Σαν Σήμερα|07.03.2024 00:00

Εξέγερση της Κρονστάνδης: αμφισβήτησαν τους Μπολσεβίκους; Χτυπάτε στο ψαχνό!

Newsroom

Έμεινε στην Ιστορία ως η Εξέγερση της Κρονστάνδης. Η τελευταία πράξη του Ρωσικού Εμφυλίου πολέμου.

«Ο “στρατάρχης” Τρότσκι απειλεί την επαναστατημένη και λεύτερη Κρονστάνδη, που εξεγέρθηκε ενάντια στην απολυταρχική εξουσία των Μπολσεβίκων και των κομισάριων τους. Απειλεί να μακελέψει τον άμαχο πληθυσμό της Κρονστάνδης, κανονιοβολώντας τον, επειδή οι εργάτες τίναξαν από πάνω τους το ζυγό της δικτατορίας του Κόμματος. Όταν ξεσηκώθηκε ο λαός το 1905, ο στρατηγός Τρέποβ ανέλαβε να “επιβάλλει την τάξη” με τα όπλα. Διάταξε τότε ο Τρέποβ στα στρατεύματά του: “Μην κάνετε οικονομία στις σφαίρες!”. Την ίδια διαταγή δίνει τώρα και ο Τρότσκι στα δικά του στρατεύματα. Αυτός ο δικτάτορας της Σοβιετικής Ρωσίας, δεν δίνει πεντάρα αν θα σκοτωθούν οι εργαζόμενες μάζες. Το μόνο που τον ενδιαφέρει, είναι να κρατηθεί το κόμμα του στην εξουσία».

Τα παραπάνω είναι απόσπασμα από το άρθρο με το οποίο οι εξεγερμένοι ναύτες της Κρονστάνδης απάντησαν στο τελεσίγραφο του Τρότσκι. Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Ιζβέστια» της Προσωρινής Επαναστατικής Επιτροπής της Κρονστάνδης.
Μια μέρα σαν σήμερα, 7 Μαρτίου του 1921 ο Κόκκινος Στρατός επιτίθεται στους στασιαστές!

Η ναυτική βάση της Κρονστάνδης βρίσκεται στο νησί Κότλιν κοντά στην είσοδο του Φινλανδικού Κόλπου. Ο Μέγας Πέτρος είχε καταλάβει εκείνο το νησί από τους Σουηδούς το 1703 και κατασκεύασε ναυτικό φρούριο για να προστατεύσει τη νέα του πρωτεύουσα, την Πετρούπολη. Η συγκέντρωση βαρέων όπλων και μάχιμων ναυτών στο μικρό νησί, το κατέστησε προπύργιο κατά πάσης ξένης εισβολής, αλλά και «πυριτιδαποθήκη» έτοιμη να εκραγεί σε περιόδους εσωτερικών αναταραχών. Κατά τη διάρκεια των «καταιγίδων» του 1905-1906 ξέσπασαν πολλές ανταρσίες στην Κρονστάνδη.

Το διάσημο καταδρομικό «Aurora», που είχε βομβαρδίσει τα Χειμερινά Ανάκτορα στις 25 Οκτωβρίου του 1917 με τον περίφημο «κανονιοβολισμό του που ακούστηκε σε όλο τον κόσμο», ανήκε στον Στόλο της Βαλτικής που είχε έδρα την Κρονστάνδη.
Ήταν σοκ για τους Μπολσεβίκους, λοιπόν, όταν οι ναύτες της Κρονστάνδης εξεγέρθηκαν τον Μάρτιο του 1921. Εκείνος ο σκληρός χειμώνας είχε βρει την Κρονστάνδη- όπως και τις περισσότερες πόλεις της Ρωσίας- πεινασμένη και δυσαρεστημένη. Ο θυμός για τις στερήσεις εξάφθηκε από το αυταρχικό καθεστώς που καλλιεργούσαν οι Μπολσεβίκοι, το οποίο φαινόταν να παραβιάζει το πνεύμα της Επανάστασης, που οι ναύτες είχαν βοηθήσει να κερδηθεί. Η λαϊκή αναταραχή, τελικά, εξελίχθηκε σε απεργίες, που οδήγησαν σε ταραχές, λουκέτα στα καταστήματα και συλλήψεις.

