφέρθηκε σε μιαν άκρη του κοντινού νεκροταφείου το 1961. Ήταν θαμμένος μπρούμυτα ανάμεσα στα λείψανα εγκληματιών και ζώων από τον ζωολογικού κήπο της Βουδαπέστης και στα αρχεία του Κοιμητηρίου είχε καταχωρηθεί με το γυναικείο όνομα Πιρόσκα Μπορμπίρο. Ο τόπος ταφής του παρέμενε άγνωστος επί 31 χρόνια.

Το 1989 έπειτα από έρευνες ανακαλύφθηκε ο τάφος του και πραγματοποιήθηκε εκταφή των οστών του. Επίσης μια μέρα σαν σήμερα, 16 Ιουνίου του 1989 και έπειτα από μια σεμνή τελετή στην Πλατεία Ηρώων στη Βουδαπέστη, ενταφιάστηκε με άλλους ήρωες της Εξέγερσης στο Δημοτικό Κοιμητήριο του Rakoskeresztur, ενώ η Ουγγαρία και ολόκληρος ο κόσμος απότισαν φόρο τιμής.

Το Ανώτατο Δικαστήριο κήρυξε τον Ίμρε Νάγκι πανηγυρικά αθώο, ήταν όμως αργά για να χαμογελάσει ο ίδιος. Βλέπετε οι νεκροί μόνο σιωπούν… Ίμρε Νάγκι: ήθελε λέει να ‘ναι η πατρίδα του λεύτερη; Σκοτώστε τον!

επανάστασηθάνατοςΕΣΣΔνεκρόςΣοβιετική ΈνωσηΟυγγαρίαειδήσεις τώρασαν σημερα