Όταν μίλησαν τα όπλα

Η ανταρσία επικεντρώθηκε σε δύο θωρηκτά με επαναστατικό παρελθόν: το «Πετροπαβλόφσκ» και το «Σεβαστούπολη», τα οποία ήταν εγκλωβισμένα στον πάγο του λιμανιού της Κρονστάνδης. Και μέρα με τη μέρα η εξέγερση εξαπλωνόταν. Σε τελεσίγραφο που δόθηκε στους «αντάρτες» στις 5 Μαρτίου, χαρακτηρίζονταν οι εξεγερμένοι ως «μαριονέτες του Λευκού Στρατού». Ο Λέων Τρότσκι στάλθηκε στην Πετρούπολη για να οργανώσει την ένοπλη απάντηση· συγκέντρωσε όσα περισσότερα πιστά στρατεύματα μπορούσε υπό τη διοίκηση του Μιχαήλ Τουχατσέφσκι και στις 7 Μαρτίου άρχισε ο βομβαρδισμός του νησιού. Τις επόμενες δέκα μέρες οι δυνάμεις καταστολής εξαπέλυσαν τρεις αιματηρές επιθέσεις εναντίον του φρουρίου. Τα κυβερνητικά στρατεύματα που βάδιζαν στον πάγο σφαγιάστηκαν, αλλά σταδιακά εξάντλησαν τη δύναμη και τα εφόδια των επαναστατών. Και στις 18 Μαρτίου, η εξέγερση συντρίφτηκε. Πολλοί αντάρτες διέφυγαν στη Φινλανδία. πολλοί σκοτώθηκαν στις μάχες και πολλοί, που επέζησαν, εκτελέστηκαν ή στάλθηκαν στις φυλακές· ήταν η τελευταία μεγάλη εξέγερση ενάντια στην κυριαρχία των Μπολσεβίκων στο ρωσικό έδαφος κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου.

Και οι δύο πλευρές υπέστησαν σοβαρές απώλειες. Το αμερικανικό προξενείο στο Βίμποργκ υπολόγισε 10.000 Μπολσεβίκους νεκρούς, τραυματίες ή αγνοούμενους, συμπεριλαμβανομένων 15 αντιπροσώπων του Κογκρέσου. Η Φινλανδία ζήτησε από τη Ρωσία να απομακρύνει τα πτώματα από τον πάγο, φοβούμενη ότι θα υπάρξει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία μετά την απόψυξη. Δεν υπάρχουν αξιόπιστες αναφορές για θανάτους ανταρτών, αλλά μια αναφορά υπολόγιζε 600 νεκρούς, 1.000 τραυματίες και 2.500 φυλακισμένους. Κανένα από τα αιτήματα της εξέγερσης της Κρονστάνδης δεν ικανοποιήθηκε.

Ο Στέπαν Μαξίμοβιτς Πετριτσένκο, ηγέτης της επαναστατικής επιτροπής που ηγήθηκε της εξέγερσης της Κρονστάνδης, κατέφυγε δια μέσου των πάγων στη Φινλανδία , όπου συνέχισε την δράση του κατά των Μπολσεβίκων· πέθανε το 1947, κρατούμενος των Σοβιετικών.
Εβδομήντα χρόνια μετά, μια έκθεση της ρωσικής κυβέρνησης του 1994 αποκατέστησε τη μνήμη των ανταρτών και κατήγγειλε την καταστολή της εξέγερσης από τους Μπολσεβίκους. Αργά…

ΕΣΣΔεξέγερσηειδήσεις τώρασαν σημεραΣοβιετική ΈνωσηΤρότσκι